Σύστημα σήμανσης χρεών για τους κακοπληρωτές του ρεύματος

Στη γραμμή εκκίνησης μπαίνουν οι τροποποιήσεις στον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, με σκοπό την αντιμετώπιση του «ενεργειακού τουρισμού». Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, ήδη η ΡΑΑΕΥ έχει αποστείλει την τελική εισήγησή της, ενώ πρόθεση του υπουργείου είναι να ενεργοποιηθούν άμεσα οι τροποποιήσεις, με την έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης.

Μόνη εκκρεμότητα που θα απομένει μετά, για να τεθεί σε λειτουργία το νέο πλαίσιο αλλαγής προμηθευτή, θα είναι η δημιουργία του συστήματος «σήμανσης χρεών» (Debt Flagging) από τον ΔΕΔΔΗΕ. Υπενθυμίζεται ότι το Debt Flagging αποτελεί βασικό πυλώνα των προωθούμενων παρεμβάσεων, καθώς θα επιτρέψει την εφαρμογή της έννοιας του στρατηγικού κακοπληρωτή που πρόκειται να θεσπίσει το υπουργείο. Επίσης, στον Κώδικα θα εισαχθεί η υποχρέωση των προμηθευτών για την προσφορά διακανονισμού στους πελάτες τους, όταν λήξει η προθεσμία του δεύτερου κατά σειρά ανεξόφλητου λογαριασμού.

Όσον αφορά τους οικιακούς καταναλωτές, η εισήγηση της Ρυθμιστικής Αρχής δεν έχει αλλαγές σε σχέση με το κείμενο της διαβούλευσης. Επομένως, ένα νοικοκυριό δεν θα μπορεί να μετακινηθεί σε νέο πάροχο, αν έχει υποβληθεί από τον προμηθευτή στον Διαχειριστή εντολή απενεργοποίησης του μετρητή φορτίου.

Το ίδιο θα ισχύει και στην περίπτωση που έχει υποβληθεί και είναι ενεργή εντολή επισήμανσης του πελάτη ως υπερήμερου στο Debt Flagging από δύο διαφορετικούς προμηθευτές και προστεθεί νέα εντολή επισήμανσης από τον τρέχοντα προμηθευτή. Στην πράξη, 2+1 «κοκκινίσματα» στο σύστημα σήμανσης θα σημαίνουν πως το νοικοκυριό είναι στρατηγικός κακοπληρωτής -υπό την έννοια που θα θεσπιστεί από το ΥΠΕΝ- και επομένως θα «μπλοκάρεται» η μετακίνησή του σε καινούριο πάροχο.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, στρατηγικός κακοπληρωτής θεωρείται ένα νοικοκυριό με μη διακανονισμένα χρέη σε δύο «παλιούς» παρόχους του -σε ορίζοντα 5ετίας- και με ληξιπρόθεσμες οφειλές και στον τρέχοντα προμηθευτή του. Επομένως, θα έχει ήδη επισημανθεί δύο φορές στο Debt Flagging από τους ισάριθμους «παλιούς» παρόχους του, ενώ πλέον λόγω των χρεών στον τρέχοντα προμηθευτή του, θα «κοκκινιστεί» για τρίτη φορά.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, σε σχέση με το κείμενο της διαβούλευσης έχει γίνει μία βασική βασική, καθώς πως το μπλόκο στις μετακινήσεις θα γίνεται και πάλι στις 2+1 επισημάνσεις – δηλαδή όταν έχουν με μη διακανονισμένα χρέη σε δύο «παλιούς» παρόχους τους και ληξιπρόθεσμες οφειλές και στον τρέχοντα προμηθευτή τους. Η αρχική εισήγηση προέβλεπε πως ο «φραγμός» θα ενεργοποιείτο στις 1+1 επισημάνσεις στο Debt Flagging.

Με την έναρξη λειτουργίας των παρεμβάσεων στον Κώδικα Προμήθειας, όπως έχει γράψει το energypress, οι προμηθευτές θα υποχρεώνονται να προσφέρουν διακανονισμό στους ενεργούς πελάτες τους στους οποίους έχει εκπνεύσει άπρακτη η προθεσμία πληρωμής του δεύτερου κατά σειρά ανεξόφλητου λογαριασμού. Αν ο καταναλωτής δεν ανταποκριθεί στον διακανονισμό, τότε ο πάροχος θα μπορεί να προβεί αρχικά σε flagging.

Ο καταναλωτής θα μπλοκάρεται από τη μετακίνηση σε νέο πάροχο, μόνο στην περίπτωση που πρόκειται για το τρίτο «κοκκίνισμά» του στο Debt Flagging. Αν δεν ανταποκριθεί στα χρέη του και δεν αλλάξει πάροχο, τότε ο τρέχων προμηθευτής θα μπορεί να προχωρήσει, σε δεύτερη φάση, σε εντολή αποκοπής λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών. Μόλις υποβληθεί η εντολή αποκοπής στον ΔΕΔΔΗΕ, θα μπλοκάρεται και η δυνατότητα του νοικοκυριού ή της επιχείρησης να αλλάξει προμηθευτή, αν δεν εξοφλήσει ή διακανονίσει τα χρέη του.

Ο καταναλωτής θα μπορεί να αλλάξει πάροχο πριν από την έκδοση της εντολής αποκοπής, αν που δεν έχει συμπληρώσει τρεις επισημάνσεις. Σε αυτή την περίπτωση, ο παλιός προμηθευτής θα υποχρεούται στον πρώην πλέον πελάτη του να προσφέρει ρύθμιση των οφειλών του, μετά την έκδοση του τελικού λογαριασμού. Στο ενδεχόμενο που ο πρώην πελάτης αγνοήσει τη ρύθμιση, τότε η παλιά εταιρεία του θα έχει τη δυνατότητα να τον επισημάνει.

Μάλιστα, έχει διορία 6 μηνών για να προχωρήσει στην επισήμανση, η οποία πάντως θα αίρεται αν στην πορεία διακανονιστούν οι οφειλές. Επίσης, οι επισημάνεις έχουν διάρκεια «ζωής» 60 μηνών (5 ετών), καθώς στη συνέχεια θα αίρονται αυτόματα.

Όπως πάντως ανέφεραν οι προμηθευτές στη διαβούλευση, το εισηγούμενο πλαίσιο δεν πρόκειται να λειτουργήσει και επομένως να δημιουργήσει ανάχωμα στον «ενεργειακό τουρισμό». Ενδεικτικά, ο ΕΣΠΕΝ είχε επισήμανε πως το μοναδικό αποτελεσματικό «αντίδοτο» θα ήταν να δοθεί στους προμηθευτές να προχωρούν σε αποκοπές παλιών πελατών τους με αρρύθμιστα χρέη, ακόμη και υπό τις πλέον αυστηρές προϋποθέσεις.

Παράλληλα, τα προωθούμενα μέτρα στέλνουν «σήμα» στην αγορά ότι ένας καταναλωτής μπορεί να φεσώσει χωρίς ουσιαστικές συνέπειες δύο προμηθευτές, πριν μετακινηθεί σε κάποιο τρίτο πάροχο. Μάλιστα, καθώς οι επισημάνσεις αίρονται αυτόματα στους 60 μήνες, το κοντέρ θα μηδενίζεται ανά 5ετία, με τον στρατηγικό κακοπληρωτή να μπορεί να επιδοθεί ξανά σε «ενεργειακό τουρισμό».