Πώς διάβασε την εκλογή Τραμπ η ελληνική οικονομική ελίτ – Τα 4 σημεία αιχμής

Αφετηρία για μια πολιτική και οικονομική επανεκκίνηση της Ευρώπης αποτελεί η εκλογή του Ντ. Τραμπ, με βάση αναφορές κορυφαίων οικονομικών παραγόντων, που τοποθετήθηκαν για το αποτέλεσμα των εκλογών. Κοινό σημείο όλων είναι η ανάγκη για μια τόνωση της πολιτικής και παραγωγικής αυτονομίας της Ευρώπης, με τη λήψη αποφάσεων που θα δίνουν ώθηση στο “Ευρωπαϊκό τραίνο” στον αγώνα ταχύτητας με τις ΗΠΑ αλλά και τις αναδυόμενες οικονομίες και βέβαια την Κίνα.

Βέβαια, η ΕΕ σε σχέση με τις ΗΠΑ είναι σε θέση ισχύος, σε ότι αφορά τις εμπορικές σχέσεις, κάτι που όμως, σε περίπτωση οικονομικού πολέμου και ανάδειξης πολιτικών προστατευτισμού από την πλευρά του νεοεκλεγέντα Προέδρου, θα τεθεί σε κίνδυνο.

Σύμφωνα, συγκεκριμένα, με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι εξαγωγές της ΕΕ στις ΗΠΑ ξεπέρασαν τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023, που αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο όλων των εξαγωγών εκτός ΕΕ. Επιπλέον, η ΕΕ έχει θετικό εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ, που έφτασε πέρυσι τα 158 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023. Μάλιστα μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ υπάρχει μια ισχυρή οικονομική σχέση, που “πατάει” σε ένα διμερές εμπόριο, που ξεπερνά τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία της Ουάσιγκτον. Την ίδια ώρα, το ετήσιο εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας αποτιμάται σε 758 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το μήνυμα ενός Ευρωπαίου σοφού

Στο φόντο αυτό προφητική είναι η τοποθέτηση του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, μιας μεγάλης μορφής της Ευρωπαϊκής οικογένειας.

“Η Ευρώπη είναι “ενήλικη” και δεν θα πρέπει να εμφανιστεί “φοβισμένη” στη σχέση της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών”, εκτίμησε, πριν λίγες μέρες, πριν το αποτέλεσμα των εκλογών, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

“Μια ενδεχόμενη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο προκαλεί νευρικότητα στις Βρυξέλλες. Η προοπτική αυτή πρέπει να εξεταστεί με “ηρεμία””, εξήγησε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Γιούνκερ, οποίος είχε συναντήσει επανειλημμένα τον Αμερικανό πρώην πρόεδρο την περίοδο μεταξύ 2016 και 2020. Το 2018, παρά μια “ταραχώδη” σχέση με τον Νεοϋορκέζο δισεκατομμυριούχο, ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν είχε καταφέρει να κατευνάσει έναν εμπορικό πόλεμο μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ.

“Με τον Ντόναλντ Τραμπ, πρέπει να δείχνεις ευγένεια αλλά και αποφασιστικότητα που δεν αφήνει καμιά θέση στις αμφισημίες”, δήλωσε. “Δεν είμαστε σαν τα ποντίκια μπροστά στον γάτο Τραμπ. Χρειάζεται μια σχέση ίσου προς ίσον μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης”, προσθέτει.

Και να υπενθυμίσουμε ότι οι ΗΠΑ, όπως και η Ρωσία και η Κίνα, προσπαθούν πάντα να μην θεωρούν την Ευρώπη ως μια “διακριτή οντότητα” αλλά ως ένα σύνολο χωρών όπου είναι δυνατόν πάντα να παίξει η μια εναντίον της άλλης. “Επομένως, πρέπει να εδραιώσουμε τις ευρωπαϊκές πολιτικές, πρέπει να δείξουμε στους Αμερικανούς ότι οι Ευρωπαίοι, στα βασικά πράγματα και στα προβλήματα που θα εμφανιστούν στον ορίζοντα, έχουν την ίδια στάση”, τόνισε.

‘Ηδη, βέβαια, από το καλοκαίρι και στο φόντο της ανάδειξης της νέας Κομισιόν, σημαντικοί οικονομικοί παράγοντες έδιναν το στίγμα για τη σχέση ΗΠΑ- ΕΕ. Από τον περασμένο Μάιο, ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Metlen και πρόεδρος της ένωσης Eurometaux (εκπροσωπεί τη βιομηχανία μη-σιδηρούχων μετάλλων), μιλώντας στην ετήσια σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εποπτικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς (IΟSCO) είχε στείλει το μήνυμα.

«Η πολιτική της ΕΕ είναι κοντόφθαλμη, όλοι οι εκπρόσωποι του παραγωγικού κόσμου είναι σε απελπισία, η ΕΕ ξεχνάει τον παράγοντα ανταγωνιστικότητα, η πράσινη μετάβαση πρέπει να αλλάξει ταχύτητες. Η Ευρώπη μιλά για ενεργειακή μετάβαση βάζοντας προσκόμματα, θα περάσουμε δεκαετίες με το φυσικό αέριο, δεν μπορούν οι μπαταρίες να το υποκαταστήσουν ακόμα. Χωρίς επέκταση των ηλεκτρικών δικτύων δεν θα μπορούν τα δίκτυα να σηκώσουν τις ΑΠΕ, αυτό γίνεται γιατί υπήρξε από την αρχή κακός συνδυασμός, πετάμε ενέργεια αυτή την στιγμή λόγω ανισορροπίας προσφοράς – ζήτησης, η Ευρώπη πρέπει να καταλάβει πως χρειάζεται να στηρίξει την βιομηχανία», επεσήμανε ο κ. Μυτιληναίος.

Το οικονομικό επιτελείο

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας, πάντως, χθες, στο συνέδριο με θέμα «Δημόσιο Χρέος: Μαθήματα του παρελθόντος, Προκλήσεις του μέλλοντος» που διοργάνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος στάθηκε στην ανάγκη οι μεγάλες χώρες της ΕΕ, που επηρεάζουν τις αποφάσεις να επανασχεδιάσουν τις πολιτικές που προωθούν.

Συγκεκριμένα, σε ερώτηση σχετικά με την επικράτηση του Τραμπ και τις συνέπειες για την Ευρώπη, ο υπουργός ανέφερε: «Η εμπειρία μου από το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ότι η Ευρώπη δεν δρα, αλλά κυρίως αντιδρά σε ορισμένες εξελίξεις. Σκέφτομαι ότι οι εξελίξεις στις ΗΠΑ μπορεί να εμπνεύσουν ή να υποχρεώσουν την ΕΕ να κινηθεί. Διαφορετικά, είμαστε καταδικασμένοι και ο ρόλος της ΕΕ διεθνώς θα υποχωρήσει. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και το πολιτικό έλλειμμα, κυρίως στον τομέα της άμυνας. Δεν θέλουμε να είμαστε διεθνής τουριστικός προορισμός αλλά να έχουμε μια ισχυρή, ανταγωνιστική οικονομία με πολιτική ταυτότητα και παρουσία στον κόσμο».

Στο πλαίσιο της συζήτησης ο κ. Χατζηδάκης επανέλαβε την προσήλωση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική σοβαρότητα σε συνδυασμό με φιλοεπενδυτική πολιτική που οδηγούν σε ανάπτυξη και ταχεία μείωση του χρέους, όπως έγινε τα προηγούμενα χρόνια. «Είναι μια πολιτική κοινής λογικής, αλλά πάντα υπάρχει ο πειρασμός του λαϊκισμού», είπε.

H TτE

Την εκτίμηση ότι η εκλογή του Ντ. Τραμπ στις ΗΠΑ θα έχει αρνητικές συνέπειες τόσο στην αμερικανική όσο και στην ευρωπαϊκή οικονομία εξέφρασε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και μέλος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Γιάννης Στουρνάρας.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη διάρκεια του συνεδρίου για το Δημόσιο Χρέος που πραγματοποιήθηκε, χθες, Πέμπτη 7/11, στην Τράπεζα της Ελλάδος, ο διοικητής της ΤτΕ επιφυλάχθηκε μέχρι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ να ανακοινώσει τις προγραμματικές του δηλώσεις. Ωστόσο, όπως είπε, από «ακαδημαϊκή σκοπιά και επί τη βάσει των προεκλογικών εξαγγελιών του Ντ. Τραμπ «μπορούν να προκύψουν ορισμένα συμπεράσματα».

Όπως ανέφερε ο κ. Στουρνάρας «προεκλογικά ο Ντ. Τραμπ ανέπτυξε μία συγκεκριμένη ρητορική. Υποθέτοντας επομένως ότι θα υλοποιήσει κάποιες από τις εξαγγελίες για το μεταναστευτικό και την αύξηση των δασμών, τότε τουλάχιστον παροδικά στις ΗΠΑ ο πληθωρισμός θα σημειώσει άνοδο και το Δημόσιο Χρέος θα αυξηθεί. Κατά συνέπεια η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα πρέπει αντιδράσει».

Για τις συνέπειες στην ευρωπαϊκή οικονομία ο κ. Στουρνάρας υποστήριξε ότι “θα είναι αρνητικές, ενώ θα επηρεαστεί και η συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ. Βραχυπρόθεσμα ίσως ο ρυθμός ανάπτυξης θα εξασθενίσει, γεγονός που θα επηρεάσει και την νομισματική πολιτική της ΕΚΤ». Ωστόσο, όπως διαβεβαίωσε, η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ τουλάχιστον μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου τον Δεκέμβριο δεν πρόκειται να μεταβληθεί. Σε κάθε περίπτωση ο ίδιος επανέλαβε ότι για να βγάλουμε οριστικά συμπεράσματα θα πρέπει προηγουμένως να δούμε συγκεκριμένες προγραμματικές δηλώσεις του νέου Προέδρου.

«Δεν αλλάζουμε τη νομισματική μας πολιτική τουλάχιστον μέχρι να ανακοινωθούν συγκεκριμένες προγραμματικές δηλώσεις από το νέο Πρόεδρο. Ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται και κινείται καλύτερα σε σύγκριση με τις τελευταίες προβλέψεις του Σεπτεμβρίου. Παράλληλα η οικονομία, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, φαίνεται να έχει εξασθενίσει περισσότερο. Σε κάθε περίπτωση οι αποφάσεις της νομισματικής πολιτικής εξαρτώνται από τα δεδομένα που θα έχουμε στην επόμενη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου» ανέφερε ο κ. Στουρνάρας.

Ο ΣΕΒ

«Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών ελπίζω να μας κινητοποιήσει και να δώσει ώθηση σε αυτούς που θέλουν περισσότερο Ευρώπη ώστε να γίνουν αυτά που πρέπει», τόνισε ο Πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος. «Η αμερικάνικη οικονομία ευημερεί, όμως λόγω της μεγάλης ακρίβειας που επικρατεί κι εκεί, λόγω του γεγονότος ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν βγάζει εύκολα το μήνα του και λόγω της ανασφάλειας που του δημιουργούν οι μεταναστευτικές ροές για το μέλλον του, αποφάσισε να ψηφίσει αντισυστημικά» ανέφερε και σημείωσε:

«Νομίζω ότι οι αμερικάνικες εκλογές μοιάζουν αρκετά με τις εκλογές του ‘15 της Ελλάδος. Ηταν μια θυμωμένη ψήφος από την πλευρά των Αμερικανών και όσους Νομπελίστες να βάλουμε να μιλήσουν και να τους εξηγήσουν τα προβλήματα τους δεν είχαν ανοικτά αυτιά να ακούσουν τίποτα άλλο παρά μόνο αυτόν που τους έταζε ότι ‘εγώ το σύστημα θα το διαλύσω και έτσι εσύ θα έχεις καλύτερη ευημερία’. Και αυτός είναι ο λόγος που οι δημοσκόποι δεν μπόρεσαν να το αποτυπώσουν, όπως είχαμε και εμείς το ίδιο φαινόμενο το ‘15. Διότι οι θυμωμένοι άνθρωποι, όπως αποδεικνύεται, στις εκλογές δεν δηλώνουν εύκολα τις προθέσεις τους”.

Η Ευρώπη

Κατά την παρουσία του στο Fortune CEO Initiative ο κ. Θεοδωρόπουλος στάθηκε στα συμπεράσματα της έκθεσης Ντράγκι που σε συνδυασμό με το εκλογικό αποτέλεσμα στις ΗΠΑ καθιστούν επιτακτική την ανάγκη δράσης ώστε η Ευρώπη να κάνει το άλμα.

Για τα προβλήματα της Ευρώπης ο πρόεδρος του ΣΕΒ συγκεκριμένα είπε : «Τα προβλήματα της Ευρώπης έχουν αναλυθεί με σωστό και πλήρη τρόπο στην έκθεση Ντράγκι, η οποία μας είπε τρία πράγματα: ‘κύριοι η Ευρώπη όπως είναι δεν πάει πουθενά θα οδηγηθεί σε διάλυση εάν δεν αλλάξει’. Τι αλλαγές πρέπει να γίνουν; Πρώτον η Ευρώπη να επενδύσει στο μέλλον της, στην παραγωγή. Να παράγει περισσότερα προϊόντα και μάλιστα τεχνολογικής αιχμής. Γι αυτό και προτείνει να επενδύονται κάθε χρόνο περίπου 5% του ΑΕΠ, δηλαδή κάπου 800 δισ ευρώ το χρόνο.

Παράλληλα η έκθεση λέει πως για να μπορέσει να λειτουργήσει η Ευρώπη, να υπάρξει κοινό χρέος κτλ πρέπει να αλλάξουμε και το πολιτικό σύστημα. Δεν μπορεί πχ να συνεχιστεί η κατάσταση με το δικαίωμα βέτο κάθε χώρας σε κάθε απόφαση που πρέπει να ληφθεί. Αυτά τα συστήματα του βέτο, μας είπε η έκθεση, έγινε την εποχή που ήταν 10 οι χώρες. Τώρα που είναι 28, δεν μπορεί να λειτουργήσει. Άρα πρέπει να χωριστούμε σε χώρες δύο ταχυτήτων. Το πρώτο θέμα των 800 δισ είναι δύσκολο, γιατί επί τοις ουσίας ζητάμε να δανειστούν οι αξιόχρεες χώρες, η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο κτλ, και αυτά τα λεφτά μέσα από Ταμεία Ανάκαμψης να δοθούν σε όλους για να ανθήσει η Βιομηχανία.

Επίσης και η δεύτερη πρόβλεψη της έκθεσης, να χωριστούν οι χώρες σε δύο ταχύτητες αυτό δεν είναι πολιτικά εύκολο να επιτευχθεί. Γι αυτό πιστεύω πως απ’ τη μελέτη Ντράγκι έχουμε μία καταπληκτική ανάλυση αλλά οι προτάσεις για λύσεις είναι πολύ δύσκολες. Γι αυτό και λέω πως ελπίζω το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών να μας κινητοποιήσει. Ευτυχώς συζητείται η ατζέντα σε λίγες μέρες σε επίπεδο αρχηγών κρατών και εκεί νομίζω ότι το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών θα δώσουν μια ώθηση σε αυτούς που θέλουν περισσότερη Ευρώπη για να κάνουμε αυτά που πρέπει».

Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας

Σχετικά με την εκλογή του Πρόεδρου Trump στην Προεδρία των ΗΠΑ και τις επιπτώσεις της για την ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία, ο Πρόεδρος της ΠΕΦ, μέλος ΔΣ ΣΕΒ και μέλος ΔΣ του Συνδέσμου των Ευρωπαϊκών Φαρμακοβιομηχανιών «Medicines for Europe», κ. Θ. Τρύφων στάθηκε στην τόνωση της παραγωγικής δυναμική της χώρας.

«Ελπίζουμε ότι η εκλογή του Πρόεδρου Trump, πέρα από τις όποιες γεωπολιτικές επιπτώσεις, θα αποτελέσει έναυσμα, ώστε η Ευρώπη, επιτέλους, να αντιδράσει ταχύτερα, αναπροσαρμόζοντας τη στρατηγική της προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της παραγωγής. Είναι ξεκάθαρο ότι, σήμερα περισσότερο από ποτέ, η Ευρώπη χρειάζεται τολμηρές πολιτικές για την ανάσχεση της αποβιομηχάνισης και την τόνωση των κλάδων της Μεταποίησης προκειμένου να ανακτήσει το χαμένο έδαφος στον παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό. Αυτό απαιτεί μια τολμηρή αναπτυξιακή πολιτική, με κίνητρα τουλάχιστον αντίστοιχα με εκείνα που παρέχονται σήμερα στις ΗΠΑ και τις ασιατικές χώρες.

Ως προς τη φαρμακευτική βιομηχανία, είναι ξεκάθαρο ότι μετά την ολοκλήρωση των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, θα πρέπει να υπάρξει ένας μόνιμος μηχανισμός επιτάχυνσης των επενδύσεων σε παραγωγή, έρευνα και ανάπτυξη. Ο επιταχυντής αυτός είναι απαραίτητος, ώστε να αντισταθμίσει τις τεράστιες, διαρκώς αυξανόμενες επιβαρύνσεις της φαρμακοβιομηχανίας λόγω του υψηλού κόστους της ενέργειας, του κόστους προσαρμογής στην πολύ αυστηρή περιβαλλοντική νομοθεσία και τις συνεχώς αυξανόμενες κανονιστικές απαιτήσεις για τη διασφάλιση της ποιότητας.

Στην Ελλάδα, είναι ξεκάθαρο ότι τα επενδυτικά κίνητρα θα πρέπει να επεκταθούν χρονικά, να γίνουν ακόμη πιο ευέλικτα και να συνδυαστούν με τη μείωση της υπερφορολόγησης και του clawback. Η επενδυτική δυναμική της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας δεν πρέπει επ’ ουδενί να ανακοπεί.

Η φαρμακοβιομηχανία στην Ευρώπη και στην Ελλάδα δημιουργεί σημαντική οικονομική προστιθέμενη αξία, επενδύει σε παραγωγή, έρευνα και ανάπτυξη, αναπτύσσει καινοτομία και καλύπτει εκατομμύρια ασθενείς με φάρμακα άριστης ποιότητας. Αξιοποιούμε με τον καλύτερο τρόπο το επιστημονικό δυναμικό,δημιουργώντας σταθερές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Η φαρμακοβιομηχανία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την υγεία, την καινοτομία και την οικονομική ανάπτυξη στην Ευρώπη – η επένδυση σε αυτήν είναι επένδυση στο μέλλον της κοινωνίας μας».