ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ: ΜΠΟΡΕΙ ΤΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ ΝΑ ΚΑΘΟΡΙΣΕΙ ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ;
Οι διαφορές στην προσέγγιση της Κάμαλα Χάρις και του Ντόναλντ Τραμπ στην μεταναστευτική πολιτική. Ο καθηγητής του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ, Νίκος Παναγιώτου, εξηγεί στο News24/7 τη σημασία που έχει η ρητορική και οι πρακτικές για το μεταναστευτικό στο εκλογικό αποτέλεσμα για την προεδρία των ΗΠΑ.
Το μεταναστευτικό αποτελεί ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα της προεκλογικής εκστρατείας στις αμερικανικές εκλογές. Τα δύο μεγάλα κόμματα, Ρεπουμπλικανικό και Δημοκρατικό, δίνουν έμφαση στο θέμα με εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις.
Κατεξοχήν, οι πολιτικοί ηγέτες εργαλειοποιούν το μεταναστευτικό, ανάλογα με το κοινό που θέλουν να προσεγγίσουν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αντιμεταναστευτική ρητορική που χρησιμοποιούν λαϊκιστικά και εθνικιστικά κόμματα για να προσελκύσουν ψηφοφόρους που ανησυχούν για πολιτιστικές αλλαγές, ζητήματα ασφάλειας και τον ανταγωνισμό στην αγορά εργασίας.
«Η ρητορική των υποψηφίων για το μεταναστευτικό παίζει καθοριστικό ρόλο στην ψήφο συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων. Ο Τραμπ, για παράδειγμα, τείνει να προσελκύει ψηφοφόρους που ανησυχούν για την οικονομική και κοινωνική ασφάλεια, παρουσιάζοντας τη μετανάστευση ως απειλή. Είναι μέρος της ευρύτερης ρητορικής της πόλωσης και της “ασφάλειας-ανασφάλειας” που προωθεί. Μην ξεχνάμε ότι και στην προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση η κατασκευή του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό ήταν κυρίαρχο στην ατζέντα του» εξηγεί στο News24/7 ο Νίκος Σ. Παναγιώτου, καθηγητής στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
ΤΙ ΣΤΗΡΙΖΕΙ Η ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΤΟΥ ΝΤΟΝΑΛΝΤ ΤΡΑΜΠ
Η εκστρατεία του Τραμπ επιμένει ότι η παράτυπη μετανάστευση αποτελεί την βασική αιτία πολλών προβλημάτων που ταλαιπωρούν την Αμερική. Είτε πρόκειται για την ένοπλη βία, το υψηλό κόστος στέγασης, τις μεγάλες αναμονές στα επείγοντα ή την επικείμενη εξάντληση της χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, Τραμπ και Vance τα “ρίχνουν” όλα στην μετανάστευση.
«Η μαζική εισβολή μεταναστών έχει καταστρέψει τους μισθούς, έχει διαλύσει τα σχολικά συστήματα, έχει υποβαθμίσει το βιοτικό επίπεδο και έχει φέρει εγκληματικότητα, ναρκωτικά, δυστυχία και θάνατο», δήλωσε ο Τραμπ σε συγκέντρωση στην Καλιφόρνια, λίγες μέρες πριν την 5η Νοεμβρίου.
Με το να παρουσιάζουν τους μετανάστες ως αιτία της καταστροφής, οι Ρεπουμπλικανοί υποψήφιοι προωθούν ένα σύνολο αμφισβητούμενων ισχυρισμών, που αναδεικνύουν το πόσο κεντρικός έχει γίνει ο εθνικιστικός λόγος στην εκστρατεία τους. Ωστόσο, σπάνια η παράτυπη μετανάστευση αποτελεί την πραγματική αιτία των προβλημάτων που επικαλούνται ότι ταλαιπωρούν τη χώρα.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Ντόναλντ Τραμπ εφάρμοσε αυστηρές πολιτικές μετανάστευσης, δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια των συνόρων και την αυστηρή επιβολή της νομοθεσίας. Η κυβέρνησή του στόχευε στον περιορισμό τόσο της νόμιμης όσο και της παράτυπης μετανάστευσης, με μέτρα όπως την κατασκευή του τείχους στα σύνορα (η κυβέρνηση Τραμπ ολοκλήρωσε περίπου 727 χιλιόμετρα τείχους) και προωθώντας πολιτικές όπως η ταξιδιωτική απαγόρευση και ο διαχωρισμός οικογενειών στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Αυτά τα μέτρα παρουσιάστηκαν ως αναγκαία για την προστασία της εθνικής ασφάλειας και τη μείωση της ροής των παράτυπων μεταναστών.
Όταν ανέλαβε την εξουσία ο Τζο Μπάιντεν, έβαλε φρένο στην κατασκευή του τείχους στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού, όπως είχε υποσχεθεί στην προεκλογική του εκστρατεία. Μία από τις πρώτες ενέργειές του ήταν η υπογραφή εκτελεστικού διατάγματος που σταμάτησε τη χρηματοδότηση για την επέκταση του τείχους και διέκοψε τα έργα κατασκευής. Ωστόσο, πρόσφατα, λόγω της αύξησης των μεταναστευτικών ροών, η κυβέρνηση Μπάιντεν ενέκρινε την ολοκλήρωση κάποιων τμημάτων του τείχους, κυρίως στο Τέξας. Παρά το ότι η απόφαση αυτή φαίνεται αντίθετη με τις δεσμεύσεις του Μπάιντεν, η κυβέρνηση υποστήριξε ότι ήταν αναγκαία λόγω νομικών και συμβατικών υποχρεώσεων που είχαν ήδη ξεκινήσει πριν αναλάβει την εξουσία.
ΠΟΙΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΑΝΕΚΛΟΓΗΣ ΤΟΥ;
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει κάνει αρκετά ξεκάθαρη τη θέση του. Θα είναι αμείλικτος στα ζητήματα μεταναστευτικής πολιτικής.
Σε συγκέντρωση στο Κόνγουεϊ ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών είχε δηλώσει πως: «Από την πρώτη μέρα, θα τερματίσω κάθε πολιτική ανοικτών συνόρων της κυβέρνησης Μπάιντεν και θα ξεκινήσουμε τη μεγαλύτερη εγχώρια επιχείρηση απελάσεων στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών».
«Το πιο πιθανό σε περίπτωση επανεκλογής του Τραμπ είναι ότι θα επανέλθουν τα μέτρα σκληρής πολιτικής, όπως όπως ο περιορισμός των αιτήσεων ασύλου και η συνέχιση της πολιτικής “Πρώτα η Αμερική” με αυστηρότερους ελέγχους στα σύνορα» εξηγεί ο Παναγιώτου και προσθέτει πως «θα μπορούσε να περιλαμβάνει ακόμη και την αναβίωση του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό, κάτι που θεωρείται βασικό στοιχείο της πολιτικής του πλατφόρμας και για συμβολικούς λόγους θεωρώ ότι θα είναι από τα πρώτα πράγματα που θα επιδιώξει να κάνει».
Ο Παναγιώτου εκφράζει τον προβληματισμό πως σε περίπτωση εκλογής του Τραμπ, θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο αυτές οι πρακτικές για το μεταναστευτικό και στους εκφραστές της στην Ευρώπη, όπως τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, με τον οποίο διατηρεί στενές φιλικές σχέσεις.
Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΜΑΛΑ ΧΑΡΙΣ ΚΑΙ ΤΙ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΩΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Από την άλλη πλευρά, η Αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις υποστηρίζει μεν την ενίσχυση του ελέγχου των συνόρων, αλλά ταυτόχρονα προτείνει διόδους για την πολιτογράφηση ορισμένων μεταναστών χωρίς έγγραφα, αναζητώντας μια ισορροπία μεταξύ επιβολής του νόμου και μεταρρυθμίσεων.
“Η Χάρις, με πιο φιλελεύθερη προσέγγιση, εστιάζει στη μετανάστευση ως αναγκαίο βήμα για την κοινωνική και οικονομική ενδυνάμωση της χώρας, κάτι που μπορεί να προσελκύει προοδευτικούς ψηφοφόρους. Ωστόσο θα πρέπει να σημειώσουμε ότι και η ίδια έχει υιοθέτηση μια πιο σκληρή στάση έναντι του παρελθόντος καθώς το συγκεκριμένο ζήτημα κυριαρχεί στους ψηφοφόρους όπως είδαμε και στην Ευρώπη. Σημειωτέον δε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό όπως είχε φανεί και στις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις ακόμη και σε ομάδες ψηφοφόρων που στο παρελθόν οι ίδιοι είχαν πάει ως μετανάστες τις ΗΠΑ (Λατίνοι ψηφοφόροι στη Φλόριντα κλπ) και τώρα υποστηρίζουν τη σκληρή αυτή γραμμή” εξηγεί ο Παναγιώτου.
Ως αντιπρόεδρος, η Καμάλα Χάρις ανέλαβε το δύσκολο έργο της διαχείρισης των αιτιών της μετανάστευσης από χώρες της Κεντρικής Αμερικής, όπως η Γουατεμάλα, η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ. Η προσέγγισή της εστίασε περισσότερο στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης, όπως η φτώχεια, η διαφθορά, η βία και η κλιματική αλλαγή, παρά στη φυσική ασφάλεια των συνόρων.
Η Χάρις επισκέφθηκε χώρες της περιοχής, όπου ανακοίνωσε επενδύσεις και πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ευκαιριών εργασίας, τη βελτίωση της εκπαίδευσης και την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, με στόχο να μειώσει τα κίνητρα που ωθούν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους. Επίσης, κάλεσε τις εταιρείες των ΗΠΑ να επενδύσουν σε αυτές τις χώρες, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη της περιοχής.
Η πολιτική της Χάρις επικρίθηκε από όσους υποστηρίζουν πιο άμεσες λύσεις, όπως η αυστηρότερη φύλαξη των συνόρων, ενώ άλλοι θεώρησαν την προσέγγισή της πιο μακροπρόθεσμη και ολοκληρωμένη, καθώς εστιάζει στην αντιμετώπιση των αιτίων του φαινομένου. Πολλοί έκαναν λόγο για αποτυχημένη διαχείριση, ενώ ο Τραμπ της επιτέθηκε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας χαρακτηρίζοντάς την αποτυχημένη “τσάρο των συνόρων”.
Παρά τις προσπάθειες της Χάρις, περίπου 7 εκατομμύρια μετανάστες έχουν συλληφθεί να περνούν παράνομα τα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού υπό τη διακυβέρνηση Μπάιντεν, σύμφωνα με κυβερνητικά δεδομένα, καταγράφοντας ιστορικά υψηλά επίπεδα που έχουν ενισχύσει την κριτική των Ρεπουμπλικάνων.
“Η Χάρις αναμένεται να συνεχίσει το έργο της διακυβέρνησης Μπάιντεν, αλλά με μεγαλύτερη έμφαση στη βελτίωση των συνθηκών για τους μετανάστες και πιθανώς σε νέα νομοθετικά μέτρα για τη χορήγηση άδειας παραμονής στους “Dreamers”. Θα επιδιώξει να προσεγγίσει το θέμα μέσω ανθρωπιστικών πολιτικών, εστιάζοντας στην ένταξη και ενσωμάτωση, κάτι που μπορεί να προσελκύσει και ψήφους από κοινότητες που έχουν υποστηρίξει την προοδευτική ατζέντα” εξηγεί ο Παναγιώτου.
“Ωστόσο, θεωρώ ότι αντίστοιχα θα θελήσει να περιορίσει το μεταναστευτικό ρεύμα, που σε πολλές περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα συνθηκών των χωρών προέλευσης (Πουέρτο Ρίκο, Αϊτή, Μεξικό κλπ) Αυτό που έχει φανεί είναι ότι θα επιδιώξει να ενισχύσει τις διμερείς συμφωνίες του προκατόχου της για να παραμένουν στο Μεξικό ή άλλες ενδιάμεσες χώρες” προσθέτει ο καθηγητής.
ΘΑ ΠΑΙΞΕΙ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟ ΡΟΛΟ ΤΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ;
Η κούρσα είναι ουσιαστικά ισόπαλη, λίγες μέρες πριν κούρσα πριν από τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου. Πρόσφατη δημοσκόπηση του του Reuters/Ipsos που δημοσιεύθηκε την Τρίτη (29/10) φέρνει τη Δημοκρατική υποψήφια να προηγείται πλέον κατά μόλις μία ποσοστιαία μονάδα από τον Ρεπουμπλικανό αντίπαλό της, 44% έναντι 43% δηλαδή.
Ο Τραμπ διατηρεί προβάδισμα στο θέμα της οικονομίας καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, με το 26% των ψηφοφόρων στην τελευταία δημοσκόπηση να αναφέρουν την οικονομία και την απασχόληση ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, ενώ το 18% ανέφερε τη μετανάστευση.
Σύμφωνα πάντα με την ίδια δημοσκόπηση, το μεγαλύτερο προβάδισμα του Τραμπ καταγράφεται στο θέμα της μετανάστευσης. Περίπου το 48% των ψηφοφόρων δήλωσαν ότι η προσέγγιση του Τραμπ στο μεταναστευτικό είναι η καλύτερη, έναντι 33% που επέλεξαν τη Χάρις.
«Το μεταναστευτικό ζήτημα πιθανότατα θα παίξει σημαντικό ρόλο στις εκλογές, ιδιαίτερα στις πολιτείες με έντονη παρουσία μεταναστευτικών κοινοτήτων, όπως το Τέξας, η Αριζόνα και η Καλιφόρνια.
Με τον Τραμπ να προωθεί μια πολιτική περιορισμού της μετανάστευσης και τη Χάρις μια περισσότερο ανοιχτή προσέγγιση, οι αντιθέσεις θα ενισχύσουν τη σημασία του θέματος ως καθοριστικού παράγοντα για τους ψηφοφόρους ακόμη και σε ομάδες ψηφοφόρων πχ Λατίνοι όπου θα περίμενε κανείς μεγαλύτερη συμπαράσταση στο νέο κύμα μεταναστών.
Το μεταναστευτικό ζήτημα στην περίπτωση αυτή είναι μέρος μιας ευρύτερης ατζέντας ασφάλειας, αντιμετώπισης της “απειλής” μια απάντηση στη φιλελεύθερη ατζέντα που κυριάρχησε τα προηγούμενα χρόνια» καταλήγει ο Παναγιώτου.