Οι 3+1 προτεραιότητες της Αθήνας ενώ φουντώνει η “φωτιά” στη Μέση Ανατολή

Με το νου στη Μέση Ανατολή, όπου η κατάσταση τείνει να ξεφύγει από κάθε έλεγχο, θα βρεθεί σήμερα στον ‘Έβρο ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός συγκάλεσε χθες εκτάκτως το ΚΥΣΕΑ μετά την εισβολή του Ισραήλ στο Λίβανο και τα πυραυλικά αντίποινα του Ιράν. Κατά τη συνεδρίαση ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και ο διοικητής της ΕΥΠ Θεμιστοκλής Δεμίρης, ανέλυσαν όλα τα πιθανά σενάρια εξέλιξης της κρίσης και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στη χώρα μας.

Είχε προηγηθεί σύσκεψη στο υπουργείο Άμυνας υπό τον Νίκο Δένδια, κατά την οποία συζητήθηκε το σχέδιο απεγκλωβισμού Ελλήνων πολιτών από το Λίβανο. Αυτή είναι και η πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης.

Από τα 3.600 άτομα με ελληνικό διαβατήριο που κατοικούν στο Λίβανο, 50 μέχρι στιγμής έχουν υποβάλλει αιτήματα στις ελληνικές αρχές για τη μεταφορά τους στην Ελλάδα. Σε ετοιμότητα βρίσκονται δύο αεροσκάφη C130 και το ένα ενδεχομένως να πετάξει και σήμερα Πέμπτη για Λίβανο, ενώ εν αναμονή είναι και δύο σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού.

Η χώρα μας θα βοηθήσει ταυτόχρονα και στην απομάκρυνση Κύπριων πολιτών από την εμπόλεμη περιοχή. Ενώ καθώς δε φαίνεται ελπίδα ειρήνευσης στον ορίζοντα, αναμένεται να αυξάνονται καθημερινά τα αιτήματα Ελλήνων από Λίβανο και Ισραήλ για μεταφορά τους στην Ελλάδα.

Σε επιφυλακή για το προσφυγικό – μεταναστευτικό

Από τις φλόγες του πολέμου όμως αναμένεται να τρέξουν να ξεφύγουν και χιλιάδες πρόσφυγες. Το μεταναστευτικό είναι επομένως μία ακόμη βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης. Ιδίως διότι ο Λίβανος με συνολικό πληθυσμό περίπου 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων φιλοξενεί περίπου 1,5 εκατομμύρια Σύρους και 210.000 Παλαιστίνιους πρόσφυγες.

Ήδη η κατάσταση στη χώρα ήταν πολύ δύσκολη και πλέον τόσο ο πληθυσμός αυτός, όσο και πολίτες του Λιβάνου και γενικότερα χωρών της Μέσης Ανατολής καθώς η φωτιά επεκτείνεται και παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις, εκτιμάται ότι θα επιχειρήσουν να ταξιδέψουν προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας και μέσω και της χώρας μας. 

Οι δομές φιλοξενίας στην Ελλάδα έχουν αυτή τη στιγμή πληρότητα 50% και επομένως πάνω από διπλάσιες ροές θα αποδειχθούν δύσκολα διαχειρίσιμες. Επομένως πρέπει να αυξηθεί άμεσα η χωρητικότητα των κέντρων υποδοχής για παν ενδεχόμενον.

Στο θέμα αναμένεται να αναφερθεί ο κ.Μητσοτάκης κατά τη σημερινή επίσκεψη του στον Έβρο. Ο πρωθυπουργός θα μιλήσει στις 11:30 σε εκδήλωση για την ανάπτυξη της περιοχής και ούτως ή άλλως θα αναφερόταν στο προσφυγικό- μεταναστευτικό, πολλώ δε μάλλον υπό το βάρος των τελευταίων εξελίξεων.

Από την κυβέρνηση επισημαίνουν ότι τώρα αποδεικνύεται ακόμη περισσότερο η χρησιμότητα της ύπαρξης διαύλων διαλόγου και η κρισιμότητα της συνεργασίας με την Τουρκία στο πλαίσιο αποτροπής των καραβιών με δυστυχισμένους ανθρώπους. Όμως το ζήτημα είναι πως και η ΕΕ θα πρέπει να λάβει αποφάσεις για το θέμα των προσφύγων, αλλά ο γαλλογερμανικός άξονας κοιτάζει αυτή τη στιγμή προς τα ακροδεξιά του και λειτουργεί με εσωτερικά κομματικά κριτήρια.

Σημειωτέον ότι ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ρωτά την Κομισιόν πως θα στηρίξει η ΕΕ χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος σε επικείμενες αυξημένες προσφυγικές ροές (και ειδικότερα εάν θα γίνει αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας για τραυματίες πρόσφυγες), καθώς και εάν θα γίνει επαναδιαπραγμάτευση της Κοινής Δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας για το προσφυγικό- μεταναστευτικό.

Φόβοι για τις οικονομικές συνέπειες του ακήρυχτου πολέμου Ισραήλ – Ιράν

Το τρίτο, αλλά εξίσου “καυτό”, θέμα που απασχολεί την κυβέρνηση είναι οι οικονομικές συνέπειες, που ήδη τρομάζουν τον πλανήτη. Δεδομένου ότι η Μέση Ανατολή αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και ειδικότερα το Ιράν περίπου το 4% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Σημειωτέον ότι ένα από τα σενάρια αντιποίνων που εξετάζει το Ισραήλ αφορά σε πλήγματα στην πετρελαϊκή βιομηχανία του Ιράν.

Τα πρώτα κύματα ήδη έφτασαν στις παγκόσμιες αγορές και ενδέχεται να εξελιχθούν σε τσουνάμι. Το αργό πετρέλαιο Brent (EB) σημείωσε άνοδο 2,2% στα 75,14 δολάρια το βαρέλι, με την προηγούμενη εκτίναξη να είναι στα 75,55 δολάρια στο άνοιγμα των αγορών στον Λονδίνο.

Το χειρότερο ενεργειακά και οικονομικά σενάριο είναι το Ιράν να κλείσει τα στενά του Ορμούζ. Διότι από το μικρό αυτό θαλάσσιο δίαυλο μεταφέρεται το 30% του παγκόσμιου πετρελαίου, από παραγωγούς χώρες του Περσικού Κόλπου όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Τα στενότερο σημείο στον κρίσιμο αυτό θαλάσσιο δίαυλο έχει πλάτος 33 χλμ. Αλλά η δίοδος ναυσιπλοΐας έχει πλάτος μόλις τρία χιλιόμετρα προς κάθε κατεύθυνση.

Διπλωματικές λεπτές ισορροπίες για τη Μέση Ανατολή

Πέραν των τριών αυτών θεμάτων που αφορούν άμεσα τη χώρα μας, η Αθήνα πρέπει να δει και πως θα σταθεί διπλωματικά. Η Ελλάδα βέβαια είναι μία μικρή χώρα και τον τόνο στο διεθνές παιχνίδι για τη Μέση Ανατολή δίνουν πρωτίστως οι ΗΠΑ, ενώ η ΕΕ κλασικά κινείται αργά. Από τη μία η χώρα μας ως ένα κράτος της Δύσης δεν μπορεί – κατά την κυβέρνηση – παρά να στηρίξει το Ισραήλ απέναντι στο Ιράν. Από την άλλη, η χώρα μας θέλει την αποκλιμάκωση και αυτή δεν μπορεί να έρθει εάν δεν μπει και ένα φρένο στην κυβέρνηση Νετανιάχου.

“Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο τις επιθέσεις του Ιράν εναντίον του Ισραήλ. Πρόκειται για σοβαρή κλιμάκωση που απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια”, δήλωσε μετά το ΚΥΣΕΑ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης και πρόσθεσε: “Η Ελλάδα στηρίζει τον λαό του Ισραήλ και το δικαίωμά του να ζει με ασφάλεια και επαναλαμβάνει την έκκληση για άμεση αποκλιμάκωση”. 

Ενδιαφέρον έχει ότι η κυβέρνηση εκφράζει τη στήριξη της στον “λαό του Ισραήλ” και όχι στην κυβέρνηση Νετανιάχου. Ενώ και στην Αθήνα όπως και σε όλο τον πλανήτη ανέπνευσαν με ανακούφιση μετά το “όχι” του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στο ενδεχόμενο χτυπήματος των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν από τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις.

“Οι ελληνικές αρχές παραμένουν σε εγρήγορση σε όλα τα επίπεδα, εντείνουν ελέγχους και συνεργασία για ανταλλαγή πληροφοριών”, δήλωσε επίσης ο κ.Μαρινάκης μετά το ΚΥΣΕΑ. Στο πλαίσιο αυτό η Ελληνική Αστυνομία και η ΕΥΠ επικαιροποίησαν τη διαταγή, που είχε εκδοθεί εδώ και ένα χρόνο μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου 2023, για αυξημένα μέτρα ασφαλείας σε πρεσβείες και πιθανούς στόχους ισραηλινών συμφερόντων στην Ελλάδα, αλλά και άλλων εμπλεκόμενων χωρών.