ΡΩΤΗΣΑΜΕ ΤΟ CHATBOT ΤΟΥ ΙΛΟΝ ΜΑΣΚ ΑΝ Η ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΟΝΤΩΣ ΣΩΖΕΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Βάλαμε στην ίδια εξίσωση όλους τους τύπους καυσίμων των αυτοκινήτων, για βρούμε ποιος εκπέμπει τις μικρότερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα -γνωστό εχθρό της ανθρωπότητας.
Το διοξείδιο του άνθρακα είναι ο τύπος ρύπου που υποτίθεται πως πρέπει να μειώσουμε δραστικά, αν θέλουμε να συνεχίσει να υπάρχει ζωή (άνθρωποι και όλα τα άλλα είδη) πάνω σε αυτόν τον πλανήτη, με την ηλεκτροκίνηση να προωθείται ως εκ των κυρίων τρόπων μείωσης των επιπέδων των εκπομπών.
Το Co2 έχει προσδιοριστεί ως η κύρια ‘τροφή’ της κλιματικής κρίσης, καθώς δεδομένα δείχνουν πως οι οδικές μεταφορές αντιπροσωπεύουν περίπου το 1/5 των εκπομπών αερίου της ΕΕ.
Εξ ου και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί προγράμματα για την αγορά ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, στο πλαίσιο πολιτικής που έχει ως στόχο τις μηδέν εκπομπές, έως το 2035.
Είναι όμως, τα ηλεκτροκίνητα οχήματα φίλοι του περιβάλλοντος ή δεν δίνουν ακριβώς ό,τι υπόσχονται -τουτέστιν τις πιο μειωμένες εκπομπές Co2 από όλους τους τύπους καυσίμων;
Αυτή ήταν η τελευταία απορία του Product & Audience Director της 24Media, Δημήτρη Βάσσου.
Ζήτησα να τη λύσει το chatbot που ανήκει στον άμεσο συνεργάτη του ανθρώπου που θα αναλάβει επισήμως την προεδρία των ΗΠΑ τη Δευτέρα, ιδιοκτήτη της κολοσσού ηλεκτροκίνητων οχημάτων, που ζήτησε αύξηση των φόρων και πιο αυστηρούς κανόνες για τις εκπομπές αερίων για τα αυτοκίνητα με αέριο στη Μεγάλη Βρετανία. και φυσικά τις ΗΠΑ.
Για την ακρίβεια, ρώτησα τον Grok που θα βρεις στο Twitter-X του Ίλον Μασκ να ‘πει’ ποιος τύπος καύσιμου εκπέμπει το λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα (το μεγαλύτερο εχθρό της ανθρωπότητας και όλων των άλλων ειδών του πλανήτη που λέγεται Γη) από την κατασκευή του έως τη συμπλήρωση μιας πενταετίας χρήσης -ή αν προτιμάτε στα 60.000 χιλιόμετρα, άρα 12.000 το χρόνο.
Η σύγκριση έγινε μεταξύ,
- ενός Tesla Model Y,
- ενός υβριδικού,
- ενός βενζινοκίνητου,
- ενός πετρελαιοκίνητου,
- ενός με αέριο και
- ενός με υγραέριo.
Διευκρινίζεται πως οι εκτιμήσεις που ακολουθούν αφορούν τη μέση απόδοση, τα πρότυπα οδήγησης και τις πηγές ενέργειας, με τους ακριβείς αριθμούς να διαφέρουν ανάλογα με την τεχνολογία των μπαταριών και των οχημάτων, τη συντήρηση, τις συνήθειες οδήγησης και το πόσο παλιό είναι το αυτοκίνητο.
Το αποτέλεσμα είναι το εξής:
- Υβριδικό: 20.000–25.000 kg Co2.
- Tesla Model Y: 22.000–27.000 kg Cο2.
- Φυσικό αέριο: 21.000–29.000 kg Co2e.
- Υγρό αέριο: 21.000–26.000 kg Co2
- Βενζινοκίνητο: 27.000–35.000 kg Cο2.
Ως εκ τούτου, νικητής είναι το υβριδικό αυτοκίνητο και όχι το ηλεκτροκίνητο που είναι και το ακριβότερο όλων.
Να κάνουμε ωστόσο, κάποιες παρατηρήσεις.
Το Tesla Model Y έχει τις χαμηλότερες εκπομπές, εάν η πηγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι σε μεγάλο βαθμό ανανεώσιμη. Σε περιοχές με υψηλή ηλεκτρική ενέργεια με βάση τον άνθρακα, οι έμμεσες εκπομπές αυξάνονται.
Τα αυτοκίνητα με υγρό αέριο και τα υβριδικά είναι τα πιο αποδοτικά μεταξύ των οχημάτων που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα -τα οποία φτάνουν σε εμάς μετά την εξόρυξη και τη διύλιση.
Τα αυτοκίνητα βενζίνης και πετρελαίου έχουν τις υψηλότερες εκπομπές ρύπων, λόγω της χαμηλότερης απόδοσης καυσίμου και της υψηλής περιεκτικότητας του καυσίμου σε άνθρακα.
Τα αυτοκίνητα φυσικού αερίου εκπέμπουν λιγότερο Co2 από τα αυτοκίνητα με βενζίνη και πετρέλαιο, αλλά είναι λιγότερο αποδοτικά από τα υβριδικά ή τα οχήματα με υγραέριο.
ΠΩΣ ΤΑ ΥΒΡΙΔΙΚΑ “ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ” ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ
Κάπου εδώ ήλθε η ώρα για τις πρώτες διευκρινίσεις. Οι εκπομπές αρχίζουν από την κατασκευή (τα ηλεκτρικά έχουν μπαταρία, τα υβριδικά πρόσθετη μπαταρία και όλα τα άλλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται για ό,τι υπάρχει στο όχημα -πχ semiconductors, γνωστά ως ‘τσιπάκια’), συνεχίζονται με τη λειτουργία του οχήματος (στα ηλεκτροκίνητα είναι η φόρτιση και πιο συγκεκριμένα, την ένταση του άνθρακα του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και σε όλους τους άλλους τύπους ο Co2 που εκπέμπεται κατά τη χρήση -ανά χιλιόμετρο) και ολοκληρώνονται με την ανακύκλωση.
Εδώ οριακά κερδίζουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Κατά την ανακύκλωση μπαταρίας του Tesla Model Y εκπέμπονται περίπου 100 με 150 κιλά διοξειδίου του άνθρακα. Αυτή των υβριδικών είναι μεν, παρόμοια, αλλά σε μικρότερη κλίμακα αφού η μπαταρία είναι μικρότερη, συγκριτικά με τα EV (Εlectric Vehicles).
Αμφότερα ωστόσο, έχουν ένα επιπλέον βήμα ανακύκλωσης που ακόμα δεν ακολουθεί ένα πρότυπο. Εκτιμάται πως η ανάκτηση υλικών μπορεί να ‘σώσει’ 1 με 2 τόνους Co2 ανά μπαταρία, συγκριτικά με την παραγωγή μιας από το μηδέν.
Όλοι οι άλλοι τύποι αυτοκινήτων δεν έχουν μπαταρία, μεν αλλά η χρήση ενέργειας για την αποσυναρμολόγηση, την τήξη και την διύλιση της ανακύκλωσης των μετάλλων (χάλυβας, αλουμίνιο, χαλκός), των πλαστικών και των καουτσούκ μπορεί να εκπέμψει 100 με 200 κιλά Co2, ανά όχημα. Υπάρχουν όμως, καθιερωμένες διαδικασίες που είναι λιγότερο ενεργοβόρες από την ανακύκλωση μπαταριών.
ΠΟΥ ΧΑΝΕΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Η ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ
Yπάρχει πλούσια βιβλιογραφία που υποδεικνύει ότι οι μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων μπορεί να έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα στη φάση της κατασκευής, λόγω της εξόρυξης και της επεξεργασίας πρώτων υλών -πχ λίθιο, κοβάλτιο, νικέλιο.
Δηλαδή, η χημεία της μπαταρίας επηρεάζει πόσο μολύνεται το περιβάλλον κατά την κατασκευή.
Το Massachusetts Institute of Technology (εν συντομία ΜΙΤ) εξηγεί ότι «οι μπαταρίες ιόντων λιθίου είναι μια δημοφιλής πηγή ενέργειας για καθαρές τεχνολογίες, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα, λόγω της ποσότητας ενέργειας που μπορούν να αποθηκεύσουν σε μικρό χώρο, των δυνατοτήτων φόρτισης και της ικανότητας να παραμένουν αποτελεσματικές μετά από εκατοντάδες ή και χιλιάδες κύκλους φόρτισης.
Αυτές οι μπαταρίες αποτελούν κρίσιμο μέρος των τρεχουσών προσπαθειών για την αντικατάσταση των αυτοκινήτων που κινούνται με φυσικό αέριο ή άλλες πηγές ενέργειας, που εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα (Co2) και άλλα αέρια θερμοκηπίου.
Οι ίδιες δυνατότητες καθιστούν τις μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων EV καλές υποψήφιες για αποθήκευση ενέργειας για το ηλεκτρικό δίκτυο».
Αναφέραμε το «ναι μεν». Πάμε στο «αλλά».
«Η διαδικασία κατασκευής των μπαταριών και των εξαρτημάτων τους εκπέμπει Cο2, μεταξύ άλλων περιβαλλοντικών και κοινωνικών ανησυχιών».
Η παραγωγή μπαταριών για Electric Vehicles (EV) και δη η εξόρυξη και η επεξεργασία υλικών έχουν δεδομένα σημαντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, με τις εταιρείες που τις φτιάχνουν να εστιάζουν στο εφάπαξ -τις εκπομπές στον κύκλο ζωής του οχήματος που είναι χαμηλότερες από τους περισσότερους άλλους τύπους.
Τι δείχνουν τα νούμερα για τις μπαταρίες των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων
Η φάση κατασκευής ενός ηλεκτρικού οχήματος, συμπεριλαμβανομένης της μπαταρίας, μπορεί να εκπέμπει από 3 έως 15 τόνους ισοδύναμου Cο2. Μεγάλο μέρος αυτού να προέρχεται από την παραγωγή μπαταριών: για μια τυπική μπαταρία EV (περίπου 75-80 kWh) εκπέμπονται από περίπου 4 έως 16 τόνους ισοδύναμου Co2.
H ακριβής ποσότητα εξαρτάται από ιδιαιτερότητες, όπως η τοποθεσία κατασκευής, οι πηγές ενέργειας και οι τεχνολογικές εξελίξεις.
Μελέτη που έκανε το IVL Swedish Environmental Research Institute και δημοσιεύτηκε το 2019 βρήκε ότι η παραγωγή μιας kWh χωρητικότητας μπαταρίας ιόντων λιθίου μπορεί να εκπέμπει από 150 έως 200 kg ισοδύναμου Co2 -ανάλογα με το ενεργειακό μείγμα που χρησιμοποιείται.
Μια τυπική μπαταρία 75 kWh μπορεί να εκπέμψει από 11.25 έως 15 τόνους διοξειδίου του άνθρακα.
Η έκθεση της McKinsey πρότεινε το 2023 ότι η παραγωγή μιας μπαταρίας 75 kWh θα μπορούσε να εκπέμπει περισσότερους από 7 τόνους Co2e.
Στα θετικά είναι πως με το πέρασμα του χρόνου αναπτύσσονται πιο βιώσιμα υλικά για την παραγωγή και πιο φιλικές προς το περιβάλλον διαδικασίες ανακύκλωσης. Μαζί θα μειώσουν περαιτέρω το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των EV.
ΠΟΥ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΚΑΤΑ ΚΡΑΤΟΣ Η ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ
Tα ηλεκτρικά αυτοκίνητα παράγουν μηδενικές άμεσες εκπομπές από την εξάτμιση, μειώνοντας σημαντικά την τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση. Όλες οι άλλες εκδόσεις (βενζίνη, αέριο, πετρέλαιο) έχουν εκπομπές ποικιλίας ρύπων από την εξάτμισή τους. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε το διοξείδιο του άνθρακα, τη σωματιδιακή ύλη (PM), το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) και τα οξείδια του αζώτου (ΝΟx).
Ένα μέσο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο μπορεί να εκπέμψει μεταξύ 400 με 500 γραμμάρια Co2 ανά χιλιόμετρο που διανύει, ανάλογα με παράγοντες, όπως είναι η απόδοση καυσίμου, οι συνθήκες οδήγησης και η συντήρηση του αυτοκινήτου.
Εδώ θα βάλουμε μια άνω τελεία.
Η «παγίδα» της φόρτισης της μπαταρίας
Κατά τη φόρτιση των μπαταριών των EV εκπέμπονται ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, ανάλογα με το βαρύ άνθρακα του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται. Στα θετικά είναι πως τα δίκτυα αυτά γίνονται ολοένα και πιο ‘καθαρά’.
Σε βάθος πενταετίας ή 60.000 χιλιομέτρων, η κατασκευή μπαταρίας και η φόρτιση δίνουν από 22 έως 27 τόνους Co2. Τα υβριδικά ‘έχουν από 20 έως 25 τόνους.
Σε 5 χρόνια ή 60.000 χιλιόμετρα χρήσης των άλλων τύπων, τα βενζινοκίνητα εκπέμπουν από 27 με 35 τόνους, αυτά που χρησιμοποιούν αέριο από 21 έως 29 τόνους και όσα χρησιμοποιούν υγραέριο από 21 έως 26 τόνους.
Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι το μέλλον και ήλθαν για να μείνουν, με τους ερευνητές να εξετάζουν το υδρογόνο ως καύσιμο που είναι μακρά της δεύτερης, η πιο φιλική προς το περιβάλλον επιλογή, αλλά στην παρούσα φάση είναι πανάκριβη και δεν έχουν οριστικοποιηθεί όλα τα πώς και τα γιατί (για παράδειγμα, το ‘ρεζερβουάρ’ είναι τόσο ογκώδες που δεν μπορεί να μπει σε αυτοκίνητο πόλης, ενώ το υδρογόνο έχει αέρια μορφή και πρέπει να βρεθεί τρόπος να αποθηκεύεται και να μεταφέρεται).
Ας δούμε ένα demo.
