Επιτέλους, ένας πολιτικός ζητά συγγνώμη για τις πράξεις και τις παραλείψεις μιας ολόκληρης ζωής

Ένας βουλευτής αποφασίζει να πει την αλήθεια, να παραιτηθεί και να κλείσει οριστικά την πολιτική του πορεία με έναν λόγο που δεν έχουμε ξαναδεί στη Βουλή, ούτε στην Ελλάδα ούτε στον κόσμο. Έναν λόγο – απολογία, γεμάτο ειλικρίνεια και συγγνώμη για τις πράξεις και τις παραλείψεις μιας ολόκληρης ζωής.

Το βραβευμένο έργο «Εκτός Ύλης reloaded» του Κώστα Λεϊμονή, που συγκλόνισε το κοινό πριν 8 χρόνια στην Αθήνα και φέτος στη Θεσσαλονίκη, επιστρέφει δυναμικά στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Υπό τη σκηνοθετική ματιά της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη και με τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση στον ρόλο του Υπουργού, η παράσταση μετατρέπεται σε μια μοναδική θεατρική εμπειρία που καθηλώνει.
Μια σκηνή ειλικρίνειας και αυτοκριτικής που θίγει την ουσία της πολιτικής, της αλήθειας και της ευθύνης απέναντι στον λαό, προσφέροντας τροφή για σκέψη και συναίσθημα.

Το “Εκτός Ύλης” του Κώστα Λεϊμονή γεννήθηκε από μια εσωτερική ανάγκη του συγγραφέα για αλήθεια και μια κραυγή αγανάκτησης. Το καταπιάνεται με την πιο βαθιά ουσία της ανθρωπιάς, καθώς αναζητά έναν πολιτικό που θα τολμήσει να βγάλει τη μάσκα της εξουσίας και να θυμηθεί τον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από τα κοστούμια.

Σε μια εποχή όπου μιλάμε συχνά για ανθρώπους, αλλά ξεχνάμε την ανθρωπιά, το έργο αναδεικνύει τη χαμένη ελπίδα των γενιών που υποθηκεύτηκαν, αλλά και τη δυνατότητα αναγέννησης μέσα από τα παιδιά. Τα παιδιά της Ελλάδας, τα οποία αυτή τη στιγμή βλέπουν τη χώρα σαν καιόμενο φοίνικα, που περιμένει με ανεξάντλητη καρτερία κάποια στιγμή να αναγεννηθεί. Μόνο αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα…

Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης εξερευνά έναν πολιτικό…

Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης αναφέρει στο NEWS 24/7 τι ήταν αυτό που τον γοήτευσε στον ρόλο αυτό: “Για μένα ο υπουργός αυτός είναι ένας άνθρωπος τον οποίο θα πρέπει να ερευνήσω όσο περισσότερο μπορώ, να φανταστώ ή και να εφεύρω συμπεριφορές του και τελικά να τον ενσάρκωσω. Αυτό δεν αλλάζει σχεδόν σε κανέναν ρόλο.

Από κει και πέρα ο συγκεκριμένος ρόλος είχε την παραπάνω δυσκολία ότι επειδή δεν επρόκειτο για θεατρικό κείμενο, έπρεπε να γίνει περισσότερη δουλειά ώστε να αποκτήσει πραγματική υπόσταση και να γίνει ζωντανός χαρακτήρας. Να τον φανταστούμε στο σπίτι του, στις εξόδους του, στις εκδρομές του, να εφεύρουμε, αν θέλετε, στοιχεία που θα το κάνουν να γίνει πιο αναγνωρίσιμος και πιο ανθρώπινος. Ομολογώ ότι ήταν ένα λίγο πιο δύσκολο, αλλά και αρκετά γοητευτικό ταξίδι”.

Τι καινούργιο όμως φέρνει το “Reloaded” στη σκηνή και πώς διαφοροποιείται η προσέγγισή σας σε αυτή την εκδοχή;

“Η παράσταση αυτή είναι προφανώς επικαιροποιημένη μια και από την πρώτη φορά που ανέβηκε, το 2016 πέρασαν αρκετά χρόνια. Πολλά πράγματα είχαν «μπαγιατέψει» και πολλά πράγματα καινούργια συνέβησαν. Σε ένα τέτοιο μονόλογο δεν θα μπορούσε να μην υπάρχουν και γεγονότα που στο μεταξύ σημάδεψαν την καθημερινότητα μας” αναφέρει.

Στο έργο υπάρχει η φράση: “Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που η αξία του κοστουμιού ξεπερνά την αξία του ανθρώπου που το φορά.”

“Μέσα στο κείμενο του Κώστα Λεϊμονή υπάρχουν πολλές φράσεις που είναι πάντα επίκαιρες, μία απ’ αυτές είναι κι αυτή. Στη σύγχρονη κοινωνία που ζούμε είναι σίγουρο ότι ο καπιταλισμός, ο καταναλωτισμός μάς έχουν οδηγήσει σε μία διαφοροποίηση των αξιών. Πολλές φορές λοιπόν συναντάμε σε διαφορετικά πράγματα στη ζωή μας να δίνεται μεγαλύτερη προσοχή στο περιτύλιγμα απ’ ότι στο περιεχόμενο, Το «φαίνεσθαι» έχει μεγαλύτερη αξία από το «είναι»” αναφέρει ο Γ. Σκιαδαρέσης.

Σήμερα κυριαρχεί η αποφυγή ανάληψης ευθυνών

Το έργο αναδεικνύει τη σημασία της ατομικής ευθύνης, αλλά και της συγγνώμης. Πόσο νευραλγική είναι σήμερα η ανάληψη της ευθύνης;

“Σπάνια βλέπουμε την ουσιαστική ανάληψη ευθύνης και κυρίως από πολιτικούς. Εξακολουθεί, ίσως, να υπάρχει αυτή η έννοια σε μικρές κοινωνίες, στις οικογένειές, στις προσωπικές σχέσεις, δυστυχώς όμως δεν κυριαρχεί στη δημόσια ζωή μας. Αυτό που κυριαρχεί είναι η αποφυγή ανάληψης ευθυνών και βεβαίως πρόσφατα έχουμε και το παράδειγμα της εικονικής και προσωρινής ανάληψης ευθυνών. Αναφέρομαι φυσικά στο παράδειγμα του υπουργού μετά τα Τέμπη που προσπάθησε να ηρεμήσει λίγο τα πνεύματα και να ρίξει λίγο στάχτη στα μάτια” λέει.

Το έργο αναφέρεται σε μια ανάγκη για αναγέννηση της συνείδησης, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά. Πόσο αισιόδοξος είναι ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης για μια τέτοια αλλαγή στην πραγματική ζωή;

“Δεν μπορώ να σας πω ότι είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος. Μάλλον, για να ακριβολογήσω, είμαι μάλλον απαισιόδοξος. Αυτό που βλέπω γύρω μου είναι μία αποστροφή του κόσμου προς την πολιτική, μία απαξίωση της ανθρώπινης ζωής. Πράγματα που γενικά μας οδηγούν σε ένα μάλλον ζοφερό μέλλον”.

Η ουσία του κειμένου αφορά στους πάντες

Ο Ισοκράτης έχει πει πως «Το ήθος όλης της πολιτείας είναι το ίδιο με αυτών που την κυβερνούν». Πόσο τελικά μοιάζουμε με αυτούς που μας κυβερνούν; Ποιο το μερίδιο της ευθύνης μας;

“Νομίζω ότι κανείς δεν διαφωνεί με αυτό και βεβαίως είναι γνωστό σε όλους ότι έχουμε τους πολιτικούς που μας αξίζουν. Φυσικά και το μερίδιο ευθύνης το δικό μας είναι τεράστιο το ζήτημα όμως είναι που γέρνει η ζυγαριά. Γιατί ναι μεν από τη μία φταίμε, από την άλλη όμως δε γίνεται και τίποτα ώστε να αναπτύξουμε συνείδηση πολίτη και να πάψουμε να φταίμε. Εντέχνως όλο το σύστημα μας οδηγεί ακριβώς εκεί που θέλει και εκεί που τον βολεύει”.

Η παράσταση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά την περίοδο 2016-2018 (Θέατρο Αλκμήνη, Θέατρο Ιλίσια, περιοδεία στην Ελλάδα). Στις 27 Μαρτίου 2018, Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, παρουσιάστηκε στον φυσικό της χώρο, μέσα στην Βουλή των Ελλήνων και το 2019 στις Βρυξέλλες και τη Στουτγκάρδη. Το μήνυμα του έργου έχει παγκόσμια απήχηση;

“Ναι φυσικά και παντού νομίζω ότι αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι αντίστοιχα ζητήματα. Βεβαίως επειδή αναφέρεται σε καθαρά ελληνικά γεγονότα, πρόσωπα κλπ ίσως απαιτείται μια γνώση της ελληνικής πραγματικότητας, αλλά η ουσία του κειμένου αφορά στους πάντες”.

Ποια είναι η προσωπική σχέση του Γεράσιμου Σκιαδαρέση με την πολιτική και πώς επηρέασε αυτή την ερμηνεία του;

“Με την πολιτική δεν έχω κάποια ιδιαίτερη σχέση. Κάνω αυτό που θεωρώ απαραίτητο δηλαδή το να είμαι ενεργός και σκεπτόμενος πολίτης. Και βεβαίως αυτή επηρέασε αρκετά τον τρόπο που αντιμετώπισα και είδα αυτό το κείμενο και αυτόν το χαρακτήρα. Επίσης ασχολούμαι με τα αυτοδιοικητικά, Είναι ό,τι κοντινότερο με την πολιτική, αν θέλετε”.

Αν μπορούσατε να μεταφέρετε ένα μήνυμα στους σημερινούς πολιτικούς, εμπνευσμένο από το έργο, ποιο θα ήταν αυτό;

“Για να είμαι ειλικρινής το έργο έχει αρκετά μηνύματα και καθένας θα μπορούσε να πάρει πάρα πολλά αν κι εφόσον το θέλει και παρακολουθήσει το έργο με ανοιχτό μυαλό και μάτια. Από κει και πέρα εγώ δεν πιστεύω ότι η τέχνη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, ωστόσο το μόνο που θα ευχόμουν είναι να διαμορφώσει καλύτερες συνειδήσεις στους αυριανούς πολίτες, στους σημερινούς νέους, γιατί πραγματικά πιστεύω ότι η Δημοκρατία ως πολίτευμα κινδυνεύει”.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Κείμενο: Κώστας Λεϊμονής
Σκηνοθεσία/Κοστούμια/Φωτισμοί: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη
Σκηνικά: Μαρία Φιλίππου
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Περού
Creative Agency: GridFox
Παραγωγή: Γίνονται έργα

Στο ρόλο του Υπουργού ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης
Μαζί του οι: Κωνσταντίνος Μουταφτσής, Κωνσταντίνα Λάλου, Θανάσης Καφενταράκης