Leonid Kogan: Ο σπουδαίος βιρτουόζος που “φέρνει” στη Θεσσαλονίκη τους μεγαλύτερους αστέρες του βιολιού

Με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από την γέννηση του σπουδαίου βιολονίστα Leonid Kogan, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης διοργανώνει ένα μοναδικό επετειακό αφιέρωμα.
Ο Kogan υπήρξε ίσως ο επιδραστικότερος ερμηνευτής όλων των εποχών στην τέχνη του βιολιού και ένας εκ των μεγαλύτερων αστέρων της μουσικής τέχνης του 20ου αιώνα στον τομέα της μουσικής εκτέλεσης. Η τέχνη του επηρέασε ολόκληρες γενιές μουσικών εγχόρδων οργάνων σε όλον τον κόσμο και αποτελεί ένα κορυφαίο ορόσημο στην ιστορία της μουσικής ερμηνείας και μία παρακαταθήκη μοναδική για την παγκόσμια μουσική κληρονομιά.

Το αφιέρωμα στον Leonid Kogan θα συγκεντρώσει τους μεγαλύτερους αστέρες του βιολιού παγκοσμίως στην πόλη της Θεσσαλονίκης, προσφέροντας στο κοινό της βόρειας Ελλάδας μία ανεπανάληπτη εμπειρία μουσικής τέχνης εφάμιλλη με αυτή των μεγαλύτερων φεστιβάλ κλασικής μουσικής του εξωτερικού.

Οι κορυφαίοι βιολονίστες Λεωνίδας Καβάκος, την Τρίτη 1 Οκτωβρίου και η Viktoria Mullova την Τετάρτη 2 Οκτωβρίου, θα συμπράξουν με την The Transylvania State Philharmonic Orchestra και ο Augustin Hadelich την Κυριακή 6 Οκτωβρίου, με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Όλοι τους θα λαμπρύνουν τη σκηνή του Μεγάρου για τρεις ανεπανάληπτες συναυλίες, οι οποίες θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στη μνήμη του μουσικόφιλου κοινού.
Παράλληλα, θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 2 Οκτωβρίου ημερίδα-συζήτηση στην οποία ο Λεωνίδας Καβάκος, η Victoria Mullova -η οποία μάλιστα υπήρξε και μαθήτρια του Kogan- και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΜΜΘ Χρίστος Γαλιλαίας θα επιχειρήσουν να αναλύσουν το τεράστιο αυτό μουσικό φαινόμενο της βιολιστικής τέχνης και το αποτύπωμα που άφησε στις γενιές των μουσικών που ακολούθησαν.

Ποιος είναι ο Leonid Kogan

Ο Λεονίντ Κόγκαν (Leonid Kogan) ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Σοβιετικούς βιολιστές του 20ού αιώνα, γνωστός για την εξαιρετική τεχνική του και τη συναισθηματική ερμηνεία του. Γεννήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1924 στο Ντνεπροπετρόφσκ της τότε Σοβιετικής Ένωσης (σημερινή Ουκρανία) και πέθανε στις 17 Δεκεμβρίου 1982.

Ο Κόγκαν ξεκίνησε να μαθαίνει βιολί από μικρή ηλικία και έγινε γνωστός πολύ γρήγορα για το ταλέντο του. Σπούδασε στο διάσημο Ωδείο της Μόσχας υπό την καθοδήγηση του Abram Yampolsky. Η καριέρα του εκτοξεύθηκε όταν κέρδισε το πρώτο βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό Βιολιού της Βασιλείας στις αρχές της δεκαετίας του 1950, γεγονός που του χάρισε διεθνή φήμη.
Ο Κόγκαν ήταν γνωστός για την καθαρότητα και τη δύναμη του ήχου του, καθώς και για τη δυνατότητά του να συνδυάζει τεχνική αρτιότητα με συναισθηματική έκφραση. Συνεργάστηκε με σπουδαίες ορχήστρες και μαέστρους σε όλο τον κόσμο, και ηχογράφησε ένα μεγάλο μέρος του κλασικού ρεπερτορίου για βιολί, συμπεριλαμβανομένων έργων του Μπετόβεν, Μπραμς, Μπαχ και Τσαϊκόφσκι.
Παρά την διεθνή του φήμη, ο Κόγκαν παρέμεινε πιστός στο σοβιετικό σύστημα και δεν εγκατέλειψε ποτέ την Σοβιετική Ένωση, κάτι που τον ξεχώριζε από άλλους μεγάλους μουσικούς της εποχής του, όπως τον Ντέιβιντ Οϊστράχ. Ήταν επίσης καθηγητής στο Ωδείο της Μόσχας, εκπαιδεύοντας την επόμενη γενιά βιολιστών.

Η σχέση του Leonid Kogan με τη Θεσσαλονίκη

Στις 4 Σεπτεμβρίου 1982, η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης υποδέχτηκε στο Θέατρο Δάσους έναν από τους σπουδαιότερους σολίστες του περασμένου αιώνα, τον Εβραϊκής καταγωγής Σοβιετικό βιολιστή Leonid Kogan, ενώ δύο ημέρες μετά η συναυλία επαναλήφθηκε και στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, υπό τη μουσική διεύθυνση του Κάρολου Τρικολίδη και στις δύο αυτές ιστορικές βραδιές. Λίγους μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1982, ο Κόγκαν θα έφευγε πρόωρα από τη ζωή, προδομένος από την καρδιά του, σε ένα ταξίδι με τρένο από τη Μόσχα στο Γιάροσλαβ και έτσι ο κόσμος της μουσικής θα έχανε για πάντα έναν από τους κορυφαίους του, για τον οποίο έχει ειπωθεί πως ‘κανείς δεν έχει παίξει, ποτέ, βιολί όπως αυτός’.