Σύνοδος του Ριάντ: “Θα υπάρξει ειρήνη μόνο αν τερματιστεί η ισραηλινή κατοχή στην Παλαιστίνη”

Ηγέτες αραβικών και μουσουλμανικών χωρών που συνεδρίασαν χθες Δευτέρα στη Σαουδική Αραβία κάλεσαν το Ισραήλ να αποσύρει τα στρατεύματά του από τα αραβικά εδάφη που κατέχει για να υπάρξει «συνολική» ειρήνη στη Μέση Ανατολή.

Η «δίκαιη και συνολική ειρήνη στην περιφέρεια» δεν μπορεί να εξασφαλιστεί παρά μόνο αφού «τερματιστεί η ισραηλινή κατοχή στο σύνολο των κατεχόμενων εδαφών» από το 1967, όταν το Ισραήλ κυρίευσε τη Δυτική Όχθη, την Ανατολική Ιερουσαλήμ και το συριακό Γκολάν, όπως προβλέπουν «αποφάσεις του ΟΗΕ και το αραβικό ειρηνευτικό σχέδιο του 2002», κατά το τελικό ανακοινωθέν της συνόδου.

Η κοινή σύνοδος του Αραβικού Συνδέσμου και του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, που φιλοξένησε η Σαουδική Αραβία, παράγοντας με ειδικό βάρος στην περιοχή, κάλεσε να ενωθούν τα παλαιστινιακά εδάφη —η Λωρίδα της Γάζας και η κατεχόμενη Δυτική Όχθη— και να εγκαθιδρυθεί παλαιστινιακό κράτος με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, που κατέχει το Ισραήλ.

Το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς παρότρυνε τις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες να κάνουν πράξη τις διακηρύξεις που έκαναν στη σύνοδο τους, να αναγκάσουν το Ισραήλ να τερματίσει την «επίθεσή» του.

«Η επικύρωση των εθνικών δικαιωμάτων του λαού μας, το πρώτο από τα οποία είναι η εγκαθίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ, απαιτεί άμεσες προσπάθειες και πρακτικές λύσεις για να αναγκαστεί (το Ισραήλ) να τερματίσει την επίθεσή του και τη γενοκτονία εναντίον του λαού μας», ανέφερε σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησε η Χαμάς.

Η σύνοδος του Ριάντ, αφιερωμένη στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή, έδωσε την ευκαιρία στις χώρες που συμμετείχαν να βάλουν στο τραπέζι τις προσδοκίες τους αφού αναλάβει η κυβέρνηση του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Στην πρώτη του θητεία, ο Ρεπουμπλικάνος πολλαπλασίασε τις χειρονομίες υπέρ του Ισραήλ, ιδίως μεταφέροντας την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, καθώς και συμβάλλοντας στην εξομάλυνση των σχέσεών του με το Μπαχρέιν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μαρόκο και το Σουδάν, μέσω των λεγόμενων συμφωνιών του Αβραάμ. Ως τότε, από τις 22 χώρες του Αραβικού Συνδέσμου, μόνο η Αίγυπτος και η Ιορδανία είχαν επίσημες σχέσεις με το Ισραήλ.

Η κυβέρνηση του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου είναι απροκάλυπτα εχθρική έναντι της λεγόμενης λύσης των δυο κρατών, που προβλέπει δυο κράτη τα οποία θα συνυπάρχουν ειρηνικά για να επιλυθεί η σύγκρουση που διαρκεί δεκαετίες — αυτή τη λύση λέει πως θέλει το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς κοινότητας.

Η εγκαθίδρυση παλαιστινιακού κράτους «σήμερα» δεν είναι «ρεαλιστικό» σχέδιο, αντέτεινε χθες ο ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γεδεών Σάαρ. Το όποιο «παλαιστινιακό κράτος» θα ήταν «κράτος της Χαμάς», πέταξε.

Οι χώρες που πήραν μέρος στη σύνοδο «καταδίκασαν σθεναρά» τη δράση του ισραηλινού στρατού, καταγγέλλοντας πως διαπράττει το «έγκλημα της γενοκτονίας», ειδικά «στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας» τις «τελευταίες εβδομάδες». Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις διεξάγουν εκεί πολυαίμακτη επιχείρηση από την 6η Οκτωβρίου, για την αποτροπή, κατ’ αυτές, της ανασύνταξης μονάδων της Χαμάς.

Η σύνοδος κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να «απαγορεύσει την εξαγωγή ή τις παραδόσεις όπλων και πυρομαχικών στο Ισραήλ» και καταδίκασε «τις ακατάπαυστες επιθέσεις των ισραηλινών αρχών (…) εναντίον του ΟΗΕ».

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουζέπ Μπορέλ προειδοποίησε χθες πως υπάρχει «ισχυρή πιθανότητα» να ενσκήψει «λιμός» στο βόρειο τμήμα του παλαιστινιακού θυλάκου, εξεγειρόμενος εναντίον της «χρήσης της πείνας ως όπλου πολέμου».

«Ο κόσμος περιμένει» από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ να τερματίσει «αμέσως» τους πολέμους στη Λωρίδα της Γάζας και στον Λίβανο, δήλωσε από την πλευρά του στο Ριάντ ο πρώτος αντιπρόεδρος του Ιράν Μοχαμάντ Ρεζά Αρέφ.

Χαρακτήρισε τις δολοφονίες των ηγετών της παλαιστινιακής Χαμάς και της λιβανικής Χεζμπολά «οργανωμένη τρομοκρατία» από πλευράς Ισραήλ.

Νωρίτερα, ο de facto ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έκρινε πως το Ισραήλ πρέπει να «απόσχει από το να επιτεθεί» στο Ιράν, με φόντο τις ανταλλαγές πληγμάτων και απειλών ανάμεσα στις δυο χώρες.

Ο σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος χαρακτήρισε το Ιράν «αδελφή Δημοκρατία» — ένδειξη της αναθέρμανσης των σχέσεων των δυο μεγάλων αντιπάλων στην περιοχή, που έβαλαν τέλος το 2023 στην επταετή όξυνση ανάμεσά τους.

Αυτή η επαναπροσέγγιση «δημιουργεί περιφερειακό περιβάλλον πολύ διαφορετικό» από εκείνο της πρώτης θητείας του Αμερικανού εκλεγμένου προέδρου Τραμπ, σημείωσε ο Χ. Α. Χέλιερ του ινστιτούτου Royal United Services (RUSI) του Λονδίνου.

Από πλευράς Ισραήλ, μοιάζει να ακολουθείται τακτική εναλλαγής θερμού και κρύου. Αφού ο ΥΠΕΞ Σάαρ έκανε λόγο για «κάποιες προόδους» ενόψει της σύναψης κατάπαυσης του πυρός στον Λίβανο —όπου η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει διακηρυγμένο στόχο την εξουδετέρωση της Χεζμπολά—, ο υπουργός Άμυνας Ισραήλ Κατς την απέκλεισε άνευ «παράδοσης» του λιβανικού ισλαμιστικού κινήματος.