Οι τρεις νικητές και οι δύο χαμένοι από το debate Χάρις – Τραμπ

Ανακούφιση στις τάξεις των Δημοκρατικών έφερε το πρώτο debate για την Αντιπρόεδρο και υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, η οποία αναμετρήθηκε με τον πρώην Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ την Τρίτη (11/09), αφήνοντας πίσω τους την – κατά γενική ομολογία – κακή εμφάνιση του προέδρου Τζο Μπάιντεν στην προηγούμενη τηλεμαχία.

Η Κάμαλα Χάρις ήταν η ξεκάθαρη νικήτρια. «Μην έχετε αμφιβολία, ο Τραμπ είχε μια κακή βραδιά», δήλωσε ακόμα και από το βήμα του Fox News, ο Μπριτ Χιουμ. «Η αίσθησή μου είναι ότι βγαίνει από αυτό σε αρκετά καλή κατάσταση».

Η διαδικτυακή αγορά προβλέψεων Polymarket – που αντανακλά τις εκτιμήσεις για το τι είναι πιθανό να συμβεί – έδειξε 97% πιθανότητα το debate να βοηθήσει τη Χάρις στις δημοσκοπήσεις. Οι αγορές προβλέψεων συνήθως αντικατοπτρίζουν την επικρατούσα άποψη, αλλά αυτό που μας λέει εδώ είναι ότι πολύ λίγοι είναι διατεθειμένοι να στοιχηματίσουν πραγματικά χρήματα ότι το debate θα βοηθήσει τον Τραμπ, όπως επισημαίνει το Vox.

Η επικρατούσα άποψη έχει σημασία, γιατί ο νικητής του debate δεν καθορίζεται μόνο από ό,τι συνέβη στη σκηνή, αλλά και από τη «μάχη» της προπαγάνδας που ακολουθεί. Η αφήγηση του ποιος κέρδισε, η «ομαδική σκέψη» των σχολιαστών, συζητιέται επί μακρόν τις επόμενες μέρες μετά το debate – και, σε αυτή την περίπτωση, η αφήγηση είναι η εξής: Η Χάρις κέρδισε, προκαλώντας αποτελεσματικά τον Τραμπ.

Είναι νωρίς για να ορίσει κανείς ποιος θα είναι ακριβώς ο αντίκτυπος του debate στην προεκλογική μάχη. Παρόλο που οι περισσότεροι παρατηρητές της πολιτικής σκηνής συμφωνούν σχεδόν ομόφωνα ότι ο Τραμπ έχασε, υπάρχει πάντα πιθανότητα οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι να έχουν διαφορετική άποψη. Ωστόσο, τα πρώτα σημάδια δείχνουν ότι μπορεί να έχουν την ίδια άποψη: μια ομάδα εστίασης της Washington Post με 24 αναποφάσιστους ψηφοφόρους σε κρίσιμες πολιτείες διαπίστωσε ότι οι 22 πίστευαν πως η Χάρις τα πήγε καλύτερα. Επίσης, μια δημοσκόπηση του CNN μετά το debate έδειξε ότι το 63% των θεατών πίστευαν πως η Χάρις κέρδισε.

Είναι επίσης πιθανό το debate να έχει μικρή επίδραση στις δημοσκοπήσεις – ή, αν βοηθήσει τη Χάρις, να είναι μόνο προσωρινή, καθώς άλλα γεγονότα θα επηρεάσουν τις δημοσκοπήσεις στους σχεδόν δύο μήνες που απομένουν πριν από την Ημέρα των Εκλογών.

Όμως, διεξάγοντας την πιο σύντομη προεκλογική εκστρατεία στη σύγχρονη ιστορία, το διακύβευμα ήταν υψηλό για τη Χάρις – οι ψηφοφόροι την έχουν δει ελάχιστα μέχρι τώρα, ειδικά σε καταστάσεις υψηλής πίεσης όπως ένα debate. Εκείνη όμως κατάφερε να έχει την απόδοση που χρειαζόταν.

Μεγάλος χαμένος ο Ντόναλντ Τραμπ

Πριν από το debate, η επικρατούσα άποψη ήταν ότι για να έχει μια “δυνατή” βραδιά, ο Τραμπ έπρεπε να κάνει μερικά πράγματα. Έπρεπε να επικεντρωθεί στο να συνδέσει τη Χάρις με το μη δημοφιλές έργο της κυβέρνησης Μπάιντεν στην οικονομία, τη μετανάστευση και την εξωτερική πολιτική. Έπρεπε να αποφύγει τα επικίνδυνα θέματα για τον ίδιο, όπως οι αμβλώσεις και η δημοκρατία. Και έπρεπε να αποφύγει να εκτροχιαστεί σε επιθέσεις ή θεωρίες συνωμοσίας. Αυτά δηλαδή που δεν έκανε.

Για το θέμα των αμβλώσεων, ο Τραμπ ανέλαβε την ευθύνη για την ανατροπή του Roe v. Wade από το Ανώτατο Δικαστήριο, λέγοντας ότι αυτό συνέβη «μέσω της ευφυΐας, της καρδιάς και της δύναμης» των συντηρητικών δικαστών.

Επίσης, απέφυγε επανειλημμένα να απαντήσει στο ερώτημα αν θα ασκούσε βέτο σε μια εθνική απαγόρευση των αμβλώσεων εάν το Κογκρέσο του έστελνε ένα τέτοιο νομοσχέδιο — λέγοντας (μάλλον ορθά) ότι το Κογκρέσο δεν θα ψήφιζε τέτοια απαγόρευση. Κι όμως, παρά τις πολλές ευκαιρίες, δεν κατάφερε να δηλώσει ξεκάθαρα ότι θα ασκούσε βέτο σε ένα τέτοιο νομοσχέδιο – ίσως φοβούμενος ότι θα εξόργιζε τους pro-lifers συμμάχους του, που τελευταία είναι δυσαρεστημένοι με τον τρόπο που χειρίζεται το ζήτημα.

Όταν ρωτήθηκε αν μετανιώνει για ό,τι έκανε στις 6 Ιανουαρίου 2021, όταν οι υποστηρικτές του επιτέθηκαν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, δεν μπόρεσε να βρει κάτι να πει. Το μόνο για το οποίο παραπονέθηκε ήταν ότι, μέσα στο χάος που επικρατούσε στο κτίριο, μια από τις υποστηρίκτριές του, η Άσλι Μπάμπιτ, «πυροβολήθηκε από έναν αστυνομικό εκτός ελέγχου», όπως είπε.

Εν τω μεταξύ, επανειλημμένα προώθησε παράλογες θεωρίες συνωμοσίας για μετανάστες που τρώνε γάτες και σκύλους ή για πολιτείες που εκτελούν βρέφη μετά τη γέννησή τους.

Προς το τέλος του debate, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η Χάρις «είναι ο Μπάιντεν», αλλά δεν ήταν καν συνεπής σε αυτό – νωρίτερα το ίδιο βράδυ, ο Τραμπ είχε επιμείνει ότι ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν «μισεί» τη Χάρις και «δεν την αντέχει», μια περίεργη επιλογή αν η στρατηγική της καμπάνιας του είναι να κάνει τη Χάρις υπεύθυνη για το έργο του Μπάιντεν.

Και ενώ είναι αλήθεια ότι ο Τραμπ επιτέθηκε πολλές φορές στη Χάρις για τον πληθωρισμό και τα σύνορα, φαίνεται απίθανο ότι αυτό το μήνυμα θα μείνει, όταν είπε τόσα άλλα παράξενα και παράλογα πράγματα που θα τραβήξουν πολύ περισσότερη προσοχή.

Ίσως η πιο ξεκάθαρη ένδειξη ότι ο Τραμπ έχασε είναι ότι οι υποστηρικτές του κατέφυγαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να παραπονεθούν έντονα για τους συντονιστές – η χαρακτηριστική κίνηση του να παραπονιέσαι για τους «διαιτητές» όταν το αποτέλεσμα δεν είναι αυτό που ήλπιζες.

Ξεκάθαρη νικήτρια η Καμάλα Χάρις

Τις μέρες πριν από το debate, υπήρχε η αίσθηση ότι το θετικό κλίμα που απολάμβανε η Καμάλα Χάρις μετά την ξαφνική είσοδό της στην κούρσα ως υποψήφια πρόεδρος των Δημοκρατικών κινδύνευε να εξαφανιστεί.

Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν μια πολύ αμφίρροπη αναμέτρηση. Το εκλογικό μοντέλο πρόβλεψης του Νέιτ Σίλβερ έγερνε προς το να κάνει τον Τραμπ το φαβορί. Η κριτική προς τη Χάρις αυξήθηκε επειδή απέφευγε κυρίως τις συνεντεύξεις σε αυθόρμητα περιβάλλοντα. Μια δημοσκόπηση από τους New York Times/Siena College που κυκλοφόρησε την Κυριακή έδειξε μάλιστα τον Τραμπ να παίρνει το προβάδισμα κατά 1 ποσοστιαία μονάδα σε εθνικό επίπεδο – ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα για τον Τραμπ.

Ωστόσο, εκ των υστέρων, η αποφυγή των μέσων ενημέρωσης από τη Χάρις βοήθησε την απόδοσή της στο debate να έχει μεγαλύτερη επίδραση. Προτίμησε μια κατάσταση υψηλού διακυβεύματος όπου θα συγκρινόταν άμεσα με τον Τραμπ, παρά ένα περιβάλλον όπου θα αναμετριόταν με δημοσιογράφους. Και ήταν πολύ αποτελεσματική στο να γίνει αυτή η σύγκριση.

Η Χάρις επικεντρώθηκε στο βασικό της μήνυμα ότι ο Τραμπ νοιάζεται μόνο για τον εαυτό του και όχι για τους απλούς Αμερικανούς. Επανέλαβε αρκετές φορές ότι το σχέδιο της προεκλογικής της εκστρατείας περιλαμβάνει φορολογικές ελαφρύνσεις για νέες οικογένειες και φορολογικές εκπτώσεις για νεοσύστατες μικρές επιχειρήσεις. Εξέφρασε δικαιολογημένη οργή για το πώς οι διορισμένοι στο Ανώτατο Δικαστήριο από τον Τραμπ κατάργησαν την προστασία σε εθνικό επίπεδο του δικαιώματος στην άμβλωση. Υποσχέθηκε να ενώσει τους Αμερικανούς αντί να τους διχάσει και δήλωσε ότι θα εκπροσωπήσει μια νέα γενιά ηγεσίας.

Επανειλημμένα, προκάλεσε τον Τραμπ να σπαταλήσει χρόνο για να ικανοποιήσει τον ναρκισσισμό του – όταν ρωτήθηκε για τη μετανάστευση, ανέφερε ότι οι άνθρωποι συχνά φεύγουν νωρίς από τις συγκεντρώσεις του Τραμπ. Ο Τραμπ δεν μπόρεσε να αντισταθεί στο να χρησιμοποιήσει μέρος του χρόνου του για να ξεκαθαρίσει ότι οι συγκεντρώσεις του είναι σπουδαίες και όλοι τον λατρεύουν.

Υπήρξαν κάποιες αμφιλεγόμενες στιγμές για τη Χάρις. Ήταν σαφές ότι δεν ήθελε να μιλήσει για τον πληθωρισμό – αποφεύγοντας να μπλέξει σε συζήτηση για το έργο του Μπάιντεν, σε αντίθεση με το δικό της φορολογικό σχέδιο. Όταν ρωτήθηκε γιατί δεν υποστήριζε πλέον κάποιες πολύ προοδευτικές θέσεις που είχε υιοθετήσει όταν ήταν υποψήφια πρόεδρος το 2020, δεν έδωσε ξεκάθαρη απάντηση στο γιατί.

Αλλά δεν είναι σαφές αν είχε κάποια πραγματικά τέλεια απάντηση σε αυτά τα θέματα – η αποφυγή τους ίσως ήταν η καλύτερη στρατηγική επιλογή της. Και όπου είχε σημεία να αναδείξει και επιθέσεις να κάνει το βράδυ της Τρίτης, τα έκανε.

Στους νικητές και οι συντονιστές του ντιμπέιτ

Ο Ντέιβιντ Μιούρ και η Λίνσεϊ Ντέιβις είχαν δύσκολο έργο στο ντιμπέιτ της Τρίτης, αλλά κατάφεραν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Το ζευγάρι των συντονιστών του ABC News διεξήγαγε ένα καλά οργανωμένο debate, κρατώντας τους υποψήφιους στον χρόνο που τους είχε δοθεί (στις περισσότερες περιπτώσεις) και παρεμβαίνοντας κατάλληλα για να διορθώσουν ανακρίβειες όταν ήταν απαραίτητο.

Μια ιδιαίτερα αξιοσημείωτη στιγμή ήρθε όταν ο Τραμπ επανέλαβε πολλές φορές τον ψευδή ισχυρισμό ότι οι Δημοκρατικοί υποστηρίζουν τη δολοφονία βρεφών ακόμη και μετά τη γέννηση. Ο Τραμπ συνέχισε μιλώντας ακατάπαυστα για το ότι συμφωνεί να αποφασίζουν οι πολιτείες για την πολιτική των αμβλώσεων και δίστασε να εκφράσει ξεκάθαρη θέση για μια εθνική απαγόρευση των αμβλώσεων. Μόλις τελείωσε, η Ντέιβις ξεκαθάρισε στο κοινό: «Δεν υπάρχει πολιτεία σε αυτή τη χώρα όπου είναι νόμιμο να σκοτώνεται ένα μωρό μετά τη γέννηση του».

Παρομοίως, όταν ο Τραμπ ανέπτυξε τις ρατσιστικές ακροδεξιές θεωρίες συνωμοσίας ότι οι παράνομοι μετανάστες στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο σκοτώνουν και τρώνε κατοικίδια ζώα, ο Μιούρ έκανε ξανά fact-checking, λέγοντας ότι το ABC News «επικοινώνησε με τον διαχειριστή της πόλης εκεί. Μας είπε ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστες αναφορές για συγκεκριμένες αξιώσεις ότι τα κατοικίδια ζώα έχουν βλαφθεί, τραυματιστεί ή κακοποιηθεί από άτομα της μεταναστευτικής κοινότητας».

Παρόμοιοι έλεγχοι για την αξιοπιστία των λεγομένων της δεν έγιναν για τη Χάρις, κάτι που συνέβαλε στο να λένε οι σύμμαχοι του Τραμπ ότι οι συντονιστές «χειραγωγούσαν» τη συζήτηση. Βέβαια οι ισχυρισμοί της Χάρις, δεν έφτασαν ποτέ στη αναπαραγωγή τόσο προφανών και επικίνδυνων fake ειδήσεων. «Ο Τραμπ πρέπει να προκαλέσει άμεσα τους συντονιστές. Να πει ότι στηρίζουν τη Χάρις. Να τους φέρει σε θέση άμυνας», δήλωσε ο ακροδεξιός ακτιβιστής Κρις Ρούφο στο X.

Κι όμως, παρά τους κανόνες που επιτρέπουν στους συντονιστές να κλείνουν τα μικρόφωνα για να αποτρέψουν τις παρεμβολές, ο Τραμπ είχε επανειλημμένα την ευκαιρία να μιλάει πάνω από τη Χάρις, να έχει τον τελευταίο λόγο στις συζητήσεις και γενικά να μιλάει περισσότερο από τη Χάρις – γεγονός που ενόχλησε τους φιλελεύθερους θεατές.

Τελικά, οι συντονιστές έκαναν καλή δουλειά στο να κρατήσουν το ντιμπέιτ σε μια ευθεία πορεία, τουλάχιστον όσο είναι δυνατόν όταν διαχειρίζεσαι ένα debate με τον Τραμπ. Η αποκατάσταση των ψευδών ισχυρισμών μπορεί να ήταν αμφιλεγόμενη για τους υποστηρικτές του Τραμπ, αλλά έκαναν αυτό που πρέπει να κάνουν οι δημοσιογράφοι: να αναδεικνύουν τις ανακρίβειες και να επιμένουν στην ακρίβεια. Κατάφεραν να βαδίσουν σε μια λεπτή γραμμή και, κατά το πλείστον, να μείνουν σε αυτήν.

Στους “χαμένους” η μετανάστευση

Η εθνική συζήτηση γύρω από το μεταναστευτικό έχει αλλάξει ριζικά, και αυτό ήταν εμφανές το βράδυ της Τρίτης.

Το 2020, οι Δημοκρατικοί τόνιζαν τη σκληρότητα του Τραμπ προς τους αιτούντες άσυλο και άλλους μετανάστες στα σύνορα, ενώ ο Τραμπ έκανε υπερβολικούς – ή εντελώς ψευδείς – ισχυρισμούς για τους υποτιθέμενους κινδύνους που θέτουν οι μετανάστες για την ασφάλεια των πολιτών και την κυριαρχία.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2024, ο Τραμπ διατήρησε τη ρητορική του, μόνο που αυτή έγινε ακόμη πιο ακραία. Όμως, οι Δημοκρατικοί έχουν αλλάξει πορεία από τότε. Την Τρίτη, η Χάρις απέφυγε να αναφερθεί σε μεγάλο βαθμό στις δύσκολες συνθήκες με τις οποίες είναι αντιμέτωποι οι μετανάστες – ή την τεράστια συνεισφορά τους στη χώρα. Αντίθετα, κατηγόρησε τον Τραμπ ότι δεν έδωσε αρκετή προσοχή στην ασφάλεια των συνόρων.

Συγκεκριμένα, η Χάρις επέκρινε τον Τραμπ επειδή παρότρυνε τους Ρεπουμπλικανούς στο Κογκρέσο να μην ψηφίσουν υπέρ ενός δεξιού νομοσχεδίου για τα σύνορα που οι Δημοκρατικοί προσπάθησαν να περάσουν τον Φεβρουάριο. Το νομοσχέδιο ήταν ένας διμερής συμβιβασμός που θα θεσμοθετούσε μια προτεραιότητα των Ρεπουμπλικανών – μια νέα εξουσία για την ταχεία απέλαση μεταναστών που φτάνουν στα νότια σύνορα σε περιόδους μεγάλης ζήτησης – με αντάλλαγμα κάτι που ήθελαν οι Δημοκρατικοί: το κλείσιμο των κενών στο σύστημα νόμιμης μετανάστευσης που έχουν αφήσει τα παιδιά εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης από το εξωτερικό μέχρι και Αφγανούς πρόσφυγες σε αβεβαιότητα. «Προτίμησε να μιλήσει για ένα πρόβλημα αντί να το λύσει», είπε η Χάρις.

Ο Τραμπ απάντησε επαναλαμβάνοντας τον ρατσιστικό και απάνθρωπο ισχυρισμό, για τον οποίο οι τοπικές αρχές δεν έχουν εντοπίσει καμία απόδειξη, ότι οι Αϊτινοί μετανάστες στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο τρώνε κατοικίδια.

«Πολλές πόλεις δεν θέλουν να μιλήσουν γι’ αυτό γιατί ντρέπονται τόσο πολύ», είπε ο Τραμπ. «Αυτό συμβαίνει στη χώρα μας. Και είναι ντροπή».

Σε κανένα σημείο αυτής της συζήτησης, ωστόσο, η Χάρις δεν υπερασπίστηκε τους μετανάστες – μια σημαντική απόκλιση από την κυρίαρχη δυναμική γύρω από αυτό το ζήτημα εδώ και χρόνια. Και αυτό ίσως αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι το αντι-μεταναστευτικό αίσθημα στο εκλογικό σώμα είναι υψηλότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, αμέσως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Οι διελεύσεις στα σύνορα έχουν μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες λόγω της καταστολής από τις μεξικανικές αρχές και της εφαρμογής νέων περιορισμών ασύλου από τον Μπάιντεν. Οι ψηφοφόροι έχουν γίνει πιο ευνοϊκοί προς τη Χάρις στο θέμα της μετανάστευσης. Ωστόσο, η Χάρις δεν φάνηκε να αισθάνεται υποχρεωμένη να υιοθετήσει μια πιο συμπονετική στάση για τη μετανάστευση κατά τη διάρκεια του debate.

Οι Swifties for Kamala δεν θα μπορούσαν να λείπουν από τους νικητές

Φαίνεται πως ο μόνος τρόπος για να επισκιαστεί ένα προεδρικό debate θα ήταν να ανακοινώσει η μεγαλύτερη σταρ του κόσμου κάποια σημαντική είδηση αμέσως μετά – κάτι που συνέβη όταν η Τέιλορ Σουίφτ εξέφρασε επίσημα την υποστήριξή της στη Χάρις μέσω ανάρτησης στο Instagram, που δημοσιεύθηκε περίπου μισή ώρα μετά το τέλος του ντιμπέιτ.

«Όπως πολλοί από εσάς, παρακολούθησα το ντιμπέιτ απόψε», έγραψε η Σουίφτ. «Θα ρίξω την ψήφο μου στην Κάμαλα Χάρις και τον Τιμ Βαλς στις προεδρικές εκλογές του 2024… Έχω κάνει την έρευνά μου και έχω πάρει την απόφασή μου. Η έρευνα είναι δική σας υπόθεση, όπως και η απόφαση».

Η υποστήριξη αυτή έρχεται μετά από κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το αν η Σουίφτ θα σχολίαζε καν τις εκλογές, παρά την έντονη υποστήριξή της στους Δημοκρατικούς σε προηγούμενες εκλογές. Στο βαθμό που η πολιτική άγγιζε τη Σουίφτ, επικεντρωνόταν στη φιλία της με τη σύζυγο του αρχηγού της Kansas City, Πάτρικ Μαχόουμς, την Μπρίτανι, η οποία φαίνεται να υποστηρίζει τον Τραμπ.

Αλλά, οι «Swifties for Kamala» πήραν αυτό που ήθελαν.

Η υποστήριξη της Σουίφτ περιλάμβανε και μια διακριτική αιχμή προς τον υποψήφιο αντιπρόεδρο του Τραμπ, Γερουσιαστή Τζέι Ντι Βανς. Η Σουίφτ τόνισε ότι θαυμάζει τον συνυποψήφιο της Χάρις, τον Κυβερνήτη Τιμ Βαλς, για τη «σθεναρή στάση του υπέρ των δικαιωμάτων της LGBTQ+ κοινότητας, της εξωσωματικής γονιμοποίησης και του δικαιώματος της γυναίκας να έχει έλεγχο στο σώμα της για δεκαετίες».

Το κερασάκι στην τούρτα; Υπέγραψε την υποστήριξή της στην Χάρις ως «η άτεκνη κυρία με τις γάτες» – μάλλον η πιο επιδραστική του είδους της.