Ευάλωτοι δανειολήπτες: Τον Απρίλιο τίθεται σε λειτουργία ο Φορέας Ακινήτων

Μέχρι τον ερχόμενο Απρίλιο, η κυβέρνηση σχεδιάζει να έχει θέσει σε λειτουργία τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, του μηχανισμού που στοχεύει στην προστασία των ευάλωτων οφειλετών και της κύριας κατοικίας τους.

Η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, οι οποίες θα συνεισφέρουν 100 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του Φορέα. Το ποσό αυτό επαρκεί για την αγορά περίπου 2.000 κατοικιών, καλύπτοντας έναν σημαντικό αριθμό ευάλωτων οφειλετών. Η διαδικασία επιλογής του φορέα που θα διαχειρίζεται το πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη, με τις δεσμευτικές προσφορές από τους υποψήφιους επενδυτές να υποβάλλονται εντός Ιανουαρίου 2024.

Μεταξύ των υποψήφιων επενδυτών περιλαμβάνονται μεγάλοι διεθνείς όμιλοι, όπως οι Bain Capital Credit, Fortress Credit Corp και άλλοι. Σε περίπτωση που ο διαγωνισμός καταστεί άγονος, το σχέδιο της κυβέρνησης παραμένει σε ισχύ, καθώς η χρηματοδότηση των 100 εκατ. από τις τράπεζες θα επιτρέψει την άμεση έναρξη της λειτουργίας του Φορέα.

Η ένταξη στον Φορέα θα πραγματοποιείται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Οι ευάλωτοι οφειλέτες θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση καταθέτοντας όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως τίτλους ιδιοκτησίας, κατασχετήρια ή αποδείξεις συμμετοχής σε προγράμματα συνεισφοράς του Δημοσίου.

Ο τρόπος λειτουργίας

Ο φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων αποτελεί έναν ενδιάμεσο μηχανισμό που έρχεται να στηρίξει δανειολήπτες οι οποίοι βρίσκονται σε δεινή οικονομική θέση, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να χάσουν οριστικά την ιδιοκτησία του ακινήτου τους.

Ουσιαστικά θα αγοράζει από πλειστηριασμούς ακίνητα με έκπτωση 30% επί της εμπορικής αξίας και θα δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες που κατοικούν μέσα στο σπίτι και είναι η κύρια κατοικία τους να παραμένουν σε αυτή για έως 12 χρόνια, καταβάλλοντας ένα ενοίκιο, το οποίο επίσης θα επιδοτείται από το κράτος με ένα ποσό από 70 έως 210 ευρώ, με βάση όμως τα μέλη του νοικοκυριού, εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.

Ο σημερινός ιδιοκτήτης θα έχει τη δυνατότητα εφόσον τα οικονομικά του δεδομένα βελτιωθούν μέσα σε βάθος δωδεκαετίας, να ανακτήσει την ιδιοκτησία του ακινήτου.

Κύκλοι του οικονομικού επιτελείου επισημαίνουν ότι μέχρι την λειτουργία του Φορέα οι οφειλέτες που θα υπαχθούν στο φορέα δεν μένουν απροστάτευτοι καθώς υπάρχει ήδη σε εξέλιξη το ενδιάμεσο πρόγραμμα που τους προσφέρει αναστολή πλειστηριασμών και επιδότηση του δανείου τους.

Παράλληλα προσθέτουν ότι στις αρχές Σεπτεμβρίου, υπήρξε μια σειρά από νομοθετικές παρεμβάσεις που ρύθμισαν, μεταξύ άλλων, διαδικασίες μεταβίβασης της κύριας κατοικίας των οφειλετών, μεταχείριση, συντήρηση και άλλα συναφή έξοδα, καθώς και τον μηχανισμό επιμερισμού κατά την επαναγορά και το ποσό του οι μελλοντικοί δικαιούχοι θα λαμβάνουν απευθείας από το κράτος.

Σημειώνουν δε ότι μέχρι να τεθεί σε λειτουργία ο νέος φορέας, έχει τεθεί σε εφαρμογή σύστημα το οποίο θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα ευάλωτα νοικοκυριά για την προστασία της πρωτοβάθμιας κατοικίας. Ωστόσο, η υιοθέτηση του προσωρινού καθεστώτος εξακολουθεί να είναι πολύ περιορισμένη μέχρι στιγμής, με μόνο 245 οφειλέτες να έχουν υπαχθεί μέχρι στιγμής.

Τι θα πρέπει να κάνουν οι ευάλωτοι δανειολήπτες

Οι Ευάλωτοι Οφειλέτες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα συνεισφοράς του δημοσίου, σε διάστημα ενός μηνός από τη λειτουργία του Φορέα, υποχρεούνται να υποβάλλουν αίτημα ένταξης μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας που πρόκειται να δημιουργηθεί. Επίσης, για να προχωρήσει ο επενδυτής σε διενέργεια αυτοψίας από μηχανικό,  οι δανειολήπτες θα πρέπει να συναινέσουν μαζί του, ώστε ο μηχανικός να προσδιορίσει την ακριβή αξία του ακινήτου. Σε περίπτωση που ο Φορέας δεν συμφωνεί ή εντοπίσει σημαντικές παραβάσεις που καθιστούν αδύνατη τη μεταβίβαση του ακινήτου, τότε έχει κάθε δικαίωμα να απορρίψει την αίτηση.

Ποιο θα είναι το μίσθωμα του Ευάλωτου Οφειλέτη;

Το μίσθωμα θα υπολογίζεται βάσει μαθηματικού τύπου, για το πρώτο έτος της σύμβασης, λαμβάνοντας υπόψη τα εξής:

1. Το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου κυμαινόμενου επιτοκίου, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της ΤτΕ του τελευταίου διαθέσιμου μήνα.
2. Το επιπλέον περιθώριο (spread) το οποίο θα καθορίζεται στην δεσμευτική προσφορά του προτιμητέου επενδυτή, στο πλαίσιο του διεθνούς δημόσιου διαγωνισμού.
3. Την αξία του ιδιοκτησιακού δικαιώματος Ευάλωτου Οφειλέτη, το οποίο αποκτήθηκε από τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης.

Το μίσθωμα θα αναθεωρείται ετησίως στην επέτειο κατάρτισης της σύμβασης μίσθωσης βάσει μαθηματικού τύπου.

Για πόσο θα καταβάλλεται το στεγαστικό επίδομα;

Το στεγαστικό επίδομα θα καταβάλλεται στους Ευάλωτους Οφειλέτες καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, αλλά και για όσο χρόνο μετά τη καταγγελία της σύμβασης μίσθωσης, ο μισθωτής δεν καταβάλει το μίσθιο, υπό τον όρο ότι ο Ευάλωτος Οφειλέτης πληροί όλες τις προϋποθέσεις που τον καθιστούν ως δικαιούχο του επιδόματος. Σε κάθε περίπτωση, η χορήγηση του επιδόματος στέγασης δεν μπορεί να ξεπερνάει τα 12 έτη.