Στοματικό μικροβίωμα: Ποιες σοβαρές ασθένειες προκαλεί, πώς το προστατεύουμε

Μπορεί να μην τρώμε αρκετά λαχανικά ή να μην κάνουμε τόση άσκηση όση συνιστούν οι ειδικοί, αλλά είναι σπάνιο κάποιος να μην βουρτσίζει τα δόντια του.

Πρόσφατη έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από το Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιολογίας διαπίστωσε ότι όσοι είχαν ασθένεια των ούλων, είχαν 69% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2, αυξάνοντας παράλληλα τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.

Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η νόσος των ούλων προκαλεί φλεγμονή που παρεμβαίνει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, αλλά ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η καρδιά μπορεί επίσης να επηρεάζεται και από τα ίδια τα βακτήρια του στόματος.

«Αν δεν υπάρχει ισορροπία μικροβίων στο στόμα μας, αυτά τα βακτήρια μπορούν να ταξιδέψουν αλλού στον οργανισμό μας», εξηγεί στους Times του Λονδίνου η δρ Victoria Sampson, οδοντίατρος στο Health Society στο Λονδίνο.

«Με τον ίδιο τρόπο που μπορείτε να έχετε διαρρέον έντερο, μπορείτε να έχετε διαρρέοντα ούλα», λέει η ίδια.

Αυτά τα βακτήρια απελευθερώνουν καταστροφικά ένζυμα που κάνουν τα αιμοφόρα αγγεία λιγότερο ικανά να διαστέλλονται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο βλέπουμε συνδέσεις με την υψηλή αρτηριακή πίεση και άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με τη ροή του αίματος.

«Επίσης, έχετε τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να έχετε στυτική δυσλειτουργία αν έχετε ασθένεια των ούλων», αναφέρει η δρ Sampson .

Η κακή στοματική υγεία συνδέεται επίσης με τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Ένα βακτήριο, το Porphyromonas gingivalis, προέρχεται από το στοματικό μικροβίωμα, αλλά μόρια που απελευθερώνονται από αυτό έχουν βρεθεί στους εγκεφάλους των ατόμων με τη νόσο.

«Το βακτήριο αυτό μπορεί να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, να μπει στον εγκέςφαλο και να επηρεάσει τους νευρώνες», λέει η Sampson, αν και είναι επιφυλακτική στο να το χαρακτηρίσει ως “αιτία” της νόσου Αλτσχάιμερ.

Ο καρκίνος είναι επίσης μια ασθένεια με πολλούς παράγοντες κινδύνου και οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ένα βακτήριο που ονομάζεται Fusobacterium nucleatum, το οποίο ξεκινά από το στόμα αλλά βρίσκεται σε όγκους του παχέος εντέρου.

Υπάρχει επίσης έρευνα σε εξέλιξη σχετικά με τη σχέση μεταξύ του στοματικού μικροβιώματος και άλλων καρκίνων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού.

Πώς φροντίζουμε το στοματικό μας μικροβίωμα

Το να φροντίσουμε το στοματικό μας μικροβίωμα είναι ό,τι πιο απλό: βουρτσίζουμε τα δόντια μας δύο φορές την ημέρα, αποφεύγουμε την (υπερβολική) ζάχαρη και επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο τακτικά.

«Επίσης, χρησιμοποιήστε οδοντικό νήμα τουλάχιστον μία φορά την ημέρα, επειδή το 30% των βακτηρίων βρίσκεται ανάμεσα στα δόντια. Καμπυλώστε το οδοντικό νήμα γύρω από την άκρη κάθε δοντιού για να το καθαρίσετε. Όσο πιο χοντρό είναι το νήμα, τόσο το καλύτερο», λέει η ειδικός.

Ο καθαρισμός της γλώσσας μπορεί επίσης να απομακρύνει τα βακτήρια. Χρησιμοποιήστε μια ξύστρα γλώσσας από χαλκό, που είναι φυσικά αντιμικροβιακός, και κάντε το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε το πρωί. Να είστε ήπιοι και να σταματάτε αν η γλώσσα σας ερεθιστεί συμβουλεύει η Victoria Sampson.

Γιατί η οδοντόκρεμα έχει σημασία

Η Sampson δεν συνιστά μιας εντελώς φυσική οδοντόκρεμα. «Οι ασθενείς μου που τις έχουν χρησιμοποιήσει επιστρέφουν με τερηδόνα. Δεν είναι αποτελεσματικές, εκτός αν δεν καταναλώνεται καθόλου ζάχαρη».

Ένα πράγμα που πρέπει να προσέξετε είναι το λαουρυλοθειικό νάτριο (SLS), ένας αφριστικός παράγοντας που βρίσκεται στις περισσότερες οδοντόκρεμες. Το SLS απογυμνώνει το δέρμα στο εσωτερικό του στόματος, διαταράσσοντας το στοματικό μικροβίωμα και προκαλώντας στοματικά έλκη.

Ενυδατώστε και ταΐστε το στόμα σας

«Το σάλιο κάνει το στοματικό μικροβίωμα να κινείται», λέει η Sampson. «Παρέχει θρεπτικά συστατικά στα καλά βακτήρια, ξεπλένει τα κακά βακτήρια και βοηθά στη διάσπαση των σακχάρων».

Έτσι, θα πρέπει να μείνετε καλά ενυδατωμένοι και μειώστε την καφεΐνη, τον καπνό και το αλκοόλ όσο μπορείτε.

Το στοματικό μικροβίωμα αγαπά τις υγιεινές, πλούσιες σε φυτικές ίνες τροφές και μισεί τη ζάχαρη.

Αποφύγετε ιδιαίτερα τα ελεύθερα σάκχαρα: είναι αυτά που προστίθενται στα κέικ και τα μπισκότα. Δεν χρειάζεται να αποφεύγετε τα φρούτα καθώς τα φυσικά σάκχαρα εξισορροπούνται με φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά.

Τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το τουρσί, διατηρούν το μικροβίωμα του εντέρου υγιές και το ίδιο ισχύει και για το στόμα σας.

«Έχω ασθενείς στους οποίους θεραπεύω την ασθένεια των ούλων και βλέπω την αρθρίτιδά τους να βελτιώνεται», λέει. «Το να διατηρείτε το στόμα σας υγιές μειώνει τη χρόνια φλεγμονή, η οποία βρίσκεται στη ρίζα των πάντων», καταλήγει η ίδια.