Αϊτή: Ορκίζεται νέος πρωθυπουργός την ώρα που σφαίρες χτυπούν επιβατικό αεροσκάφος

Ο νέος πρωθυπουργός της Αϊτής, ο Αλίξ Ντιντιέ Φιλς-Εμέ, «δεσμεύτηκε» χθες Δευτέρα να «αποκαταστήσει την ασφάλεια» στη χώρα της Καραϊβικής που εξακολουθεί να είναι βυθισμένη στο χάος, την ίδια ημέρα που αμερικανικό αεροσκάφος της γραμμής χτυπήθηκε από πυρά στους αιθέρες της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς κι εξετράπη στη γειτονική Δομινικανή Δημοκρατία.

Λίγη ώρα προτού ορκιστεί ο κ. Φιλς-Εμέ, πτήση της αμερικανικής εταιρείας χαμηλού κόστους Spirit Airlines, που είχε αναχωρήσει από τη Φλόριντα κι είχε προορισμό την Πορτ-ο-Πρενς, εξετράπη χθες στο Σαντιάγο, στη Δομινικανή Δημοκρατία.

Η επιθεώρηση που έγινε εκεί αποκάλυψε πως το αεροσκάφος υπέστη «ζημιές» οφειλόμενες σε «πυρά», ανέφερε ο αμερικανικός αερομεταφορέας, κάνοντας επίσης λόγο για «τραύματα» που υπέστη μέλος του πληρώματος —μια αεροσυνοδός—, που πάντως δεν είναι σοβαρός.

Βίντεο και φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν στο X δείχνουν πολλά χτυπήματα από σφαίρες στην άτρακτο και στην καμπίνα του αεροσκάφους, ενός Airbus.

Η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA) «καταδικάζει σθεναρά τις πρόσφατες επιθέσεις εναντίον της πολιτικής αεροπορίας στην Αϊτή» και «καλεί την αϊτινή κυβέρνηση να ενεργήσει αποφασιστικά αμέσως για να εγγυηθεί την ασφάλεια των αεροπορικών μεταφορών και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στον κλάδο των αερομεταφορών» στη χώρα, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε.

Οι πτήσεις της Spirit Airlines ανεστάλησαν ως τη 2η Δεκεμβρίου, όπως κι αυτές της American Airlines.

Έπειτα από μόλις πέντε μήνες στην εξουσία, ο απελθών επικεφαλής της κυβέρνησης Γκάρι Κονίλ παύτηκε και αντικαταστάθηκε, παρά τη θέλησή του, έπειτα από σύγκρουση με το προεδρικό συμβούλιο μετάβασης, από τον κ. Φιλς-Εμέ, επιχειρηματία που ορκίστηκε κι εκφώνησε αμέσως μετά ομιλία στα γαλλικά που αναμεταδόθηκε απευθείας από την δημόσια τηλεόραση.

Ο νέος πρωθυπουργός υποσχέθηκε να «εργαστεί άοκνα» για να υπάρξει πολιτική «συνοχή» και «αποκατάσταση της ασφάλειας» στη χώρα.

«Αναλαμβάνω τη δέσμευση (…) να θέσω την ενέργειά μου, τις ικανότητές μου και τον πατριωτισμό μου στην υπηρεσία της εθνικής υπόθεσης», είπε ο κ. Φιλς-Εμέ, υποσχόμενος ακόμη πως προσεχώς θα διεξαχθούν «εκλογές» — οι πιο πρόσφατες έγιναν το 2016, ενώ η χώρα δεν έχει πρόεδρο, μετά τη δολοφονία του Ζοβενέλ Μοΐζ το 2021.

Ο προκάτοχός του Γκάρι Κονίλ ονομάστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός τον Ιούνιο, με αποστολή να προσπαθήσει να σταθεροποιήσει τη χώρα.

Η απόφαση να απαλλαγεί από τα καθήκοντά του έγινε γνωστή προχθές Κυριακή. Αιτία ήταν πως το προεδρικό μεταβατικό συμβούλιο ήθελε να αντικατασταθούν τουλάχιστον τέσσερις υπουργοί, αλλά ο πρωθυπουργός αντιστεκόταν.

Ο κ. Κονίλ, γιατρός με πολυετή υπηρεσία σε διάφορες θέσεις σύστημα του ΟΗΕ, κατήγγειλε την αποπομπή του, χαρακτηρίζοντάς τη «παράνομη».

Η Αϊτή παραμένει εδώ και δεκάδες χρόνια βυθισμένη σε χρόνια πολιτική αστάθεια. Όμως από την αρχή της χρονιάς, το φτωχότερο κράτος της Καραϊβικής βρέθηκε αντιμέτωπο με περαιτέρω έξαρση της βίας συμμοριών, που εκτιμάται πως ελέγχουν το 80% του Πορτ-ο-Πρενς.

Οι συμμορίες, που κατηγορούνται για φόνους, βιασμούς, λεηλασίες κι απαγωγές για λύτρα, αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να ανατρέψουν τον έντονα αμφισβητούμενο de facto πρώην πρωθυπουργό Αριέλ Ανρί.

Αφού ο κ. Ανρί υπέβαλε πράγματι την παραίτησή του τον Απρίλιο, ιδρύθηκε εννεαμελές προεδρικό συμβούλιο μετάβασης, με βαριά καθήκοντα, την αποκατάσταση της ασφάλειας και τη διοργάνωση εκλογών.

Η κατάσταση δεν έχει πάψει να χειροτερεύει, παρότι είναι πλέον παρούσα πολυεθνική αποστολή υποστήριξης της αϊτινής αστυνομίας.

Η αποστολή αυτή, με υποστήριξη του ΟΗΕ και των ΗΠΑ, υπό την ηγεσία της Κένυας άρχισε να αναπτύσσεται το καλοκαίρι και μέχρι στιγμής διαθέτει λίγους περισσότερους από 400 άνδρες.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε τους αϊτινούς πολιτικούς παράγοντες να «ξεπεράσουν τις διαφορές τους» και να «συνεργαστούν», τόνισε χθες ο εκπρόσωπός του Στεφάν Ντουζαρίκ.

Η αποστολή των Ηνωμένων Εθνών στην Αϊτή (BINUH) καταμέτρησε 1.233 φόνους μεταξύ του Ιουλίου και του Σεπτεμβρίου στη χώρα, το 45% από τις οποίες απέδωσε στις δυνάμεις επιβολής της τάξης και το 47% στις συμμορίες, στη χώρα αυτή 12 εκατ. κατοίκων.

Η αποστολή επισήμανε τις εξαιρετικά βάρβαρες ενέργειες με στόχο ολοένα πιο συχνά παιδιά, με τα θύματα να ακρωτηριάζονται με ματσέτες, να λιθοβολούνται, να καίγονται ζωντανά ή να θάβονται ζωντανά.

Οι φρικαλεότητες αυτές ανάγκασαν πάνω από 700.000 ανθρώπους, οι μισοί από τους οποίους είναι παιδιά, να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να αναζητήσουν ασφαλές καταφύγιο σε επαρχιακές περιοχές, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ).