ΝΤΟΝΑΛΝΤ ΤΡΑΜΠ & ΣΟΥ ΖΙ ΤΣΟΥ: ΜΙΑ ΑΓΑΠΗ ΜΕ ΛΕΦΤΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

Ο Σου Ζι Τσου, CEO του TikTok, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας παγκόσμιας συζήτησης με επιχειρηματικές και γεωπολιτικές προεκτάσεις. Δεδομένο πρώτο, το TikTok είναι η πιο δημοφιλής πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης στον κόσμο. Δεδομένο δεύτερο, οι Ηνωμένες Πολιτείες για χρόνια εξέφραζαν σοβαρές ανησυχίες για την εθνική τους ασφάλεια, κατηγορώντας την εφαρμογή για πιθανή επιρροή από την κινεζική κυβέρνηση.

Με την κυβέρνηση Μπάιντεν να επιβάλλει αυστηρούς περιορισμούς, ο CEO του TikTok, Σου Ζι Τσου είδε στις 19/1 του τρέχοντος έτους το TikTok να δείχνει “μαύρο” στις ΗΠΑ. Κι εκεί που θεωρεί ότι χάνει όσα έχει χτίσει με κόπο, λίγες ώρες μετά ο Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαιώνει ότι το TikTok θα επιστρέψει και πάλι στην αμερικανική αγορά. Ωστόσο, τίποτα δεν έρχεται χωρίς ανταλλάγματα.

ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ Ο CEO ΤΟΥ TIKTOK;

Η ακρόαση-ορόσημο και οι ανησυχίες για την ασφάλεια των δεδομένων

Τον Μάρτιο του 2023, ο Σου Ζι Τσου κατέθεσε ενώπιον του αμερικανικού Κογκρέσου. Οι νομοθέτες τον πίεσαν για θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των δεδομένων των χρηστών και την πιθανή πρόσβαση της κινεζικής κυβέρνησης στα δεδομένα μέσω του TikTok. Ο Τσου διαβεβαίωσε ότι τα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών αποθηκεύονται σε διακομιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες. “Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η κυβέρνηση της Κίνας έχει πρόσβαση στα δεδομένα μας”, δήλωσε. Παρ’ όλα αυτά, οι νομοθέτες παρέμειναν δύσπιστοι, με έναν εξ αυτών να τονίζει: “Δεν σας πιστεύουμε. Το TikTok αποτελεί απειλή για την εθνική μας ασφάλεια.”

Η ακρόαση αυτή άφησε το TikTok σε επισφαλή θέση. Η κυβέρνηση Μπάιντεν ενέτεινε τις πιέσεις, προχωρώντας σε περιορισμούς που επηρεάζουν κρίσιμες αγορές της εταιρείας. Οι εξελίξεις αυτές ανησύχησαν τόσο την εσωτερική διοίκηση του TikTok όσο και τους χρήστες, οι οποίοι φοβήθηκαν για το μέλλον της πλατφόρμας.

Το ταξίδι του Σου Ζι Τσου από τη Σιγκαπούρη, στην… κορυφή

Ο Σου Ζι Τσου γεννήθηκε στη Σιγκαπούρη το 1983. Ο πατέρας του εργαζόταν ως οικοδόμος και η μητέρα του ήταν λογίστρια. Μετά την αποφοίτησή του από το ιδιωτικό Ινστιτούτο Hwa Chong, υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στη Σιγκαπούρη ως αξιωματικός. Στη συνέχεια, σπούδασε οικονομικά στο University College London (UCL). Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, ξεκίνησε την καριέρα του στη Goldman Sachs στο Λονδίνο.

Το 2008, εγκατέλειψε τη θέση του για να μετακομίσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου φοίτησε στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Χάρβαρντ. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, έκανε πρακτική στο τότε νεοσύστατο Facebook. Μετά την αποφοίτησή του το 2010, αφιέρωσε την επόμενη δεκαετία στην εταιρεία επιχειρηματικού κεφαλαίου DST Global, μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο.

Στη διάρκεια των σπουδών του στο Χάρβαρντ, γνώρισε τη σύζυγό του, Βίβιαν Κάο, μια Αμερικανίδα επιχειρηματία, ταϊβανέζικης καταγωγής. Σήμερα, το ζευγάρι έχει δύο παιδιά, ενώ η Κάο κατέχει θέση της διευθύνουσας συμβούλου σε εταιρεία επενδύσεων.

Ο ρόλος του Τραμπ: Από εχθρός, ξαφνικά σύμμαχος του TikTok;

Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε προσπαθήσει να απαγορεύσει το TikTok στις ΗΠΑ το 2020, θα μπορούσε να είναι αυτός που θα σώσει τώρα τη μοίρα της εταιρείας στις ΗΠΑ. Τότε, είχε απειλήσει με πλήρη απαγόρευση, απαιτώντας την πώληση του αμερικανικού τμήματος της εφαρμογής σε εγχώρια εταιρεία. Παρά την αρχική ένταση, ο Τραμπ είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας, με την προϋπόθεση της μεταφοράς των δεδομένων σε αμερικανικούς διακομιστές.

Σήμερα, ο Σου Ζι Τσου ποντάρει το μέλλον του TikTok στην επιστροφή του Τραμπ στην προεδρία. Μια πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις κυβέρνηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες διαπραγματεύσεις για τη λειτουργία του TikTok στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για τον Τραμπ, η επιστροφή της πλατφόρμας θα μπορούσε να παρουσιαστεί ως νίκη στη μάχη της τεχνολογικής ηγεσίας των ΗΠΑ. Η προσέγγισή του στο παρελθόν σχετικά με την οικονομική ανάπτυξη και τη μείωση των ρυθμιστικών εμποδίων υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να προσφέρει μια πιο ευνοϊκή στάση για το TikTok.

Λίγες μόλις ώρες μετά το “μαύρο” στο TikTok, η πλατφόρμα ανακοίνωσε ότι βρίσκεται στη διαδικασία επαναφοράς των υπηρεσιών του στις Ηνωμένες Πολιτείες, ευχαριστώντας τον εκλεγμένο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για την παρέμβασή του μετά την απαγόρευση της εφαρμογής.

Σε δήλωσή της την Κυριακή, η εταιρεία ανέφερε ότι κατέληξε σε συμφωνία με τους παρόχους υπηρεσιών της, έπειτα από τη δέσμευση του Τραμπ να παρατείνει την προθεσμία που έχει δοθεί στη μητρική εταιρεία ByteDance ώστε να βρει αγοραστή.

«Σε συμφωνία με τους παρόχους υπηρεσιών μας, η TikTok βρίσκεται στη διαδικασία αποκατάστασης της υπηρεσίας», αναφέρεται στη δήλωση της εφαρμογής.

«Ευχαριστούμε τον πρόεδρο Τραμπ που παρείχε την απαραίτητη σαφήνεια και διαβεβαίωση στους παρόχους υπηρεσιών μας ότι δεν θα αντιμετωπίσουν κυρώσεις παρέχοντας το TikTok σε πάνω από 170 εκατομμύρια Αμερικανούς, επιτρέποντας σε πάνω από 7 εκατομμύρια μικρές επιχειρήσεις να ευημερήσουν».

Η πλατφόρμα πρόσθεσε: «Αυτό είναι ένα ισχυρό βήμα για την Πρώτη Τροπολογία και κατά της αυθαίρετης λογοκρισίας. Θα συνεργαστούμε με τον πρόεδρο Τραμπ για μια μακροπρόθεσμη λύση που θα διατηρήσει το TikTok στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Η εφαρμογή σταμάτησε να λειτουργεί στις Η.Π.Α. το βράδυ του Σαββάτου, εν όψει της προθεσμίας απαγόρευσης. Ωστόσο, το πρωί της Κυριακής, ο Τραμπ ανακοίνωσε στο Truth Social ότι θα εκδώσει εκτελεστικό διάταγμα τη Δευτέρα για να «κρατήσει το TikTok ενεργό».

Έτσι κι έγινε. Ο Τραμπ υπέγραψε ένα εκτελεστικό διάταγμα που παρατείνει για 75 ημέρες την προθεσμία συμμόρφωσης του TikTok. Ο Τραμπ διέταξε τον υπουργό Δικαιοσύνης να μην επιβάλει το νόμο που απαιτεί την πώληση του TikTok. Δήλωσε ότι η αναστολή δίνει χρόνο για να χαραχθεί μια «κατάλληλη πορεία» που να προστατεύει την εθνική ασφάλεια χωρίς να διακόψει απότομα τη λειτουργία της δημοφιλούς εφαρμογής. Ο Τραμπ εξήγησε ότι άλλαξε στάση για το TikTok, αστειευόμενος ότι η εφαρμογή του φαινόταν ελκυστική επειδή μπορούσε να τη χρησιμοποιεί ο ίδιος. Επίσης, πρότεινε την ιδέα μιας κοινής επιχείρησης με 50-50 συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της κινεζικής μητρικής εταιρείας της TikTok, ByteDance, αν και οι λεπτομέρειες δεν ήταν σαφείς. Ο Τραμπ προειδοποίησε ότι θα μπορούσαν να επιβληθούν νέοι δασμοί στις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα αν δεν επιτευχθεί συμφωνία, χαρακτηρίζοντας την απόρριψη της συμφωνίας ως “εχθρική ενέργεια”.

Ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει εκφράσει τη στήριξή του προς την εφαρμογή, επισημαίνοντας ότι συνέβαλε στη νίκη του στις εκλογές του Νοεμβρίου 2024.

«Έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία για το TikTok, επειδή κέρδισα τη νεολαία με 34 μονάδες», δήλωσε ο Τραμπ τον Δεκέμβριο. «Και υπάρχουν εκείνοι που λένε ότι το TikTok έπαιξε ρόλο σε αυτό».

Γιατί το TikTok επιμένει να συνδέει το όνομά του με τον Τραμπ σε κάθε ανακοίνωση; Είναι απλώς μια προσπάθεια να εξασφαλίσει την παρουσία του στην αγορά ή μια στρατηγική παρουσίασης του Τραμπ ως «σωτήρα» της πλατφόρμας;

Το διακύβευμα για το TikTok, η πολιτική σκακιέρα και οι γεωπολιτικές προεκτάσεις

Η αμερικανική αγορά είναι ζωτικής σημασίας για το TikTok, όχι μόνο λόγω των 170 εκατομμυρίων χρηστών αλλά και της οικονομικής της δυναμικής. Η απαγόρευση που επιβλήθηκε από την κυβέρνηση Μπάιντεν αποτελεί μια υπαρξιακή απειλή για την πλατφόρμα, καθώς η αποκοπή από τις Ηνωμένες Πολιτείες θα είχε εκτεταμένες οικονομικές και στρατηγικές επιπτώσεις. Ο Σου Ζι Τσου, CEO του TikTok, έχει βρεθεί σε δύσκολη θέση, αναζητώντας λύσεις που θα διατηρήσουν την παρουσία της πλατφόρμας στην κρίσιμη αυτή αγορά.

Η πρόσφατη προσέγγιση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του CEO του TikTok αποδεικνύει ότι οι πολιτικές και επιχειρηματικές στρατηγικές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Παρά το γεγονός ότι ως πρόεδρος, ο Τραμπ είχε επιχειρήσει να απαγορεύσει την πλατφόρμα λόγω ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια, σήμερα εμφανίζεται πιο δεκτικός απέναντι στο TikTok, ενδεχομένως αναγνωρίζοντας τη δυναμική επιρροή που ασκεί στους νεότερους Αμερικανούς ψηφοφόρους. Το TikTok, άλλωστε, έχει αποδειχθεί ισχυρό επικοινωνιακό εργαλείο, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο στην προεκλογική στρατηγική του Τραμπ.

Η υπόθεση TikTok υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα της σύγκρουσης επιχειρηματικών και γεωπολιτικών συμφερόντων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αντιμετωπίζοντας την Κίνα ως στρατηγικό ανταγωνιστή, δεν μπορούν να αγνοήσουν τη σημασία της πλατφόρμας στην οικονομία και την κοινωνική δυναμική της χώρας. Με περισσότερους από 170 εκατομμύρια Αμερικανούς χρήστες και πάνω από 7 εκατομμύρια επιχειρήσεις που βασίζονται στο TikTok για διαφήμιση και πωλήσεις, η αποχώρηση της εφαρμογής θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις και να δημιουργήσει τεράστιο κενό στην αγορά των κοινωνικών μέσων.

Ο Σου Ζι Τσου φαίνεται διατεθειμένος να κάνει σημαντικές υποχωρήσεις, ακόμα και να εξετάσει το ενδεχόμενο πώλησης του αμερικανικού τμήματος της εταιρείας, ώστε να αποφύγει μια ολική έξοδο από τις ΗΠΑ. Η διαπραγματευτική του τακτική περιλαμβάνει την προσαρμογή στις απαιτήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης, ενώ παράλληλα επιχειρεί να διατηρήσει την ακεραιότητα της εταιρείας του.

Η συμμαχία με τον Τραμπ μπορεί να προσφέρει στο TikTok μια δεύτερη ευκαιρία. Ο Τραμπ βλέπει στο TikTok όχι μόνο μια επιχειρηματική ευκαιρία, αλλά και έναν πιθανό σύμμαχο στην επιρροή της κοινής γνώμης, ιδίως των νεότερων ηλικιών. Αυτή η πολιτική προσέγγιση ενδέχεται να αναδείξει το TikTok σε εργαλείο πολιτικής επιρροής, θέτοντας όμως ταυτόχρονα νέα ερωτήματα σχετικά με την ανεξαρτησία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και τον έλεγχο των δεδομένων των χρηστών.

Παρά τον σάλο που προκάλεσε το θέμα του TikTok το τελευταίο διάστημα, ο CEO της εφαρμογής βρέθηκε στο Καπιτώλιο για να παρακολουθήσει την ορκωμοσία του αμερικανού προέδρου. Όπως φαίνεται, ο Σου Ζι Τσου είναι αποφασισμένος να κάνει ό,τι χρειαστεί για να κρατήσει την πλατφόρμα στην κορυφή, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει προσαρμογή σε δύσκολες πολιτικές απαιτήσεις ή ακόμα και σε στρατηγικές συμμαχίες με αμφιλεγόμενες πολιτικές φιγούρες όπως ο Τραμπ.

Πόση δύναμη θα έχει στα χέρια του ο Τραμπ, έχοντας στην αυλή του τους Μαρκ Ζάκερμπεργκ, Ίλον Μασκ, Τζεφ Μπέζος και Σου Ζι Τσου;

Η έκβαση της υπόθεσης TikTok θα μπορούσε να αποτελέσει μάθημα για το πώς οι κυβερνήσεις μπορούν να αντιμετωπίζουν τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες στο μέλλον. Σε μια εποχή όπου η ψηφιακή ασφάλεια και η πολιτική επιρροή βρίσκονται στο επίκεντρο, η περίπτωση TikTok δείχνει πως τα επιχειρηματικά και οικονομικά συμφέροντα συχνά υπερβαίνουν τις πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές, δημιουργώντας νέες, ενδιαφέρουσες -ίσως όμως και επικίνδυνες- δυναμικές στην παγκόσμια τεχνολογική σκακιέρα.