Αλέν Ντελόν: Δέκα από τους κορυφαίους ρόλους του
Διαβάζεται σε 7'Από τα αξεπέραστα νουάρ του Μελβίλ μέχρι τα κοινωνική έπη του Βισκόντι κι από τον Τομ Ρίπλεϊ μέχρι την “Έκλειψη” του Αντονιόνι, ο Αλέν Ντελόν αφήνει πίσω του μερικούς εξαιρετικούς ρόλους.
- 18 Αυγούστου 2024 14:37
Ο διάσημος ηθοποιός πέθανε αφήνοντας πίσω του μια σημαντική συλλογή ρόλων και ταινιών. Ο Αλέν Ντελόν εθεωρείτο μια από τις πλέον κουλ παρουσίες στην οθόνη, ένας ηθοποιός πανέμορφος του οποίου όμως οι ρόλοι πάντοτε αποτύπωναν στην οθόνη κάτι σκοτεινό, διαστρεβλωμένο, συχνά εφιαλτικό.
Αυτός ο διχασμός τον έκανε πάντοτε κάτι περισσότερο από ένα όμορφο πρόσωπο, μια κινηματογραφική παρουσία πάντοτε ενδιαφέρουσα, με ένα σκοτάδι και μια βουβή ένταση πάντα να τον ακολουθεί. Δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο, όπως ήταν κι ο τίτλος της καλύτερης στιγμής της καριέρας του.
Αυτές είναι 10 ταινίες του Αλέν Ντελόν που αξίζει να θυμηθείς ή να δεις:
Ο Δολοφόνος με το Αγγελικό Πρόσωπο (Le Samouraï)
Επαγγελματίας δολοφόνος εκτελεί συμβόλαια χωρίς ανοιχτούς λογαριασμούς. Μετά όμως την εκτέλεση ενός ιδιοκτήτη νυχτερινού κλαμπ, θα αφήσει πίσω μάρτυρες και τότε ο χρόνος θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα. O στωικός δολοφόνος (με το, ναι, αγγελικό πρόσωπο του Αλέν Ντελόν σε μια εκφραστικά σχεδόν βουβή ερμηνεία) φορά τα λευκά του γάντια και την εμβληματική του καπαρτίνα και ξεχύνεται νωχελικά σε μια ακόμα σιωπηλή διαδρομή εγκλήματος που δεν οδηγεί πουθενά, με τον ίδιο παγιδευμένο σε σοκάκια, σε κτίρια, σε δωμάτια, σε κινηματογραφικά κάδρα, στη νύχτα μιας πόλης που είναι όλη του η ύπαρξη. Για αυτόν τον αντιήρωα η απόδραση δεν τίθεται καν σαν ζητούμενο: αυτό δεν είναι ένα ακόμα κλισέ Τελευταίο Μεγάλο Κόλπο.
Ο Ζαν-Πιερ Μελβίλ επαναδιατυπώνει το αμερικάνικο φιλμ νουάρ στη Γαλλία ζωγραφίζοντας τον Κοστέλο ως μια αρχετυπική φιγούρα σε υπαρξιακή αναζήτηση, άλλοτε τοποθετώντας τον σε ένα δωμάτιο γεμάτο με σωσίες του, άλλοτε επαναλαμβάνοντας οπτικά και ηχητικά μοτίβα (ο ήχος του πουλιού) όσο ο καταδικασμένος ήρωας επιπλέει με αβεβαιότητα μες τη νύχτα. Η διαδικαστικότητα των ιστοριών εγκλήματος του Μελβίλ («Ο Κόκκινος Κύκλος») δεν υπήρξε ποτέ πιο σφιχτοδεμένη και εστιασμένη από όσο σε αυτό το φιλμ, με τις στυλιστικές τοποθετήσεις σε απευθείας διάλογο με το υπαρξιακό αδιέξοδο του ήρωα.
Γυμνοί στον Ήλιο (Plein Soleil)
Διασκευή του πρώτου μυθιστορήματος της Πατρίσια Χάισμιθ με ήρωα τον διάσημο Τομ Ρίπλεϊ, που έχει ερμηνευτεί από πολλούς ηθοποιούς στην ιστορία του σινεμά. Εδώ, στην πρώτη από τις αρκετές μεταφορές, ο Αλέν Ντελόν στον πρώτο του σπουδαίο ρόλο υποδύεται έναν άκρως ταλαντούχο απατεώνα, έναν συναισθηματικό κενό κοινωνιοπαθή μίμο συμπεριφορών και ηθών που αδυνατεί να οδηγηθεί από ηθική πυξίδα, παρά από τα πάθη και τις αδυναμίες του. Αναλαμβάνει να φέρει πίσω στις ΗΠΑ τον πλεϊμπόι Φίλιπ Γκρίνλιφ, όμως ο αληθινός του στόχος είναι να του πάρει και τα λεφτά και το κορίτσι.
Η ηλιόλουστη ταινία χρωματίζει με παστέλ αποχρώσεις το ενστικτωδώς δόλιο σχέδιο του διαβολικού Ρίπλεϊ σε μια στυλάτη, συναρπαστική κινηματογραφική μεταφορά. Ο Αλέν Ντελόν παίζει με απόλυτη, πανέμορφη κενότητα έναν χαρακτήρα-γρίφο, ένα διαρκές ερωτηματικό. Το φινάλε δεν είναι καλό (η Χάισμιθ το μίσησε) κι ο Ματ Ντέιμον δεκαετίες μετά θα βρει περισσότερες νότες ερμηνεύοντας τον ίδιο χαρακτήρα, αλλά κι αυτή η διασκευή παραμένει απολαυστική.
Ο Κύριος Κλάιν (Mr. Klein)
Εν μέσω Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, απολιτίκ έμπορος τέχνης στο Παρίσι που ζει άνετη ζωή, αγοράζει έργα τέχνης απεγνωσμένων εβραίων πολιτών σε εξευτελιστικά χαμηλές τιμές. Όταν διαπιστώσει πως στο Παρίσι ζει ένας συνονόματός του Εβραίος θα αρχίσει να τον αναζητά, την ώρα που αυτή η συνωνυμία θα φέρει πάνω του την προσοχή των αρχών, κάτι που ο κύριος Κλάιν καθόλου δεν επιθυμεί.
Βαθιά εμπνευσμένος από τις θεματικές του Κάφκα περί αναζήτησης ταυτότητας μέσα σε ένα αδιέξοδο, ο Λόουζι απλώνει περίτεχνα στην οθόνη το παράλογο μυστήριο στο οποίο μπλέκεται ο κεντρικός ήρωας (Αλέν Ντελόν, εξαιρετικός στο ρόλο), αρχικά ως μια ακολουθία μικρών συμπτώσεων ή ενοχλήσεων (που δε λένε να φύγουν), σταδιακά εξελισσόμενη σε έναν προσωπικό εφιάλτη. Εδώ, η γέννηση του φασισμού έρχεται μέσα από τις μικρότερες στιγμές καθημερινής αδιαφορίας, οδηγώντας το φιλμ προς ένα υπονοητικά σοκαριστικό φινάλε.
Ο Γατόπαρδος (Il Gattopardo)
Το κλασικό έπος του Λουκίνο Βισκόντι απλώνει την αφήγησή του σε σειρά ετών, με τον Μπαρτ Λάνκαστερ σε ένα εμβληματικό ρόλο ενός γόνου αριστοκρατίας στη Σικελία που αρνείται να αφήσει το πρόνομιό του να σβήσει καθώς η αριστοκρατία βρίσκεται σε πτώση και η μεσαία τάξη ισχυροποιείται, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου πολιτικών αναταραχών και αλλαγών στην Ιταλία.
Ο Αλέν Ντελόν κρατά τον χαρακτηριστικό ρόλο του ανιψιού του Λάνκαστερ, μέσα από τον οποίο περνά συμβολικά μεγάλο κομμάτι της αλλαγής και της πολιτικοκοινωνικής σύγκρουσης που καταγράφει η ταινία. Είναι πάντα ενδιαφέρον το πώς αποτυπώνονται ερμηνευτικά ρόλοι τόσο αποκομμένα πάμπλουτων αντι-ηρώων, κι ο Ντελόν αποτέλεσε εξαιρετική επιλογή. Καλές ερμηνείες που δεν χάνονται μέσα σε μια εντυπωσιακή παραγωγή, σε μια ταινία που κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα του ‘63 και προτάθηκε για Όσκαρ Κουστουμιών.
Ο Ρόκο και τ’Αδέρφια του (Rocco e i suoi fratelli)
Πριν τον “Γατόπαρδο”, o Ντελόν είχε πρωταγωνιστήσει και σε άλλο ένα εμβληματικό φιλμ του Βισκόντι, με τοποθέτηση αυτή τη φορά πλήρως διαφορετική. Μια φτωχή οικογένεια πέντε γιων μετακομίζει στο Μιλάνο σε αναζήτηση ευκαιριών. Ο Ντελόν παίζει τον καλόψυχο Ρόκο, έναν μειλίχιο, σχετικά παθητικό χαρακτήρα που δουλεύει σε καθαριστήριο ρούχων αλλά θα γίνει μποξέρ για να υποστηρίξει την οικογένειά του.
Οπερατικό, ακολουθώντας μια δομή κεφαλαίων για τον κάθε χαρακτήρα, με ένα εντυπωσιακό καστ (εκτός από τον Ντελόν πρωταγωνιστούν οι Ανί Ζιραρντό, Κατίνα Παξινού, Σπύρος Φωκάς, Κλαούντια Καρντινάλε, Ρενάτο Σαλβατόρι) και μια σύγκρουση που σιγοβράζει, το φιλμ του Βισκόντι εξερευνά την εσωτερική μετανάστευση στην Ιταλία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις κοινωνικές συνέπειες για μια κοινωνία σε πλήρη ανακατάταξη και εσωτερική σύγρουση.
Η Έκλειψη (L’ Eclisse)
Η Βιτόρια, μια όμορφη μεταφράστρια, ζει, εργάζεται και ερωτεύεται στη Ρώμη. Έχοντας χωρίσει με τον συγγραφέα Ρικάρντο, θα γνωρίσει τον Πιέρο στο χρηματιστήριο της πόλης. Η δύσκολη, ίσως και αταίριαστη σχέση τους, θα δοκιμαστεί στη διάρκεια μιας έκλειψης. Ο Μικελάντζελο Αντονιόνι ολοκληρώνει την κλασική του τριλογία της αποξένωσης, μετά την εμβληματική και άκρως επιδραστική “Περιπέτεια” και την συγκλονιστικής ομορφιάς “Νύχτα”.
Η “Έκλειψη” ίσως είναι ένα σκαλί κάτω από εκείνες τις δύο ταινίες, αλλά έχει ένα κλασικό φινάλε, και το αξεπέραστο πρωταγωνιστικό δίδυμο των Αλέν Ντελόν και Μόνικα Βίτι. Η σκληρή, αιχμηρή ομορφιά του σινεμά του Αντονιόνι παραμένει άφταστη.
Ο Αστυνόμος (Un Flic)
Ένας διοικητής της παριζιάνικης αστυνομίας διατηρεί σχέση με μια γυναίκα, αλλά χωρίς να το γνωρίζει, ο σύντροφός της είναι ληστής τραπεζών που ετοιμάζει το επόμενό του σχέδιο. H τελευταία ταινία του Ζαν-Περι Μελβίλ, λίγα χρόνια μετά την συνεργασία του με τον Αλέν Ντελόν στον αξεπέραστο “Δολοφόνο με το Αγγελικό Πρόσωπο”.
Η Πισίνα (La Piscine)
Αλέν Ντελόν, Ρόμι Σνάιντερ και Τζέιν Μπίρκιν πρωταγωνιστούν σε ψυχολογικό θρίλερ του 1968 για ένα ζευγάρι του οποίου η ήρεμη ζωή ταράζεται με την άφιξη ενός κοινού φίλου και της 18χρονης κόρης του.
Κόκκινος κύκλος (Le Cercle Rouge)
Άλλη μια σπουδαία συνεργασία του Μελβίλ με τον Ντελόν, ένα από τα διασημότερα νεο-νουάρ heist films του σινεμά. Ο Ντελόν παίζει έναν άντρα που έχει μόλις αποφυλακιστεί αλλά γρήγορα επιστρέφει πίσω στον κόσμο του εγκλήματος που ορκίστηκε να αφήσει πίσω. Με την αστυνομία να ακολουθεί κάθε τους βήμα, η ομάδα αρχίζει να σχεδιάζει μια μεγάλη ληστεία. Δίπλα στον Ντελόν οι Τζιαν Μαρία Βολοντέ και Ιβ Μοντάν.
Μονομαχία στον Κόκκινο Ήλιο (Soleil Rouge)
Σαμουράι φύλακας δίνει προθεσμία 7 ημερών στον εαυτό του καταδιώκοντας ληστές τρένου που βουτηξαν το χρυσό σπαθί του Ιάπωνα πρέσβη. Καταιγιστικό, απολαυστικό γουέστερν με σαμουράι νότες, που φέρνει μαζί στην οθόνη το φανταστικό δίδυμο Τοσίρο Μιφούνε και Τσαρλς Μπρόνσον, μαζί με Αλέν Ντελόν και Ούρσουλα Άντρες. Σκηνοθετεί ο Τέρενς Γιανγκ, ο άνθρωπος πίσω από το ξεκίνημα του κινηματογραφικού Τζέιμς Μποντ (“Δρ Νο”, “Από τη Ρωσία με Αγάπη”, “Επιχείρηση Κεραυνός”).