Μίμης Πλέσσας – Λευτέρης Παπαδόπουλος: Η ιστορία του εμπορικότερου “Δρόμου”

Ο Μίμης Πλέσσας έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών, λίγο πριν κλείσει τα 100 του χρόνια, και υπάρχουν πολλά τραγούδια, ταινίες, μουσικές παραστάσεις που θα μας τον θυμίζουν – καθώς το έργο που μας άφησε ακριβή παρακαταθήκη είναι πλούσιο και σπουδαίο. Μία όμως από τις συνεργασίες του σίγουρα έγραψε μια χρυσή σελίδα στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας και μιλάμε φυσικά για τον δίσκο “Ο Δρόμος” με στιχουργό τον αεικίνητο Λευτέρη Παπαδόπουλο.

Η συνεργασία του Μίμη Πλέσσα με τον στιχουργό Λευτέρη Παπαδόπουλο αποτελεί ένα από τα πιο λαμπρά παραδείγματα καλλιτεχνικής φιλίας και δημιουργικότητας στην ελληνική μουσική. Τα τραγούδια του άλμπουμ εξέφρασαν τα συναισθήματα και τις σκέψεις μιας ολόκληρης εποχής, συνδυάζοντας τις υπέροχες μελωδίες του Πλέσσα με τους δυνατούς και συγκινητικούς στίχους του Παπαδόπουλου.

Ο “Δρόμος” κυκλοφόρησε το 1969 από τη LYRA και θεωρείται ένας από τους εμπορικότερους – αν όχι ο εμπορικότερος – δίσκος της ελληνικής δισκογραφίας. Οι ερμηνευτές των δώδεκα πασίγνωστων τραγουδιών του δίσκου ήταν: ο ήδη γνωστός και από τον ελληνικό κινηματογράφο, Γιάννης Πουλόπουλος, η Πόπη Αστεριάδη και μία πολύ νέα τραγουδίστρια την οποία … ανακάλυψε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.

Σε μια νυχτερινή έξοδο στην μπουάτ “Απανεμία” στην Πλάκα παρέα με τον Μάνο Λοΐζο ο Παπαδόπουλος εντόπισε μια τραγουδίστρια που μόλις ένα μήνα πριν είχε ξεκινήσει να βγαίνει στο κοινό. Ήταν η Ρένα Κουμιώτη, που στον Δρόμο τραγούδησε δύο τραγούδια, το υπέροχο “Πρώτη φορά” και το “Δώσε μου το στόμα σου”.

Πλέσσας – Παπαδόπουλος: Τα πασίγνωστα τραγούδια του δίσκου “Ο Δρόμος”

1. Γέλαγε η Μαρία (Γιάννης Πουλόπουλος)
2. Φραγκόκλησσα (Γιάννης Πουλόπουλος – Πόπη Αστεριάδη)
3. Μέθυσε απόψε το κορίτσι μου (Γιάννης Πουλόπουλος)
4. Ο τρελός (Γιάννης Πουλόπουλος)
5. Πρώτη φορά (Ρένα Κουμιώτη)
6. Πήρα σύννεφο δυο τόπια (Γιάννης Πουλόπουλος)
7. Ξημερώνει Κυριακή (Γιάννης Πουλόπουλος)
8. Η Μυρσίνη βάζει τα άσπρα (Γιάννης Πουλόπουλος – Πόπη Αστεριάδη)
9. Δώδεκα μαντολίνα (Γιάννης Πουλόπουλος)
10. Το άγαλμα (Γιάννης Πουλόπουλος)
11. Δώσε μου το στόμα σου (Ρένα Κουμιώτη)
12. Έπεφτε βαθιά σιωπή (Γιάννης Πουλόπουλος)

Μπουζούκι έπαιξε ο Στέλιος Ζαφειρίου και την ηχογράφηση (σε λιγότερο από 10 ώρες συνολικά) έκανε ο Στέλιος Γιαννακόπουλος. Το εξαιρετικό έργο στο εξώφυλλο είναι του Σπύρου Βασιλείου.

Ο δίσκος που για τους συντελεστές του μια πραγματική κατάθεση ψυχής έγινε ορόσημο στην ελληνική δισκογραφία. Ήταν ο πρώτος χρυσός δίσκος (τα 50.000 αντίτυπα θέσπισαν το βραβείο του χρυσού δίσκου), και χρόνο με τον χρόνο έκανε μεγαλύτερη επιτυχία. Έγινε πλατινένιος, αδαμάντινος.

“Ο δρόμος” ξανα-παρουσιάστηκε και ηχογραφήθηκε το 2002 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με ερμηνευτή τον Γιάννη Κότσιρα – τον οποίο απολαύσαμε και στη μεγάλη συναυλία αφιέρωμα στον Λ. Παπαδόπουλο στο Καλλιμάρμαρο να ερμηνεύει το “Άγαλμα” και να καταχειροκροτείται από χιλιάδες κόσμο.

Μίμης Πλέσσας – Πώς γράφτηκε ο Δρόμος

Στην αυτοβιογραφία του που εκδόθηκε το 1996 ο Μίμης Πλέσσας αναφέρεται στην ιστορία του «Δρόμου» και φυσικά στην μεγάλη φιλία με τον Παπαδόπουλο:

“Σημαδιακή βραδιά εκείνη στο σπίτι του Λευτέρη, που καθισμένος στο γραφείο του περίμενα να τελειώσει μια κουβέντα με την εφημερίδα του, γιατί ο Λευτέρης είχε ήδη κάνει σημαντικά βήματα σαν δημοσιογράφος. Σκόρπια πάνω στο γραφείο του ήσαν κάτι χειρόγραφα. Ξέροντας το γραφικό του χαρακτήρα, άρχισα να διαβάζω κι ένιωσα να με πλημμυρίζει μια ανείπωτη τρυφεράδα.

Τα γραπτά του Λευτέρη περιγράφανε τα εφηβικά μου χρόνια, τα χρόνια μου μέσα στην Κατοχή. Μάζεψα όσα βρήκα εκεί μπροστά μου – τι σύμπτωση, ήταν δώδεκα – κι αμέσως σκέφτηκα, ένας μεγάλος δίσκος (μέχρι τότε δεν είχαμε κάνει μεγάλο δίσκο με το Λευτέρη). Μου ήρθε κι ο τίτλος: «Τα Άγουρα Χρόνια», ξεχνώντας το ομώνυμο μυθιστόρημα του Κρόνιν. Του είπα «θα τα πάρω». Απρόθυμα μου τα έδωσε, γιατί δεν πίστευε ότι αυτά μπορούσε να είναι υλικό για τραγούδια.

Φοβόταν τη διάχυτη ευαισθησία, γιατί περιείχαν και τις δικές του μνήμες και δεν τους είχε δώσει τη μορφή κουπλέ – ρεφρέν, που δίνει τη γνώριμη δύναμη στο τραγούδι. Ήταν της τύχης μας γραφτό δυο μέρες αργότερα να τα έχω γράψει όλα, τα έντεκα χωρίς ρεφρέν. Ενθουσιασμένος από το αποτέλεσμα, του τα έπαιξα και τον έπεισα να τα παρουσιάσουμε στον αξέχαστο φίλο Αλέκο Πατσιφά στη «Λύρα». Αποκτήσαμε έτσι κι άλλον ενθουσιώδη υποστηρικτή που βάφτισε και το έργο: «Ο Δρόμος»!

Αργότερα η Κατίνα Παξινού, ακούγοντας τον δίσκο που της παρουσίασε ο θεατρικός επιχειρηματίας Τάκης Μακρίδης, δέχθηκε να δώσει το θέατρό της για μουσικές παραστάσεις που θα αφορούσαν το έργο αυτό.

Ο Πλέσσας ζήτησε από τον κινηματογραφικό σκηνοθέτη και φίλο του, Πέτρο Λύκα, να σκηνοθετήσει τον θεατρικό «Δρόμο». Ανέθεσε στον Στέργιο Δελιαλή την σκηνογραφία. Έγραψαν με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο – όπως αναφέρει στην αυτοβιογραφία του που εκδόθηκε το 1996 ο Μίμης Πλέσσας – ακόμα τρία τραγούδια.

Το «Έξι τους βαράγανε», το «Απόψε αντάμωσα τον χάρο» και το «Μίλα μου για την Λευτεριά». Η παράσταση ανέβηκε στο Σινεάκ με τεράστια επιτυχία. Δεν άργησαν να απαιτήσουν από την Προεδρία της Κυβέρνησης με το τελεσίγραφο «ή βγάζετε το τραγούδι “Μίλα μου για την Λευτεριά” ή κατεβαίνει η παράσταση».

Η Κουμιώτη και ο Πουλόπουλος έλεγαν το «Μίλα μου για τη Λευτεριά» και το «Έξι άντρες» σε μια κρίσιμη στιγμή του έργου, χωρίς μικρόφωνο, και τους αποθέωνε το κοινό. Ο θεατρικός «Δρόμος», αφού παίχτηκε με θριαμβευτική επιτυχία επί τέσσερις μήνες, και ταρακούνησε τον κόσμο, αιφνιδίως απαγορεύτηκε και κατέβηκε.