Χάρης Δούκας: Η μεγάλη σημασία του ενεργειακού συμψηφισμού για τους Δήμους

Σε μια δημοκρατική περιοχή, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, για να μπορέσει να πετύχει η ενεργειακή μετάβαση, από τα ορυκτά καύσιμα στην πράσινη ενέργεια, πρέπει να είναι συμπεριληπτική.

Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες -που βλέπουν τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού να είναι διάσπαρτες σε όλη την έκταση κάθε χώρας- πρέπει να νιώθουν ότι αυτές οι εγκαταστάσεις, που τις βλέπουν δίπλα τους, τους αφορούν και μπορούν και πρέπει να γίνουν συμμέτοχοι στο εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης. Αλλιώς τίθεται σε κίνδυνο η αποδοχή των έργων ΑΠΕ από τις τοπικές κοινωνίες, ξεκινούν τα προβλήματα στην αδειοδοτική διαδικασία και τελικά γίνονται λιγότερα έργα ΑΠΕ από αυτά που είναι απαραίτητα για να πετύχει η ενεργειακή μετάβαση.

Όμως, ακόμα και σήμερα, η συμμετοχή των Δήμων στα πάνω από 13.000 μεγαβάτ έργων ανανεώσιμης ενέργειας είναι ισχνή. Κι αυτό είναι σοβαρό πρόβλημα επειδή οι Δήμοι είναι αυτοί που βρίσκονται σε καθημερινή επαφή με τα εκατομμύρια πολιτών σε όλη την χώρα. Και κάθε έργο ΑΠΕ που γίνεται από έναν Δήμο το νιώθουν δικό τους χιλιάδες πολίτες σε κάθε περιοχή. Δηλαδή τα έργα ΑΠΕ των Δήμων έχουν υψηλό πολλαπλασιαστή συμπεριληπτικότητας.

Για αυτό και είμαστε σφόδρα δυσαρεστημένοι από την επαπειλούμενη αδυναμία των Δήμων από δω και στο εξής να κατασκευάζουν και να λειτουργούν έργα ΑΠΕ με ενεργειακό συμψηφισμό και εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό (netmetering, virtualnetmetering). Κι αυτό γιατί εάν ψηφιστεί το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, ως έχει, τότε και οι Δήμοι θα έχουν μόνο τη δυνατότητα του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (netbilling) στην παλέτα τους για τα έργα ΑΠΕ που θα θελήσουν να κατασκευάσουν.

Είναι γνωστό ότι στον ενεργειακό συμψηφισμό η παραγόμενη ενέργεια μπορεί, είτε να ιδιοκαταναλώνεται σε πραγματικό χρόνο, είτε να εγχέεται στο δίκτυο, όπου «αποθηκεύεται» για διάστημα έως τριών ετών, και να καταναλωθεί από τον Δήμο σε χρονική στιγμή μεταγενέστερη από την παραγωγή της.

Αντίθετα στον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό, τον οποίο εισάγει και περιγράφει ο νόμος 5037/2023, όλη η ενέργεια που δεν μπορεί να ιδιοκαταναλωθεί τη στιγμή της παραγωγής της εγχέεται στο δίκτυο και αποζημιώνεται με έναν από τους τρόπους που προβλέπει η νομοθεσία, σε τιμή σαφώς χαμηλότερη από την τιμή που πληρώνει ο Δήμος για να αγοράσει από τους προμηθευτές του την ηλεκτρική ενέργεια που του λείπει τις ώρες που δεν λειτουργούν τα έργα ΑΠΕ (δηλαδή τα φωτοβολταϊκά…) που έχει κατασκευάσει.

Και αυτή η ενέργεια για τους Δήμους είναι σημαντικό κομμάτι των συνολικών αναγκών τους γιατί έχουν ως κύρια συνιστώσα της ηλεκτρικής κατανάλωσης τον ηλεκτροφωτισμό. Ο οποίος λειτουργεί βράδυ, όταν δεν λειτουργούν τα φωτοβολταϊκά. Για αυτό και είναι πιο συμφέρον οικονομικά για τους Δήμους να έχουν ενεργειακό συμψηφισμό και όχι ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό.

Πλέον, όμως η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο που έφερε προς ψήφιση στη Βουλή καταργεί και αυτή τη δυνατότητα, επιτρέποντας μόνο τον ταυτοχρονισμένο ενεργειακό συμψηφισμό.

Σήμερα λοιπόν έρχεται η κυβέρνηση και μας λέει:

• Σας στέρησα τη δυνατότητα να υλοποιήσετε έργα ενεργειακού συμψηφισμού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού
• Με την υπουργική απόφαση της 12ηςΑυγούστου 2022 μοίρασα τον ηλεκτρικό χώρο της χώρας σε λίγες εταιρείες που βρέθηκαν με άδειες ΑΠΕ αρκετών χιλιάδων μεγαβάτ, και δεν υπάρχει πλέον ηλεκτρικός χώρος για να υλοποιηθούν έργα ενεργειακού συμψηφισμού από τους Δήμους
• Δεν φρόντισα να δεσμεύσω ηλεκτρικό χώρο σε κάθε υποσταθμό του ΔΕΔΔΗΕ αλλά και σε κάθε ιδιωτικό υποσταθμό που υλοποιείται στην υψηλή τάση(ΑΔΜΗΕ), γι’ αυτό κι εσείς οι Δήμοι θα πρέπει να συνεχίσετε να αγοράζετε  ηλεκτρική ενέργεια από τις εταιρείες προμήθειας, μέχρι να μπορέσετε —αν μπορέσετε— να κάνετε κάποιο έργο ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού ή μέχρι να λειτουργήσει το περίφημο πρόγραμμα «Απόλλων».

Εμείς, όμως, που ζούμε τους Δήμους της χώρας δεν αποδεχόμαστε αυτή τη λογική και για αυτό ζητάμε.

• Την επαναφορά της δυνατότητας υλοποίησης έργων ενεργειακού συμψηφισμού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, όπως περιγράφονται στο Ν5037/2023.
• Τη δέσμευση ηλεκτρικού χώρου σε κάθε υποσταθμό ΔΕΔΔΗΕ για τις ανάγκες του Δήμου όπου είναι εγκατεστημένος ο υποσταθμός.
• Την παραχώρηση ηλεκτρικού χώρου, με την πληρωμή του ανάλογου κόστους, σε κάθε ιδιωτικό υποσταθμό που αδειοδοτείται, για τις ανάγκες των οικείων Δήμων. Δεν είναι δυνατό να υλοποιείται ένας υποσταθμός 500MW σε έναν Δήμο και να μην παραχωρείται στον Δήμο ηλεκτρικός χώρος 10MW για υλοποίηση ενεργειακού συμψηφισμού.

Αυτές οι τρεις αλλαγές είναι το ελάχιστο που πρέπει να υλοποιηθεί ώστε μπορέσουν οι Δήμοι να συμμετέχουν ενεργά στην ενεργειακή μετάβαση και να ενδυναμώσει η ενεργειακή δημοκρατία σε τοπικό επίπεδο, εκεί δηλαδή που την έχουμε περισσότερο ανάγκη.