Νέο άλμα στις τιμές αερίου και ρεύματος απειλεί τους καταναλωτές

Στα 205 ευρώ ανά Μεγαβατώρα ανεβαίνει σήμερα η τιμή χονδρικής ρεύματος στο Χρηματιστήριο Ενέργειας με ημερήσια άνοδο 46%. Η ζήτηση διατηρείται σε αυξημένα επίπεδα ως αποτέλεσμα του κύματος ψύχους, ενώ ο καιρός δεν επιτρέπει να μπούν δυναμικά οι ΑΠΕ, κι έτσι το ακριβό φυσικό αέριο ανεβάζει ακόμα περισσότερο τις τιμές ρεύματος.

Τη γεωπολιτική ανασφάλεια που επικρατεί διεθνώς και προϊδεάζει για μια δύσκολη χρονιά στο μέτωπο του φυσικού αερίου, αναδεικνύουν οι εξελίξεις στην αγορά και το παράδοξο φαινόμενο οι τιμές στα παράγωγα για το προσεχές καλοκαίρι να παραμένουν «καρφωμένες» στα ψηλά τωρινά επίπεδα.

Το τροφοδοτούν μια σειρά από καθημερινές πλέον ειδήσεις με γεωπολιτικό αποτύπωμα, από το «φάντασμα» των δολιοφθορών σε ενεργειακές υποδομές, όπως στον αγωγό Turkstream που ξυπνά μνήμες 2022, μέχρι το κλίμα για επιβολή νέων κυρώσεων.

Τελευταία κίνηση, το αίτημα 10 χωρών- μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων οι Σουηδία, Δανία, Φιλανδία, Πολωνία, Τσεχία και οι τρεις βαλτικές, για μείωση των εισαγωγών ρωσικού αερίου και LNG, και ενώ είχε προηγηθεί τη Παρασκευή ένα ακόμη πακέτο αμερικανικών κυρώσεων κατά της ρωσικής πετρελαϊκής βιομηχανίας.

Η αναβίωση της ανησυχίας αποτυπώνεται στον ολλανδικό χρηματιστηριακό κόμβο του TTF, όχι μόνο στα συμβόλαια παράδοσης Φεβρουαρίου που στον απόηχο των εξελίξεων εκτινάχθηκαν πάνω από τα 48 ευρώ/ MWh (+7%), αλλά και στα παράγωγα για όλους τους επόμενους μήνες.

Ένας λόγος ακόμα είναι το γεγονός ότι, επειδή ο φετινός χειμώνας είναι ψυχρότερος από τους προηγούμενους, λόγω των αυξημένων αναγκών θέρμανσης, οι ευρωπαϊκές αποθήκες φυσικού αερίου αδειάζουν ταχύτερα από άλλες χρονιές και οι αγορές προεξοφλούν ότι η αναπλήρωση των αποθεμάτων θα γίνει σε υψηλές τιμές.

Η αλήθεια είναι ότι η αβεβαιότητα είναι διάχυτη στις αγορές, παρά τις διαβεβαιώσεις της Κομισιόν ότι δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας. Και αυτό, καθώς αθροίζονται πολλά:

• Ο χειμώνας που είναι πιο ψυχρός από τους δύο προηγούμενους
• Τα αυξανόμενα περιστατικά δολιοφθορών σε υποδομές, που ξυπνούν μνήμες Σεπτεμβρίου 2022 όταν είχε γίνει το σαμποτάζ στον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream
• Η διακοπή των transit ροών ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας
• Η πίεση για αυστηρότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας που ασκείται πλέον και από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, προκειμένου να περιοριστεί ο «σκιώδης στόλος» της Μόσχας με τον οποίο παρακάμπτει το ανώτατο όριο τιμής που της έχει επιβληθεί από τους G7.
• Η Ασία που εισάγει περισσότερο LNG, αυξάνοντας τις τιμές.

Σε αυτά έρχεται να προστεθεί η αδυναμία του αγωγού TAP να φέρει Αζέρικο αέριο, λόγω τεχνικών προβλημάτων. Συγκεκριμένα, η προθεσμία για επαναφορά των ποσοτήτων που μεταφέρονται μέσω του αγωγού ΤΑΡ, έλαβε χθες τρίτη παράταση από τις αζέρικες αρχές Ως γνωστόν, το τεχνικό πρόβλημα σε πλατφόρμα της Κασπίας οδήγησε σε διακοπή των προμηθειών προς Ελλάδα, Σερβία και Βουλγαρία. Από τις 9 Ιανουαρίου οι ποσότητες βρίσκονται στο μηδέν και πλέον τέθηκε ως νέα ημερομηνία η 19η του μήνα.

Επιστολή Μητσοτάκη

Αξίζει να αναφερθεί ότι με νέα του επιστολή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παροτρύνει την Ε.Ε. να αναπτύξει νέες στρατηγικές για μείωση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού.

Όπως αναφέρει σχετικά δημοσίευμα του Bloomberg, ο πρωθυπουργός απέστειλε επιστολή στην πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όπου τονίζει πως το υψηλό ενεργειακό κόστος απαιτεί ταχύτερες και διαφορετικές δράσεις.

Ο ίδιος επισήμανε το ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακός κόμβος στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, μέσω επενδύσεων σε τερματικά LNG, αγωγούς και διασυνδέσεις.

Ταυτόχρονα, έθεσε το ζήτημα της καλύτερης ενσωμάτωσης των εθνικών δικτύων και κάλεσε για νέα έμφαση στην ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο επισημαίνοντας το νέο γεωπολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται. Υπενθύμισε παράλληλα ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει να εξαρτάται από το αέριο για τις επόμενες δύο δεκαετίες παρά τα φιλόδοξα σχέδιά της.

Στο θέμα του ηλεκτρισμού, πρότεινε τη σύσταση μιας ομάδας εργασίας για αύξηση των διασυνοριακών ροών σε περιοχές όπου παρατηρούνται έντονες τιμολογιακές διαφορές. Επιπλέον, κάλεσε την Ε.Ε. να βελτιώσει την αδειοδοτική διαδικασία για τα έργα δικτύου και να περιορίσει το κόστος που σχετίζεται με την υπερρύθμιση των εκπομπών.