Ναυαγεί το σχέδιο Μελόνι για τα κέντρα κράτησης μεταναστών στην Αλβανία

Δεκάδες Ιταλοί αστυνομικοί και κοινωνικοί λειτουργοί, που τοποθετήθηκαν από την ακροδεξιά κυβέρνηση της Ιταλίας σε κέντρα μεταναστών στην Αλβανία, έχουν επιστρέψει στη χώρα τους, αφού αποκαλύφθηκε ότι οι εγκαταστάσεις, που επαινέθηκαν ως πρότυπο για τη μείωση των αφίξεων προσφύγων, είναι κενές εδώ και εβδομάδες.

Λίγο περισσότερο από έναν μήνα μετά το πολυδιαφημισμένο άνοιγμα των κέντρων κράτησης ασύλου στην Αλβανία, κόστους πολλών εκατομμυρίων ευρώ, που επρόκειτο να υποδέχονται έως 3.000 άνδρες τον μήνα, περισσότεροι από 50 αστυνομικοί μετακινήθηκαν πίσω στην Ιταλία πριν από δύο εβδομάδες, ενώ δεκάδες κοινωνικοί λειτουργοί αποχώρησαν το Σαββατοκύριακο, καθώς η παρουσία τους στην Αλβανία κρίθηκε «περιττή».

Από το άνοιγμα των κέντρων στις 11 Οκτωβρίου, μόνο 24 αιτούντες άσυλο στάλθηκαν στις εγκαταστάσεις στην Αλβανία, με στόχο την επαναπροώθησή τους στις χώρες καταγωγής τους. Πέντε από αυτούς πέρασαν λιγότερες από 12 ώρες σε κέντρο κράτησης, ενώ οι υπόλοιποι παρέμειναν λίγο περισσότερο από 48 ώρες.

Όλοι μεταφέρθηκαν στην Ιταλία αφού οι δικαστικές αρχές της χώρας έκριναν παράνομη την κράτησή τους στην Αλβανία πριν από την επαναπροώθηση σε χώρες όπως το Μπαγκλαντές και η Αίγυπτος, που θεωρούνται «ασφαλείς» από τη Ρώμη. Με αυτόν τον τρόπο, οι δικαστές υποστήριξαν απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) της 4ης Οκτωβρίου, που αναφέρει ότι μια χώρα εκτός ΕΕ δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ασφαλής, εκτός αν όλη η επικράτειά της θεωρείται ασφαλής.

Ως αποτέλεσμα, τα κέντρα, που παρουσιάστηκαν από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ως νέο μοντέλο για την ίδρυση κέντρων κράτησης αιτούντων άσυλο εκτός ΕΕ, παραμένουν κενά για περισσότερο από έναν μήνα.

Σε μια εποχή που η κυβέρνηση αγωνίζεται να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό – κόβοντας δαπάνες για την εκπαίδευση, την υγεία και την κοινωνική ασφάλιση – τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν χαρακτηρίσει τη συμφωνία, που θα κοστίσει περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε πέντε χρόνια, ως «οικονομική καταστροφή».

«Αποστολή εξετελέσθη!» δήλωσε ο Ρικάρντο Μάτζι, πρόεδρος του αριστερού κόμματος Più Europa (Περισσότερη Ευρώπη). «Η κυβέρνηση κατάφερε να επαναπατρίσει. Μετανάστες; Όχι, Ιταλούς λειτουργούς που στάλθηκαν στην Αλβανία και θα επιστρέψουν σπίτι τους μέχρι το Σαββατοκύριακο. Η κυβέρνηση πρώτα σπατάλησε ένα τεράστιο ποσό δημόσιων πόρων, μετά, με τα κέντρα άδεια, επέστρεψε πίσω αστυνομικούς στην Ιταλία, και τώρα ακόμη και οι κοινωνικοί λειτουργοί επιστρέφουν. Αυτή είναι μια εποχιακή αποτυχία».

Το πρόγραμμα έχει προκαλέσει αντιπαράθεση μεταξύ της κυβέρνησης και των δικαστών, που κατηγορούνται από τα ακροδεξιά κόμματα ότι παρεμποδίζουν το έργο.

Ο Νικόλα Γκράτερι, αρχιεισαγγελέας της Νάπολης και ένας από τους πιο αξιόπιστους δικαστές στην Ιταλία, δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη αυτήν την εβδομάδα: «Πρέπει να σταματήσουμε να επιτιθέμεθα στους δικαστές μόνο και μόνο επειδή δεν μας αρέσει μια απόφαση. Δεν θέλω να κάνω πολιτική κρίση, αλλά λέω ότι αυτή τη στιγμή στην Αλβανία υπάρχουν 250 αστυνομικοί που πρακτικά δεν κάνουν τίποτα. Είναι σπατάλη να κρατάμε 250 αστυνομικούς σε αποστολή στην Αλβανία, οπότε πιστεύω ότι θα έπρεπε να επιστρέψουν στην Ιταλία, όπου παλεύουμε με ελλείψεις προσωπικού χιλιάδων αστυνομικών».

Η κυβέρνηση δήλωσε ότι τα κέντρα στην Αλβανία «θα παραμείνουν ανοιχτά και λειτουργικά» και ότι οι μεταφορές στην Ιταλία έγιναν βάσει αναγκών στελέχωσης. Ωστόσο, η αξιοπιστία της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, διακυβεύεται, καθώς είχε θέσει τη μετανάστευση στο επίκεντρο της προεκλογικής της εκστρατείας. Στο παρελθόν είχε επικρίνει τους προκατόχους της για δαπάνες δημόσιου χρήματος στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης.

Η μεταφορά διά θαλάσσης σε ιταλικό στρατιωτικό πλοίο μόλις οκτώ ανδρών που έφτασαν στην Αλβανία ένα Σαββατοκύριακο στα μέσα Νοεμβρίου κόστισε 250.000 ευρώ – περισσότερα από 31.000 ευρώ ανά αιτούντα άσυλο.

Η Ελισαμπέτα Πικολότι, βουλευτής του κόμματος Συμμαχία Πρασίνων και Αριστερών, δήλωσε: «Η κυβέρνηση απέτυχε γνωρίζοντας ότι θα αποτύχει. Έχει ξοδέψει ένα βουνό χρημάτων και έπαιξε με τα δικαιώματα των ανθρώπων. Αυτό θα μείνει στην ιστορία ως μια ντροπιαστική σελίδα για τη χώρα μας».