Χρηματιστήρια: Σε αναζήτηση ισορροπίας μετά τη “βουτιά” – “Απόνερα” στην Ελλάδα

Το σημείο ισορροπίας αναζητούν οι αγορές μετά το ξεπούλημα των τελευταίων ημερών, που οδήγησε σε κατακρήμνιση αξιών. Βέβαια, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι αναλυτές, που θεωρούν ότι ουσιαστικά με αφορμή τις εξελίξεις με τα επιτόκια στην Ιαπωνία, τις ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας στις ΗΠΑ, τα μέτωπα της Μέσης Ανατολής, έσπευσαν πολλοί επενδυτές να κεφαλαιοποιήσουν τα σημαντικά κέρδη από τα “φουσκωμένα’ χρηματιστήρια από τον “πακτωλό” χρήματος των προηγούμενων ετών, που όμως πλέον, ένεκα του κύκλου υψηλών επιτοκίων, δεν υπάρχει.

Πάντως, ο  Σέιν Όλιβερ, επικεφαλής της επενδυτικής στρατηγικής και επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας διαχείρισης επενδύσεων AMP, δήλωσε ότι μια διόρθωση φαίνεται να ξεκινά.  «Οι μετοχές ανέβηκαν στα ύψη τον Ιούλιο λόγω των καλύτερων πληθωριστικών δεδομένων, της αυξανόμενης αισιοδοξίας για χαμηλότερα επιτόκια και της αισιοδοξίας για τα κέρδη που σχετίζονται με την τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη», δήλωσε ο ίδιος σε πρόσφατη ανάλυσή του.  Προσέθεσε ότι ενώ η άποψη της AMP είναι ότι τα μελλοντικά χαμηλότερα επιτόκια θα ενισχύσουν πιθανώς τις μετοχές κατά τους επόμενους έξι έως 12 μήνες, με την προϋπόθεση ότι θα αποφευχθεί η ύφεση, οι παγκόσμιες μετοχές «φαίνονται ευάλωτες σε περαιτέρω πτώση, γεγονός που υποδηλώνει ότι είναι πολύ νωρίς για να επενδύσουμε μέσω μιας στρατηγικής ‘buy the dip’».  

Η προσοχή της αγοράς στρέφεται τώρα στην έκθεση των ΗΠΑ για τις μη αγροτικές μισθοδοσίες, με τους επενδυτές να αναζητούν ενδείξεις για τον ρυθμό και την κλίμακα των μειώσεων των επιτοκίων της Fed κατά τους επόμενους μήνες.  «Τις τελευταίες 24 ώρες παρατηρείται ένα ολοένα και πιο επισφαλές σκηνικό για τις αγορές αυξημένου κινδύνου, με μια διάθεση απομάκρυνσης λόγω μιας ακόμη δέσμης αδύναμων αμερικανικών στοιχείων, ακολουθούμενη από τα ως επί το πλείστον υποτονικά κέρδη των εταιρειών τεχνολογίας», ανέφεραν οι αναλυτές της Deutsche Bank σε ανάλυσή τους.

Η Ασία σήμερα

Πάντως, σήμερα, το άνοιγμα των ασιατικών αγορών είναι θετικό. Ο δείκτης Nikkei 225 καταγράφει ένα “τίναγμα” φτάνοντας ακόμη και πάνω από το +9%, ενώ και ο Hang Seng κινείται σε θετικό έδαφος. ανακάμπτει και το πετρέλαιο, ‘βαρόμετρο”, άλλωστε για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, με τιμές, το μπρεν, πάνω από τα 77 δολάρια/βαρέλι, με ημερήσια άνοδο άνω του 1,3%.

Τα “απόνερα” στην Ελλάδα

Πάντως, όπως φαίνεται η αναταραχή με “σκαμπανεβάσματα” θα συνεχιστεί, κάτι που βέβαια, δημιουργεί ζητήματα, και στην περιφερειακή ελληνική οικονομία. Άλλωστε το μείζον για την Ελλάδα είναι να υπάρχει σταθερότητα, διεθνώς, ώστε να μπορέσει να κλειδώσει ρυθμούς ανάπτυξης άνω  του 2%, κι έτσι να καταφέρει να συγκλίνει πιο γρήγορα με την ΕΕ.

Οι εξελίξεις εκεί, πάντως, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δηλαδή, είναι το “κλειδί” για τη χώρα. Εκεί είναι η οικονομική της βασική αναφορά, είτε για τις εξαγωγές, είτε για τον τουρισμό και έτσι, οι όποιες “ανάσες”, κύρια μέσω μείωσης των επιτοκίων κι ανάσχεσης της “καχεκτικής’ εικόνας οικονομιών, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, είναι αυτές που θα δώσουν τον τόνο κι εδώ.

Η Αθήνα

Χθες, πάντως,, στη συνεδρίαση της Δευτέρας (5/8), ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ έκανε βουτιά 6,31%, κλείνοντας στις 1340.54 μονάδες, έχοντας σημειώσει τις μεγαλύτερες ημερήσιες απώλειές του από τις 24 Φεβρουαρίου του 2022 (-6,42%), μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ο Τραπεζικός Δείκτης σημείωσε, επίσης, σημαντική πτώση, χάνοντας 7,56% στις 1.159,77 μονάδες, ενώ ο δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης FTSE 25 ολοκλήρωσε τη σημερινή συνεδρίαση 6,53% χαμηλότερα στις 3.260,81 μονάδες.

Ο τζίρος κινήθηκε στα €233,48 εκατομμύρια, σε πολύ υψηλά για την εποχή επίπεδα.  Να σημειωθεί ότι οι απότομες πτωτικές κινήσεις της Δευτέρας έφεραν στο Χρηματιστήριο Αθηνών μία από τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες απώλειες στην Ευρώπη, ενώ διέγραψαν ένα μεγάλο μέρος των κερδών του έτους.

Η Wall Street

Χθες, επίσης, με πτώση έκλεισε τη συνεδρίαση της Δευτέρας (5/8) η Wall Street. Dow Jones και S&P 500 είχαν τη χειρότερη ημέρα τους εδώ και δύο περίπου χρόνια. Ειδικότερα, ο Dow Jones κατέγραψε απώλειες 2,60% στις 38.703,27 μονάδες, ο S&P 500 υποχώρησε κατά 2,93% στις 5.190,17 μονάδες, απέχοντας περίπου 8% από το πρόσφατο υψηλό του, ενώ ο Nasdaq Composite έχασε 3,38% στις 16.208,38 μονάδες. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, οι απώλειες του Dow ξεπέρασαν τις 1.200 μονάδες.

Τα επιτόκια

Στο μεταξύ όλοι αναμένουν πλέον το τι θα κάνει η Federal Reserve κι αν θα προβεί σε μια έκτακτη παρέμβαση μέσα στον Αύγουστο, πριν δηλαδή το επόμενο προγραμματισμένο ραντεβού της 18ης Σεπτεμβρίου.

Βέβαια, η Fed σπάνια κινείται έξω από το χρονοδιάγραμμα που έχει χαράξει, όμως το έχει κάνει όταν κρίνει πως είναι απαραίτητο για την προστασία της αμερικανικής οικονομίας και της αγοράς.  Συνολικά από το 1987 υπήρξαν επτά περιπτώσεις που η Fed  προχώρησε έκτακτες περικοπές των επιτοκίων, ξεκινώντας από την περίφημη “Μαύρη Δευτέρα του Οκτωβρίου του 1987”. Επίσης, ανάλογες κινήσεις έπρραξε στη μεγάλη ύφεση του 1990 και στον πρώτο πόλεμο στον Περσικό, κατά τη κατάρρευση του hedge fund LTCM, το «σπάσιμο» της φούσκας των τεχνολογικών ομίλων, την κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων, το σοκ με την αγορά κατοικιών και πιο τελευταία με το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού με δύο αιφνιδιαστικές περικοπές των επιτοκίων μέσα σε ένα μήνα, το Μάρτιο του 2020.

Έκκληση, πάντως, στη Fed να προχωρήσει σε έκτακτη μείωση επιτοκίων πριν από την προγραμματισμένη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου απηύθυνε ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν. «Aν και είχα ταχθεί υπέρ της μείωσης επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, τον Σεπτέμβριο, σίγουρα, δεν είχα ζητήσει μείωση επιτοκίων πριν από την επόμενη συνεδρίαση, διότι αυτό θα μπορούσε να στείλει σήμα πανικού. Αλλά από τη στιγμή που μπορεί να βλέπουμε ήδη πανικό, το επιχείρημα αυτό χάνει την ισχύ του. Υπάρχει πραγματικός λόγος για έκτακτη μείωση επιτοκίων σύντομα».

Την Παρασκευή, ο νομπελίστας οικονομολόγος είχε καλέσει τη Fed να μειώσει τα επιτόκια, υποστηρίζοντας ότι ενώ ο πληθωρισμός φαίνεται να έχει νικηθεί, η αγορά εργασίας επιδεινώνεται με γρήγορο ρυθμό.  Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο νομπελίστας οικονομολόγος, απευθυνόμενος στη Fed, έγραφε ότι έχει καθυστερήσει να κάνει κίνηση και έχει μείνει πίσω.  «Αγαπητή Fed: Όπως κάποιοι από εμάς υποστηρίζουμε εδώ και καιρό, έχεις μείνει αρκετά πίσω. Ο πληθωρισμός έχει καταπολεμηθεί. Η αγορά εργασίας αποδυναμώνεται με γρήγορο ρυθμό. Μείωσε, μείωσε, μείωσε».

Ερμηνείες

Πάντως, το Reuters σε ανάλυσή του για το κραχ στα χρηματιστήρια παγκοσμίως εντοπίζει ως αιτία το τέλος της φθηνής χρηματοδότησης και όχι τις εκτιμήσεις για ύφεση στην οικονομία των ΗΠΑ.

Όπως αναφέρει, το sell off ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα μετά τις ανακοινώσεις για την απασχόληση στις ΗΠΑ, που επανέφεραν τα σενάρια για ύφεση στη σημαντικότερη οικονομία του πλανήτη. Κάπως έτσι ξεκίνησε το ντόμινο των απωλειών που κορυφώθηκε (;) τη Δευτέρα (5/8).

Ωστόσο, δημοσίευμα του Reuters αναφέρει πως η κατάρρευση των παγκόσμιων αγορών τα τελευταία εικοσιτετράωρα σχετίζεται περισσότερο με το «carry trade»  που χρησιμοποιούν οι επενδυτές για επενδύσεις υψηλής απόδοσης, παρά μια ραγδαία αλλαγή στις οικονομικές προοπτικές των ΗΠΑ.  Οι αναλυτές που επικαλείται το Reuters σημειώνουν πως τα ασθενέστερα του αναμενόμενου στοιχεία για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ δεν ήταν τόσο αδύναμα ώστε να είναι ο κύριος μοχλός τέτοιων βίαιων κινήσεων.

Αντίθετα, η απάντηση πιθανότατα βρίσκεται στην περαιτέρω απότομη χαλάρωση των «carry trades», όπου οι επενδυτές δανείζονται χρήματα από οικονομίες με χαμηλά επιτόκια, όπως η Ιαπωνία ή η Ελβετία, για να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης απόδοσης σε δολάριο ή ευρώ.  Οι πρακτικές αυτές είναι εμφανείς, καθώς το γιεν έχει ενισχυθεί κατά περισσότερο από 11% έναντι του δολαρίου από τα χαμηλά 38 ετών που καταγράφονταν μόλις πριν από έναν μήνα.

Ένας ασιάτης επενδυτής, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, είπε ότι μερικά από τα μεγαλύτερα συστηματικά hedge funds που διαπραγματεύονται βάσει σημάτων από αλγόριθμους, άρχισαν να πωλούν μετοχές όταν η αιφνιδιαστική αύξηση επιτοκίων της Τράπεζας της Ιαπωνίας την περασμένη εβδομάδα πυροδότησε προσδοκίες για περαιτέρω περιοριστική πολιτική.  Ενώ οι ακριβείς αριθμοί και οι συγκεκριμένες αλλαγές θέσης στις μετοχές είναι δύσκολο να εντοπιστούν, οι αναλυτές υποψιάζονται ότι οι πολυπληθείς θέσεις σε μετοχές τεχνολογίας των ΗΠΑ, που χρηματοδοτούνται carry trades, εξηγούν γιατί δέχονται και το μεγαλύτερο πλήγμα.

Ο φόβος της ύφεσης λοιπόν είναι η αφορμή, αλλά η απομάκρυνση από τη φθηνή χρηματοδότηση είναι η πραγματική αιτία της κατάρρευσης των αγορών, σύμφωνα πάντα με το Reuters.