ΕΙΔΑΜΕ ΤΗΝ “ΟΡΕΣΤΕΙΑ” ΤΗΣ ΛΕΝΑΣ ΚΙΤΣΟΠΟΥΛΟΥ- ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΤΡΕΛΟΚΟΜΕΙΟ ΠΟΥ ΛΕΓΕΤΑΙ ΖΩΗ

Λένα Κιτσοπούλου. Ή την αγαπάς ή τη μισείς. Δεν υπάρχει μέση οδός. Η θεατρική της γλώσσα είναι αιχμηρή, αντισυμβατική και βαθιά προκλητική, ενώ την ίδια στιγμή αποκαλύπτει μια ρεαλιστική απογύμνωση της ανθρώπινης φύσης που καθηλώνει.

Τη φετινή σεζόν επιστρέφει στο Θέατρο Άνεσις με την “Ορέστεια του Στρίντμπεργκ”, μια παράσταση που φέρνει το γνώριμο ανατρεπτικό της στυλ στα άκρα. Και για να ξεκαθαρίσουμε κάτι από την αρχή: όχι, ο Στρίντμπεργκ δεν έγραψε ποτέ καμία “Ορέστεια“. Αυτό ήταν έργο του Αισχύλου.

Μια αναπάντεχη Ορέστεια

Η Λένα Κιτσοπούλου παίρνει τρία έργα του Σουηδού δραματουργού – “Ο Χορός του Θανάτου”, “Οι Δανειστές” και “Η Πιο Δυνατή” – και τα μετατρέπει σε μια σύνθεση που μοιάζει περισσότερο με “τραγωδία παραλογισμού”. Η επιλογή του τίτλου “Ορέστεια” δεν είναι τυχαία. Η σκηνοθέτιδα αντλεί τη θεματολογία της από τον Αισχύλο, ανατρέχοντας στον κύκλο της ζωής και της ανθρώπινης φύσης: έρωτας, μίσος, εκδίκηση, φόνος, ενοχές.

Η σύνδεση ανάμεσα στον Αισχύλο και τον Στρίντμπεργκ προκύπτει μέσα από τη βαθιά διερεύνηση της ανθρώπινης ψυχολογίας και των σκοτεινών πτυχών των σχέσεων, κάτι που διαπερνά και το αρχαίο ελληνικό δράμα και τα έργα του Σουηδού συγγραφέα.

Έρωτας, μίσος, φόνος: Καλώς ήρθατε στον κόσμο της Λένας Κιτσοπούλου

Η προσέγγιση της Κιτσοπούλου είναι αναρχική, ασεβής και βαθιά ιδιοσυγκρασιακή. Τα έργα του Στρίντμπεργκ, γεμάτα συναισθηματική βία, σχέσεις εξουσίας και καταστροφικά πάθη, ταιριάζουν απόλυτα με την καλλιτεχνική της γλώσσα.

Μέσα από τη ματιά της, αυτές οι ιστορίες μετατρέπονται σε έναν καθρέφτη της ανθρώπινης φύσης: σκοτεινός, διαστρεβλωμένος, αλλά πάντα αληθινός. Τα σκοτεινά τρίγωνα των σχέσεων έρχονται στο προσκήνιο, εκεί όπου το μίσος, η εκδίκηση και η ερωτική απόγνωση συγκρούονται σε έναν φαύλο κύκλο. Άλλωστε οι ανθρώπινες συγκρούσεις και τα πάθη παραμένουν αναλλοίωτα στον χρόνο.

Η Κιτσοπούλου κάνει αυτό που ξέρει πολύ καλά να κάνει: διατηρεί την ειρωνική και σαρκαστική γραφή του Στρίντμπεργκ, παίζει με τη δομή και το ύφος του, δημιουργεί ένα κολάζ τραγικών και κωμικών στοιχείων, ενώ παράλληλα προσθέτει τη χαρακτηριστική σφραγίδα της, με σύγχρονες αναφορές και σουρεαλιστικά στοιχεία.
Μέσα σε ένα γεμάτο δίωρο βλέπουμε όλη τη ζωή μας να περιγράφεται με τρόπο αιχμηρό, ειλικρινές και ανελέητα κωμικό.

Από τις βωμολοχίες και την κατάντια του γάμου, μέχρι την τοξικότητα των σύγχρονων σχέσεων και την αρρώστια της ανθρώπινης ψυχής, η παράσταση ξεγυμνώνει τις πιο σκοτεινές πτυχές της ύπαρξης. Οι ασθένειες του νου, τα ζωώδη ένστικτα και τα αδιέξοδα των κοινωνικών ρόλων περνούν από το θεατρικό μικροσκόπιο, θυμίζοντάς μας ότι, παρά τις φιλοδοξίες μας για πολιτισμό, ωριμότητα και εξέλιξη, η ανθρώπινη φύση μας παραμένει βαθιά πρωτόγονη.

Η Κιτσοπούλου δε χαρίζεται ούτε στους ήρωές της ούτε στο κοινό. Με μια αφήγηση γεμάτη σαρκασμό, καυστικότητα και υπαρξιακές αιχμές, παρουσιάζει ανθρώπους που παλεύουν με την υποκρισία, την απελπισία και την ανάγκη τους για αποδοχή. Στη σκηνή ζωντανεύουν χαρακτήρες γεμάτοι οργή, ζήλια, ερωτική εξάρτηση και φόβο προδοσίας. Και όλα αυτά ενώ ακούμε την “Πανσέληνο” της Χαρούλας Αλεξίου και το “Δανεικά” της Μαντώς.

Είναι οι ήρωες που κουβαλούν τη σύγχρονη τραγωδία: την ανάγκη να αγαπήσουν και να αγαπηθούν, αλλά και την τάση να καταστρέψουν ό,τι πολυτιμότερο έχουν όταν νιώσουν υποτιμημένοι, προδομένοι ή ανεπαρκείς. Η παράσταση μετατρέπει την καθημερινότητα σε ένα σκηνικό τρελοκομείο, όπου όλα μοιάζουν με μια υπερβολική, αλλά οικεία, αντανάκλαση της δικής μας ζωής.

Το γέλιο βγαίνει αβίαστα από το κοινό στην πλατεία, τα “χάλια” άλλωστε των ηρώων είναι μαύρα και άραχνα και οι αδυναμίες τους άπειρες. Ωστόσο, είναι τραγική η στιγμή που το γέλιο, η σάτιρα, ακόμα και οι πιο σουρεαλιστικές στιγμές, λειτουργούν ως καθρέφτης της ανθρώπινης αλήθειας και λειτουργούν.

Οι ερμηνείες

Τέσσερις εξαιρετικοί ηθοποιοί χαρίζουν σπάνιες στιγμές θεατρικής απόλαυσης επί σκηνής. Αποκάλυψη η κωμική πλευρά της Ευδοκίας Ρουμελιώτη που σαρώνει επί σκηνής ερμηνευτικά εκπλήσσοντάς μας με τις αιφνίδιες εκφραστικές εναλλαγές της και με την ικανότητά της να περνά με άνεση από το χιούμορ σε πιο σκοτεινές αποχρώσεις.

Εξαιρετική στην ερμηνεία της, η Μαρία Μοσχούρη καταφέρνει να “αγκαλιάσει” κάθε στοιχείο υπερβολής και παραλογισμού, μετατρέποντάς το σε κάτι απόλυτα οικείο και φυσικό. Με τη σκηνική της παρουσία, γεφυρώνει το παράδοξο με την καθημερινότητα, δημιουργώντας μια αίσθηση αβίαστης αλήθειας ακόμα και στις πιο ακραίες στιγμές.

Αμφότεροι, Χρήστος Σαπουντζής και Χρήστος Μαλάκης επιβεβαιώνουν εκ νέου την υψηλή υποκριτική τους ποιότητα με τις υψηλού επιπέδου ερμηνείες τους. Ο Χρήστος Μαλάκης, ισορροπεί με μαεστρία ανάμεσα στο τραγικό και το κωμικό δημιουργώντας έναν χαρακτήρα εκρηκτικό, πολύπλευρο και ζωντανό. Ο Χρήστος Σαπουντζής, από την άλλη, στον ρόλο ενός πιο στιβαρού και γειωμένου ήρωα, προσφέρει την απαραίτητη σταθερότητα που λειτουργεί ως αντίβαρο στην υπερβολή των υπόλοιπων χαρακτήρων.

Αξίζει τελικά να δεις την παράσταση της Λένας Κιτσοπούλου;

Η Λένα Κιτσοπούλου επιστρέφει με μια αποκαλυπτική κωμωδία που δεν αφήνει κανέναν αλώβητο. Με τον χαρακτηριστικό της τρόπο, μας “ξεμπροστιάζει” τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, φωτίζοντας τις αντιφάσεις, τα σκοτάδια και τις αλήθειες μας.

Μια παράσταση που, μέσα από το χιούμορ και τον παραλογισμό, μας αναγκάζει να κοιτάξουμε βαθιά μέσα μας και να αναρωτηθούμε για την ανθρώπινη φύση, τις σχέσεις μας και τις κοινωνικές μας δομές.