Πόσοι ηγέτες της Χαμάς είναι ακόμα ζωντανοί και άρα στόχοι του Ισραήλ

Η όγδοη απόπειρα που έκανε το Ισραήλ να εκτελέσει τον Μοχάμεντ Ντέιφ ήταν τελικά, επιτυχής, μολονότι αρχικά είχε διαψευστεί η πληροφορία από τη Χαμάς.

Ο γνωστός ως «γάτα με τις εννέα ζωές» ήταν διοικητής της στρατιωτικής πτέρυγας και εξ αυτών που κατέστρωσαν την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.

Βρισκόταν στην κορυφή της λίστας με τους καταζητούμενους των Ισραηλινών από το 1995, ενώ υπήρχε στις λίστες των τρομοκρατών σε ΗΠΑ και Ευρώπη.

Στις 14 Ιουλίου έγινε επίθεση των ισραηλινών δυνάμεων στη ζώνη ανθρωπιστικής βοήθειας της Γάζας, έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 90 Παλαιστίνιοι. Όπως επιβεβαιώνεται σήμερα, μεταξύ τους ήταν και ο «Επισκέπτης» (El Deif), παρατσούκλι που είχε να κάνει με τη συνήθεια του να μένει σε διαφορετικό μέρος κάθε βράδυ, εδώ και δεκαετίες για να παραμείνει ζωντανός.

Το πλάνο του Μπενιαμίν Νετανιάχου να εξαφανίσει τους ηγέτες της Χαμάς (έχει μιλήσει για αυτό στους Times of Israel) είναι σε εξέλιξη από τον Ιανουάριο, όταν δολοφονήθηκε ο αντιπρόεδρος του Πολιτικού Γραφείου του κινήματος και de facto ηγέτης του στρατού της στη Δυτική Όχθη, Σαλέχ αλ-Αρουρί.

Τον Ιούλιο εκτελέστηκε ο Ντέιφ και την Τρίτη ο πολιτικός ηγέτης, Ισμαήλ Χανίγια.

Πόσοι ηγέτες είναι ακόμα ζωντανοί και ποιος θα γίνει επικεφαλής; Αυτός που μπορεί να εγγυηθεί καλύτερα τις σχέσεις με τους συμμάχους, εκτός των περιοχών της Παλαιστίνης. Ας δούμε τους υποψηφίους, αρχίζοντας από τον στόχο που έχει αναρριχηθεί στο Νο1 της λίστας των Ισραηλινών.

ΓΙΑΧΙΑ ΣΙΝΟΥΑΡ

Ο γνωστός ως «Μπιν Λάντεν της Γάζας» είναι ο ηγέτης της Χαμάς στη Γάζα από το 2017 (προτιμήθηκε από τους ψηφοφόρους) φέρεται να οργάνωσε τις επιθέσεις του «Μαύρου Σαββάτου». Ήταν σύμφωνες με το master plan που έχει εκπονήσει εδώ και δεκαετίες και έχει στο επίκεντρο ομήρους.

Το μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς από το 2017 και θεωρείται εκ των κυρίων προσώπων που συνδέουν το πολιτικό γραφείο με την ένοπλη πτέρυγα. Έχει μελετήσει ενδελεχώς ό,τι αφορά το Ισραήλ, ώστε όπως έχει πει, να μπει στη ψυχή τους και δηλώνει πως είναι ο μόνος που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη κατάπαυση πυρός.

Προφανώς όχι με τους πλέον ευγενείς τρόπους.

Φέρεται να βοήθησε στη δημιουργία της αστυνομίας εσωτερικής ασφάλειας (al Majd). Ήταν πρόδρομος της στρατιωτικής ‘πτέρυγας’ της Χαμάς (Ταξιαρχίες Ιζ αντ Ντιν Αλ Κασάμ).

Έχει ηγηθεί μιας επαναξιολόγησης των εξωτερικών σχέσεων της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης των σχέσεων με την Αίγυπτο. Γνωστοποίησε επίσης ότι θα τιμωρήσει όποιον παρεμποδίσει τη διαδικασία συμφιλίωσης με τη Φατάχ. Από τον Σεπτέμβριο του 2015 είναι αναγνωρισμένος Παγκόσμιος Τρομοκράτης από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.

Έχει συλληφθεί πολλές φορές από το Ισραήλ και έχει περάσει στις φυλακές 24 χρόνια. Δηλαδή, έχει περάσει περισσότερα χρόνια στη φυλακή από ό,τι ως μέλος της Χαμάς.

To 2004 Iσραηλινοί γιατροί του έσωσαν τη ζωή, όταν διαγνώστηκε με θέμα στον εγκέφαλο που έπρεπε να τακτοποιηθεί άμεσα. Η επέμβαση έγινε και το σύστημα επανήλθε και εκείνος επέστρεψε υγιής στο κελί του, ευχαριστώντας τους σωτήρες του.

Προφανώς δεν άλλαξε νοοτροπία.

Μέντορας του ήταν ο ιδρυτής του κινήματος, Σεΐχης Αχμέντ Γιασίν.

Από αυτόν έμαθε μεθόδους να εντοπίζει, να κυνηγά και να πιάνει Παλαιστίνιους που συνεργάζονταν με Ισραηλινούς. Έχει καταθέσει ενώπιον ισραηλινών αρχών ότι σκότωσε έναν ‘προδότη’, στραγγαλίζοντας τον με κεφίγια (μαντίλι σύμβολο των Παλαιστινίων), μετά τον τύλιξε σε ένα λευκό σάβανο και τον έβαλε σε έναν τάφο.

Ήταν μεταξύ των 1.027 Παλαιστίνιων αιχμαλώτων που αφέθηκαν ελεύθεροι, σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση του Ισραηλινού στρατιώτη Τζιλάντ Σαλίτ από τη Χαμάς το 2011.

Οι Ισραηλινοί έχουν δηλώσει πως η αποφυλάκιση του Σινουάρ ήταν το χειρότερο λάθος τους

Σε μια από τις κρατήσεις του, είχε αναπτύξει τη θεωρία του για τον πόλεμο στη Γάζα σε έναν Ισραηλινό αξιωματούχο.

Είχε πει, μεταξύ άλλων, ότι αυτό που το Ισραήλ θεωρεί ως δύναμη, ότι οι πολίτες υπηρετούν στον στρατό και οι στρατιωτικοί έχουν ξεχωριστή θέση στην κοινωνία- είναι αδυναμία που ο ίδιος μπορεί να εκμεταλλευτεί. Πώς; Με απαγωγές Ισραηλινών στρατιωτών που θα χρησιμοποιούνταν ως διαπραγματευτικό ‘όπλο’ για τα πάντα.

Ο ίδιος απελευθερώθηκε χάριν ενός στρατιώτη, πριν αποκτήσει 138 Ισραηλινούς ομήρους -μεταξύ των οποίων είναι φυσικά, και πολλοί στρατιώτες.

Το 2021 όταν τον ξαναψήφισαν για ηγέτη της Χαμάς στη Γάζα, υποσχέθηκε να απελευθερώσει κι άλλους Παλαιστίνιους κρατουμένους. Λίγους μήνες μετά, διέταξε εκτόξευση ρουκετών στην Ιερουσαλήμ. Ήταν η απαρχή πολέμου 11 ημερών με πολλούς νεκρούς και καταστροφές ένθεν κι ένθεν, πριν ο Σινουάν δείξει πως τον ενδιαφέρει μόνο η οικονομική ανάκαμψη της Λωρίδας της Γάζας.

Μετά ήλθε η 7η Οκτωβρίου.

Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είπαν πως γνωρίζουν ότι ο Σινουάρ είναι στη Γάζα. Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν πως βρίσκεται στο δίκτυο των τούνελ της Λωρίδας και κρύβεται από τις επιδρομές.

Στις διαπραγματεύσεις που γίνονται για να τελειώσει το δράμα των Παλαιστινίων, φέρεται να έχει ρόλο-κλειδί. Ο εκ των βασικών ‘αρχιτεκτόνων’ της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ είναι ο βασικός φορέας λήψης αποφάσεων για το αν η Χαμάς θα αποδεχθεί μια συμφωνία.

ΧΑΛΙΝΤ ΜΕΣΑΛ

Ανήκει σε αυτούς που δημιούργησαν τη Χαμάς. Ήταν ο ηγέτης του πολιτικού γραφείου από το 1996 έως το 2017, όταν εξελέγη ο Χανίγια. Έχει καλές σχέσεις με την Τουρκία και το Κατάρ, όχι όμως και με τη Χεζμπολάχ, το Ιράν και τη Συρία για την στήριξη του στις διαμαρτυρίες της Αραβικής Άνοιξης (2011).

Γεννήθηκε στην πόλη Silwad της Δυτικής Όχθης το 1956, που διοικείται από την Ιορδανία. Ο -γεωργός- πατέρας του είχε πάρει μέρος στην αραβική εξέγερση (1936-1939) με τους αντάρτες.

Το 1967, μετά τον Πόλεμο των Έξι ημερών όταν το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική όχθη, η οικογένεια του κατέφυγε στην Ιορδανία, πριν απελαθεί στο Κουβέιτ. Εκεί ο Μεσάλ τελείωσε το σχολείο και εντάχθηκε στη Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Έγινε φοιτητής πολιτικών επιστημών στο Kuwait University (1974) και επικεφαλής της λίστα της Ισλαμικής Δικαιοσύνης στις φοιτητικές εκλογές. Στα 19 του επισκέφτηκε για πρώτη φορά, την Παλαιστίνη για δυο μήνες. Είχαν περάσει 8 χρόνια από την έναρξη της κατοχής.

Με την αποφοίτηση του (1984) έγινε δάσκαλος φυσικής στο Κουβέιτ. Ένα χρόνο νωρίτερα μετείχε στη σύσκεψη που συγκάλεσε το Παλαιστινιακό Ισλαμικό Κίνημα με εκπροσώπους από τη Δυτική Όχθη, τη Λωρίδα της Γάζας και Παλαιστίνιους πρόσφυγες από αραβικά κράτη.

Εκεί μπήκαν οι βάσεις για τη δημιουργία της Χαμάς, με τον Μεσάλ να είναι από τους πρωτεργάτες. Αφοσιώθηκε πλήρως από το 1985. Όταν το Ιράκ εισέβαλε στο Κουβέιτ τον Αύγουστο του 1990 (βλ. Πόλεμος του Κόλπου), αυτός και η υπόλοιπη ηγεσία της Χαμάς μετεγκαταστάθηκαν στην Ιορδανία.

Έμεινε εκεί έως το 1999 και την απέλαση του από τον βασιλιά Αμπντουλάχ ΙΙ που φοβόταν πως οι ενέργειες της Χαμάς και των συμμάχων στην Ιορδανία θα διακύβευαν τις διαπραγματεύσεις του με τις Αρχές της Παλαιστίνης και του Ισραήλ.

Από το 2000 έως το 2012 ο Μεσάλ διέμενε στη Δαμασκό προτού επιστρέψει στη Ντόχα. Για πρώτη φορά στη ζωή του ο Μεσάλ πάτησε το πόδι του στη Λωρίδα της Γάζας το 2012. Έγινε δεκτός ως ήρωας του έθνους από Παλαιστίνιους αξιωματούχους και πλήθος κόσμου.

Όταν ζούσε στο Αμάν, έγινε στόχος απόπειρας δολοφονίας του Ισραήλ

Αυτό συνέβη τον Σεπτέμβριο του 1997, οπότε προκλήθηκε διπλωματική κρίση μεταξύ Ιορδανίας και Ισραήλ, καθώς πράκτορες της Μοσάντ έδρασαν επί ιορδανικού εδάφους.

Φέρονται να μπήκαν στην Ιορδανία με πλαστά καναδικά διαβατήρια και να χορήγησαν στον στόχο τους ένεση με τοξική ουσία. Οι αρχές ανακάλυψαν τα πάντα και συνέλαβαν τους δυο πράκτορες, με τον τότε βασιλιά Χουσεΐν να ζητά από τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ το αντίδοτο της ουσίας.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αρνήθηκε, αλλά μεταπείστηκε κατόπιν των πιέσεων του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον.

Ήταν μεταξύ εκείνων που διαπραγματεύτηκαν την ανταλλαγή αιχμαλώτων με το Ισραήλ, που είχε ως συνέπεια την απελευθέρωση του Σινουάν -μεταξύ των 1.027 Παλαιστινίων που ανταλλάχθηκαν για τον Ισραηλινό στρατιώτη Τζιλάντ Σαλίτ.

XAΛΙΛ ΑΛ ΧΑΓΙΑ

Είναι το δεξί χέρι του Σινουάρ, ο αναπληρωτής επικεφαλής του περιφερειακού πολιτικού γραφείου της Χαμάς στη Γάζα από το 2017. Έχει καλές σχέσεις με το Ιράν, τη Χεζμπολάχ και την Τουρκία, ενώ ήταν στην αποστολή που συνάντησε τον πρόεδρο της Συρίας, Μπασάρ Ασάντ το 2022 για την αποκατάσταση των σχέσεων των δυο πλευρών.

Κατείχε αρκετές θέσεις σε φοιτητικά και εργατικά συνδικάτα και εξελέγη στο Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο (PLC) το 2006. Διαδραμάτισε βασικό ρόλο στη διαπραγμάτευση κατάπαυσης του πυρός με το Ισραήλ κατά τον πόλεμο της Γάζας το 2014.

Σε αεροπορική επιδρομή που έκαναν οι Ισραηλινοί το 2007 στο σπίτι του στη Γάζα -ενώ εκείνος δεν ήταν σε αυτό-, σκοτώθηκαν η σύζυγος του, τα τρία τους παιδιά και δυο αδελφοί του.

Ένας άλλος γιος του πέθανε στην αεροπορική επίθεση που έγινε το 2008, ενώ ηγούνταν της ταξιαρχίας των πυραύλων. Έχασε ένα ακόμα παιδί του, τη νύφη και τον εγγονό του σε αεροπορική επιδρομή τον Ιούλιο του 2014.

Θεωρείτο ο κύριος υποψήφιος για να διαδεχθεί τον Χανίγια, καθώς όπως εκείνος έτσι και ο Αλ Χάγια είναι ευέλικτος και ισορροπημένος, κατά τους Times of Israel.

Υπήρξε επικεφαλής της λίστας «Jerusalem Is Our Promise», ομάδα που είχε ως στόχο να συμμετάσχει στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2021 που ακυρώθηκαν.

Για την επίθεση του Οκτώβρη έχει πει ότι «ήταν απαραίτητη για να αλλάξουμε ολόκληρη την εξίσωση και όχι να έχουμε απλά μια σύγκρουση. Καταφέραμε να βάλουμε ξανά στο τραπέζι το Παλαιστινιακό ζήτημα. Τώρα κανείς στην περιοχή δεν μπορεί να είναι ήσυχος.

Ο στόχος μας δεν είναι να έχουμε νερό και ρεύμα στη Γάζα, αλλά να επιστρέψει η προσοχή στο Παλαιστινιακό».

ΜΟΥΣΑ ΑΜΠΟΥ ΜΑΡΖΟΥΚ

Είναι αναπληρωτής επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της διασποράς, ηγετική φυσιογνωμία στις συνομιλίες συμφιλίωσης με τη Φατάχ και εκ των ιδρυτών της Χαμάς. Διετέλεσε αναπληρωτής του πρώην ηγέτη, Μεσάλ.

Είναι υποστηρικτής της ιδέας να κρατήσει η Χαμάς τα όπλα της και να μην αναγνωρίσει το Ισραήλ.

Γεννήθηκε (το 1951) στη συνοριακή πόλη της Γάζας, τη Ράφα. Άρχισε την πολιτική του σταδιοδρομία στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου βοήθησε στην ίδρυση ενός κλάδου της Παλαιστινιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Από αυτήν δημιουργήθηκε η Χαμάς, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

Αργότερα πήγε στις ΗΠΑ (1988-1993), όπου βοήθησε στην ίδρυση ισλαμικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που επικεντρώθηκαν στην παλαιστινιακή υπόθεση. Φέρεται να διαχειριζόταν πολλούς τραπεζικούς λογαριασμούς από τους οποίους εκταμίευε χρήματα σε ξένους λογαριασμούς για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων της Χαμάς.

Είναι ιδρυτικό μέλος του Ισλαμικού Πανεπιστημίου στη Γάζα. Το 1996, αντιμετώπισε ισραηλινές κατηγορίες για χρηματοδότηση και βοήθεια στην οργάνωση τρομοκρατικών επιθέσεων, όταν ήταν επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς.

Απελάθηκε από την Ιορδανία δυο φορές. Η πρώτη ήταν το 1995, όταν εκδόθηκε στις ΗΠΑ όπου συνελήφθη (ως ύποπτος για τρομοκρατία) και κρατείτο έως το 1997.

Αποφυλακίστηκε αφότου συμφώνησε να παραιτηθεί του δικαιώματος του να διαμένει μόνιμα στη χώρα και να μην αμφισβητήσει την κατηγορία για τρομοκρατία που του απευθύνθηκε και εστάλη στην Ιορδανία, από όπου απελάθηκε στη Συρία το 1999, για τη δουλειά του με τη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα

Έφυγε από τη Συρία το 2012 και έκτοτε μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ της Γάζας, της Αιγύπτου και του Κατάρ.