Ανδρέας Πεφάνης στο NEWS 24/7: “Το Athenscon ή θα πετύχαινε ή θα έπρεπε να κάνω κάτι άλλο”

«Καλοκαίρι, 1982. Σε μια παραλία στα Μέθανα. Η μητέρα μου για να μην την ενοχλώ ενώ διάβαζε το άρλεκίν της, μου αγόρασε ένα τεύχος κόμικς με ιστορίες των Εκδικητών της Marvel και ξαφνικά ένας νέος κόσμος άνοιξε στο μυαλό μου. Αργότερα φρόντισα να βρίσκω όλο και περισσότερα τεύχη να “καταβροχθίσω” – εκείνη την εποχή κυκλοφορούσαν κάθε εβδομάδα, Τρίτη και Τετάρτη, κάποια μεταφρασμένα τεύχη της Marvel, από τα οποία προσπαθούσα να μην χάνω κανένα. Πιθανόν αυτή να ήταν η αρχή όλων αυτών που ακολούθησαν, μιας και αυτά που αργότερα σπούδασα, είχαν να κάνουν με τη φωτογραφία και τη γραφιστική. Στη δεύτερη και δραστηριοποιήθηκα και συμμετείχα σε αρκετές καλλιτεχνικές εκθέσεις. Σίγουρα το καλλιτεχνικό μικρόβιο που γιγαντώθηκε αποτέλεσε εργαλείο στην αργότερα εξέλιξη μου ως διοργανωτή, βλέποντας πως υπήρχε η ανάγκη για περισσότερες δράσεις σχετικές με τα κόμικ στον ελλαδικό χώρο.»

Σε αυτές τις λίγες γραμμές χωρά κάπως η ιστορία του Ανδρέα Πεφάνη, ενός από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της ένατης Τέχνης στην Ελλάδα σήμερα, δεδομένου ότι είναι ο εμπνευστής, διοργανωτής και “ψυχή” του AthensCon, του κορυφαίου και πιο “ζωντανού” φεστιβάλ κόμικς στη χώρα μας. Η πολύχρωμη αυτή γιορτή που αγκαλιάζει όλα τα είδη της ποπ κουλτούρας και τα χόμπι που απορρέουν από αυτήν, επιστρέφει στις 6, 7 και 8 Δεκεμβρίου στο Κλειστό Στάδιο Παλαιού Φαλήρου (Tae Kwon Do) και υπόσχεται να συναρπάσει εκ νέου το κοινό με καλεσμένους όπως ο θρυλικός Larry Hama, ο κομίστας Liam Sharp κι η παγκοσμίου φήμης Cosplayer Yaya Han κι εκδηλώσεις που συνδυάζουν τα κόμικς, τη μουσική και το Cosplay.

O Ανδρέας Πεφάνης μιλά στο NEWS 24/7 για το φεστιβάλ, την άνθηση της ελληνικής σκηνής κόμικς, τη σημασία του cosplay ως καλλιτεχνικής έκφρασης και την ανεξάντλητη αγάπη του για τους ήρωες που τον συντρόφευαν από παιδί, αποκαλύπτοντας και ποιος χαρακτήρας είναι ο all time favorite του.

Πότε πρωτοσκεφτήκατε να διοργανώσετε το AthensCon; Και από ποια ανάγκη προήλθε;

«Η ιδέα του να διοργανωθεί ένα φεστιβάλ κόμικς το οποίο όμως θα είναι επηρεασμένο από τα αμερικανικά κόμικς μου ήρθε περίπου το 2002. Μέχρι τότε ετησίως γινόταν το φεστιβάλ της Βαβέλ το οποίο ήτανε μία εκδήλωση επικεντρωμένη στα ευρωπαϊκά κόμικς και είχε διάφορα άλλα δρώμενα μουσικά, καλλιτεχνικά που όμως δεν προσέγγιζαν καθόλου το αμερικανικό στυλ κόμικς με τους υπερήρωες τύπου Superman, Spider-man, Batman κ.ά. Μια μέρα αφού είχαν γίνει διάφορες συζητήσεις σε ένα Αθηναϊκό κομικξάδικο που σύχναζα εκείνη την εποχή βγήκα από εκείνο το κατάστημα έχοντας πάρει την απόφαση να διοργανώσω μία εκδήλωση τέτοιου τύπου ή καλύτερα να πω ότι συνειδητοποίησα πως αν δεν έκανα εγώ την αρχή δεν θα την έκανε κανένας.  Μίλησα με τα καταστήματα της εποχής και μετά από 6-7 μήνες, τον Μάιο του 2003, άνοιξε τις πόρτες του το «1ο Mad ComicFest». Ήταν ένα φεστιβάλ αφιερωμένο στα κόμικς και τα συλλεκτικά αντικείμενα. Εκείνο το φεστιβάλ κατάφερε να μαζέψει 10.000 επισκέπτες. Αν και πετυχημένο εκείνο το φεστιβάλ δεν ευδοκίμησε λόγω έλλειψης χορηγών και πόρων. Τα επόμενα χρόνια επικεντρώθηκα στο κατάστημα μου “Comicworld”, χωρίς όμως να φύγει η δημιουργία ενός μεγάλου φεστιβάλ από το μυαλό μου. Το 2014 ήταν μια προσωπική μεταβατική περίοδος που θα έκρινε την μετέπειτα πορεία μου.»

Η εσωτερική φαγούρα του φεστιβάλ είχε γιγαντωθεί και έτσι χωρίς δικλίδες ασφαλείας, χορηγούς και οποιαδήποτε υποστήριξη, έκλεισα τις ημερομηνίες και είτε το νέο φεστιβάλ θα πετύχαινε ή απλά θα έπρεπε να κάνω κάτι άλλο. Έτσι γεννήθηκε το AthensCon

Τι διαφορετικό να περιμένουμε από τη φετινή διοργάνωση; Ποιους καλεσμένους ξεχωρίζετε;

«Η “συνταγή” του AthensCon πάντα παραμένει ίδια, απλά αλλάζουν τα “υλικά” της κι έτσι φαίνεται κάπως διαφορετική. Τα πάντα εξαρτώνται από τους καλεσμένους που θα κλείσουμε και από τα παράλληλα δρώμενα που θα μπορέσουμε να οργανώσουμε μαζί με συνεργάτες μας όπως το Disney+. Φυσικά, το κύριο μας συστατικό είναι τα αμερικανικά κόμικς και οι καλεσμένοι που έρχονται. Φέτος, είμαστε χαρούμενοι που το ρόστερ των καλεσμένων μας έχει κάνει καλό γκελ με το κοινό μας. Άνετα ξεχωρίζει ο Αμερικάνος Larry Hama, ο θρυλικός συγγραφέας που μας χάρισε τις ιστορίες των G.I. Joe.

Αλλά δεν μπορούμε να μείνουμε μόνο σε αυτόν, καθώς μαζί του θα υποδεχτούμε τους Liam Sharp, Humberto Ramos, Jason S. Alexander και οι υπόλοιποι που μπορείτε να γνωρίσετε μέσα από την σελίδα μας www.athenscon.gr. Φέτος έχουμε και κάποιες πρωτιές όπως τη συναυλία με τον Μιθριδάτη και τη νέα ανερχόμενη τραγουδίστρια Mikay που θα εμφανιστούν το βράδυ του Σαββάτου, στις 7 Δεκεμβρίου και τον διαγωνισμό Cosplay της Κυριακής.»

Δίνετε ιδιαίτερη βαρύτητα στο Cosplay εφέτος με τη διεθνώς γνωστή Yaya Han να δίνει το παρών, τον Πέτρο Πολυχρονίδη καθώς και τη Ζενεβιέβ Μαζαρί.  Πείτε μιας για αυτό. Θεωρείτε ολοένα και “ανθίζει” το Cosplay στην Ελλάδα;

«Αν θυμάμαι καλά το Cosplay μετράει περίπου 15 και χρόνια ως χόμπι στην Ελλάδα. Έχουμε μία διαρκώς αναπτυσσόμενη ποιοτικά και αριθμητικά κοινότητα cosplayers. Φέτος έχουμε την τιμή να φιλοξενούμε την παγκοσμίου φήμης Yaya Han που είναι ίσως η καλύτερη και πιο επιτυχημένη επαγγελματίας του χώρου. Είναι η σημαντικότερη καλεσμένη-εκπρόσωπος του cosplay που επισκέπτεται γενικά τη χώρα μας. Χάρη σε αυτήν έχουμε τη δυνατότητα να διοργανώνουμε ίσως τον πιο σημαντικό διαγωνισμό Cosplay στην Ελλάδα, με μια κριτική επιτροπή που μπορεί να αποτελείται από προσωπικότητες φαινομενικά άσχετες από τη τοπική σκηνή Cosplay, αλλά που γνωρίζουν όμως πολύ καλά τα θέματα σόουμπιζ, σκηνική παρουσία, μόντελινγκ, κατασκευή κοστουμιών. Όλα αυτά μαζί αποτελούν την πεμπτουσία του Cosplay.  Έτσι, ο διαγωνισμός μας αποκτάει αυτόματα μεγαλύτερη αξιοκρατία αναφορικά με το αποτέλεσμα της ανάδειξης του νικητή.

Για όσους δεν το γνωρίζουν τo Cosplay είναι μια καλλιτεχνική ασχολία που απελευθερώνει την φαντασία αυτού που ασχολείται και φυσικά τον κάνει να ζει ως ο χαρακτήρας που υποδύεται την στιγμή που φοράει την κάθε στολή. Είναι ένα χόμπι που ταιριάζει απόλυτα σε μικρές και εφηβικές ηλικίες εμπνέοντας τους να ασχοληθούν με δραστηριότητες όπως το ράψιμο, ο σχεδιασμός και κατασκευή αξεσουάρ από διάφορα υλικά που εμείς μεγαλώνοντας δεν είχαμε καμία ιδέα. Φυσικά και οι ενήλικοι που κάνουν Cosplay περνάνε τέλεια. Γι’ αυτόν τον λόγο είμαστε πολύ χαρούμενοι που σαν εκδήλωση καταφέρνουμε να μαζέψουμε τον μεγαλύτερο αριθμό Cosplayer στο συνέδριο, ξεπερνώντας τα χίλια άτομα. Όλοι τους περνάνε άψογα ως ο χαρακτήρας που θαυμάζουν.»

Ας μιλήσουμε λίγο για αριθμούς. To AthensCon κλείνει 9 χρόνια εφέτος και κάθε χρονιά φαίνεται να είναι ακόμα πιο δυνατό. Παρατηρείτε αύξηση στους επισκέπτες επισκεπτών τα τελευταία χρόνια;

«Από το 2015 έως το 2019 κάθε χρόνια υπήρχε μία σχετική αύξηση των επισκεπτών μας. Μετά την πανδημία του κορονοϊού και συγκεκριμένα το 2022, με την επιστροφή μας ως δρώμενο είδαμε μία τεράστια αύξηση στους επισκέπτες της τάξης του 30%. Από τότε εξακολουθεί να αυξάνεται το κοινό που μας τιμά κάθε χρονιά.

Αυτό φυσικά συμβαίνει και επειδή οι άνθρωποι που μας επισκέπτονται περνάνε τέλεια και κάθε επόμενη χρονιά φροντίζουν να φέρουν μαζί και άλλους φίλους τους για να απολαύσουν όλα αυτά που ετοιμάζουμε. Κι αυτά που ετοιμάζουμε στις 6, 7 και 8 Δεκεμβρίου στο Tae Kwon Do πέρα από τον κόσμο των κόμικς αφορούν και στον κόσμο του βιβλίου, του κινηματογράφου, του gaming, των εκπαιδευτικών δράσεων.»

Εκτός από διοργανωτής του AthensCon είστε και εκδότης. Μιλήστε μας λίγο για την ελληνική σκηνή των κόμικ. Ποια είδη και ιστορίες φαίνεται να ξεχωρίζει το κοινό;

«Η ελληνική σκηνή κόμικς είναι μία ζωντανή οντότητα που γεννάει διαρκώς καινούργια ταλέντα, τα οποία αφήνουν έκπληκτους με τις δυνατότητες και τις δημιουργίες τους όλους τους αναγνώστες. Δεν υπάρχει κάποιο είδος σεναρίου που η φαντασία των παλαιότερων και νέων δημιουργών να μην έχει αγγίξει. Τα σύγχρονα κοινωνικά θέματα, ιστορίες του παρελθόντος, μυθολογία, θρίλερ, επική φαντασία είναι συνήθεις επιλογές.»

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία άνθηση στη δημιουργία ελληνικών μάγκα, καθώς τα ιαπωνικά είναι πολύ πιο προσιτά προς όλους και κάποιοι δημιουργοί μας έχουν πλέον παρουσία στο εξωτερικό αποσπώντας σημαντικά βραβεία σε σπουδαίους διαγωνισμούς

Ποιος είναι ο αγαπημένος χαρακτήρας κόμικ και γιατί;

«Ο αγαπημένος μου χαρακτήρας είναι στη χώρα μας λίγο παρεξηγημένος μόνο και μόνο για το όνομα του. Δεν είναι άλλος από τον Captain America. Το όνομά του είναι συνδεμένο με μία πολεμοχαρή χώρα και ο βαθμός του κάπτεν είναι συνυφασμένος με εκείνον του στρατιώτη-φονικού όπλου. Από τις ιστορίες του Captain America που διάβαζα μικρός, κατάλαβα πως ο χαρακτήρας του Steve Rogers γράφτηκε μεν την εποχή του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου για να διηγηθεί τις ιστορίες ενός ανθρώπου που έζησε σε δύσκολες και αντίξοες εποχές, όμως είχε τις ηθικές, ανθρωπιστικές και κοινωνικές αρχές ενός ανθρώπου που πάντα κοιτάει να κάνει το σωστό. Να υπερασπίζεται τον αδύναμο συνάνθρωπο και να αποζητά πάντα το καλό με οποιοδήποτε κόστος. Ασχέτως από την όποια στολή φορούσε… του Captain America, του Nomad, του US Agent, o πυρήνας του Steve Rogers, της ηθικής του δεν άλλαξε ποτέ. Ήταν πάντα υπέρμαχος του καλού και σε ένα τέτοιο άνθρωπο ήθελα να μοιάσω.»

Έχετε προσωπική συλλογή κόμικ και memorabilia φαντάζομαι. Ποιο είναι ένα κομμάτι της συλλογής σας που ξεχωρίζετε, ένα holy grail σας;

«Με 40 χρόνια στην πλάτη ως συλλέκτης έχω μάθει να αγαπώ εξίσου όλα τα κομμάτια της συλλογής μου. Αν αναγκαστικά πρέπει να διαλέξω κάποιο αντικείμενο ως holy grail θα έλεγα ότι είναι ένα σπαθί ρεπλίκα από την τηλεοπτική σειρά του Χαϊλάντερ με την υπογραφή του ηθοποιού Andrian Paul, ο οποίος ήταν καλεσμένος μας το 2019.

Αλλά δε γίνεται να μην αναφέρω και κάποια κόμικς της δεκαετίας του ’80, όπως το Secret Wars #8 που αφηγείται την ιστορία όπου o Spider-man εμφανίστηκε για πρώτη φορά με την μαύρη συμβιωτική στολή και που αργότερα γνωρίσαμε ως Venom. Αυτά μπορεί να μην είναι τα πιο ακριβά κομμάτια της συλλογής μου, αλλά σίγουρα είναι από τα πιο σημαντικά.»

Παρακολουθείτε τις κινηματογραφικές και τηλεοπτικές μεταφορές των κόμικ; Είστε φαν ή θεωρείτε ότι δεν αποδίδουν σωστά τους ήρωες και τα storylines;

«Είμαι αναμφίβολα fan! Παρόλο που μπορεί να απογοητευτώ από την απόδοση που έχουν επιλέξει να ακολουθήσουν για ένα χαρακτήρα, σίγουρα θα δω την ταινία ή την σειρά ώστε να μπορέσω να κρίνω μόνος μου αν μ’ αρέσει ή όχι. Προσπαθώ να αποδέχομαι αυτές τις διαφορετικές παραγωγές ως διαφορετικές οντότητες του κάθε χαρακτήρα. Κάτι σαν τον multiverse της Μάρβελ, που έτσι κι αλλιώς οι αναγνώστες των κόμικς το γνωρίζουμε από πολύ παλιά.  Άλλος χαρακτήρας είναι αυτός που βλέπουμε στα κινούμενα σχέδια, που διαβάζουμε στα κόμικς, που βλέπουμε στις ταινίες και στα video games. Συνήθως κρατάνε την βασική ιδέα του χαρακτήρα και της ιστορίας προσθέτοντας επιπλέον στοιχεία που τους βολεύουν ή αφαιρόντας αυτά που δεν αρμόζουν εκείνη την εποχή. Ποτέ όμως δεν ξέρεις τι μπορεί να σε εκπλήξει και με τι τρόπο μπορεί να σου αρέσει ή όχι κάτι αν πρώτα δεν το δεις. Σίγουρα μέχρι σήμερα έχουμε αριστουργηματικές προσπάθειες αλλά και φοβερές “πατάτες”. Προσωπικά δεν θα χάσω ούτε μια.»

Πώς έχει αλλάξει η εικόνα του κομικόφιλου από τα 80’s μέχρι σήμερα;  Σίγουρα δεν ακούγονται πλέον χαρακτηρισμοί τύπου nerd και geek…

«Νομίζω πως στη χώρα μας δεν υπήρξε ποτέ αυτή η εικόνα για τους αναγνώστες των κόμικς. Για αυτούς τους χαρακτηρισμούς θεωρώ ότι φταίει περισσότερο το Hollywood.

Παντού στον κόσμο υπήρχαν πάρα πολλοί αναγνώστες κόμικς που ανήκαν σε όλα τα κοινωνικά και μορφωτικά επίπεδα. Άνθρωποι πάρα πολύ επιφανείς, ιδιοφυείς και εφευρετικοί διάβαζαν και απολάμβαναν τα κόμικς.

Σίγουρα υπήρχαν ανάμεσά τους και διάφοροι που μοιάζουν με geeks και nerds όπως τους έχουμε συνηθίσει από τις ταινίες, αλλά αν πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει κάποιος τίτλος που να χαρακτηρίζει τους αναγνώστες των κόμικς, τότε πολύ ευχαρίστως να φορέσω κι εγώ αυτό τον τίτλο. Τα κόμικς είναι μία αφηγηματική τέχνη που απευθύνεται σε όλους προσφέρει μια μικρή απόδραση σε άλλους υπαρκτούς ή φανταστικούς κόσμους. Οποιοσδήποτε χαρακτηρισμός δεν  έχει λόγο ύπαρξης.»