ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΣΟ, “ΓΙΑΒΑΣ ΓΙΑΒΑΣ” ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Τα δεδομένα στα ελληνοτουρκικά έχουν αλλάξει μετά τα τουρκικά “τσαλίμια” στην Κάσο και η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν στη Νέα Υόρκη πραγματοποιείται σε θολά νερά.
O Σεπτέμβριος αναμένεται… νεφελώδης όσον αφορά στον διάλογο με την Τουρκία. Και αυτό καθώς μετά το σκηνικό έντασης στην Κάσο στα τέλη Ιουλίου, τα “ήρεμα νερά” στα ελληνοτουρκικά έγιναν… θολά νερά.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχουν ήδη δώσει ραντεβού στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Σε αυτή τη συνάντηση υποτίθεται ότι θα ξεκινούσε και ο πολιτικός διάλογος.
Όμως οι όποιες προσδοκίες μπορεί να υπήρχαν για το φθινοπωρινό ραντεβού Μητσοτάκη- Ερντογάν, έχουν “σβήσει” από τη στιγμή που η Τουρκία με τα τσαλίμια στην Κάσο, αλλά και με τις ρητορικές προκλήσεις στην Κύπρο στην επέτειο της εισβολής, έδειξε ότι δεν έχει αλλάξει στρατηγική. Αλλά προσπαθεί να βάλει στο τραπέζι του ελληνοτουρκικού διαλόγου και ζητήματα κυριαρχίας των νησιών και να αμφισβητήσει την ελληνική ΑΟΖ, καθώς και να “επισημοποιήσει” τετελεσμένα στην Κύπρο.
Εν τω μεταξύ το “ήρεμα νερά γιόκ” επιβεβαιώνεται πλέον τακτικά και στο πεδίο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ, στις 12 με 17 Αυγούστου, στις 19 και 20 Αυγούστου, καθώς και στις 22 Αυγούστου, καταγράφηκαν παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών, είτε από τουρκικά αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας (CN-235,ΑΤR-72), είτε από τουρκικά UAV.
Παρόλα αυτά η Αθήνα επιδιώκει τη συνέχιση του διαλόγου με τη γείτονα, ώστε να μείνουν ανοιχτοί οι ελληνοτουρκικοί δίαυλοι επικοινωνίας και στην περίπτωση μίας “νέας Κάσου”, να διασφαλιστεί και πάλι η αποκλιμάκωση.
Πάντως οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιώργος Γεραπετρίτης και Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, δεν αποκλείεται να συναντηθούν στις αρχές Σεπτεμβρίου αλλά σε “ανεπίσημο” πλαίσιο. Ενδεχομένως στο περιθώριο του άτυπου συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο “ουδέτερο έδαφος” των Βρυξελλών να κανονιστεί μία “άτυπη” συνάντηση. Αντικείμενο θα είναι βέβαια στην πραγματικότητα η προετοιμασία για τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, με την ελληνική πλευρά να θέλει να αποφύγει απρόοπτα, ειδικά από τη στιγμή που στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας συνεχίζεται η κριτική για την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης. Κριτική την οποία εξέφρασαν στην κοινή τους εμφάνιση την 1η Ιουλίου ο Κώστας Καραμανλής και ο Αντώνης Σαμαράς.
Εν τω μεταξύ πάντως η Τουρκία συνεχίζει την προσπάθεια να βάλει αναθεωρητικές και παράλογες απαιτήσεις της στο τραπέζι του διαλόγου. Το σκηνικό έντασης στην Κάσο εντασσόταν σε μία προσπάθεια της Άγκυρας να “αναστήσει” το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Δεδομένου ότι η περιοχή, στην οποία έκανε έρευνες το ιταλικό σκάφος, εμπίπτει στη συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου του 2020 για τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ.
Από την Αίγυπτο στην Κύπρο, συνεχίζονται τα τσαλίμια και τα νταηλίκια
Η Άγκυρα εν τω μεταξύ συνεχίζει το φλερτ και με την Αίγυπτο, καθώς την “καίει” να μην υπάρξει οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου και πιο ανατολικά, γεγονός που θα σήμαινε επιβεβαίωση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του Καστελλόριζου. Σημειωτέον ότι ο Αιγύπτιος πρόεδρος, Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι, θα επισκεφθεί στις 4 Σεπτεμβρίου την Άγκυρα. Είχε προηγηθεί η επίσκεψη Φιντάν στο Κάιρο στις αρχές Αυγούστου. Στην ατζέντα της επίσκεψης Σίσι στην Τουρκία θα είναι δε τα ενεργειακά.
Σε κάθε περίπτωση πρόκειται ακόμη για ένα βήμα δυνητικής επαναπροσέγγισης Αιγύπτου – Τουρκίας. Οι σχέσεις των δύο χωρών είχαν παγώσει μετά το πραξικόπημα του 2013 στην Αίγυπτο. Αλλά πέρυσι το καλοκαίρι είχαν αρχίσει να λιώνουν οι πάγοι με το διορισμών πρέσβεων της μίας χώρας στην άλλη ξανά.
Ταυτόχρονα η Τουρκία προσπαθεί απεγνωσμένα να βγάλει το κυπριακό από την ατζέντα των ελληνοτουρκικών και κυρίως των ευρωτουρκικών σχέσεων. Η Κύπρος βέβαια είναι μέλος της ΕΕ και ως εκ τούτου η Λευκωσίας ξεκαθαρίζει ότι επανεκκίνηση των ευρωτουρκικών σχέσεων εξαρτάται από την πρόοδο στο Κυπριακό. Και στην ίδια γραμμή κινείται εκ των πραγμάτων και η Αθήνα.
Υπενθυμίζεται ότι για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών έλαβε πρόσκληση να παραστεί στο άτυπο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στις 29 Αυγούστου. Αλλά η Άγκυρα έσπευσε αμέσως να “παζαρέψει” όσο περισσότερα, απαιτώντας συγκεκριμένα βήματα για την ενταξιακή της διαδικασία. Σύμφωνα όμως με τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η όποια πρόοδος των ευρωτουρκικών σχέσεων πρέπει να είναι σταδιακή, αναλογική και αναστρέψιμη, όπως υπενθύμισε η Λευκωσία.
