ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΤΟΥ

Πιστεύω ατράνταχτα πως ο κάθε τόπος στην Ελλάδα έχει στοιχεία που τον κάνουν μοναδικό. Στοιχεία της παράδοσης που έχουν χτίσει πολιτιστικά τον τόπο, που όχι μόνο δεν πρέπει να χαθούν, αλλά να διατηρηθούν και να αναδειχθούν. Η γαστρονομία και η αμπελοοινική παράδοση είναι ένα μεγάλο κομμάτι αυτού. Και είναι κάτι που έχει δυνατή ταυτότητα σε όλους θα έλεγα τους τόπους στη χώρα μας. Γιατί όμως η Ελλάδα πάσχει τόσο στη διατήρηση και την ανάδειξή τους, και ποια η σημασία για τη διατήρηση και την ανάδειξη του γαστρονομικού και αμπελοοινικού πολιτισμού;

Πολύ συχνά συζητάμε με φίλους πως η προσπάθεια για τη διατήρηση της τοπικής γαστρονομίας είναι καμένο χαρτί, πως παραδείγματα όπως στις Κυκλάδες μάς κάνουν να λυπόμαστε, δημοσιογράφοι εκθειάζουν εστιατόρια που χάνουν την ουσία, και τοπικοί φορείς δυσκολεύουν το έργο μας. Κόντρα όμως σε όλα αυτά, υπάρχουν λόγοι που μας κάνουν να συνεχίζουμε.

Οι γαστρονομικές και οινικές δράσεις που αναδεικνύουν την ταυτότητα του τόπου, το place branding, και η ανάδειξη των τοπικών προϊόντων μέσα από το digital marketing με ποιότητα, συνέπεια και σεβασμό είναι μερικά με τα οποία ασχολούμαι. Όλα ξεκίνησαν από τη γνωριμία μου με τη Λήμνο και τη πλούσια γαστρονομίας της το 2016. Βλέποντας έναν τόπο παρθένο, είδα τις προοπτικές στο να την παρουσιάσουμε με έναν ποιοτικό τρόπο, αναδεικνύοντας τα πραγματικά χαρακτηριστικά που κάνουν το νησί μοναδικό, χωρίς τουριστικές αλλοιώσεις και ξενόφερτα trends. Κάνοντας δηλαδή ένα branding στο νησί με βάση τη γαστρονομία και το κρασί.

Φυσικά, όλο αυτό πάτησε πάνω σε δουλειά που έχουν κάνει άνθρωποι του νησιού χρόνια πριν, όπως για παράδειγμα ο Ευάγγελος Σταματέρης που έχει κάνει γνωστή τη Λήμνο για το αγνό κίτρινο αλεύρι της, στην iconic πράσινη συσκευασία. Ή τα οινοποιεία που εξάγουν κρασί από τις δύο ΠΟΠ ποικιλίες του νησιού, το Μοσχάτο Αλεξανδρείας και μια από τις αρχαιότερες Ελληνικές ποικιλίες, το Λημνιό. Ακόμα και άνθρωποι όπως η Ουρανία Βαγιάκου με την αδερφή της, Βαρβάρα Βαγιάκου Βλαχοπούλου με το βιβλίο συνταγών τους.

Με μια δυνατή βάση, και με ανθρώπους του νησιού να στηρίζουν, ξεκίνησε το Lemnos Philema το οποίο στρατηγικά παρουσίασε το νησί ως έναν ποιοτικό τουριστικό προορισμό αναδικνύοντας με έναν αυθεντικό τρόπο τα μοναδικά χαρακτηριστικά του νησιού. Με δράσεις όλο το χρόνο, αξιόλογους chef και ανθρώπους της γαστρονομίας να το στηρίζουν, είμαστε εδώ οκτώ χρόνια μετά και σκεφτόμαστε κάθε χρόνο πως θα εξελιχθούμε για ένα μεγαλύτερο impact, για να διατηρήσουμε και να αναπτύξουμε αυτό που κάνει τη Λήμνο ξεχωριστή.

Για το Lemnos Philema μίλησε πρόσφατα στο Πρώτο Πρόγραμμα ο δημοσιογράφος και φίλος, Νίκος Ιωαννίδης, και με τον τρόπο του δίνει απάντηση στο ερώτημα μου, γιατί είναι σημαντικοί οι στόχοι για τους οποίους προσπαθούμε τόσα χρόνια.

«Πριν από το (Lemnos) Philema, δεν έβρισκες προϊόντα ταυτότητας, όχι Λημνιακής ταυτότητας, προϊόντα ταυτότητας στα εστιατόρια της Αθήνας. Το να ξέρεις από που είναι το κάθε τι, η πρώτη ύλη που χρησιμοποιεί ένας μάγειρας, ή ξαφνικά να βλέπεις προϊόντα από τη Λήμνο σε πιάτα βραβευμένων εστιατορίων και να αναφέρεται η προέλευση τους, εγώ θεωρώ ότι το Philema έχει βάλει λιθαράκι σε αυτό. Έχει αποδώσει με έναν τρόπο που δεν είναι άμεσα μετρήσιμο. Το νησί ακούγεται ως γαστρονομικός προορισμός και ως τόπος παραγωγής πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική, δεν είναι κάτι που είναι άμεσα μετρήσιμο, αλλά είναι κάτι που είναι πολύ σημαντικό σε μέγεθος».

Στην αντίπερα όχθη, στο Ιόνιο και την Κεφαλονιά, επικεντρωνόμαστε τόσο στη γαστρονομία όσο και στο κρασί. Γαστρονομικά ευνοημένη, η Κεφαλονιά έχει δεκάδες τοπικές συνταγές που πλέον είναι δυσεύρετες στα εστιατόρια του νησιού. Με τη μικρή ομάδα μας, έχουμε βάλει όμως στόχο τις δράσεις εξωστρέφειας με σκοπό να αναδείξουμε τον κρυμμένο αυτό πλούτο και κατά επέκταση, να αποδείξουμε στους εστιάτορες του νησιού πως προσφέροντας στους επισκέπτες τα τοπικά τους φαγητά θα είναι κερδισμένοι. Τρεις ημέρες αφιέρωσε ο Σωτήρης Ευαγγέλου και το Makedonia Palace στις Ημέρες Κεφαλονίτικης Γαστρονομίας με μενού του Κεφαλονίτη chef, Γιώργου Αντωνέλλου, αυτό από μόνο του είναι μια σημαντική αρχή.

Με τον Σύνδεσμο Οινοποιών Κεφαλονιάς, οι δράσεις μας επικεντρώνονται στο κρασί και την αμπελουργία, αναπόσπαστα κομμάτια της κοινωνίας του νησιού. Στόχος είναι όχι μόνο να διατηρήσουμε αυτή την παράδοση αλλά να κάνουμε branding στο κρασί της Κεφαλονιάς, να την αναπτύξουμε, τονίζοντας τη σημασία και το όφελος της μέσα από δράσεις προβολής αλλά και ενημέρωσης, όπως για παράδειγμα μέσω του Kefalonia Wine Hub με τις ανοιχτές ομιλίες ειδικών για την κλιματική αλλαγή, νέες τεχνολογίες, κ.α., προς τους αμπελουργούς, οινοποιούς και άλλους ενδιαφερόμενους.

Φυσικά σε Λήμνο και Κεφαλονιά δεν είμαστε οι μόνοι, άνθρωποι σε άλλα μέρη της Ελλάδας προσπαθούν για την διατήρηση της παράδοσης όπως για παράδειγμα ο Νίκος Κέλλας.

Βοσκός στην περιοχή του Ασπροπόταμου, ο Νίκος λειτουργεί σαν φύλακας της παράδοσης, κινούμενος χωρίς ιδιοτελή συμφέροντα. Έχοντας αφήσει πίσω τα πτυχία που έλαβε από το εξωτερικό, επέλεξε να γυρίσει στον τόπο του για να διασώσει την καλαρρύτικη φυλή προβάτου και μαζί της την παράδοση της μετακινούμενης κτηνοτροφίας. Μας δείχνει την ζωή στα “ψηλά βουνά” όπως τα λέει, τα χωριά τους και τις παραδόσεις τους, μέσα από τα δικά του social media αλλά και αυτά που έχει ξεκινήσει για την ανάδειξη του τόπου του, δημιουργώντας σχεδόν ένα κίνημα.

Ο Νίκος μου λέει, “οι προορισμοί πάσχουν από ανθρώπους και εννοείται από πολιτικούς. Πρέπει οι ίδιοι άνθρωποι να καταλάβουν τι είναι ο προορισμός τους” και με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη, όπως επίσης και ότι χρειαζόμαστε ανθρώπους τόσο σε θεσμικές θέσεις όσο και σε θέσεις που μπορούν να συμβάλουν στο branding του τόπου, που να σέβονται και να αγαπάνε τον τόπο τους γιατί διαφορετικά η αλλοίωση είναι δεδομένη.

Έχουμε δυνατά παραδείγματα άλλων χωρών που έχουν κάνει τεράστια brands ενός προϊόντος τους, που κάνουν place branding με βάση τα προϊόντα τους, και που έχουν χιλιάδες επισκέπτες καθαρά και μόνο για τη γαστρονομία τους. Ευχόμαστε η Ελλάδα να πάρει σοβαρά μπροστά. Μέχρι τότε, χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους σαν τον Νίκο Κέλλα, περισσότερες δράσεις όπως αυτές του Lemnos Philema, με παραγωγούς να δημιουργούν ομάδες όχι για την ανάδειξη της εταιρείας τους αλλά για αυτή του τόπου τους.

Χρειαζόμαστε περισσότερους παραγωγούς να πιστέψουν στα προϊόντα τους, περισσότερους ξενοδόχους και εστιάτορες να πιστεύουν στα προϊόντα αυτά και τη γαστρονομία της περιοχής τους, που να θέλουν να πουλήσουν αυτές τις μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες τους. Χρειαζόμαστε επίσης φορείς που να δρουν για το κοινό καλό, που να στηρίζουν πολιτιστικές δράσεις, τους παραγωγούς και τους επιχειρηματίες που κάνουν ποιοτικές δουλειές.