Στο “μικροσκόπιο” αδήλωτα ακίνητα τύπου Airbnb – Σαρωτικοί έλεγχοι

Ακίνητα, που μέσα από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπως Booking, Airbnb και VRBO, βρίσκονται σε διαδικασία τουριστικής εκμετάλλευσης, μπαίνουν στο “μικροσκόπιο” των ελεγκτών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ώστε να διακριβωθεί, εάν τηρήθηκαν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες και εάν, βέβαια, υπάρχουν αδήλωτα εισοδήματα.

Άλλωστε, παρά την πρόοδο, που έχει καταγραφεί σε σχέση με τη συμμόρφωση ιδιοκτητών και διαχειριστών υπάρχουν ενδείξεις για παρατυπίες.

Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν καταγραφεί αποκλίσεις ανάμεσα στις κρατήσεις και στα δηλωθέντα έσοδα, ειδικά στις μισθώσεις καταλυμάτων, μέσω της πλατφόρμας Booking.com, καθώς, ήδη, στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει υπογράψει η ΑΑΔΕ με τις πλατφόρμες Airbnb, Booking.com και Expedia Group/VRBO, έχει ήδη λάβει όλα τα στοιχεία των μισθώσεων για το 2023.

Τούτων δοθέντων και με δεδομένο το σχέδιο για “μετωπική” επίθεση σε φαινόμενα φοροδιαφυγής, ένα εκτεταμένο πρόγραμμα διασταυρώσεων, με χρήση ψηφιακών εργαλείων, έχει σχεδιαστεί και αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα, ώστε να εντοπιστούν ακίνητα, που είτε δεν έχουν καταχωρηθεί σωστά στο ειδικό μητρώο ή εμφανίζουν ελλιπή στοιχεία ή διατίθενται και σε πλατφόρμες άλλες εκτός των γνωστών.

Αναλυτικά, σύμφωνα με το σχέδιο της ΑΑΔΕ, οι έλεγχοι θα προσπαθήσουν να εντοπίσουν:

• Αδήλωτα ακίνητα μέσα διασταυρώσεις σε δεδομένα που έχουν καταγραφεί στις φορολογικές δηλώσεις και με στοιχεία που έχουν κοινοποιήσει στην ΑΑΔΕ οι εταιρείες βραχυχρόνιων μισθώσεων, όπως Airbnb, Booking VRBO. Όπως, άλλωστε, αναφέρθηκε, η ΑΑΔΕ, στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει υπογράψει με τις πλατφόρμες Airbnb, Booking και Expedia Group/VRBO, έχει ήδη λάβει όλα τα στοιχεία των μισθώσεων για το 2023.

Έτσι, ο ελεγκτικός μηχανισμός, έχοντας πλήρη εικόνα για το είδος και την επιφάνεια των ακινήτων που εκμισθώνονται, καθώς και το ύψος των εσόδων που εισπράττουν οι διαχειριστές, θα ελέγξει το βαθμό συμμόρφωσης του κάθε διαχειριστή με στόχο να εντοπιστούν περιπτώσεις μη δήλωσης των ακινήτων στο Μητρώο ή ψευδείς δηλώσεις για τα στοιχεία των ακινήτων και τη διάρκεια της εκμίσθωσης.

• Περιπτώσεις παραβάσεων σε επιχειρηματίες Airbnb. Μέσα από ειδικούς ελέγχους  ειδική ομάδα της ΑΑΔΕ θα πραγματοποιήσει μια σειρά από διασταυρώσεις ανάμεσα στα ΑΦΜ ιδιοκτητών, στους Αριθμούς Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) και στα μητρώα των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων. Στόχος είναι να εντοπιστούν όσοι νοικιάζουν πάνω από δύο ακίνητα με βραχυχρόνια μίσθωση και δεν έχουν μετατρέψει το ΑΦΜ τους σε επαγγελματικό.

Έτσι, περίπου 7.500 φορολογούμενοι μπαίνουν στο “μικροσκόπιο”,  που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα και θα ελεγχθούν εάν έχουν κάνει έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας και καταβάλλουν από φέτος ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο. Το επόμενο έτος θα φορολογηθούν με βάση το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα που ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες και όχι με την κλίμακα των ενοικίων, όπως ισχύει για τα φυσικά πρόσωπα. Όσοι δεν το έχουν ήδη κάνει θα λάβουν προειδοποιητικό email από την ΑΑΔΕ.

• Ξενοδοχεία και καταλύματα που μέσω Booking διατίθενται για τουριστική εκμετάλλευση και παρουσιάζουν ελλειμματική φορλογική συμμόρφωση. Έτσι, θα ξεκινήσουν διασταυρώσεις δηλωθέντων ακαθαρίστων εσόδων ξενοδοχείων με στοιχεία εσόδων από συναλλαγές τους με την πλατφόρμα Booking για το φορολογικό έτος 2023.

Ήδη, στο “ραντάρ” των αρχών βρίσκονται  ξενοδοχεία, τα οποία ερευνώνται ως προς τη δηλούμενη πληρότητα και τις τιμές διανυκτέρευσης, με βάση τα στοιχεία που εμφανίζονται στο Booking. Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν τα ποσά που έχουν δηλωθεί ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και εάν, με βάση αυτά τα στοιχεία, πληρώνονται οι φόροι.

Οι επιδόσεις

Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, ότι πριν από λίγους μήνες, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων εντόπισε φορολογούμενο που διέθετε σε διαδικασία βραχυχρόνιας μίσθωσης, μέσω ιστοσελίδας, 199 πολυτελείς βίλες στη Μύκονο έναντι εβδομαδιαίων ενοικίων που ανέρχονταν σε 40.000 ευρώ, χωρίς να έχει αναρτήσει εμφανώς τον αριθμό εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για κάθε μία από αυτές.

Συνολικά, δε, από τους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο έτος εντοπίστηκαν 73.258 διαχειριστές και ιδιοκτήτες που απέφυγαν να δηλώσουν 102 εκατ. ευρώ. Μετά από μηνύματα που έλαβαν από τις ελεγκτικές αρχές υποχρεώθηκαν να δηλώσουν τα σχετικά ποσά και να καταβάλλουν και τους αναλογούντες φόρους.

Τα πρόστιμα

Συνολικά, όσοι και όσες εντοπιστούν να μην έχουν δηλώσει στην Εφορία τα εισοδήματα που έχουν εισπράξει από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων θα κληθούν να πληρώσουν φόρους, αλλά και υψηλά πρόστιμα, που φθάνουν έως και το 100% των εισοδημάτων που εισέπραξαν.

Σημειώνεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2024 τα πρόστιμα που επιβάλλονται έγιναν έτι πιο αυστηρά. Π.χ. για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης επιβάλλεται αυτοτελές πρόστιμο ανά έτος, ίσο με το 50% των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους που διαπράττεται παράβαση, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ.

Σε περίπτωση μη τήρησης εκ νέου των προϋποθέσεων εντός ενός έτους από την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου, το πρόστιμο αυξάνεται στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος. Για μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής το πρόστιμο είναι ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος, όπως αυτό εμφανίζεται στην ψηφιακή πλατφόρμα, και σε περίπτωση εκπρόθεσμης Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής επιβάλλεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.