ΕΕ: Περικοπές σε πρεσβείες, ενίσχυση Άμυνας – Ανησυχία για Ρωσία και Κίνα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί σχέδια για δραματική μείωση του αριθμού των ανθρώπων που εργάζονται σε πολλές από τις πρεσβείες της για να ενισχύσει το προσωπικό σε χώρες όπου πιστεύει ότι το μπλοκ έχει στρατηγικό συμφέρον, σύμφωνα με έγγραφο που αποκαλύπτει σήμερα το POLITICO.

Αυτό δημιουργεί μια εύλογη ανησυχία ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χάσει μέρος του διπλωματικού βάρους της σε περιοχές όπως η Αφρική και η Λατινική Αμερική. “Θα αφήναμε μικρές αντιπροσωπείες σε μέρη όπως το Σουδάν ή ο Νίγηρας, κάτι που είναι εντελώς λάθος μήνυμα. Γιατί την ίδια ώρα έχουμε μια αμερικανική κυβέρνηση που φαίνεται να ενδιαφέρεται λιγότερο για τις διεθνείς εξελίξεις”, δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ, υπό τον όρο της ανωνυμίας. Δεύτερος αξιωματούχος είπε ότι σε εσωτερικές συνομιλίες σχετικά με αυτά τα πλάνα, “υπάρχουν σαφείς ανησυχίες ότι η Ρωσία ή η Κίνα θα μπορούσαν να καλύψουν οποιοδήποτε κενό δημιουργούμε ως Ένωση”.

Οι προτεινόμενες περικοπές έρχονται αφού η Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης της ΕΕ, ο διπλωματικός βραχίονας του μπλοκ, κρίνει πως ξεπεράστηκε ο προϋπολογισμός της Ένωσης για το 2024. Κρίνεται δε πως τα έξοδα μπορούν να πάνε ακόμη χειρότερα το 2025 λόγω του σταθερά υψηλού πληθωρισμού.

“Η ΕΕ χρειάζεται ένα δίκτυο αντιπροσωπειών που να ταιριάζει καλύτερα στις νέες πολιτικές και πολιτικές προτεραιότητες. Αυτό πρέπει να επιτευχθεί μέσα σε ένα περιορισμένο δημοσιονομικό πλαίσιο”, αναφέρεται στο εν λόγω έγγραφο. Το μπλοκ διαθέτει 145 γραφεία αντιπροσωπειών σε όλο τον κόσμο που λειτουργούν ως πρεσβείες της ΕΕ. Ο στόχος είναι τώρα να επικεντρωθεί περισσότερο σε χώρες “όπου εστιάζονται τα πρωταρχικά συμφέροντα της ΕΕ”.

Οι νέοι στόχοι της Κομισιόν

Οι Βρυξέλλες φέρονται να στρέφονται χώρες που στοχεύουν να ενταχθούν στην ΕΕ ή που βρίσκονται στα περιφερειακά σύνορα του μπλοκ, σε χώρες της G20, αναδυόμενες “πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις” και χώρες στις οποίες “η αστάθεια αποτελεί απειλή για τα συμφέροντα της ΕΕ”.

Η άποψη της Επιτροπής είναι ότι η μεταρρύθμιση εντάσσεται στο έργο Global Gateway, την απάντηση της ΕΕ στην Κίνα και στην αναδυόμενη δυναμική της. Αν οι Βρυξέλλες θέλουν να βελτιωθούν στην προσέγγιση τρίτων χωρών, “πρέπει να επανεξετάσουμε την οργανωτική δομή”, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της Επιτροπής.

Η ενίσχυση του διπλωματικού αποτυπώματος της ΕΕ σε αυτές τις χώρες στις οποίες “στοχεύει”, σημαίνει ότι οι Βρυξέλλες πρέπει να αποσυρθούν εν μέρει από άλλα μέρη. Οι αντιπροσωπείες σε πολλές χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής θα ήταν πολύ πιο περιορισμένες, σύμφωνα με μια λίστα που μπόρεσε να δει το POLITICO. Στην Αφρική, για παράδειγμα, η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο περιορισμού της παρουσίας της σε περισσότερες από 30 χώρες. Στη Λατινική Αμερική ίσως περιορίσει την εκπροσώπησή της ακόμη και στη Βραζιλία.

Η ιδέα δεν είναι να κλείσει καμία από τις 145 αντιπροσωπείες, αλλά να ενοποιηθεί μεγαλύτερος αριθμός διπλωματών σε περιφερειακά κέντρα. Οι προτεινόμενες περικοπές έρχονται παρά την υπόσχεση της ΕΕ το 2019 για “στροφή στην Αφρική”.  Η Ursula von der Leyen, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισκέφτηκε την Αντίς Αμπέμπα, την πρωτεύουσα της Αιθιοπίας και έδρα της Αφρικανικής Ένωσης, στο πρώτο της ταξίδι στο εξωτερικό για να υπογραμμίσει τη σημασία των σχέσεων του μπλοκ με την εν λόγω χώρα.

Ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ φοβούνται ότι η μείωση των πρεσβειών θα επιδεινώσει τα πράγματα. “Αν αφήσουμε μόνο έναν επικεφαλής αντιπροσωπείας με τον σοφέρ του, θα έχουμε κάνει τεράστιο λάθος”, δήλωσε υπό ανωνυμία.

Για να μειώσει το κόστος, η ΕΕ προτείνει επίσης να ενοποιηθούν οι επικαλυπτόμενες ξένες αντιπροσωπείες για φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή οι Επιχειρήσεις Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις αποστολές της ΕΥΕΔ (Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης). Δύο άλλοι αξιωματούχοι επεσήμαναν ότι σχεδόν 800 τοπικοί αξιωματικοί κινδυνεύουν να γυρίσουν πίσω, ενώ θα ήταν πολύ δύσκολο ή αδύνατο να μετεγκατασταθούν σε άλλη χώρα. Πρακτικά η νέα κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, θα πρέπει να χειριστεί αυτές τις απολύσεις μόλις ξεκινήσει τη θητεία της.

Τα εσωτερικά ζητήματα της ΕΕ και της Κομισιόν

Το σχέδιο θα συζητηθεί μέσα στον Δεκέμβρη, παρουσία της Κάλλας. Βασική προτεραιότητα πάντως της προέδρου της Κομισιόν είναι να ενισχύσει περαιτέρω την άμυνα στα πλαίσια “ενίσχυσης της αμυντικής βιομηχανικής βάσης”, “κοινά ευρωπαϊκά έργα για την άμυνα” και “βελτίωση της στρατιωτικής μας κινητικότητας”, όπως είπε η ίδια. “Ο  προϋπολογισμός των αμυντικών επενδύσεων της ΕΕ θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια ευρώ στον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό (ΠΔΠ 2028-2034)”, όπως σχολίασε χαρακτηριστικά η ASD -AeroSpace and Defense Industries Association of Europe.

Ακόμη, η ΕΕ θα πρέπει να διαχειριστεί και εσωτερικές αντιπαλότητες καθώς η φον ντερ Λάιεν δείχνει να υιοθετεί τη σκληρή “αμερικανική” γραμμή της τιμωρίας του Πεκίνου με δασμούς, κάτι που αποδοκιμάζει το Βερολίνο.  Σε μια περίοδο που η γερμανική βιομηχανία, ειδικά το πιο ενεργοβόρο κομμάτι της, σκοντάφτει συνεχώς στις συνέπειες της απώλειας της φτηνής ρωσικής ενέργειας, μια ακόμα απώλεια, αυτή ενός τόσο σημαντικού εμπορικού εταίρου όπως η Κίνα , θα της έδινε ένα μοιραίο χτύπημα, όπως επισημαίνει η Deutsche Welle.

Μεγάλο ενδιαφέρον θα έχει επίσης και η γραμμή που θα τραβήξει από εδώ και πέρα η Κομισιόν σε ζητήματα δημοσιονομικής πολιτικής. Ιταλία και Γαλλία έχουν ήδη ελλείμματα πολύ πάνω από τα επιτρεπτά όρια και βρίσκονται ήδη στην “κόκκινη λίστα”.