Στο L.A. καίγεται το αμερικανικό όνειρο

Το 1997 ήταν η πρώτη φορά που οδήγησα στον Pacific Highway. Η Σώτη Τριανταφύλλου γράφει ότι ο California 1, όπως είναι το επίσημο όνομα του αυτοκινητοδρόμου, είναι η ωραιότερη διαδρομή που μπορείς να κάνεις στον δυτικό κόσμο. («Λος Άντζελες», εκδόσεις Πατάκη).  Εννοεί το κομμάτι ανάμεσα στο Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες.

Eχει δίκιο. Για αυτό και επανέλαβα το road trip άλλες δύο φορές στα χρόνια που πέρασαν. Φτάνοντας, το 1997, στο Μάλιμπου, λίγο πριν το Λος Άντζελες, με τον ωκεανό και τα παραμυθένια σπίτια στα δεξιά, θυμήθηκα τους τίτλους αρχής στο «American Gigolo». Ο Ρίτσαρντ Γκιρ οδηγεί ένα κάμπριο στον ίδιο αυτοκινητόδρομο ενώ ακούγεται το «Call me» των Blondie. Ηθελα να δοκιμάσω μία αναπαράσταση της σκηνής -είχα ακόμα μαλλιά και θα έκανα παιχνίδι με τον αέρα. Αλλά στο αυτοκίνητο έπαιζε κασέτα με Σφακιανάκη, στο βάθος άρχισε να αχνοφαίνεται το λούνα παρκ στη Σάντα Μόνικα και έπρεπε να έχω κατά νου τη διασταύρωση με τη Sunset Boulevard.

Aπό τον παραλιακό δρόμο, στο ύψος του Palisades, στρίβεις αριστερά και αρχίζεις να ανεβαίνεις τη Sunset. Εκείνο το σημείο, με την οργιώδη βλάστηση και τις φανταστικές βίλες, εκεί που νομίζεις ότι το Hotel California θα αρχίσει να παίζει από μόνο του, τώρα έχει γίνει στάχτη.

H Sunset Boulevard, δηλαδή η λεωφόρος που οδηγεί στο ηλιοβασίλεμα, έχει μήκος 35 χιλιόμετρα. Και μέσα της χωράει σχεδόν όλος ο κόσμος. Θα διασχίσεις το Bel Air και το Beverly Hills, αλλά θα περάσεις και από περιοχές που καλό είναι να προσέχεις -ακόμα και στο Hollywood έχει σημεία που ενδέχεται να βρεθείς με ένα μαχαίρι στο λαιμό. Γιατί το Λος Άντζελες δεν είναι μία πόλη. Είναι το άθροισμα πολλών διαφορετικών πόλεων και χωριών. Ας πούμε σε απόσταση είκοσι λεπτών από το Beverly Hills είναι το Skid Row, μία από τις πιο άγριες περιοχές των ΗΠΑ με χιλιάδες ανθρώπους που ζουν στο δρόμο ή σε αντίσκηνα.

Δεν υπάρχει απάντηση στο ερώτημα για το αν είναι ωραίο το Λος Άντζελες. Εξαρτάται πού είσαι, τι βλέπεις και σε τι διάθεση βρίσκεσαι. Η Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, είναι πολύ πιο «συμπαγής» ως πόλη και ταυτότητα. Το Λος Άντζελες δεν είναι. Μπορείς, ας πούμε, να μιλήσεις για τον New Yorker. Όχι όμως και για τον κάτοικο του Λος Άντζελες, εκεί οι αστικές φυλές είναι αμέτρητες.

Έχω επισκεφτεί την πόλη πέντε φορές όλες και όλες. Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι τη γνωρίζω, αλλά δεν μου είναι και εντελώς άγνωστη, έχω οδηγήσει στα σωθικά της. Ποτέ μου δεν αισθάνθηκα ότι βρίσκομαι σε μία πόλη, αλλά σε σημεία που απλώς συρράπτονται από λεωφόρους και οδικούς άξονες με αντίσκηνα αστέγων στις παρυφές τους. Η θέα της, από τους λόφους του Hollywood, είναι εφιαλτική το πρωί και καθηλωτική το βράδυ. Το L.A. είναι εναλλασσόμενα καρέ από διαφορετικές ταινίες. Και για κάποιο μυστήριο λόγο αισθάνεσαι ότι τις έχεις δει όλες. Αυτό σου συμβαίνει σε πόλεις όπως το Λος Άντζελες και η Νέα Υόρκη. Τις γνωρίζεις πριν καν τις επισκεφτείς. Κινείσαι στους δρόμους τους με μία αίσθηση οικειότητας. Βλέπεις τον τύπο που κάθεται έξω από το μαγαζί και σου φαίνεται γνωστός. Χαζεύεις τα κορμιά στο Venice Beach και νομίζεις ότι τους έβαλες καρδούλα στο instagram. Στέκεσαι μπροστά σε ένα σπίτι στο Beverly Hills και προσπαθείς να θυμηθείς πού το έχεις δει.

Είναι μία πόλη που περιγράφει σε μεγάλο βαθμό την αμερικανική ιδιοσυστασία. Εκεί είναι το αμερικανικό όνειρο, αλλά και ο εφιάλτης. Και τώρα που η πόλη περικλείεται από ένα πύρινο στεφάνι, η λάμψη μετατρέπεται σε σκότος και η χλιδή σε αποκαΐδια, μέσα από τις φλόγες αναδύεται ο συμβολισμός για μία Αμερική που φλέγεται και αλλάζει δραματικά. Αυτό το απαλό, το γλυκό καλιφορνέζικο φως, που σε καλεί να πιεις ένα ποτήρι κρασί χαζεύοντας τον ωκεανό χωρίς ορίζοντα, πάει τώρα να σβήσει. Και εκεί που, περιηγούμενος στην πόλη,  έψαχνες να διαλέξεις ταινία για να βάλεις τον εαυτό σου, τώρα έμεινες μόνο με σενάρια καταστροφής.

Η φωτιά κατακαίει την πιο χρυσή εκδοχή του αμερικανικού ονείρου. Καίγεται η πόλη που, εδώ και έναν αιώνα, υποδέχεται τους πιο φιλόδοξους, τους πιο τρελούς και τους πιο προικισμένους του κόσμου. Eνα φανατικός χριστιανός ίσως ξαναδεί την τιμωρία του Θεού στα Σόδομα. Και, για φαντάσου, δεν υπάρχει κάποια γνωστή ταινία με σενάριο για το φλεγόμενο Λος Άντζελες. Έχουν γυριστεί φιλμ με ατομικές βόμβες στην πόλη, πανδημία, τσουνάμι, εξωγήινους. Κανένας δεν την έκαψε σε τέτοιο βαθμό. Γιατί τα πιο ακραία σενάρια τα κρατάει η ζωή για τον εαυτό της.