40 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ BAND AID

Το ημερολόγιο έδειχνε 7 Δεκεμβρίου του 1984, όταν κυκλοφόρησε στη Μεγάλη Βρετανία το single με τίτλο “Do they know it’s Christmas?”, αποτέλεσμα της συνεργασίας μερικών από τους σημαντικότερους Βρετανούς και Ιρλανδούς μουσικούς της εποχής. Στόχος ήταν η συγκέντρωση χρημάτων από τις πωλήσεις του δίσκου, με σκοπό την ανακούφιση των κατοίκων της Αιθιοπίας από τον λιμό που είχε “γονατίσει” την αφρικανική χώρα ήδη από το 1983. Σήμερα, 40 χρόνια μετά, το Magazine θυμάται τη δημιουργία της πρώτης Band Aid και το παρασκήνιο της ιστορικής ηχογράφησης στα Sarm West Studios του Notting Hill στο Λονδίνο.

Ο ΛΙΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΘΙΟΠΙΑ

Το 1984, μια σειρά από ρεπορτάζ του δημοσιογράφου του BBC, Michael Buerk, έκανε γνωστό στο βρετανικό κοινό τον λιμό που είχε ξεσπάσει στην Αιθιοπία, προκαλώντας εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους. Οι σημαντικότερες αιτίες του λιμού ήταν η παρατεταμένη ξηρασία που είχε εξαφανίσει τους υδάτινους πόρους καταστρέφοντας τις σοδειές και ο εμφύλιος πόλεμος που μαινόταν στην αφρικανική χώρα. Το BBC ήταν το πρώτο μέσο που είχε μεταδώσει εικόνες από τον εφιάλτη που βίωναν οι κάτοικοι της Αιθιοπίας, έναν εφιάλτη που συνεχώς μεγάλωνε, προσθέτοντας όλο και περισσότερα θύματα στον ατελείωτο κατάλογο των ανθρώπινων απωλειών.

Ο ίδιος ο Buerk είχε χαρακτηρίσει στα ρεπορτάζ του την κατάσταση, ως “έναν βιβλικό λιμό στον 20ο αιώνα”, αλλά και ως “το πιο κοντινό πράγμα στην κόλαση επί της γης”. Αίσθηση είχε προκαλέσει στο βίντεο που είχε γυριστεί, η δήλωση της γνωστής για το φιλανθρωπικό της έργο στην Αιθιοπία, Αγγλοελβετίδας νοσοκόμας Claire Bertschinger (τιμήθηκε το 2010 με τον τίτλο της Dame από τη βασίλισσα Ελισάβετ), ότι “έπρεπε να επιλέγει ποια παιδιά θα λάμβαναν τις ελάχιστες διαθέσιμες ποσότητες φαγητού και ποια ήταν τόσο άρρωστα ώστε να μην έχουν ελπίδα να επιβιώσουν”.

Η προβολή αυτών των εκπομπών τον Οκτώβριο του 1984 στο BBC, σόκαρε τη βρετανική κοινή γνώμη και χιλιάδες δωρεές άρχισαν να καταφθάνουν στις διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις παροχής βοήθειας, όπως ήταν το “Save the Children”. Ο Bob Geldof, τραγουδιστής του συγκροτήματος The Boomtown Rats (που είχε κάνει μεγάλη επιτυχία το 1979 με το single “I don’t like Mondays”), παρακολούθησε στο BBC την τραγωδία που εκτυλισσόταν στην Αιθιοπία, μαζί με τη σύντροφό του, τηλεοπτική παρουσιάστρια, Paula Yates και ένιωσαν συγκλονισμένοι από τις εικόνες.

Λίγες μέρες μετά, στις 2 Νοεμβρίου, η Yates φιλοξένησε στην εκπομπή της τους Ultravox, μια από τις πλέον επιτυχημένες μπάντες της εποχής και ενώ συζητούσε στα καμαρίνια με τον τραγουδιστή του γκρουπ, Midge Ure, της τηλεφώνησε ο Geldof και της ζήτησε να μιλήσει με τον Ure, με τον οποίο είχε συνεργαστεί το 1981 σε ένα φιλανθρωπικό σόου. Στη συνομιλία που είχαν, ο Geldof του πρότεινε να κάνουν κάτι για να ανακουφίσουν τον δοκιμαζόμενο λαό της Αιθιοπίας, συμφώνησαν να συναντηθούν την επόμενη μέρα και συζητώντας τις ιδέες τους, αποφάσισαν να ηχογραφήσουν έναν δίσκο, τα έσοδα από τις πωλήσεις του οποίου θα διατίθεντο εξ ολοκλήρου για την αντιμετώπιση του λιμού.

ΣΤΗΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ BAND AID

Αμέσως ο Geldof άρχισε να επικοινωνεί με διάφορους μουσικούς για να φτιάξει μια “σούπερ-μπάντα” η οποία θα ηχογραφούσε το single. Το μοναδικό κριτήριο για τη “στρατολόγηση” ήταν η δημοφιλία συγκροτημάτων και σόλο καλλιτεχνών, αφού όσο πιο γνωστά θα ήταν τα μέλη του γκρουπ στο πλατύ κοινό, τόσο μεγαλύτερη θα ήταν και η εμπορική επιτυχία του εγχειρήματος. Πρωταρχικός στόχος ήταν να δώσουν το “οκ” οι σημαντικότεροι Βρετανοί και Ιρλανδοί μουσικοί. Ο Geldof ξεκίνησε τις επαφές του με τον Sting των Police και τον Simon Le Bon των Duran Duran.

Αμφότεροι δέχτηκαν με ενθουσιασμό, ο Le Bon μάλιστα δεσμεύτηκε ότι θα συμμετείχαν όλα τα μέλη των Duran Duran. Λίγες μέρες μετά, ο Geldof συνάντησε τυχαία σε ένα παλαιοπωλείο τον κιθαρίστα των Spandau Ballet, Gary Kemp, αποσπώντας και το δικό του “ναι”. Οι συναντήσεις συνεχίστηκαν με αμείωτο ρυθμό και ο ένας μετά τον άλλο, μουσικοί και συγκροτήματα, υπόσχονταν να πάρουν μέρος στην ηχογράφηση, φυσικά χωρίς να πληρωθούν. Κάποιοι που αδυνατούσαν να δώσουν το “παρών”, όπως ο David Bowie και ο Paul McCartney, έστειλαν ηχητικά μηνύματα στήριξης στο εγχείρημα, τα οποία μπήκαν στη δεύτερη πλευρά του single.

Μόνο τρεις αρνήθηκαν να συμμετάσχουν, σύμφωνα με τον Geldof, ο οποίος όμως αρνήθηκε να τους κατονομάσει. Οι Thompson Twins που βρίσκονταν στο εξωτερικό σε περιοδεία, δώρισαν μέρος των εισπράξεων από το τελευταίο τους 45άρι, ενώ πολλά βρετανικά μουσικά περιοδικά παραχώρησαν χώρο στα έντυπά τους για δωρεάν διαφήμιση του single. Η δισκογραφική εταιρεία των Boomtown Rats, Phonogram, που κυκλοφόρησε το δισκάκι, η μητρική της εταιρεία, PolyGram, που έκανε τη διανομή και ο περίφημος pop-artist Peter Blake που φιλοτέχνησε το εξώφυλλο, επίσης πρόσφεραν δωρεάν τις υπηρεσίες τους.

Η αμερικανική μπάντα των Kool & the Gang δήλωσε συμμετοχή, επειδή τα μέλη της έτυχε να βρίσκονται στα γραφεία της Phonogram την ημέρα που ο Geldof παρουσίασε την ιδέα του στους ανθρώπους της εταιρείας. Για να “ξεφύγει” από το αυστηρό πλαίσιο της ποπ, ο Geldof προσκάλεσε και τους Status Quo, που κινούνταν στον χώρο του ροκ, θέλοντας έτσι να επεκτείνει το target group στο αγοραστικό κοινό. Εκείνος όμως, τον οποίο ήθελε οπωσδήποτε στο single, ήταν ο Boy George, ένας από τους μεγαλύτερους σταρ της εποχής σε παγκόσμια κλίμακα, που βρισκόταν στη Νέα Υόρκη για συναυλίες. Ο Boy George πήρε τελικά την ημέρα της ηχογράφησης την τελευταία πτήση με το Concorde, πέταξε για το Λονδίνο και έφτασε στο στούντιο στις 6 το απόγευμα!

Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ GELDOF ΚΑΙ URE

Η μεγαλύτερη πρόκληση για τους Geldof και Ure, ήταν να συνθέσουν ένα τραγούδι, το οποίο θα έπρεπε να ηχογραφηθεί και να κυκλοφορήσει πριν τα Χριστούγεννα του 1984, κάτι που σήμαινε ότι ο διαθέσιμος χρόνος τους ήταν πολύ περιορισμένος. Αποφάσισαν να γράψουν ένα καινούργιο τραγούδι, θέλοντας να αποφύγουν τη διασκευή κάποιου ήδη υπάρχοντος, έτσι ώστε να μην χρειαστεί να πληρώσουν πνευματικά δικαιώματα, κάτι που θα μείωνε το ποσό των τελικών εισπράξεων. Ο Ure ηχογράφησε μια δική του χριστουγεννιάτικη μελωδία σε ένα φορητό κλαβιέ και έστειλε την κασέτα στον Geldof.

Την επόμενη μέρα, οι δυο τους συναντήθηκαν στο σπίτι του Ure, δουλεύοντας το κομμάτι με μια ακουστική κιθάρα που έπαιζε ο Geldof, ο οποίος χρησιμοποίησε ως βάση κάποιους στίχους που είχε γράψει για ένα τραγούδι των Boomtown Rats με τον προσωρινό τίτλο “It’s my world”. Ο Ure ηχογράφησε τον Geldof και την κιθάρα του και ανέπτυξε τις ιδέες του φίλου του στο προσωπικό του στούντιο, προσθέτοντας τη δική του μελωδία ως χορωδιακό μέρος. Μόλις ολοκλήρωσαν τη σύνθεση, ζήτησαν από τον Trevor Horn να αναλάβει την παραγωγή. Ο Horn ήταν τότε ένας περιζήτητος παραγωγός, εκείνη την ίδια χρονιά είχε “υπογράψει” τρία νούμερο 1 singles των Frankie Goes to Hollywood.

Αν και αρχικά θετικός στην πρόσκληση, ο Horn εξήγησε ότι θα χρειαζόταν τουλάχιστον έξι εβδομάδες για να κάνει την παραγωγή, κάτι απαγορευτικό για τους Geldof και Ure, αφού έτσι δεν θα προλάβαιναν να ρίξουν το single στην αγορά πριν τα Χριστούγεννα. Παρά το αδιέξοδο, ο Horn θέλοντας να βοηθήσει και ο ίδιος το εγχείρημα, αποφάσισε να παραχωρήσει δωρεάν στην Band Aid τα δικής του ιδιοκτησίας Sarm West Studios στο Notting Hill του Λονδίνου για 24 ώρες την 25η Νοεμβρίου. Αργότερα, ο Horn έκανε το remix και την συμπαραγωγή στο 12ιντσο single που κυκλοφόρησε το 1985.

Τελικά, η παραγωγή του single έγινε από τον Ure, ο οποίος πέρασε αρκετές μέρες στο δικό του στούντιο, μαζί με τον μηχανικό ήχου Rik Walton, δημιουργώντας τον “οδηγό” (backing track) και προγραμματίζοντας τα συνθεσάιζερ και τα drum machines. Για την εισαγωγή χρησιμοποίησε ένα sample από τα τύμπανα του τραγουδιού “The Hurting” των Tears for Fears, που είχε κυκλοφορήσει το 1983. Στις 24 Νοεμβρίου, μια ημέρα πριν την ομαδική ηχογράφηση, ο John Taylor των Duran Duran και ο Paul Weller των The Style Council, επισκέφθηκαν τον Ure στο στούντιό του και πρόσθεσαν το μπάσο και την ηλεκτρική κιθάρα. Weller και Ure συμφώνησαν στη συνέχεια ότι η κιθάρα δεν ταίριαζε και δεν την χρησιμοποίησαν.

Η ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΣΤΑ SARM WEST STUDIOS

Την Κυριακή 25 Νοεμβρίου 1984, στις 8 το πρωί, Geldof και Ure έφτασαν πρώτοι στα Sarm West Studios, ενώ ήδη δημοσιογράφοι, φωτογράφοι και κάμερες ήταν ήδη απέξω, περιμένοντας την άφιξη των σταρ. Η έναρξη της ηχογράφησης είχε οριστεί στις 10:30, οπότε σιγά-σιγά άρχισαν να καταφθάνουν όλοι οι καλεσμένοι. Ο Geldof είχε δώσει αποκλειστική πρόσβαση στο στούντιο στην εφημερίδα “Daily Mirror”, της οποίας ο φωτογράφος Brian Aris τράβηξε μια ομαδική φωτογραφία (η κεντρική φωτό του κειμένου) όλων των συμμετεχόντων, που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της επόμενης μέρας, κάνοντας ακόμα πιο γνωστό το project στο πλατύ κοινό.

Αφού συγκεντρώθηκαν όλοι στο στούντιο, περίπου 40 μουσικοί (ανάμεσά τους και ο Marylin που δεν είχε προσκληθεί, αλλά θέλησε να πάρει μέρος στην ηχογράφηση, κάτι που επέτρεψε ο Geldof), ο Ure τους μοίρασε τα λόγια και τους έβαλε να ακούσουν τη μουσική. Για να μπουν όλοι με τη μια στο κλίμα, ο Ure ξεκίνησε την ηχογράφηση από το τελευταίο μέρος του τραγουδιού, το χορωδιακό “Feed the world, let them know it’s Christmas time again”. Μόλις ολοκληρώθηκε αυτό το μέρος, η ηχογράφηση συνεχίστηκε με τις σόλο φράσεις, ξεκινώντας με τον Tony Hadley των Spandau Ballet και περνώντας στους υπόλοιπους.

Ο Simon Le Bon που είχε ήδη ηχογραφήσει το δικό του μέρος μια μέρα νωρίτερα, στο στούντιο του Ure, θέλησε να ξανατραγουδήσει, για να αποτελέσει μέρος αυτής της γιορτής, όπως είχε δηλώσει, ενώ ο Sting, που επίσης είχε γράψει τα φωνητικά του την προηγούμενη μέρα, τραγούδησε ξανά τους στίχους του, αυτή τη φορά κάνοντας δεύτερες φωνές. Όπως ήδη αναφέραμε πιο πάνω, ο τελευταίος που ηχογραφήθηκε, ήταν ο Boy George που έφτασε στο στούντιο στις 6 το απόγευμα, μετά από πτήση από τη Νέα Υόρκη με το Concorde. Geldof και Ure, παρά το γεγονός ότι αμφότεροι ήταν οι τραγουδιστές στις μπάντες τους, συμφώνησαν να μην τραγουδήσουν σόλο, παρά μόνο στο τελευταίο χορωδιακό μέρος.

Ο Phil Collins έφτασε νωρίς στο στούντιο με το δικό του drum kit, το έστησε, περίμενε υπομονετικά μέχρι να ολοκληρωθούν οι ηχογραφήσεις των φωνητικών και κατόπιν πρόσθεσε τα δικά του τύμπανα πάνω στο προγραμματισμένο drum machine. Ο Ure ικανοποιήθηκε απόλυτα από το αποτέλεσμα, αλλά ο Collins ζήτησε να το επαναλάβει για μια ακόμη φορά, μέχρι να δώσει και ο ίδιος το τελικό “οκ”. Όταν τελείωσε η ηχογράφηση, τα δυο μέλη των Status Quo, οι Rossi και Parfitt – σύμφωνα με τη μαρτυρία του Robin Eggar, του μοναδικού δημοσιογράφου που βρέθηκε στο στούντιο – μοίρασαν κοκαΐνη σε όλον τον κόσμο και κάπως έτσι ξεκίνησε το πάρτι!

Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ SINGLE

Ενώ στο στούντιο εξελισσόταν το πάρτι, ο Ure είχε ήδη ξεκινήσει να μιξάρει τις φωνές και τα όργανα, την ίδια στιγμή που ο Horn δημιουργούσε την flip-side (δεύτερη πλευρά) του single με τίτλο “Feed the World”, χρησιμοποιώντας ως χαλί την ορχηστρική μελωδία και περνώντας πάνω της όλα τα ηχητικά μηνύματα στήριξης, τόσο των μουσικών που είχαν δώσει το “παρών”, όσο και εκείνων που δεν είχαν μπορέσει να παραστούν (αναφέραμε πιο πάνω τους David Bowie, Paul McCartney, Holly Johnson των Frankie Goes to Hollywood και τα μέλη των Big Country).

Το τελευταίο μήνυμα σε αυτή τη δεύτερη πλευρά του single, ηχογραφήθηκε από τον Geldof, λίγο πριν αναχωρήσει από το στούντιο: “Αυτός ο δίσκος ηχογραφήθηκε την 25η Νοεμβρίου 1984. Τώρα είναι 8 το πρωί της 26ης. Συμπληρώσαμε εδώ 24 ώρες και νομίζω ότι ήρθε η ώρα να πάμε στα σπίτια μας. Έτσι λοιπόν, από εμένα, τον Bob Geldof και από τον Midge, θα θέλαμε να πούμε, καλημέρα σε όλους σας και ένα εκατομμύριο ευχαριστώ στον καθένα για αυτόν τον δίσκο. Να περάσετε όμορφα Χριστούγεννα”. Το “Do the know it’s Christmas?”, ήταν και επίσημα έτοιμο!

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ SINGLE

Από την επόμενη κιόλας μέρα μετά την ηχογράφηση, ο Geldof ξεκίνησε την προώθηση του single από το ραδιόφωνο του BBC. Τα περισσότερα δισκοπωλεία συμφώνησαν να πουλήσουν το 45άρι σε τιμή κόστους, ενώ η βρετανική κυβέρνηση – παρά τις αρχικές αντιρρήσεις της Μάργκαρετ Θάτσερ – δώρισε στην Band Aid Trust χρηματικό ποσό ίσο με τον φόρο που είχε εισπράξει από τις πωλήσεις του single. Το Radio 1 του BBC έπαιζε το τραγούδι κάθε ώρα, πολύ πιο συχνά δηλαδή από οποιαδήποτε άλλη νέα κυκλοφορία που συνήθως περιοριζόταν στις 7 με 8 φορές την ημέρα.

Μέχρι την επίσημη κυκλοφορία του single στη Μεγάλη Βρετανία (7 Δεκεμβρίου 1984), είχαν ήδη γίνει ένα εκατομμύριο προπαραγγελίες, ενώ η Phonogram, για να μπορέσει να ανταποκριθεί στην τεράστια ζήτηση, έβαλε και τα πέντε εργοστάσιά της στην Ευρώπη να τυπώνουν το δισκάκι. Το 45άρι ανέβηκε αμέσως στο νούμερο 1 του UK Singles Chart, πουλώντας 200.000 αντίτυπα τις πρώτες δυο μέρες και ένα εκατομμύριο την πρώτη εβδομάδα, μόνο στη Μεγάλη Βρετανία! Το “Do they know it’s Christmas?” έγινε το single με τις ταχύτερες πωλήσεις στην ιστορία του βρετανικού chart, ρεκόρ που ξεπεράστηκε μόνο το 1997 από το “Candle in the wind 1997” του Elton John.

Τις ίδιες μέρες (3/12/1984) κυκλοφόρησε ένα άλλο 45άρι, το “Last Christmas” των Wham!, φτάνοντας στο νούμερο 2 του UK Singles Chart. Ο George Michael, τραγουδιστής των Wham! που είχε συμμετάσχει στην ηχογράφηση του “Do they know it’s Christmas?”, χάρισε όλα τα πνευματικά δικαιώματα του “Last Christmas” στην Band Ai Trust. Στις 31 Δεκεμβρίου 1984, οι πωλήσεις του single ξεπέρασαν τα τρία εκατομμύρια αντίτυπα μόνο στη Μεγάλη Βρετανία. Το 45άρι κυκλοφόρησε στις 10 Δεκεμβρίου στις ΗΠΑ και έφτασε τα 1,9 εκατομμύρια αντίτυπα μέσα στο πρώτο δεκαήμερο. Στις 15 Δεκεμβρίου ακολούθησε η κυκλοφορία ενός 30λεπτου βίντεο-ντοκιμαντέρ με το “making-of” του single, συνεντεύξεις των Geldof και Ure και το βίντεο κλιπ του τραγουδιού.

Από τη στιγμή που ο χρόνος ήταν περιορισμένος για τα πάντα (δημιουργία της μπάντας, σύνθεση τραγουδιού, ηχογράφηση, κυκλοφορία), έτσι και το βίντεο κλιπ χρησιμοποίησε υλικό μόνο από την ηχογράφηση. Ο Bowie, που όπως ήδη αναφέραμε δεν είχε καταφέρει να βρεθεί στις 25 Νοεμβρίου στο στούντιο, πέταξε από την Ελβετία στο Λονδίνο, για να γράψει μια μικρή εισαγωγή για την προβολή του βίντεο στην ξακουστή μουσική εκπομπή του BBC, “Top of the Pops”, στην οποία παιζόταν επί πέντε εβδομάδες, όσες δηλαδή παρέμεινε στο νούμερο 1 του βρετανικού chart.

ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΤΟΥ SINGLE

Οι πωλήσεις του “Do they know it’s Christmas?” απέφεραν κέρδη 8 εκατομμυρίων λιρών (αντιστοιχούν σε περίπου 30 εκατομμύρια σημερινά ευρώ) μέσα σε έναν χρόνο, ξεπερνώντας κατά πολύ τον πήχη που είχε θέσει αρχικά ο Geldof, ο οποίος υπολόγιζε να μαζέψει 70.000 λίρες (περίπου 250.000 σημερινά ευρώ). Το single επανακυκλοφόρησε την επόμενη χρονιά (29 Νοεμβρίου 1985) σε remix του Trevor Horn και με καινούργιο flip-side, το οποίο ξεκινούσε και τελείωνε με ένα ηχογραφημένο τηλεφωνικό μήνυμα του Geldof, ενώ ανάμεσα ο Ure απαριθμούσε όλα όσα είχε μπορέσει να αγοράσει η Band Aid Trust τους προηγούμενους 12 μήνες για τον λαό της Αιθιοπίας με τα κέρδη από τις πωλήσεις.

Το single είχε φτάσει τα 12 εκατομμύρια αντίτυπα το 1989, ενώ πέρα από τη Μεγάλη Βρετανία, ανέβηκε στο νούμερο 1 σε 14 κράτη ακόμα. Το βίντεο κλιπ προτάθηκε στα Grammy Awards του 1986 ως υποψήφιο στην κατηγορία του “καλύτερου μουσικού βίντεο μικρής διάρκειας”, έχασε όμως από το επίσης φιλανθρωπικό “We are the world”. Η συνολική πάντως επιτυχία της Band Aid, ενέπνευσε και άλλους καλλιτέχνες που ακολούθησαν το παράδειγμά της, όπως το επίσης σούπερ-γκρουπ USA for Africa, που λίγες εβδομάδες μετά, τον Ιανουάριο του 1985, ηχογράφησε το τραγούδι των Lionel Richie και Michael Jackson, “We are the World”.

To “Do they know it´s Christmas?” ηχογραφήθηκε τρεις φορές ακόμα, το 1989, το 2004 και το 2014. Οι εκτελέσεις του 1989 και του 2004 επίσης συγκέντρωσαν χρήματα για την αντιμετώπιση λιμών, ενώ εκείνη του 2014 για την αντιμετώπιση της έκρηξης του ιού Έμπολα στη Δυτική Αφρική. Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις, τα αντίστοιχα singles που κυκλοφόρησαν, ανέβηκαν επίσης στο νούμερο 1 του βρετανικού chart. Φέτος που συμπληρώνονται 40 χρόνια από την πρώτη, ιστορική ηχογράφηση, η Band Aid κυκλοφόρησε ένα καινούργιο επετειακό βίντεο, με συρραφή των καλύτερων στιγμών από τις προηγούμενες τέσσερις εκτελέσεις.

Υπήρξαν πολλές αρνητικές κριτικές, κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία, για την ποιότητα του “Do they know it’s Christmas?”, το οποίο, αρκετοί χαρακτήρισαν ως τραγούδι χαμηλού επιπέδου. Ο Ure στην αυτοβιογραφία του, σημειώνει ότι “πρόκειται για ένα τραγούδι που καμία σχέση δεν έχει με τη μουσική, ο μοναδικός στόχος ήταν να συγκεντρώσουμε χρήματα, η σύνθεση δεν ενδιέφερε, το τραγούδι ήταν δευτερεύον, σχεδόν άσχετο”. Ο δε Geldof, σε φετινή συνέντευξή του στο BBC, δήλωσε ότι “αυτό το μικρό pop τραγουδάκι κράτησε εκατοντάδες χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια ανθρώπους ζωντανούς”.

ΤΟ LIVE AID ΤΟΥ 1985

Η μεγάλη επιτυχία του “Do they know it’s Christmas”, οδήγησε τους Geldof και Ure στη διοργάνωση μιας κολοσσιαίας συναυλίας στις 13 Ιουλίου του 1985, με ταυτόχρονη διεξαγωγή στο “Wembley Stadium” του Λονδίνου και στο “John F. Kennedy Stadium” της Φιλαδέλφειας. Και εκεί ο στόχος ήταν η συγκέντρωση χρημάτων για την ανακούφιση των κατοίκων της Αιθιοπίας από τον συνεχιζόμενο λιμό. Τις δυο αυτές παράλληλες συναυλίες με την ονομασία Live Aid, υπολογίζεται ότι τις παρακολούθησαν τηλεοπτικά 1,9 δισεκατομμύρια τηλεθεατές σε 150 χώρες από όλον τον κόσμο, σχεδόν δηλαδή το 40% του τότε παγκόσμιου πληθυσμού!

Και οι δυο συναυλίες στα δυο στάδια ολοκληρώθηκαν με τον ίδιο τρόπο. Στη μεν Φιλαδέλφεια τελευταίο τραγούδι ήταν το “We are the World”, στο δε Λονδίνο το “Do they know it’s Christmas time?”. Εκεί, στη βρετανική πρωτεύουσα, ο Geldof έδωσε το μικρόφωνο στον David Bowie για να ξεκινήσει το τραγούδι με τους δυο πρώτους στίχους που αρχικά προορίζονταν για αυτόν (αλλά επειδή δεν μπόρεσε να πάει στην ηχογράφηση, τους τραγούδησε ο Paul Young), ενώ ακολούθησαν κορυφαίοι καλλιτέχνες, ανάμεσά τους οι Paul McCartney, Freddie Mercury, Roger Daltrey, Sting, Elton John, Bono και George Michael, γνωρίζοντας όλοι στο τέλος την απόλυτη αποθέωση από το κοινό. Όμως, πολύ περισσότερα για εκείνες τις δυο συναυλίες, θα πούμε σε ξεχωριστό αφιέρωμα τον ερχόμενο Ιούλιο, στην επέτειο των 40 χρόνων.

“DO THEY KNOW IT’S CHRISTMAS?” / ΟΙ ΣΤΙΧΟΙ

* Βίντεο: Band Aid – “Do they know it’s Christmas?”
Ακολουθούν οι στίχοι του τραγουδιού, με ονομαστική αναφορά σε όσους τραγούδησαν συγκεκριμένες φράσεις σόλο.

– Paul Young: It’s Christmas time, there’s no need to be afraid,
at Christmas time, we let in light and we banish shade.
– Boy George: And in our world of plenty we can spread a smile of joy. Throw your arms around the world at Christmas time.
– George Michael: But say a prayer, pray for the other ones,
at Christmas time.
– Simon Le Bon: It’s hard but when you’re having fun,
there’s a world outside your window.
– Simon Le Bon & Sting: And it’s a world of dread and fear.
– Tony Hadley & Sting: Where the only water flowing,
is the bitter sting of tears.
– Sting & Bono: And the Christmas bells that ring there,
are the changing chimes of doom.
– Bono: Well, tonight thank God it’s them instead of you.
– Χορωδία: And there won’t be snow in Africa this Christmas time.
The greatest gift they’ll get this year is life.
Where nothing ever grows, no rain or rivers flow.
Do they know it’s Christmas time at all?
– Marilyn & Glenn Gregory: Here’s to you
– Paul Young: Raise a glass for everyone.
– Marilyn & Glenn Gregory: Here’s to them
– Paul Young: Underneath that burning sun
– Χορωδία: Do they know it’s Christmas time at all?

– Χορωδία: Feed the world, feed the world, feed the world,
let them know it’s Christmas time again.
Feed the world, let them know it’s Christmas time again.

ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ BAND AID

– Bob Geldof (The Boomtown Rats)
– Midge Ure (Ultravox)
– Bono (U2)
– Adam Clayton (U2)
– Sting (The Police)
– Boy George (Culture Club)
– Paul Young
– George Michael (Wham!)
– Phil Collins
– Simon Le Bon (Duran Duran)
– Nick Rhodes (Duran Duran)
– Andy Taylor (Duran Duran)
– John Taylor (Duran Duran)
– Roger Taylor (Duran Duran)
– Sara Dallin (Bananarama)
– Siobhan Fahey (Bananarama)
– Keren Woodward (Bananarama)
– Paul Weller (The Style Council)
– Robert “Kool” Bell (Kool & the Gang)
– James “J.T.” Taylor (Kool & the Gang)
– Dennis Thomas (Kool & the Gang)
– Marylin
– Jon Moss (Culture Club)
– Tony Hadley (Spandau Ballet)
– John Keeble (Spandau Ballet)
– Gary Kemp (Spandau Ballet)
– Martin Kemp (Spandau Ballet)
– Steve Norman (Spandau Ballet)
– Chris Cross (Ultravox)
– Glenn Gregory (Heaven 17)
– Martyn Ware (Heaven 17)
– Pete Briquette (The Boomtown Rats)
– Simon Crowe (The Boomtown Rats)
– Johnny Fingers (The Boomtown Rats)
– Rick Parfitt (Status Quo)
– Francis Rossi (Status Quo)
– Jody Watley

* Στην ηχογράφηση, ο Phil Collins έπαιξε τύμπανα, ο John Taylor (Duran Duran) μπάσο και ο Midge Ure συνθεσάιζερ (PPG Wave, Yamaha DX7, OSCar και DrumTraks).
* Στο flip side του single, ηχογραφήθηκαν προφορικά μηνύματα από τον Paul McCartney, τον David Bowie, τον Holly Johnson (Frankie Goes to Hollywood) και τους Stuart Adamson, Mark Brzezicki, Tony Butler & Bruce Watson, μέλη της σκωτσέζικης μπάντας Big Country.

* Πηγές: genius.com, virginradio.co.uk, theguardian.com, bbc.com, radiox.co.uk, billboard.com, independent.co.uk, wiki

* Βίντεο: Band Aid – “Do they know it’s Christmas?” (Live Aid, Wembley, 13/7/1985)