Γιατί οι εκλογές στη Γεωργία μάς αφορούν όλους

Οι βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν το Σάββατο (26/10) στη Γεωργία υπερέβησαν την απλή κομματική αντιπαράθεση, καθώς η νέα κυβέρνηση καλείται να διαμορφώσει όχι μόνο το μέλλον της χώρας αλλά και την εύθραυστη γεωπολιτική ισορροπία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσίας στον Νότιο Καύκασο.

Είναι σαφές ότι η εκλογική διαδικασία λειτούργησε περισσότερο ως δημοψήφισμα για το αν η Γεωργία θα επιδιώξει την ένταξη στην ΕΕ ή θα στραφεί στον ισχυρό βόρειο γείτονά της, τη Ρωσία.

Αν και το αποτέλεσμα της κρίσιμης αυτής εκλογικής μάχης ανακοινώθηκε, εν μέσω έντονων κατηγοριών για νοθεία μεταξύ του κυβερνώντος κόμματος “Γεωργιανό Όνειρο” και της φιλοδυτικής αντιπολίτευσης, δεν είναι ακόμα σίγουρα αν η χώρα των περίπου 4 εκατομμυρίων πολιτών θα καταφέρει να εκπληρώσει τον κατοχυρωμένο από το σύνταγμα στόχο ένταξης της ΕΕ ή θα ακολουθήσει διαφορετική πορεία.

Η διαμάχη για τα εκλογικά αποτελέσματα

Το “Γεωργιανό Όνειρο”, το κόμμα που ίδρυσε και χρηματοδότησε ο δισεκατομμυριούχος Μπιτζίνα Ιβανισβίλι, ανακήρυξε μια σαρωτική νίκη με 54% των ψήφων, εξασφαλίζοντας την τέταρτη συνεχόμενη θητεία του. Ωστόσο, καθώς ανακοινώνονταν τα επίσημα αποτελέσματα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης και κατηγόρησαν την κυβέρνηση για παραποίηση των αποτελεσμάτων.

Παρά τα διάφορα exit polls που έδειχναν διαφορετική εικόνα, με την αντιπολίτευση να προηγείται με ποσοστό άνω του 50%, τα τελικά αποτελέσματα έδωσαν στο “Γεωργιανό Όνειρο” άνετη πλειοψηφία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής το κυβερνών κόμμα απέσπασε το 54% των ψήφων και συνασπισμός των τεσσάρων κομμάτων της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης συγκέντρωσε ποσοστό 37,58%.

Ως αποτέλεσμα, η αντιπολίτευση, και ειδικότερα το “Ενωμένο Εθνικό Κίνημα”, αρνήθηκε να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα της κάλπης κάνοντας λόγο για “συνταγματικό πραξικόπημα” και “προδοσία” της δημοκρατικής πορείας της χώρας προς τη Δύση. Η 41χρονη ηγέτιδα της αντιπολίτευσης, Τίνα Μποκουτσάβα, προανήγγειλε μάλιστα ότι τις επόμενες ώρες θα καταρτιστεί σχέδιο δράσης των δυνάμεων της αντιπολίτευσης.

Αυτή η αμφισβήτηση των εκλογικών αποτελεσμάτων τροφοδοτήθηκε και από αναφορές για παρατυπίες και περιστατικά βίας, (εκφοβισμός ψηφοφόρων και νοθεία ψήφων) σε διάφορα εκλογικά κέντρα της χώρας. Παρατηρητές από εγχώριες ομάδες και διεθνείς αποστολές κατέγραψαν επίσης περιστατικά νοθείας, που αμφισβητούν τη διαφάνεια της διαδικασίας, με αρκετούς να ζητούν την ακύρωση των αποτελεσμάτων.

Μια ομάδα 2.000 εκλογικών παρατηρητών με την επωνυμία “My Vote” δήλωσε ότι δεν πιστεύει ότι τα αποτελέσματα “αντανακλούν τη βούληση των γεωργιανών πολιτών” ενώ ανησυχίες εγείρουν και πολλά βίντεο που κυκλοφόρησαν στα social media, με πολίτες να “γεμίζουν” την κάλπη με ψηφοδέλτια του κυβερνώντος κόμματος.

Στο πλαίσιο αυτό τα κόμματα της αντιπολίτευσης καλούν σήμερα σε διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα.

Στο σταυροδρόμι της ΕΕ

Για χρόνια, η Γεωργία πλησίαζε όλο και περισσότερο στην ένταξή της στην ΕΕ, με τον απώτερο στόχο της ενσωμάτωσης στη Δυτική Ευρώπη. Τον περασμένο Δεκέμβριο, η ΕΕ χορήγησε καθεστώς υποψήφιου μέλους στη Γεωργία, αλλά οι πρόσφατες δημοκρατικές υποχωρήσεις, με αποκορύφωμα τον ρωσικής έμπνευσης “νόμο περί ξένων πρακτόρων”, πάγωσαν την αίτηση της χώρας.

Ο αμφιλεγόμενος αυτός νόμος υποχρεώνει τις ΜΚΟ και τα μέσα που λαμβάνουν άνω του 20% της χρηματοδότησής τους από το εξωτερικό να εγγράφονται ως “πράκτορες ξένης επιρροής”. Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι μιμείται τη ρωσική νομοθεσία, που στοχεύει στην καταστολή της κοινωνίας των πολιτών, προκαλώντας ανησυχία εντός της ΕΕ, ότι η Γεωργία μπορεί να ολισθαίνει στον αυταρχισμό υπό την ηγεσία του “Γεωργιανού Ονείρου”.

Το προεκλογικό σύνθημα του κυβερνώντος κόμματος “Ναι στην ΕΕ – αλλά με αξιοπρέπεια!”, με το οποίο δηλώνει μεν ότι δεσμεύεται για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ αλλά μόνο με τους δικούς του όρους, εγείρουν ακόμα περισσότερες ανησυχίες για το κατά πόσο η χώρα μπορεί να συμβαδίσει με τις ευρωπαϊκές αξίες.

Η ρωσική επιρροή στην εκλογική διαδικασία

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του BBC, η ΕΣΣΔ μπορεί να έπαψε να υπάρχει πριν από τουλάχιστον τρεις δεκαετίες, αλλά η Μόσχα εξακολουθεί να θεωρεί μεγάλο μέρος της παλιάς σοβιετικής αυτοκρατορίας ως τη δική της σφαίρα επιρροής. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για τη Γεωργία, της οποίας κατέχει το 20% των εδαφών μετά και την ρωσική εισβολή το 2008.

Για τη Ρωσία, μια Γεωργία που στρέφεται προς τη Δύση αποτελεί άμεση απειλή στον έλεγχό της στην περιοχή. Γι’ αυτό και υποστηρίζει διακριτικά την υπόσχεση του “Γεωργιανού Ονείρου” για “ειρήνη και σταθερότητα”, παρουσιάζοντας τους ηγέτες της αντιπολίτευσης ως πιόνια ενός “παγκόσμιου κινήματος” που ωθούν τη Γεωργία στην μοίρα της Ουκρανίας.

“Το πιο σημαντικό πράγμα – για μένα, την οικογένειά μου, τα εγγόνια μου – είναι η ειρήνη που εύχομαι σε όλους τους Γεωργιανούς”, είπε ψηφοφόρος του “Γεωργιανού Ονείρου” μιλώντας στο BBC. “Μόνο το Γεωργιανό Όνειρο θα φέρει την ειρήνη”, πρόσθεσε.

Σε πρόσφατη ομιλία του, ο διευθυντής της Ρωσικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Σεργκέι Ναρίσκιν, κατηγόρησε τις ΗΠΑ για την υποκίνηση “χρωματιστών επαναστάσεων” στη Γεωργία, μια δήλωση που στόχο είχε την απονομιμοποίηση της δυτικής επιρροής στην γεωργιανή πολιτική. Μέσω αυτής της ρητορικής, η Μόσχα παρουσιάζει τις φιλοδυτικές παρατάξεις ως αποσταθεροποιητική δύναμη, κάνοντας το “Γεωργιανό Όνειρο” να δείχνει ως “φορέα ειρήνης και σταθερότητας”.

Σημειώνεται, ωστόσο, ότι το Κρεμλίνο αρνήθηκε πρόσφατα ότι αναμειγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις της Γεωργίας και αντ’ αυτού ισχυρίστηκε ότι η Δύση είχε κάνει “πρωτοφανείς προσπάθειες” ανάμειξης στη διαδικασία.

Το μέλλον της Γεωργίας αφορά όλα τα κράτη της ΕΕ

Για τη φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση της Γεωργίας η ένταξη στην ΕΕ είναι μονόδρομος. Στελέχη όπως η Τίνα Μποκουτσάβα του “Ενωμένου Εθνικού Κινήματος” έχουν δηλώσει ότι δεν θα αφήσουν το “ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας να κλαπεί”, ενισχύοντας το αίσθημα πολλών Γεωργιανών που θεωρούν την ένταξη στην ΕΕ ζωτικής σημασίας.

Ωστόσο, με τα τελικά αποτελέσματα να επιβεβαιώνουν την κυριαρχία του “Γεωργιανού Ονείρου”, το ερώτημα για το αν η αντιπολίτευση μπορεί να κινητοποιήσει επαρκή εγχώρια και διεθνή στήριξη για να ασκήσει πίεση στην κυβέρνηση να κάνει πράξει την υπόσχεσή της για ένταξη στην ΕΕ παραμένει ανοιχτό.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το μέλλον της Γεωργίας αφορά όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, καθώς πρόκειται να κριθεί η ανθεκτικότητα της Ευρώπης απέναντι σε φαινόμενα και πράξεις αυταρχισμού αλλά και στην επεκτεινόμενη επιρροή της Ρωσίας.