Ο αυτισμός δεν είναι “διαταραχή” – Ένα διαφορετικό ντοκιμαντέρ

Για πολύ κόσμο ο “αυτισμός” είναι μια λέξη άγνωστη. Για άλλους, είναι μεν γνωστή, αλλά αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ταμπού που επιβιώνουν στην ελληνική κοινωνία, ιδίως για αρκετούς γονείς τα παιδιά των οποίων βρίσκονται στο φάσμα. Από την άλλη, το σύστημα εκπαίδευσης της χώρας δεν είναι αρκούντως προσαρμοσμένο στις ανάγκες διαχείρισης, πολύ απλά γιατί οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν εκπαιδευτεί ακόμη σε σχετικά ζητήματα, στον βαθμό τουλάχιστον που θα έπρεπε.

Η εκπομπή Creta Stories της Τηλεόρασης CRETA ασχολήθηκε με ένα ζήτημα που δεν “πουλάει” για την πλειοψηφία των ΜΜΕ, μιλώντας με έξι γονείς τα παιδιά των οποίων έχουν διαγνωσθεί με αυτισμό, αλλά και με τρία παιδιά που είναι στο φάσμα. Όλοι τους αναφέρονται στις δυσκολίες που βιώνουν, το bullying, και τις ιδιαιτερότητες της περιφέρειας. Μάλιστα, το εν λόγω επεισόδιο επιλέχθηκε για να συμμετέχει στο 12ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, στο πλαίσιο των προβολών που πραγματοποιούνται για σχολεία. Συγκεκριμένα, η εν λόγω εκπομπή με τίτλο “Αγγίζοντας τον Αυτισμό”, θα προβληθεί στις 18 Οκτωβρίου, στις 11:00, στο Πνευματικό κέντρο Χανίων σε μια εκδήλωση ανοιχτή για το κοινό.

Η προβολή θα γίνει παρουσία των συντελεστών της εκπομπής και στόχος της δράσης είναι να ευαισθητοποιήσει πάνω στο ευαίσθητο αυτό, θέμα. Με αφορμή την προβολή του επεισοδίου, αλλά και ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας, το NEWS 24/7 συνομίλησε με τη Νάντια Αϊβάτογλου που επιμελήθηκε την παρουσίαση, σχετικά με τις παρερμηνείες γύρω από τον αυτισμό αλλά και τον ρόλο των media ως προς την κοινωνική αντίληψη και την προώθηση της ουσιαστικής συμπερίληψης, πέρα από ευχολόγια και υποσχέσεις.

-Πώς προέκυψε η ιδέα για να υλοποιηθεί εκπομπή γύρω από το θέμα του αυτισμού;

Ο αυτισμός είναι μια πραγματικότητα που αφορά πολλές οικογένειες, και όμως συχνά συνοδεύεται από παρανοήσεις και στερεότυπα, ειδικά στην επαρχία.

Η ιδέα για την εκπομπή προέκυψε λοιπόν, από την ανάγκη να φωτίσουμε το θέμα αυτό, γύρω από το οποίο πιστεύω ότι υπάρχει άγνοια και λάθος πληροφόρηση σε γενικές γραμμές.

Σκέφτηκα ότι βλέπουμε συχνά σε εκπομπές να μιλούν ειδικοί, όμως σπάνια μιλούν οικογένειες και άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Ήθελα λοιπόν να δώσουμε φωνή σε αυτούς τους ανθρώπους. Να μάθουμε τις δυσκολίες, τις προκλήσεις αλλά και τις χαρές που ζουν!

Να συμβάλουμε στο να κατανοηθεί βαθύτερα ο αυτισμός, όχι ως μια “διαταραχή”, αλλά ως μια διαφορετικότητα που αξίζει αποδοχή και σεβασμό.

Άλλωστε στο “Creta Stories” αυτό θέλουμε να κάνουμε. Να παρουσιάζουμε ιστορίες ανθρώπων, με μια διαφορετική ματιά.

-Πώς αισθάνεστε για τη διάκριση της εκπομπής σας;

Είναι μεγάλη τιμή για μένα και για όλη την ομάδα η διάκριση της εκπομπής. Είναι η αναγνώριση μιας δουλειάς που δεν θα είχε τέτοιο αποτέλεσμα χωρίς την στήριξη του καναλιού μας, της Τηλεόρασης Creta, η οποία έχει αναλάβει την Παραγωγή της εκπομπής, του Προέδρου Μανώλη Χαλκιαδάκη και του Γενικού Διευθυντή Μανώλη Αλεξάκη που περιέβαλαν την προσπάθειά μας αυτή με εμπιστοσύνη.

Πάνω απ’ όλα όμως, η διάκριση αφορά αυτούς που μοιράστηκαν τις ιστορίες τους μαζί μας και μίλησαν μπροστά στις κάμερες με θάρρος. Παιδιά, γονείς και ειδικοί.

Η αναγνώριση αυτή μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε να αναδεικνύουμε σημαντικά κοινωνικά ζητήματα. Η αποδοχή της εκπομπής δείχνει πως το κοινό είναι έτοιμο να ακούσει, να μάθει και να συμπεριλάβει.

-Τι αποκομίσατε προσωπικά μέσα από την εμπειρία της επαφής με τα παιδιά αυτά και τους γονείς τους;

Ήταν μια εμπειρία που με άγγιξε βαθιά. Μέσα από τη συνάντηση με αυτά τα παιδιά και τις οικογένειές τους, συνειδητοποίησα πόσο σημαντικό είναι να σπάσουμε τις προκαταλήψεις και να δούμε τον κάθε άνθρωπο ως μοναδικό.

Κάθε άτομο με αυτισμό έχει τη δική του προσωπικότητα, τις δικές του ανάγκες και τα δικά του ταλέντα. Οι γονείς τους είναι ήρωες που προσφέρουν απεριόριστη αγάπη και υποστήριξη, συχνά σε αντίξοες συνθήκες.

Αυτές οι ιστορίες με γέμισαν σεβασμό και με έκαναν να συνειδητοποιήσω πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος της κοινωνίας στην υποστήριξη αυτών των ανθρώπων.

-Κεντρικό θέμα της εκπομπής είναι η αποδοχή. Ως κοινωνία όμως είμαστε ακόμα πολύ πίσω στη συμπερίληψη και την αποδοχή σε ευρύ επίπεδο. Κατά τη γνώμη σας, τι πρέπει να αλλάξει;

Η αλλαγή ξεκινά από την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση. Πρέπει να εκπαιδεύσουμε την κοινωνία να βλέπει τον αυτισμό όχι ως κάτι “διαφορετικό”, αλλά ως μια άλλη πτυχή της ανθρώπινης ποικιλομορφίας.

Χρειάζεται να δημιουργήσουμε περιβάλλοντα που να ενσωματώνουν όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως των δυσκολιών ή των δυνατοτήτων τους. Αλλά και οι ίδιοι οι θεσμοί – από την εκπαίδευση μέχρι την εργασία – πρέπει να γίνουν πιο προσαρμοστικοί και δεκτικοί στη διαφορετικότητα.

Ουσιαστικά, πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία μας, να αγκαλιάσουμε τον άνθρωπο και όχι να εστιάζουμε στα “προβλήματα” που φέρει.

-Ως γονιός κι εσείς προσωπικά, τι θα λέγατε σε κάποιον γονιό που διστάζει να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό σε περίπτωση που αντιλαμβάνεται πως το παιδί του αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία;

Θα έλεγα πως η έγκαιρη παρέμβαση είναι κλειδί. Ως γονείς, πολλές φορές φοβόμαστε να ακούσουμε κάτι που δεν θέλουμε. Όμως, το να απευθυνθείς σε έναν ειδικό δεν σημαίνει ότι το παιδί σου είναι “προβληματικό”.

Αντιθέτως, είναι ένας τρόπος να το βοηθήσεις να αναπτύξει τις δεξιότητές του και να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητές του στο έπακρο. Η συμβουλή ενός ειδικού μπορεί να δώσει χρήσιμες κατευθύνσεις και να ελαφρύνει την αγωνία που ίσως νιώθει ο ίδιος ο γονιός.

Επίσης κάτι που βλέπουμε συχνά, είναι ανθρώπους να αναζητούν απαντήσεις στο διαδίκτυο. Υπάρχει σαφώς πληθώρα πληροφοριών εκεί, όμως κάποιος που δεν είναι ειδικός δεν μπορεί να εξάγει συμπεράσματα και μπορεί να μπερδευτεί πολύ περισσότερο.

-Εν κατακλείδι, πώς μπορούμε να αποτινάξουμε το ταμπού του αυτισμού; Τι ευθύνη έχουν τα media σε αυτό το κομμάτι;

Τα media έχουν τεράστια ευθύνη στην αλλαγή της κοινωνικής αντίληψης για τον αυτισμό κι όχι μόνον. Είναι οι φορείς που μπορούν να διαμορφώσουν τις αντιλήψεις και να αλλάξουν ένα αφήγημα. Αντί να προβάλλουν τον αυτισμό με όρους λύπησης ή περιθωριοποίησης, μπορούν να εστιάσουν στις δυνατότητες και τα ταλέντα των ανθρώπων αυτών.

Ειδικά στην επαρχία που η διείσδυση των τοπικών Μ.Μ.Ε. είναι τεράστια στις μικρές κοινωνίες, οφείλουμε να αναλάβουμε πρωτοβουλίες οι δημοσιογράφοι στην κατεύθυνση αυτή. Να καλλιεργήσουμε την σωστή ενημέρωση, την αποδοχή, τη συμπερίληψη.

Και θέλω να πιστεύω, ότι η δική μας εκπομπή είναι ένα μικρό, αλλά σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκπομπή εδώ

Τo Creta Stories της Τηλεόρασης CRETA στο 12ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων

Η εκπομπή Creta Stories της Τηλεόρασης CRETA επιλέχθηκε για να συμμετέχει στο 12ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, στο πλαίσιο των προβολών που πραγματοποιούνται για σχολεία.

Με την εκπομπή «Αγγίζοντας τον Αυτισμό» τo Creta Stories θα προβληθεί στις 18 Οκτωβρίου, στις 11:00, στο Πνευματικό κέντρο Χανίων σε μια εκδήλωση ανοιχτή για το κοινό.

Η προβολή θα γίνει παρουσία των συντελεστών της εκπομπής και στόχος της δράσης είναι να ευαισθητοποιήσει πάνω στο θέμα του αυτισμού.

Λίγα λόγια για την εκπομπή

H εκπομπή Creta Stories η οποία προβάλλεται μέσα από την τηλεόραση CRETA αγγίζει το θέμα του αυτισμού. Δίνουν το παρόν 6 θαρραλέοι γονείς, τα παιδιά των οποίων διαγνώστηκαν στο φάσμα. Μοιράζονται συναισθήματα, σκέψεις αλλά και αγωνίες. Μιλούν για την αποδοχή. Στην εκπομπή δίνουν επίσης το παρόν και 3 νέα παιδιά, τα οποία βρίσκονται τα ίδια στο φάσμα του αυτισμού. Αναφέρονται στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, στο μπούλινγκ, σε όλα όσα εκείνα θα ονειρεύονταν να ήταν αλλιώς και χαρίζουν τα ωραιότερα χαμόγελα.

Οι γονείς δίνουν μια περιγραφή για τα παιδιά τους, τα χαρακτηριστικά, τα συναισθήματα, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στο κοινωνικό περιβάλλον αλλά και τα μαθήματα που παίρνουν από αυτά καθημερινά. Μιλούν για τα αδιάκριτα βλέμματα που δέχονται από την πρώτη στιγμή και μοιράζονται τα όνειρα τους για το πως φαντάζονται τα παιδιά ως ενήλικες.

Τα 50 λεπτά δεν αρκούν για να αποτυπωθούν τα συναισθήματα, οι σκέψεις, οι ελπίδες που μοιράστηκαν γονείς, παιδιά και ειδικοί. Στο τέλος όμως, αυτό που έμεινε είναι πως όλοι οι γονείς βαδίζουν ταυτόχρονα στα ίδια μονοπάτια, αντιμετωπίζουν τις ίδιες αγωνίες και ελπίζουν σε μια καλύτερη κοινωνία, σε μια μεγαλύτερη αγκαλιά για τα παιδιά τους, είτε βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, είτε όχι.

Η αποδοχή είναι το θεμέλιο ενός καλύτερο κόσμου.

Πληροφορίες:

Σκηνοθεσία: Μπάμπης Γαλανάκης

Παρουσίαση: Νάντια Αϊβάτογλου

Μοντάζ: Μαρία Ζερβάκη

Διάρκεια: 50 min

Έτος Παραγωγής: 2024

Παραγωγή : Creta Media Group

Η Νάντια Αϊβάτογλου είναι δημοσιογράφος και έχει εργαστεί σε τηλεόραση, ραδιόφωνα και εφημερίδες. Παράλληλα με τις σπουδές της στον τομέα της Πληροφορικής και των Πολυμέσων σπούδασε δημοσιογραφία, ενώ κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο του τμήματος Δημοσιογραφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Έχει εργαστεί στον τομέα του μάρκετινγκ ενώ τα τελευταία 8 χρόνια, είναι στέλεχος της Διεύθυνσης Δημοσίων Σχέσεων στη Τράπεζα Χανίων με κύριο αντικείμενο την εταιρική επικοινωνία. Τον Φεβρουάριο του 2024 ανέλαβε την επιμέλεια και παρουσίαση της τηλεοπτικής εκπομπής Creta Stories η οποία προβάλλεται μέσα από την συχνότητα της τηλεόρασης CRETA.

Ο Μπάμπης Γαλανάκης είναι σκηνοθέτης και βιντεογράφος. Έχει εργαστεί σε τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ του είναι βραβευμένα σε Ελλάδα και εξωτερικό. Είναι ιδιοκτήτης της εταιρείας τηλεοπτικών παραγωγών VideoView.