Αλέξης Χαρίτσης: Oh! Quel joli (extrême) centre!*

*Ω! Τι ωραίο (ακραίο) κέντρο!

Η είδηση έχει κάνει πλέον τον γύρο του κόσμου: στη Γαλλία, ο πρόεδρος Μακρόν επέλεξε να αγνοήσει επιδεικτικά την υποψήφια που πρότεινε το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο που πλειοψήφησε στις πρόσφατες εκλογές και να χρίσει πρωθυπουργό τον συντηρητικό Μπαρνιέ του κόμματος των Φιλελευθέρων που ήρθε τέταρτο. Και για να επιτύχει την βιωσιμότητα της κυβέρνησης Μπαρνιέ, ο Μακρόν ποντάρει στην έμπρακτη ανοχή του ακροδεξιού, μετα-φασιστικού κόμματος της Μαρίν Λεπέν.

Για μια ακόμα φορά, ο χώρος του «φιλελεύθερου κέντρου» – αυτού του τόσο διαφημισμένου χώρου υποτιθέμενης μετριοπάθειας – την κρίσιμη στιγμή επιλέγει να αναβαθμίσει την άκρα Δεξιά σε ρυθμιστή των πραγμάτων. Αυτήν τη φορά, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο παρερμηνείας.

Ο στρατηγικός στόχος του πολιτικού και οικονομικού συστήματος ήταν ένας: η εκλογική νίκη του Λαϊκού Μετώπου να μην οδηγήσει στον σχηματισμό αριστερής κυβέρνησης.

Προς τούτο, αρχικά επιστρατεύτηκε η Ιερά Συμμαχία της εποχής μας: Μιντιακά συγκροτήματα, δημόσιοι διανοούμενοι και οικονομικοί παράγοντες συκοφάντησαν τα κόμματα της Αριστεράς, κινδυνολόγησαν ακραία για τις επιπτώσεις από μια κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου, προεξόφλησαν ότι το τελευταίο θα διαλυθεί όσο εύκολα σχηματίστηκε.

Όταν διαψεύστηκαν, μέσα από την επίπονη και παραγωγική συζήτηση της Αριστεράς που κατέληξε σε μια προωθητική πρωθυπουργική πρόταση -έκπληξη, αυτή της οικονομολόγου Λουσί Καστέ, είχε έρθει η ώρα της κρίσιμης απόφασης για τον Μακρόν και το μπλοκ εξουσίας που τον στηρίζει. Κλείσιμο του ματιού στην άκρα δεξιά και άτυπη συμμαχία; Φυσικά. Η δημοκρατία άλλωστε δεν έχει αδιέξοδα. Ακόμα και αν οδηγείται έτσι στο μεγάλο αδιέξοδο μια χώρα με πρωταγωνιστική θέση στις παγκόσμιες εξελίξεις να έχει κυβέρνηση που στηρίζεται στην ανοχή των φασιστών του 21ου αιώνα.

Η εξέλιξη αυτή, μας επιτρέπει να σκεφτούμε τρία πράγματα.

Πρώτον, ότι παρά τα προβλήματα και τις ανεπάρκειές της, η Αριστερά παραμένει το μεγάλο φόβητρο για τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ. Το πρόγραμμα του Λαϊκού Μετώπου δεν ήταν προφανώς επαναστατικό. Εκλαμβάνεται όμως ως τέτοιο -και άρα επικίνδυνο- γιατί απειλεί το θεμέλιο των κυρίαρχων πολιτικών: τις πολιτικές της ανισότητας. Στηρίζεται σε μια βαθιά γαλλική παράδοση για τη δυνατότητα ριζικών παρεμβάσεων στο σήμερα που αμβλύνουν τις ανισότητες μέσα από τη φορολόγηση του πλούτου, την ενίσχυση της θέσης των εργαζομένων, την κρατική παρέμβαση στο πεδίο της ελεύθερης αγοράς.

Δεύτερον, ότι δεν έχει νόημα να μιλάμε για «κέντρο» με τους όρους μιας παλιάς πολιτικής γεωγραφίας. Αυτό που εμφανίζεται ως «κέντρο» -και αυτό το είδαμε και στην Ελλάδα στην περίπτωση της μητσοτακικής Νέας Δημοκρατίας- στην ουσία είναι ένας πολιτικός χώρος που υποδέχεται, ανέχεται και μετατρέπει σε θεσμικές πολιτικές την ατζέντα της συντηρητικής και ενίοτε άκρας Δεξιάς. Και όταν πρέπει να επιλέξει, κάνει την επιλογή που υπαγορεύει η βαθιά αυταρχική συνείδησή της.

Τρίτον, ότι δεν έχουμε πια κανένα περιθώριο για χάσιμο. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στη Γαλλία, είναι εικόνα από το ελληνικό μέλλον. Η κουρασμένη Νέα Δημοκρατία αναδιπλώνεται σε όλο και πιο συντηρητικές θέσεις και αν συνεχίσει η φυσική φορά των πραγμάτων σύντομα θα αναζητήσει πολιτικό και κυρίως κοινωνικό στήριγμα στην αντιδραστική Δεξιά- όπως είχε γίνει και στα χρόνια της κρίσης που το μέχρι τότε γραφικό ΛΑΟΣ, αίφνης αναγορεύτηκε σε αξιόπιστο κυβερνητικό εταίρο.

Υπάρχει μόνο μία δυνατότητα για να μην οδηγηθούμε εκεί. Να υπάρξει κοινωνική και πολιτική αντιπολίτευση με σύγχρονο αριστερό πρόσημο. Αυτό δεν είναι εύκολο μετά το αποτέλεσμα των τελευταίων Ευρωεκλογών και φυσικά μέσα από την εικόνα απαξίωσης και ευτελισμού του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία συμπαρασύρει έναν ολόκληρο πολιτικό χώρο. Είναι όμως αναγκαίο. Όποιος και όποια δεν θέλει να ζήσει σε μια χώρα όπου η Νέα Δημοκρατία θα συνεχίσει να προωθεί την αντικοινωνική της ατζέντα, οφείλει να συμβάλλει έμπρακτα στη δημιουργία του αντίπαλου δέους.

Η Νέα Αριστερά έχει επίγνωση των ορίων της, αλλά και του τι προσκομίζει στην ελληνική πραγματικότητα: την αναζήτηση του προγράμματος σύγκρουσης με τις οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις που συγκροτούν το σημερινό -αλαζονικό- καθεστώς της Δεξιάς. Τον Ιούνιο χαιρετίσαμε τη συγκρότηση του γαλλικού Λαϊκού Μετώπου.

Είμαστε σε επικοινωνία με το παράδειγμά του και τη λογική του διαλόγου και της συνεργασίας βάσει προγραμματικών θέσεων και αρχών.

Δεσμευόμαστε ότι θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για την υπέρβαση του αδιεξόδου που μας περιβάλλει, σε αντίθεση με τον εύκολο σεχταρισμό της αυτοδικαίωσης και τον εξίσου εύκολο κατήφορο της μετατροπής της πολιτικής σε ένα παιχνίδι ίντριγκας και παρασκηνιακών διαβουλεύσεων.

Η Αριστερά έχει τις δυνατότητες να πρωταγωνιστήσει στις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Όταν όμως ξέρει με ποιους θέλει να συγκρουστεί και ποιους εντέλει θέλει να εκπροσωπήσει. Όπως έκαναν οι σύντροφοί μας στη Γαλλία.