Η “Generation rent” θα έχει διάρκεια

Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα έχει μειωθεί σημαντικά και βρίσκεται πλέον στο 69,6% ενώ στην Αθήνα έχει υποχωρήσει στο 64% στρέφοντας ολοένα και περισσότερους πολίτες στην ενοικίαση στέγης, πρακτική ωστόσο που απαιτεί δαπάνη σε αρκετές περιπτώσεις άνω του 40% του μηνιαίου εισοδήματος.

Η «μέγγενη» της διαρκούς αύξησης των τιμών κατοικιών και του δυσανάλογα αυξανόμενου διαθέσιμου εισοδήματος οδηγεί μοιραία στη δημιουργία μιας νέας γενιάς ενοικιαστών πανευρωπαϊκά αλλά ειδικότερα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την EUROSTAT, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του βασικού μισθού μεταξύ Ιανουαρίου 2013 και Ιανουαρίου 2023 ήταν +2%, ενώ σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών Ακινήτων – έρευνα που διενεργεί εδώ και μια δεκαετία η εταιρεία Geoaxis- η μέση αύξηση των αξιών παλαιότερων και νεόδμητων διαμερισμάτων σε πέντε σημαντικές αγορές κατοικίας στην Αθήνα (Αμπελόκηποι, Μαρούσι, Παλαιό Φάληρο, Περιστέρι, Χολαργός ήταν για το ίδιο διάστημα 49%.

Οι αυξήσεις τιμών συνεχίζουν δε ακάθεκτες και στο γ’ τρίμηνο του 2024, καθώς σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη ανάλυση της Geoaxis οι τιμές για νεόδμητα διαμερίσματα προσδιορίζεται στο 8,51% σε σχέση με ένα χρόνο πριν (+24,7% σε σχέση με το γ΄τρίμηνο του 2022), ενώ για τα παλιά διαμερίσματα η ετήσια αύξηση τιμής φθάνει στο 7,81% (+22,7% σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο του 2022.

Η μελέτη βασίστηκε σε ζητούμενες τιμές για τυπικά διαμερίσματα, ώστε να αποκλειστούν οι περιπτώσεις προνομιακών ακινήτων ή -στο άλλο άκρο- των πολύ υποβαθμισμένων. Έτσι στο πλαίσιο αυτό στα νέα σε ηλικία διαμερίσματα, μέσης επιφανείας 105τμ, διάμεσης ηλικίας μόλις 1 έτους και 2ου ορόφου, η έρευνα αγοράς οδήγησε στο συμπέρασμα ότι οι υψηλότερες αξίες καταγράφονται στον Χολαργό (4.267 ευρώ ανά τ.μ. από 4.048 ευρώ ανά τ.μ. πέρυσι, καταγράφοντας αύξηση κατά 5,41%. Ακολουθεί το Παλαιό Φάληρο, όπου αντίστοιχου τύπου διαμερίσματα πωλούνται φέτος προς 3.715 ευρώ ανά τ.μ. από 3.400 ευρώ πέρυσι με ετήσια άνοδο κατά 9,26%, το Μαρούσι (3.600 ευρώ ανά τ.μ. από 3.304 ευρώ (+8,96%), στους Αμπελόκηπους (3.080 ευρώ ανά τ.μ.  από 2.795 ευρώ το τ.μ. πέρυσι, που συνιστά αύξηση κατά 10,2% και τέλος στο Περιστέρι (2.610 ευρώ ανά τ.μ. από 2.401 ευρώ ανά τ.μ. σημειώνοντας αύξηση σε ετήσια βάση κατά  8,7%.

Όσον αφορά στα διαμερίσματα παλαιότητας, μέσης επιφανείας 106 τμ, διάμεσης ηλικίας 44 ετών και 2ου ορόφου, η έρευνα κατέδειξε ότι οι υψηλότερες αξίες καταγράφονται και πάλι στο Χολαργό (2.432 ευρώ ανά τ.μ. από 2.235 ευρώ ανά τ.μ. πέρυσι  με ετήσια άνοδο 8,81%) και ακολουθούν αντίστοιχου μεγέθους, παλαιότητας και ποιότητας διαμερίσματα στο  Μαρούσι (2.000 ευρώ ανά τ.μ.  από 1.850 πέρυσι, αύξηση κατά  8,11%), στο Παλαιό Φάληρο (1.893 ευρώ ανά τ.μ από 1.751 πέρυσι με αντίστοιχη αύξηση κατά 8,1%), στο Περιστέρι (1.588 ευρώ φέτος ΑΠΌ 1.487 ευρώ πέρυσι, άρα άνοδος κατά 6,8%) και τέλος στην περιοχή των Αμπελοκήπων (1.562 ευρώ ανά τ.μ. από  1.457 ευρώ πέρυσι, ήτοι αύξηση κατά 7,21%).

Σύμφωνα με την εκτίμηση της Geoaxis, που αποτελεί πιστοποιημένη εταιρεία εκτίμησης ακινήτων, παρά τις χαμηλές αποδόσεις που προσφέρουν ως προϊόν τα διαμερίσματα, ελλείψει προσφοράς και αυξημένης ζήτησης, ολοένα και περισσότεροι θεσμικοί επενδυτές (developers και ΑΕΕΑΠ) θα επενδύσουν στον οικιστικό τομέα, είτε αυτοβούλως είτε συμμετέχοντας σε όποια προγράμματα κατοικιών (κοινωνική αντιπαροχή, ΣΔΙΤ κατοικιών κτλ) προκύψουν με επιδότηση ή επιχορήγηση από δημόσιους πόρους.