Στη Βουλή ο Προϋπολογισμός 2025: Οι προβλέψεις, οι εισοδηματικές ενισχύσεις και τα γεωπολιτικά “βαρόμετρα”
Διαβάζεται σε 4'Η κατάθεση εγγράφεται σε μια συγκυρία αβεβαιότητας λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, αλλά και σε ένα κλίμα “αναιμικής” οικονομικής πορείας στην Ευρώπη.
- 20 Νοεμβρίου 2024 08:04
Με πρώτο στόχο την σταθερή δημοσιονομική πορεία, με “κλείδωμα” υψηλών πλεονασμάτων στο 2,5% του ΑΕΠ και συγκράτηση των δαπανών στο 3,6% κατατίθεται σήμερα ο Προϋπολογισμός του 2025 στη Βουλή. Παράλληλα, βέβαια, ενσωματώνει στοχευμένα μέτρα για ευάλωτες ομάδες, καθώς μάλιστα καταγράφει “αναμονές” για υψηλότερες εισπράξεις από φόρους και ΦΠΑ, ένεκα ανάπτυξης, ενώ περιλαμβάνει και αναθεωρημένες προβλέψεις για την εξέλιξη του πληθωρισμού, καθώς και για τη μείωση του δημόσιου χρέους το 2025.
Το ΑΕΠ
Πάντως, η κατάθεση εγγράφεται σε μια συγκυρία αβεβαιότητας λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, αλλά και σε ένα κλίμα “αναιμικής” οικονομικής πορείας στην Ευρώπη, όπου και ο βασικός ορίζοντας εξαγωγών κτλ της χώρας, Έτσι, ο πήχης για τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας το 2025 τοποθετείται οριακά υψηλότερα, στο 2,3% από 2,2% που υπολογίζεται για φέτος.
Βέβαια, καταγράφεται κι ένα εναλλακτικό δυσμενές σενάριο που παραπέμπει σε ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας τουλάχιστον κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε περίπτωση που υπάρξουν δυσμενείς εξελίξεις διεθνώς. Πάντως, λόγω των διεθνών οικονομικών δεδομένων προβλέπεται ότι οι εξαγωγές θα κατεβάσουν ταχύτητα στο 4% για το 2025 από 4,2% φέτος ενώ οι εισαγωγές θα σημειώσουν αύξηση κατά 3,6% το 2025 από 3,8% το 2024 περιορίζοντας το άνοιγμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Δημοσιονομικοί στόχοι
Αναλυτικά, με βάση όσα αναφέρονται στον Προϋπολογισμό 2025, φέτος αναμένεται πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% του ΑΕΠ, που ίσως, όπως έχει αναφέρει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, πάει και υψηλότερα. Σημειώνεται ότι η τελευταία πρόβλεψη ήταν για 2,4% του ΑΕΠ και η αρχική για 2,1% του ΑΕΠ λόγω των αυξημένων εισπράξεων από φόρους.
Επίσης, τα έσοδα από φόρους θα ξεπεράσουν φέτος τα 66,3 δισ. ευρώ, με αύξηση 3,4 δισ. ευρώ, ενώ το 2025 αναμένεται να φτάσουν τα 69 δισ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο κατά 2,5 δισ. ευρώ. Από το συνολικό ποσό, τα 880 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, λόγω της αναπροσαρμογής των εισοδημάτων, και τα 1,254 δισ. ευρώ από τον ΦΠΑ, εξαιτίας της αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, του κύματος ανατιμήσεων, του περιορισμού της φοροδιαφυγής και της ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας.
Το χρέος
Σε σχέση με το χρέος της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται ότι το 2024, μετά την προσθήκη ποσού 12,4 δισ. ευρώ από αναβαλλόμενους τόκους του δεύτερου μνημονίου από την Eurostat, θα διαμορφωθεί στο 154% του ΑΕΠ, από 153,7% που ήταν η αρχική εκτίμηση στο προσχέδιο. Παρά την αναθεώρηση αυτή, το 2025 προβλέπεται περαιτέρω αποκλιμάκωση του χρέους, το οποίο αναμένεται να φτάσει το 147,5% του ΑΕΠ, χάρη στην αύξηση του ΑΕΠ.
Παροχές
Στον Προϋπολογισμό, επίσης, εγγράφονται 1,1 δισ. ευρώ των νέων παροχών, που έχουν ήδη ανακοινωθεί και θα ενισχύσουν την ιδιωτική κατανάλωση και την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.
Κύρια πρόκειται για φοροελαφρύνσεις, αλλά και κάποιες εισοδηματικές ενισχύσεις για συνταξιούχους, δημοσίους υπαλλήλους, εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, ιδιοκτήτες ακινήτων, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες. Ανάλογα, δε, με την πορεία της μείωσης της φοροδιαφυγής και την επανεξέταση των δημοσίων δαπανών (spending review) δεν αποκλείονται και για νέες πρωτοβουλίες για μέτρα στήριξης των εισοδημάτων και αλλαγές επί το δικαιότερον της κατανομής των φορολογικών βαρών.
Ο πληθωρισμός
Αυξημένος, πάντως, σε σχέση με τις εκτιμήσεις του Οκτωβρίου αναμένεται να είναι, ο πληθωρισμός για το επόμενο έτος. Σύμφωνα με τη νέα πρόβλεψη, ο δείκτης, που στο προσχέδιο είχε εκτιμηθεί στο 2,1%, αναμένεται να κινηθεί στη ζώνη του 2,4% για το 2025, καθώς το κύμα ανατιμήσεων σε ένα ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών συνεχίζεται, ειδικά λόγω και των αυξημένων το τελευταίο διάστημα τιμών ενέργειας, δημιουργώντας ένα ασταθές και αβέβαιο οικονομικό τοπίο. Σημειώνεται ότι ο φετινός πληθωρισμός είναι στο 2,7%, με τους επιμέρους δείκτες σε στέγαση, υπηρεσίες κτλ να “τρέχει” με μεγαλύτερη ταχύτητα.