Μετρό Θεσσαλονίκης: 18 χρόνια για ένα logo με… απευθείας ανάθεση

Απουσία… χρόνου για ένα έργο η κατασκευή του οποίου διαρκεί 18 χρόνια, επικαλείται η Ελληνικό Μετρό, προκειμένου να δικαιολογήσει την προσφυγή σε απευθείας ανάθεση για το λογότυπο του μετρό Θεσσαλονίκης.

Το σήμα που παρουσιάστηκε χθες προκαλώντας πλήθος αρνητικών -κατά κύριο λόγο- αντιδράσεων, τόσο για το αισθητικό κομμάτι, όσο και για το κόστος του αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αυτό επελέγη.

Η εταιρία  “MARKETING AND MEDIA SERVICES” ήταν αυτή που τελικά ανέλαβε την δημιουργία του Λογοτύπου και της Σήμανσης για το έργο. Ας δούμε όμως τι έγινε μέχρι να φτάσουμε εδώ.

• Στις 28/2/24 δημοσιεύθηκε ο διαγωνισμός με τίτλο “Δημιουργία Λογότυπου για το σήμα του Μετρό Θεσσαλονίκης”.  Λιγότερο από δύο μήνες μετά, ο διαγωνισμός ακυρώνεται καθώς κρίθηκε ότι θα πρέπει να περιλαμβάνει την δημιουργία συνολικής εταιρικής ταυτότητας.
• Στις 25/6 προκηρύχθηκε διαγωνισμός, με τίτλο “Σχεδιασμός Συστήματος Οπτικής Ταυτότητας για το Μετρό Θεσσαλονίκης”, ο οποίος είχε καταληκτική ημερομηνία 25/7 και για τον οποίο το τεύχος διευκρινίσεων δημοσιεύθηκε στις 16/7.
• Για τον διαγωνισμό αυτόν και την εξέλιξή του δεν υπήρξε καμία ενημέρωση μέχρι τις 2 Οκτωβρίου όταν και αναρτάται στην Διαύγεια η απόφαση απευθείας ανάθεσης στην Marketing and Media Services. Στην απόφαση αυτή αναφέρεται ότι ο διαγωνισμός απέβη άγονος λόγω απόρριψης των προσφορών όλων των διαγωνιζόμενων. Επίσης αναφέρεται ότι ο διαγωνισμός ματαιώθηκε με την 1775(γ)/12.09.24 απόφαση, η οποία όμως δεν έχει δημοσιευτεί.

18 χρόνια χωρίς logo

Ο τρόπος διεξαγωγής του διαγωνισμού και το γεγονός ότι οι αρμόδιοι οδηγήθηκαν -όπως επίσημα αναφέρουν- στην λύση της απευθείας ανάθεσης στο παρα πέντε της παράδοσης του έργου στους πολίτες δείχνει την προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται το μετρό και η πόλη της Θεσσαλονίκης.

Θα σταθούμε στο γεγονός ότι για ένα έργο που επί 18 χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη, βασική δικαιολογία για την απευθείας ανάθεση είναι η απουσία χρόνου. Απουσία χρόνου, όταν από το 2006 κατασκευάζεται το μετρό και οι υποδομές του και από το 2019, τόσο υπουργοί όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχουν εξαγγείλει την έναρξή του, τουλάχιστον 3 φορές. Βέβαια κανείς σχεδόν δεν πίστευε ότι το συγκεκριμένο μετρό θα λειτουργήσει κάποια στιγμή, οπότε ίσως και να δικαιολογείται η χαλαρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε η απουσία λογότυπου μέχρι το παρά πέντε των εγκαινίων.

Ενδεικτικός της προχειρότητας είναι και ο ίδιος ο διαγωνισμός. Αρχικά προκηρύσσεται για λογότυπο, μετά ματαιώνεται, γιατί θα πρέπει να αφορά σε συνολική οπτική ταυτότητα, μετά ξαναπροκηρύσσεται με διάστημα υποβολής έναν μήνα, στην συνέχεια και εννιά μέρες πριν την λήξη της προθεσμίας εκδίδεται το τεύχος διευκρινίσεων για να ακυρωθεί ο διαγωνισμός δύο μήνες μετά και να μην το μάθει κανείς, εκτός από όταν είχε ήδη ολοκληρωθεί η απευθείας ανάθεση.

Σε ό,τι αφορά στις αντιδράσεις, η πρώτη είχε έρθει από την Ένωση Εταιρειών Διαφήμισης και Επικοινωνίας Ελλάδος, που, όπως αναφέρει η Parallaxi, με επιστολή της είχε ζητήσει ακριβέστερο καθορισμό στους όρους του πρώτου διαγωνισμού.

Χθες, με την παρουσίαση του λογότυπου, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων της Θεσσαλονίκης εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία κάνει λόγο για προσχηματική διαδικάσία “εις βάρος αρχιτεκτόνων και άλλων συναφών επαγγελματιών” και για μεθόδευση που κατέληξε “στην απευθείας ανάθεση εις βάρος πιο αξιοκρατικών διαγωνιστικών διαδικασιών και, φυσικά, της ποιότητας του υπό σχεδιασμού λογότυπου ενός πολύπαθου έργου, που φρόντισε μέχρι το τέλος του να προκαλεί την πόλη με τις αποφάσεις των διαχειριστών του”.

Το μετρό της Θεσσαλονίκης όλα δείχνουν πως θα ξεκινήσει την λειτουργία του στις 30 Νοεμβρίου. Όμως τα περιστατικά των τελευταίων ημερών δείχνουν πως εδώ και 18 χρόνια τίποτα δεν έχει αλλάξει ως προς τον τρόπο που αντιμετωπίζεται από τους ιθύνοντες. Ως μεγαλειώδες έργο στη θεωρία, με απίστευη προχειρότητα στην πράξη.