Νώε Ινουί: “Η διαφορετικότητα είναι πλούτος και πρέπει να την γιορτάζουμε”

Καλλιτέχνης διεθνούς ακτινοβολίας, με ρίζες από την Ιαπωνία και την Ελλάδα, ο βιολονίστας Νώε Ινουί έχει συμπράξει με τις μεγαλύτερες ορχήστρες παγκοσμίως. Διαθέτοντας πλήθος πολιτιστικών αναφορών και ελεύθερο πνεύμα είναι σίγουρα ένας άκρως ενδιαφέρων συνομιλητής.

Λίγο πριν τις εμφανίσεις του στο 12ο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων – του οποίου αποτελεί σταθερό συνεργάτη – μιλάει στο NEWS 24/7 για τα έργα που ερμηνεύει, τη σχέση του με το Φεστιβάλ, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μουσικοί σήμερα.

Γεννηθήκατε στο Βέλγιο με πατέρα Ιάπωνα και μητέρα Ελληνίδα, ενώ εδώ και χρόνια ζείτε μόνιμα στη Γερμανία. Πώς σας έχουν επηρεάσει μουσικά αυτές οι διαφορετικές πολιτισμικές επιρροές;

«Πάντα προσπαθώ να είμαι ανοιχτόμυαλος με οτιδήποτε βρεθεί μπροστά μου. Νομίζω ότι από τη στιγμή που έχεις σαν βάση αυτή την άποψη δεν έχει τόση σημασία η ποσότητα των διαφορετικών πολιτισμικών επιρροών που έχει κανείς. Φυσικά, καταλαβαίνω τώρα πόσο προνομιούχος ήμουν που είχα την εμπειρία των ευρωπαϊκών σχολείων από μικρή ηλικία. Είτε σου αρέσει είτε όχι, η τάση είναι πλέον να ενοποιούμε, να διεθνοποιούμε. Εξακολουθώ να μην ξέρω πώς να το ορίσω, αλλά προσπαθώ να χρησιμοποιήσω το σύνθετο πολιτιστικό μου υπόβαθρο για να υπηρετήσω μια πιο προσωπική προσέγγιση στη μουσική.»

Είσαστε από τους σταθερούς συνεργάτες του Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων. Τι είναι αυτό που σας κάνει να επιστρέφετε κάθε χρόνο στη διοργάνωση;

«Είναι μια πολύ αγαπημένη μου διοργάνωση. Μου δίνεται η ευκαιρία να είμαι καλεσμένος σε αυτό το υπέροχο μέρος. Με τα χρόνια, είναι πολύ όμορφο να βλέπεις πώς εξελίσσονται οι φιλίες, να αναγνωρίζεις οικεία πρόσωπα, να συναντάς παλιούς και νέους φίλους μουσικούς. Αυτό που αγαπώ ιδιαίτερα στο συγκεκριμένο φεστιβάλ είναι ο υγιής, μη επιτηδευμένος τρόπος που μεγαλώνει και η γνήσια αγάπη για τη μουσική από τον καλλιτεχνικό μας διευθυντή Γιώργο Μαθιουλάκη.»

Τι ξεχωρίζετε από το φετινό πρόγραμμα;

«Το Οκτέτο του Σούμπερτ και το Σεπτέτο του Μπετόβεν. Δεν είναι έργα που έχεις την ευκαιρία να ερμηνεύεις συχνά και ανυπομονώ να αναμετρηθώ μαζί τους.»

Πώς επιτυγχάνεται ο συντονισμός τόσο διαφορετικών οργάνων στο Οκτέτο για κλαρινέτο, φαγκότο, κόρνο, δύο βιολιά, βιόλα, βιολοντσέλο και κοντραμπάσο του Σούμπερτ χωρίς μαέστρο;

«Με το να είμαστε ξεκάθαροι και φυσικοί. Η μουσική είναι μια παγκόσμια γλώσσα. Δεν πιστεύω ότι η ηγεσία είναι δουλειά ενός ανθρώπου μόνο (ακόμη και σε μια ορχήστρα). Ο καθένας μας θα φέρει την τεχνογνωσία του και θα καθοδηγήσουμε ο ένας τον άλλο προς την ομορφιά αυτής της μουσικής.»

Το Σεπτέτο του Μπετόβεν είναι ένα έργο που ενέπνευσε τον Σούμπερτ για το Οκτέτο του. Ποιες ομοιότητες και ποιες διαφορές παρατηρείτε στα δύο έργα μελετώντας τα παράλληλα;

«Οι ομοιότητες υπάρχουν μόνο στην επιλογή των οργάνων και στις μορφές των συνθέσεων. Μια μικρή διαφοροποίηση υπάρχει με το δεύτερο βιολί του Σούμπερτ. Αλλά ως προς το περιεχόμενο, και οι δύο έχουν συνθέσει αριστουργήματα που αποτελούν μια ακόμη απόδειξη του απαράμιλλου ταλέντου τους που χαρακτηρίζεται από τα δικά τους προσωπικά γνωρίσματα ως συνθέτες. Στον Μπετόβεν υπάρχει ως νύξη μια φιλοσοφική προσέγγιση αυτού που κάποτε ήταν το γούστο των καλών σαλονιών. Στον Σούμπερτ είναι ξεκάθαρη μια σχεδόν απεγνωσμένη ματιά πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση.»

Ως α’ βιολί, πώς σκοπεύετε να ηγηθείτε του Σεξτέτου εγχόρδων του Τσαϊκόσφκι;

Το συγκεκριμένο έργο είναι ένα κοντσέρτο για βιολί που αναμειγνύεται με τη χαρά της μουσικής δωματίου. Ωστόσο, αντικατοπτρίζει απόλυτα τη στάση μου απέναντι στη μουσική. Μερικές φορές χρειάζεται η οικειότητα ενός σόλο κομματιού, άλλες φορές η ορχηστρική πτυχή ενός έργου μουσικής δωματίου κι αν χρειαστούν οι σολιστικές μου ικανότητες δεν θα είμαι συγκρατημένος.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο κομπλιμέντο που έχετε δεχτεί για ερμηνεία σας;

«Ένα ζευγάρι μάτια που αστράφτουν είναι η υψηλότερη μορφή κομπλιμέντου για μένα. Οι λέξεις είναι όλες ίδιες ή μοιάζουν αλλά η αληθινή υπέρβαση μέσω της μουσικής φαίνεται στα μάτια.»

Μεταξύ άλλων, είστε μέλος του Apollωn Ensemble που έχει δημιουργήσει ο Λεωνίδας Καβάκος. Πώς αισθάνεστε που συνεργάζεστε με έναν μουσικό τέτοιου βεληνεκούς;

«Τα συναισθήματα σε μια τέτοιου είδους συνεργασία είναι πολλά και ανάμεικτα. Είναι η χαρά του να είσαι μέλος μιας τέτοιας ομάδας, το προνόμιο να σε επιλέγει ένας μουσικός όπως ο Λεωνίδας. Ολόκληρο το εγχείρημα, καθώς και το ότι μοιράζομαι τη σκηνή με τον Λεωνίδα και τους υπέροχους συναδέλφους μου, μου δίνει ώθηση ως καλλιτέχνη και με καθησυχάζει ότι πρέπει να μένουμε πιστοί στις αξίες μας.»

Η ζωή ενός επαγγελματία μουσικού είναι αρκετά απαιτητική. Νιώθετε πως έχετε στερηθεί πράγματα λόγω αυτής σας της επιλογής;

«Καθόλου. Αντιθέτως. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η απάντηση είναι εύκολη όταν είναι κάποιος τόσο δραστήριος όσο εγώ, αλλά στο τέλος η γνήσια χαρά για αυτό που κάνουμε αποτελεί παρόμοια πρόκληση για όλους σε οποιονδήποτε τομέα. Είναι κάτι που καλλιεργούμε.»

Κατά τη γνώμη σας, υπάρχει κίνδυνος η μουσική να γίνει ρουτίνα για τους επαγγελματίες; Πώς προσπαθείτε να αποφύγετε μια τέτοια πιθανότητα;

«Όλες οι εποχές είχαν τις προκλήσεις τους. Σκεφτείτε μόνο τις πολεμικές συζητήσεις από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων γύρω από τα όργανα που έπαιζαν οι μουσικοί της ορχήστρας του Παρισιού κάτω από τη βροχή ή τις drag queens που “προσβάλαν” τους χριστιανούς. Την ίδια λογική αντιμετωπίζουμε και στη μουσική βιομηχανία. Αν αφήσουμε αυτές τις πολεμικές να κυριαρχήσουν πάνω στις ερμηνείες μας, δεν θα υπάρχει πλέον προσωπική ερμηνεία γιατί θα προσπαθούμε πάντα να είμαστε πολιτικά ορθοί. Η διαφορετικότητα πρέπει να είναι ο πλούτος μας και πρέπει να τη γιορτάζουμε. Αυτό είναι κάτι που προσπαθώ να έχω υπόψη μου και να ζω ειλικρινά.»

Ποια χώρα νιώθετε ως πατρίδα σας;

«Η Ευρώπη είναι η απάντησή μου. Και ενθαρρύνω τους συμπολίτες μου να υιοθετήσουν αυτή την άποψη. Είμαστε πιο δυνατοί στον πλουραλισμό μας. Εάν βρεθείτε 10.000 χλμ. μακριά από το σπίτι σας, θα χαρείτε να συζητήσετε με έναν άλλο Ευρωπαίο. Όταν βρίσκεσαι τόσο μακριά, οποιοσδήποτε σου μοιάζει με γείτονα.»