Μεσοπρόθεσμο: Το σενάριο για παροχές και οι “κουμπαράδες”

Στη μείωση της φοροδιαφυγής προσβλέπει, σε μεγάλο βαθμό, το οικονομικό επιτελείο, ώστε μέχρι το 2027 να βρεθεί ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος για να προχωρήσει σε δράσεις ενίσχυσης των εισοδημάτων μέσα από μειώσεις φόρων και άλλα μέτρα.

Έτσι, με βάση όσα ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης παρουσιάζοντας το νέο Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό – Διαρθρωτικό Πρόγραμμα 2025-2028, που ισχύει σε όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ προκειμένου να ελέγχονται τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος, στόχος είναι να εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία επιπλέον 2,5 δις. ευρώ το 2027 από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής ώστε να χρηματοδοτηθούν φορολογικές ελαφρύνσεις.

Με βάση τον κ. Χατζηδάκη ο “κουμπαράς” αυτός θα χτιστεί με με την ενεργοποίηση των νέων ψηφιακών εργαλείων και την επέκταση και ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε όλο το φάσμα της αγοράς.

Η μεταρρύθμιση του «Ελλάδα 2.0» «Τροποποιήσεις του πλαισίου φορολογικής πολιτικής της Ελλάδας» (νέα δράση σε σχέση με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων, Άνοιξη 2024) στοχεύει στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και στη βελτίωση των κινήτρων στο φορολογικό σύστημα, εστιάζοντας στην προώθηση των ηλεκτρονικών πληρωμών και στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης.

Βασικά στοιχεία περιλαμβάνουν την αναθεώρηση της φορολογικής διάρθρωσης για τους αυτοαπασχολούμενους, τη μεταρρύθμιση του χαρτοσήμου, τη σταδιακή μείωση του τέλους επιτηδεύματος, την επέκταση της υποχρεωτικής αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών και την εισαγωγή νέων απαιτήσεων αναφοράς για τα στοιχεία που υποβάλλονται στη φορολογική διοίκηση για χρήση σε αξιολόγηση ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος. Επιπλέον, η μεταρρύθμιση στοχεύει στην ενίσχυση της λειτουργικής αυτονομίας και των επιπέδων εξυπηρέτησης πελατών της ΑΑΔΕ. Η μεταρρύθμιση αυτή, η οποία έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί έως το 2026, υποστηρίζει την προτεραιότητα της ΕΕ για την κοινωνικοοικονομική ανθεκτικότητα, καθώς και την ψηφιακή μετάβαση” αναφέρει, χαρακτηριστικά, στη σελίδα 46 το Μεσοπρόθεσμο.

Επίσης με βάση το οικονομικό επιτελείο άλλο 1,5 δις ευρώ, περίπου 500 εκατομμύρια ετησίως από το 2026 και μετά, μπορεί να κατευθυνθεί σε εισοδηματικές ενισχύσεις κυρίως για τους πιο ευάλωτους, αν και οι αμυντικές δαπάνες και οι δαπάνες για τις συντάξεις περιορίζουν τη δυνατότητα μεγαλύτερων παροχών για τα επόμενα χρόνια.

Χαρακτηριστικά ο υφυπουργός Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς σημείωσε ότι αν και με βάση τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες οποιοδήποτε υπερπλεόνασμα που προέρχεται από συγκυριακούς λόγους δεν θα μπορεί να ξοδεύεται για παροχές ωστόσο τα πρόσθετα έσοδα από ενεργητικές φορολογικές πολιτικές όπως για παράδειγμα από τις κυβερνητικές παρεμβάσεις για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής μπορούν μετά από διαπραγμάτευση με τη Κομισιόν να αξιοποιηθούν για μειώσεις φόρων. “Τα δημόσια οικονομικά της να είναι πιο υγιή από άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Αυτή είναι η βάση για να μπορούμε να ενισχύουμε την πραγματική οικονομία, είναι η βάση με την οποία μας αξιολογεί η διεθνής επενδυτική κοινότητα και η μόνη βάση στην οποία μπορεί να στηριχθεί το μέλλον μας. Δηλαδή το μέτρο. Ούτε πολλά, ούτε λίγα. Όσα πρέπει για να μπορούμε να διατηρούμε τη δημοσιονομική ισορροπία και παράλληλα να ενισχύουμε το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών” τόνισε ο κ. Πετραλιάς.

Τα μέτρα

Στο φόντο αυτό, στην ατζέντα της κυβέρνησης περιλαμβάνονται τα ακόλουθα μέτρα, τα οποία έχουν σε μεγάλο βαθμό αναγγελθεί. Συγκεκριμένα στην ατζέντα είναι:

• «Κούρεμα» κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης από το 2026. Στόχος είναι η εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών, που έχουν διαπιστωθεί κατά την πολυετή εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης και η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών ανάμεσα στα νοικοκυριά. Να σημειωθεί ότι σήμερα φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα πληρώνουν φόρους εισοδήματος δυσανάλογα υψηλούς σε σχέση με τα πραγματικά τους εισοδήματα. Άλλωστε, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι περισσότεροι φορολογούμενοι που εγκλωβίζονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι.
• Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για επιχειρήσεις και «μπλοκάκια». Ενώ το 2025 μπαίνει τέλος στην πληρωμή του τέλους για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και ατομικές επιχειρήσεις , παραμένει για τις επιχειρήσεις, τα υποκαταστήματα των νομικών προσώπων καθώς και για τους εργαζομένους που αμείβονται με «μπλοκάκι».
• Νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Σε επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5% θα προχωρήσει η κυβέρνηση το 2027 πέραν από τη μείωση κατά μια ποσοστιαία μονάδα που ανακοινώθηκε στην ΔΕΘ.
• Παρεμβάσεις στη κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων με μειώσεις συντελεστών κυρίως για τα μεσαία εισοδήματα.
• Μείωση του κανονικού και του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ. Υπενθυμίζεται ότι το προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ του 2019 προέβλεπε μείωση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 22% και του μειωμένου συντελεστή από το 13% στο 11%.