New York Times: Εντολή για άμεσο χτύπημα στο Ισραήλ από τον Χαμενεΐ

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, διέταξε αντίποινα μετά την δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, σε ιρανικό έδαφος, που τόσο η Χαμάς όσο και το Ιράν αποδίδουν στο Ισραήλ.

Ο Χαμενεΐ, σύμφωνα με τρεις Ιρανούς αξιωματούχους – μεταξύ των οποίων βρίσκονται και δύο μέλη των Φρουρών της Επανάστασης – που ενημερώθηκαν για την εν λόγω εντολή και μίλησαν στους New York Times, έδωσε την εντολή σε έκτακτη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν το πρωί της Τετάρτης (31/07), λίγο μετά την ανακοίνωση του Ιράν ότι ο Χανίγια είχε δολοφονηθεί. Ζήτησαν να μην δημοσιευθούν τα ονόματά τους γιατί δεν είχαν εξουσιοδότηση να μιλήσουν δημόσια.

Αναμένεται να υπάρξουν ραγδαίες εξελίξεις στην περιοχή, καθώς το Ιράν φαίνεται αποφασισμένο να απαντήσει άμεσα και δυναμικά στη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, επιβαρύνοντας περαιτέρω την ήδη τεταμένη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Οι διεθνείς αναλυτές παρακολουθούν με ανησυχία τις εξελίξεις, καθώς η σύγκρουση μπορεί να επεκταθεί και να προκαλέσει ευρύτερη αναταραχή.

Το Ισραήλ, που βρίσκεται σε πόλεμο με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, δεν έχει ούτε επιβεβαιώσει ούτε διαψεύσει τη συμμετοχή του στη δολοφονία του Χανίγια, ο οποίος βρισκόταν στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν. Το Ισραήλ έχει μακρά ιστορία δολοφονιών εχθρών στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων Ιρανών πυρηνικών επιστημόνων και στρατιωτικών διοικητών.

Μέσα σε σχεδόν 10 μήνες πολέμου στη Γάζα, το Ιράν προσπάθησε να διατηρήσει μια ισορροπία, ασκώντας πίεση στο Ισραήλ με σημαντικές επιθέσεις από τους συμμάχους του στην περιοχή, αποφεύγοντας όμως έναν ολοκληρωτικό πόλεμο μεταξύ των δύο.

Η βαρύτητα της επίθεση του Ιράν τον Απρίλιο

Τον Απρίλιο, το Ιράν πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη και πιο ανοιχτή επίθεση στο Ισραήλ στις δεκαετίες της μεταξύ τους εχθρότητας, εκτοξεύοντας εκατοντάδες πυραύλους και drones ως αντίποινα για μια ισραηλινή επίθεση στο συγκρότημα της πρεσβείας του στη Δαμασκό, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο πολλών Ιρανών στρατιωτικών διοικητών.

Ακόμα και αυτή η επίδειξη δύναμης είχε προαναγγελθεί, σχεδόν όλα τα όπλα καταρρίφθηκαν από το Ισραήλ και τους συμμάχους του και προκλήθηκαν ελάχιστες ζημιές.

Σήμερα βέβαια, η κατάσταση παραμένει ρευστή, με τις εντάσεις να είναι υψηλές και τους διεθνείς αναλυτές να παρακολουθούν με ανησυχία τις εξελίξεις, καθώς οι κινήσεις και οι αντιδράσεις των εμπλεκόμενων πλευρών μπορεί να οδηγήσουν σε ευρύτερη αναταραχή στην περιοχή.

Διπλή προσέγγιση αντεπίθεσης και άμυνας εξετάζει το Ιράν

Αυτή τη στιγμή, όπως σημειώνουν οι New York Times, παραμένει αδιευκρίνιστο το πόσο έντονα θα αντιδράσει το Ιράν και αν θα προσπαθήσει ξανά να αποφύγει την κλιμάκωση. Οι Ιρανοί στρατιωτικοί διοικητές εξετάζουν το ενδεχόμενο μιας συνδυασμένης επίθεσης με drones και πυραύλους σε στρατιωτικούς στόχους στις περιοχές γύρω από το Τελ Αβίβ και τη Χάιφα, αποφεύγοντας όμως επιθέσεις σε πολιτικούς στόχους, όπως ανέφεραν Ιρανοί αξιωματούχοι.

Μια άλλη επιλογή που εξετάζεται είναι μια συντονισμένη επίθεση από το Ιράν και άλλα μέτωπα όπου διαθέτει συμμαχικές δυνάμεις, όπως στην Υεμένη, τη Συρία και το Ιράκ, για μέγιστο αποτέλεσμα.

Ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος έχει τον τελευταίο λόγο σε όλα τα κρατικά ζητήματα και είναι επίσης ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, έδωσε εντολή στους στρατιωτικούς διοικητές των Φρουρών της Επανάστασης και του στρατού να προετοιμάσουν σχέδια τόσο για επίθεση όσο και για άμυνα σε περίπτωση που ο πόλεμος επεκταθεί και το Ισραήλ ή οι Ηνωμένες Πολιτείες επιτεθούν στο Ιράν.

Σοκ και οργή στο Ιράν – Ανησυχία για το κενό στην ασφάλεια

Η δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια προκάλεσε σοκ στους Ιρανούς αξιωματούχους, οι οποίοι την περιέγραψαν ως υπέρβαση των κόκκινων γραμμών από πλευράς του Ισραήλ.

Ήταν μια ταπεινωτική παραβίαση της ασφάλειας για μια χώρα που επιδιώκει να προβάλει ισχύ, επισημαίνουν οι New York Times, αλλά επί μακρόν απογοητεύεται από την ανικανότητά της να αποτρέψει το Ισραήλ από το να πραγματοποιεί μυστικές επιχειρήσεις στο έδαφός της. Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δύσκολη αν αναλογιστεί κανείς το πόσο σημαντικό πρόσωπο ήταν ο Χανίγια, την παρουσία και άλλων συμμάχων στο Ιράν και το γεγονός ότι δέχθηκε επίθεση σε ένα ιδιαίτερα ασφαλές καταφύγιο των Φρουρών της Επανάστασης σε μια μέρα όπου μάλιστα υπήρχε αυξημένη ασφάλεια στην πρωτεύουσα.

Πολλοί Ιρανοί υποστηρικτές της κυβέρνησης και αξιωματούχοι εξέφρασαν την οργή τους για την αποτυχία να αποτραπεί η δολοφονία, λέγοντας ότι μόνο μια χούφτα ανώτερων αξιωματικών ασφαλείας θα γνώριζαν πού διέμενε ο Χανίγια. Κάποιοι στράφηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λέγοντας ότι η πρώτη προτεραιότητα του Ιράν θα πρέπει να είναι να “καθαρίσει” και να διασφαλίσει την ασφάλεια των ανώτερων αξιωματούχων του.

“Πριν από την εκδίκηση, πρώτα διασφαλίστε την ασφάλεια του ανώτατου ηγέτη,” δήλωσε ο Αλιρέζα Κατεμπί Τζαχρόμι, δημοσιογράφος και υποστηρικτής της κυβέρνησης του Ιράν, σε ανάρτησή του στο X.

Οι Ιρανοί αξιωματούχοι δεν βλέπουν τη δολοφονία του Χανίγια μόνο ως μια ευκαιριακή δολοφονία από το Ισραήλ ενός από τους εχθρούς του, αλλά και ως μια προσβολή στο σύστημα ασφαλείας τους που υποδηλώνει ότι οποιοσδήποτε στο Ιράν, σε οποιοδήποτε επίπεδο, θα μπορούσε να στοχοποιηθεί και να σκοτωθεί.

Όλες οι δηλώσεις που έρχονται από το Ιράν προοικονομούν εκδίκηση

Σε δημόσια δήλωσή του σχετικά με τον θάνατο του Χανίγια, ο Χαμενεΐ υπέδειξε ότι το Ιράν θα ανταποδώσει άμεσα, λέγοντας, “θεωρούμε καθήκον μας να εκδικηθούμε το αίμα του,” καθώς το γεγονός συνέβη στο έδαφος της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Ανέφερε ότι το Ισραήλ είχε προετοιμάσει το έδαφος για να λάβει “σκληρή τιμωρία.”

Δηλώσεις από άλλους Ιρανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένου του νέου προέδρου, Μασούντ Πεζεσκιάν, του υπουργείου Εξωτερικών, των Φρουρών και της αποστολής του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη, ανέφεραν επίσης ανοιχτά ότι το Ιράν θα ανταποδώσει το χτύπημα στο Ισραήλ και ότι έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του ενάντια σε παραβίαση της κυριαρχίας του.

Το Ιράν και οι περιφερειακές δυνάμεις που υποστηρίζει – η Χαμάς στην Παλαιστίνη, η Χεζμπολάχ στο Λίβανο, οι Χούθι στην Υεμένη και πολλές πολιτοφυλακές στο Ιράκ – αποτελούν αυτό που αποκαλούν “άξονα της αντίστασης”. Οι ηγέτες αυτών των ομάδων ήταν στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του κ. Πεζεσκιαν την Τρίτη. Ο Χανίγια δολοφονήθηκε περίπου στις 2 π.μ. τοπική ώρα, αφού παρευρέθηκε στην τελετή και συναντήθηκε με τον Χαμενεΐ.

Οι αναλυτές πιστεύουν ότι το Ιράν θεωρεί την αντεπίθεση απαραίτητη τόσο για να εκδικηθεί την δολοφονία του Χανίγια όσο και για να αποτραπούν περαιτέρω επιθέσεις από το Ισραήλ εναντίον άλλων ισχυρών εχθρών, όπως ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, ή ο στρατηγός Ισμαήλ Κάανι, ο διοικητής των Δυνάμεων Κουντς που επιβλέπει τις ένοπλες ομάδες εκτός Ιράν.

“Το Ιράν πιθανώς πιστεύει ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να αντεπιτεθεί για να αποτρέψει περαιτέρω επιθέσεις από το Ισραήλ, να υπερασπιστεί την κυριαρχία του και να διατηρήσει την αξιοπιστία του στα μάτια των περιφερειακών του εταίρων,” δήλωσε ο Αλί Βαέζ, διευθυντής του Iran International Crisis Group.

Το επόμενο διάστημα μένει να φανεί ποιος θα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα απαντήσει το Ιράν και οι προεκτάσεις στην έκβαση της σύγκρουσης, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία την κλιμάκωση και τις πιθανές συνέπειες στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.