ANSER, ΠΩΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΣ ΝΑ ΠΑΙΞΕΙΣ ΦΕΤΟΣ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ;
Μαθαίνουμε πώς ένας από τους επιδραστικότερους ράπερς της τελευταίας 20ετίας αποφάσισε να πρωταγωνιστήσει στη θεατρική μεταφορά του “The Place”, μίας πολύ ιδιαίτερης ιταλικής ταινίας.
Το είδα σε story και αφού μου το επιβεβαίωσε ότι, ναι, έτσι είναι, θα πρωταγωνιστήσει σε θεατρική παράσταση, δέχτηκε να βρεθούμε από κοντά και να μου δώσει εξηγήσεις. Γιατί, συγγνώμη, αλλά όταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ράπερ της τελευταίας 20ετιας, αποφασίζει να ανέβει στο σανίδι, οι εξηγήσεις είναι απροσπέραστες.
Από σήμερα, λοιπόν, ο Anser θα πρωταγωνιστεί στην παράσταση “Η Ατζέντα” στο θέατρο Altera Pars, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη έως τις 12 Δεκεμβρίου.
Το έργο είναι βασισμένο στην πολύ ενδιαφέρουσα ιταλική ταινία του Πάολο Τζενοβέζε, “The Place”, στην οποία συμβαίνει το εξής ιδιαίτερο: ένας μυστήριος τύπος κάθεται σε ένα τραπεζάκι καφετέριας και δέχεται ανθρώπους, οι οποίοι του ζητάνε να τους εκπληρώσει μία επιθυμία. Εκείνος, που για κάποιο λόγο μπορεί να πραγματοποιήσει όντως τα πάντα, ανοίγει την ατζέντα του και βλέπει τι αποστολή πρέπει να ζητήσει από αυτούς τους ανθρώπους να εκπληρώσουν ως αντάλλαγμα. Και αυτή η αποστολή που τους αναθέτει είναι σχεδόν πάντα πολύ σκληρή.
Καθίσαμε, λοιπόν, σε ένα καφέ δίπλα από το θέατρο για να τα πούμε, λίγο πριν μπούμε να παρακολουθήσουμε μία απ’ τις τελευταίες πρόβες τους. Και η πρώτη ερώτηση που έπεσε στο τραπέζι ήταν η πλέον αυτονόητη.
Καταρχάς, πώς σου ήρθε η ιδέα;
Ήθελα κάτι να με εξιτάρει από την αρχή και επειδή δεν μπορώ να ξαναρχίσω την μουσική από το μηδέν -δεν μπορώ δηλαδή να γυρίσω πίσω τον χρόνο και να ανέβω για πρώτη φορά σε μία σκηνή πχ- είδα αυτήν την παράσταση σαν μία τέτοια ευκαιρία.
Είδα και την ταινία και μου άρεσε, ήμουν και φίλος με τον σκηνοθέτη τον Δημήτρη Αγορά, ο οποίος μου έλεγε επί ενάμιση χρόνο να το κάνω, ε και το αποφάσισα.
Και γιατί το έλεγε σε εσένα συγκεκριμένα;
Γιατί είχε δει ότι ταίριαζα σε αυτόν τον ρόλο. Μου έλεγε: “δεν θα χρειαστεί να υποδυθείς και τόσο πολύ κάποιον άλλο, αυτός ο ρόλος είναι σαν να βλέπω εσένα”.
Μου άρεσε αυτό που είπες ότι δηλαδή ήθελες μία πρόκληση.
Ξέρεις τι έπαθα; Νομίζουν όλοι ότι μπορώ και παίξω άνετα μπροστά σε κοινό γιατί βγαίνω τόσα χρόνια σε συναυλίες μπροστά σε τόσο κόσμο. Αλλά αυτό είναι κάτι που στην μουσική το έχεις κατακτήσει χρόνο με τον χρόνο. Εδώ τώρα είναι αλλιώς.
Όταν ξεκινούσα στη μουσική ήμουν πολύ μαζεμένος, καθόμουν πίσω, δεν ήθελα να με βλέπουν. Άρχισα να είμαι άνετος από όταν έπρεπε πλέον να παίξω μόνος μου και δεν υπήρχε κανένας άλλος για να κρυφτώ δίπλα του.
Τώρα όμως στο θέατρο ήρθε ένας φίλος μου να δει την πρόβα και με το που καταλαβαίνω ότι κάθεται δίπλα μου -γιατί είναι και πολύ κοντινές οι αποστάσεις- έχασα τα λόγια μου.
Μου κάνει εντύπωση που δεν έχεις κάνει καθόλου μαθήματα υποκριτικής.
Τις πρόβες που κάνω, τις νιώθω σαν μαθήματα.
Κοίτα, δεν πρόκειται για κάποιο ρόλο που έχει τρελές απαιτήσεις από μένα -δεν έχει κινήσεις πχ. Και προφανώς, σε καμία περίπτωση, δεν μπορώ να πω ότι στέκομαι σε ένα επαγγελματικό θέατρο.
Απλά νομίζω ότι ταιριάζει πάρα πολύ σε αυτό που είμαι. Δεν θα φύγω πολύ μακριά από το πραγματικό μου ύφος.
Πάντως δεν είναι κάτι με το οποίο θα ασχοληθώ μόνιμα. Δεν μπορώ να το κάνω αυτό. Σκέψου ότι ακόμα και τώρα στις πρόβες, το γεγονός ότι μπαίνω στον ρόλο κάποιου και νιώθω ότι κοροϊδεύω σε εισαγωγικά, ότι υποδύομαι κάτι, με πιάνει γέλιο και λέω “τι κάνεις ρε;”.
Και ξέρεις γιατί; Γιατί αναγκάζομαι να πω τα λόγια κάποιου άλλου. Είναι πολύ περίεργο, δεν το έχω ξανακάνει.
Σαν να σου έχει γράψει ένας ghost ράπερ στίχους;
Ναι, σαν να μου έχει γράψει ένα τραγούδι κάποιος άλλος και να μιλάω πχ για έναν έρωτα που έχω με κάποια χωρίς να τον ζω.
Έπρεπε να πας από το “λέω την αλήθεια μου”, στο “λέω την αλήθεια του άλλου”. Περίεργο αυτό, ναι.
Βέβαια, προσπαθώ να το φέρω στα μέτρα μου. Ο κάθε ηθοποιός όταν μπαίνει σε έναν ρόλο προσπαθεί να τον ζήσει, προσπαθεί να μπει μέσα σε αυτό. Δεν είναι μόνο το να μάθεις τα λόγια. Είναι και πώς θα το βγάλεις προς τα έξω.
Κι αυτό είναι δύσκολο για μένα.
Είναι κάτι που ποτέ δεν το κατάλαβα στο χιπ χοπ, το ότι πρέπει οπωσδήποτε να λένε πράγματα που έχουν ζήσει.
Όχι, δεν υπάρχει το οπωσδήποτε.
Γιατί να μην μπορείς να γράψεις και μια φανταστική κατάσταση που δεν έχεις ζήσει, όπως κάνουν οι άλλοι μουσικοί ή οι σεναριογράφοι;
Αυτό είναι άλλο. Και πολλοί το κάνουν.
Μετά δεν σε λένε fake όμως;
Κοίταξε, κάνεις ένα story telling, έτσι; Και εγώ έγραψα το “Αυτοάνοσο”. Δεν το έχω ζήσει αλλά το είδα στους γύρω μου. Μιλάει για κάποιον άλλο. Δεν λέει για μένα. Μπορείς να γράψεις πράγματα, τα οποία δεν τα έχεις ζήσει.
Όταν λέμε ότι είσαι fake εννοούμε ότι πλασάρεις κάτι άλλο από αυτό που είσαι στην αληθινή ζωή. Άλλο να γράψεις ένα τραγούδι και άλλο να φτιάξεις μια ολόκληρη περσόνα, η οποία είναι εντελώς αντίθετη από αυτό που πραγματικά είσαι. Κατάλαβες;
Αν μιλάω στη μουσική μου για δικαιώματα και στην πραγματική μου ζωή κάνω το αντίθετο απ’ αυτό που λέω, τότε λέμε ότι είναι fake.
Και στην παράσταση ποιον υποδύεσαι;
Είναι ένας τύπος που κάθεται σε ένα μπαρ, έχει μια ατζέντα και προσπαθεί και εκπληρώνει επιθυμίες ανθρώπων. Και για όλες αυτές ζητάει ένα αντάλλαγμα.
Γιατί το αντάλλαγμα πάντα είναι τόσο σκληρό;
Γιατί είναι η επιθυμία τους περίεργη τις περισσότερες φορές. Αλλιώς θα ήταν και πολύ εύκολο.
Στην ταινία δείχνει λίγο σαν να υποφέρει, σαν να φέρει ένας βάρος. Δεν έδειχνε να περνάει και πολύ καλά.
Δεν είναι ένας τύπος ο οποίος το διασκεδάζει. Ούτε το θέλει. Γενικά αν διαβάσεις τους διαλόγους, έχει μέσα πολλά κρυμμένα πράγματα.
Και πρέπει και στην παράσταση ναι είσαι 100% εκεί, από την αρχή ως το τέλος για να καταλάβεις ακριβώς τι θέλει να πει. Δεν είναι μασημένη τροφή.
Υπάρχουν αλλαγές σε σχέση με την ορίτζιναλ ταινία;
Όχι, απλά έχει μπει μουσική μέσα.
Έχω γράψει ένα τραγούδι που παίζει σε κάποια σημεία της παράστασης, και έχω και κάποια spoken κομμάτια, σαν να μιλάω πάνω από τη μουσική.
Αυτά είναι ηχογραφημένα, δεν θα τα παίξω λάιβ.
Από όλη αυτήν τη διαδικασία τώρα στο θέατρο, πιστεύεις ότι μπορεί να πάρεις και κάτι που να σου χρησιμεύσει αργότερα;
Έχω πάρει ήδη μέσα σε αυτούς τους δυο τρεις μήνες. Καταρχάς έχω διαβάσει άλλα πράγματα -ας αρχίσουμε από αυτό.
Επίσης έχω μπει σε έναν κύκλο ανθρώπων που βλέπω στο πρόσωπό τους εμάς όταν ξεκινούσαμε τη μουσική. Πολύ βασικό αυτό.
Γιατί; Είναι τόσο νέοι;
Και αυτό αλλά τι γίνεται εδώ: μου αρέσει που δεν έχει μπει πουθενά το οικονομικό στη μέση. Είναι όπως όταν ήμασταν παλιά στη μουσική. Βρίσκαμε έναν χώρο να πάμε να παίξουμε και απλά πηγαίναμε. Δεν συζητούσαμε τα υπόλοιπα, πώς πχ θα το πληρώσουμε. Λέγαμε “πάμε και θα δούμε τι θα γίνει”.
Δεν ήρθε ποτέ κανένας με το μαχαίρι στο λαιμό να σου πει “εγώ θέλω αυτό”, “εγώ θέλω το άλλο”. Τα κάναμε μόνοι μας.
Επειδή ο Δημήτρης ξέρει πως λειτουργεί ο χώρος του θεάτρου, κάποια στιγμή ήθελε να πάμε σε παραγωγούς. Και επειδή είδα κι εγώ τι παίζει από κοντά, του λέω “όχι, θα το κάνουμε μόνοι μας. Πώς κάνω εγώ τις συναυλίες μου; Έτσι. Όλα θα τα κάνουμε DIY. Ό, τι είναι θα τα πληρώσουμε εμείς, θα πάρουμε το ρίσκο. Αφού ό, τι και να γίνει ούτε θα χάσουμε ούτε και θα κερδίσουμε και τίποτα φοβερό”.
Και αυτό μ’ αρέσει πάρα πολύ γιατί και η μουσική πλέον έχει γίνει πολύ εμπορική και το βλέπω και στις σχέσεις μεταξύ μας. Λίγο πολύ έχουμε φύγει από την ουσία.
Έχουν γίνει οι φάσεις του τύπου “έλα να κάνουμε αυτό, αυτά είναι τα ποσοστά, αυτά είναι τα λεφτά. Πόσα θες να παίξεις;”. Έχουνε μπει και οι εταιρείες στη μέση…
Δεν μ’ αρέσει ρε φίλε. Εννοείται ότι θα υπάρχει και το οικονομικό στη μέση, αλλά έχει γίνει πλέον το ραπ μπίζνα σοβαρή και δεν ξέρω πού θα πάει όλο αυτό. Και ήθελα λίγο να φύγω και απ’ αυτό, καταλαβαίνεις; Δεν θέλω να μιλάω όλη μέρα για αυτό.
Ξέρεις, έχω τη δουλειά μου. Ζω από αυτή. Το ραπ το κάνουμε για μας και άμα πάμε καλά, να πληρωθούμε. Όχι να καθόμαστε τώρα και να βάζουμε το ένα ευρώ στη μέση και ποιος θα το πάρει και πόσο θα πάρει κλπ. Άστο άμα είναι έτσι.
Καταλαβαίνω ότι αυτός είναι ο ένας λόγος που το κάνεις. Καλλιτεχνικά όμως για ποιο λόγο το κάνεις;
Κοίταξε, θα σου πω την αλήθεια. Δεν είναι ότι είχα κανένα τέτοιο ψώνιο ούτε ότι είχα την ανάγκη μέσα μου να το κάνω. Στην αρχή το είδα σαν “άντε να το δούμε πώς είναι” με σκοπό να πω “όχι”, με σκοπό να πω ότι δεν θα το κάνω. Είπα “εντάξει, αφού θες τόσο ρε Δημήτρη, πάμε να το δοκιμάσουμε ρε φίλε”.
Και θυμάμαι στην πρώτη συνάντηση που κάναμε με τους ηθοποιούς, τους είπα “επειδή εγώ με ξέρω, γνωρίζω ότι δεν μπορώ να λειτουργήσω σε μια ομάδα ανθρώπων που δεν με γνωρίζουν. Πρέπει να μάθετε ότι εγώ δεν έχω σχέση με αυτό, δεν είμαι ηθοποιός. Το μόνο που θέλω είναι να μη γελάσετε”.
Όχι ότι με ένοιαζε, ότι αυτό είναι το πρόβλημά μου, αλλά τα παιδιά μπορεί να πίστευαν ότι είμαι ηθοποιός, ότι είμαι κάποιος που έχει ξαναπαίξει. “Γιατί θέλω να δω, τους λέω, αν μπορώ να το κάνω. Υπάρχει περίπτωση και να μην μπορώ και να το αφήσω”.
Δεν ήξερα αν γνώριζαν ποιος είμαι, με τι ασχολούμαι.
Ήξεραν τελικά;
Οι πιο πολλοί, ναι. Αλλά κάποιοι δεν με ξέρανε και δεν τους ένοιαζε κιόλας, γιατί ήταν και πιο μεγάλοι και δεν είχαν επαφή με αυτήν τη μουσική.
Πριν βρεθείς με τους ηθοποιούς, δεν είχες κάτσει με τον φίλο σου τον σκηνοθέτη να δοκιμάσεις τα λόγια σου;
Όχι, μου είχε πει ότι δεν χρειάζεται. “Βλέπω ότι μπορείς να το κάνεις”.
Ο σκηνοθέτης έχει κάποια σχέση πχ με τα βιντεοκλίπ σου; Είχατε κάνει κάποια άλλη συνεργασία;
Οχι. Γνωριστήκαμε μέσα από τις ερασιτεχνικές παραστάσεις που έχει αναλάβει. Απ’ αυτόν είδα πρώτα την “Ατζέντα”, σε ερασιτεχνικό θέατρο. Και για αυτήν την παράσταση έγραψα αρχικά το κομμάτι που ακούγεται στο έργο.
Και μπορώ να σου πω ότι μόλις ξεκίνησε, είπα “Παναγία μου, τι είναι αυτό;”. Δεν μου άρεσε καθόλου στο πρώτο δεκάλεπτο. Δεν είχα δει και την ταινία. Αλλά με κέρδισε πολύ γρήγορα και τελικά μου άρεσε πάρα πολύ.
Ναι, μπορώ να φανταστώ γιατί ίσως να μη σε κέρδισε αμέσως αλλά καλύτερα να μην κάνουμε σπόιλερ.
Τέλος πάντων, δίνει τροφή για σκέψη, σε ωθεί να σκεφτείς λίγο παραπάνω, να βάλεις και τον εαυτό σου σε μια παρόμοια συνθήκη. Να σκεφτείς μέχρι που θα έφτανες εσύ αν ήσουν στη θέση κάποιου ήρωα.
Και επίσης δείχνει και κάτι άλλο το σενάριο: Ότι πολλές φορές αντί να ψάξουμε να βρούμε τη λύση στο πρόβλημά μας μόνοι μας, ζητάμε τη λύση από κάποιον άλλον. Δεν χρειάζεται πάντα να μας πει κάποιος τι θα κάνουμε. Δεν είναι ανάγκη να μας δώσει κανείς αποστολές.
Το σενάριο σου λέει ότι όταν πας σε κάποιον άλλον, αυτός σε βάζει σε άλλο δρόμο. Ο δικός σου ο δρόμος όμως ποιος είναι;
Σωστό. Και σου βάζει και τους δικούς του όρους. Άσχετο αλλά φαντάζομαι ότι θα έρθουν και πολλοί φίλοι σου από τη μουσική να σε δουν.
Ναι και αυτό είναι και το μεγάλο μου άγχος. Αυτοί που με ξέρουν με αγχώνουν, όχι αυτοί που δεν με ξέρουν.
Και πολλοί θεατές μπορεί να έρθουν από περιέργεια να δουν τι παίζει. Αλλά αυτό θα εξανεμιστεί στην αρχή. Θα πρέπει να καταφέρεις να τους κρατήσεις και στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια του έργου.
Τα λόγια πόσο εύκολο σου ήταν να τα μάθεις; Εγώ φαντάστηκα ότι θα σου ήταν εύκολο επειδή μπορείς να πεις το “Παρανάλωμα”.
Ε, το έχω γράψει εγώ αυτό όμως, δεν είναι το ίδιο. Εδώ ήταν πολύ δύσκολο. Σκέψου ότι παίζω και στις 64 σκηνές της παράστασης.
Δεν ήθελες να ξεκινήσεις στο θέατρο παίζοντας κάτι λιγότερο απαιτητικό όσον αφορά τον χρόνο;.
Ε, τώρα… Ή όλα ή τίποτα.
Τι κοινό βρήκες στη μουσική και στο θέατρο;
Κάποια πράγματα που έχω από τη μουσική με βοηθάνε κάπως, όπως η εκφορά του λόγου, το ότι μιλάω καθαρά, το ότι ξέρω να διαχειρίζομαι μια παράσταση όπως μια συναυλία. Αλλά από κει και πέρα δεν έχει κάποιο κοινό.
Εν τω μεταξύ, σκεφτόμουν ότι αν πριν από 20 χρόνια έλεγε ένας ράπερ ότι θα παίξει στο θέατρο, μπορεί να φαινόταν πάρα πολύ περίεργο ακόμη και στους ηθοποιούς.
Και φαίνεται ότι ακόμα είναι. Όταν το είπα σε έναν φίλο μου ηθοποιό ότι θα το κάνω, μου είπε ότι είναι λάθος γιατί δεν πρέπει να μπαίνει ο ένας στα χωράφια του άλλου. Και του λέω “γιατί; Όταν ραπάρει κάποιος ηθοποιός, εγώ τσαντίζομαι”;
Απλά νομίζω ότι πριν 20 χρόνια δεν τους θεωρούσαν και τόσο πολύ καλλιτέχνες τους ράπερς, ειδικά στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα σε δέχονται τα τελευταία τρία χρόνια, από όταν γέμισαν τα μεγάλα θέατρα και τώρα πλέον και τα γήπεδα. Αν δεν υπήρχαν οι μεγάλες συναυλιακές φάσεις, κανείς δεν θα θεωρούσε τους ράπερς καλλιτέχνες. Τα νούμερα τους έκαναν.
Εγώ το βλέπω και στην επαρχία. Ξέρω ότι εμένα με είδαν στο Μουσικό Κουτί και είπαν “αμάν, τον έδειξε η τηλεόραση. Σοβαρός καλλιτέχνης”. Κάτσε ρε φίλε. Δηλαδή αν δεν πήγαινα, δεν θα ήμουν; Αν δεν είχα τόσους ακροατές στο Spotify και στο YouTube, δεν θα ήμουν; Είναι φοβερό αυτό.
Και δεν είναι μόνο στην επαρχία αυτό.
Ναι, είναι παντού. Απλώς στην Αθήνα μπορεί ο άλλος να είναι ένας πολύ καλός μουσικός και να το ξέρει αυτό ο περίγυρός του. Στη Σπάρτη ούτε αυτοί δεν το ξέρουν.
Και κάτι τελευταίο. Δεν υπάρχουν κάποιοι που να σου λένε “άντε που είναι το καινούργιο άλμπουμ; Αντί να ασχολείσαι με αυτό, κάνεις θέατρο;”.
Το άλμπουμ το έχω σχεδόν έτοιμο, αλλά εκεί ξέρω τι θα κάνω. Εδώ δεν ξέρω τι θα κάνω, στο θέατρο. Κατάλαβες;
Είναι αυτό που λέγαμε. Κάποια στιγμή θες μια καινούργια πρόκληση. Και επειδή εμένα με είχε παρασύρει και το δημιουργικό κομμάτι (κάθε μέρα να ακούς ραπ, να γράφεις, να μιλάς για αυτό κλπ), είχα κουραστεί πολύ. Ήθελα και ένα διάλειμμα. Όχι να φύγω από το ραπ, όχι να το σταματήσω. Απλά να μην εστιάζει το μυαλό μου για λίγο αποκλειστικά σε αυτόν τον κόσμο.
Η Ατζέντα, Θέατρο Altera Pars, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη από 13 Νοεμβρίου έως 12 Δεκεμβρίου. Εισιτήρια ΕΔΩ