Ο Μασκ έκλεισε τα γραφεία της USAID στην Ουάσινγκτον – “Ο Τραμπ συμφωνεί στο λουκέτο”

Το κεντρικό γραφείο της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID) στην Ουάσιγκτον έκλεισε απροσδόκητα τη Δευτέρα (03/02), με τους εργαζόμενους να ενημερώνονται μέσω email, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, να μην προσέλθουν σήμερα.

«Κατόπιν εντολής της ηγεσίας της Υπηρεσίας, η έδρα της USAID στο κτίριο Ronald Reagan στην Ουάσιγκτον, D.C. θα παραμείνει κλειστή για το προσωπικό τη Δευτέρα, 3 Φεβρουαρίου 2025. Το προσωπικό που εργάζεται συνήθως στην έδρα της USAID θα εργαστεί εξ αποστάσεως αύριο, με εξαίρεση το προσωπικό που έχει κρίσιμες λειτουργίες επί τόπου ή εργασίες συντήρησης του κτιρίου, το οποίο έχει ειδοποιηθεί ξεχωριστά από την ανώτερη ηγεσία», ανέφερε το email, αντίγραφο του οποίου έχει στην κατοχή του το CNN.

Πρόκειται για το πιο πρόσφατο δυσοίωνο σημάδι για τον ιστορικό οργανισμό διεθνούς βοήθειας, ο οποίος έχει βρεθεί στο στόχαστρο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Έλον Μασκ στο πλαίσιο της προσπάθειάς τους να μεταρρυθμίσουν την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του έχουν χαρακτηρίσει την υπηρεσία, η οποία δημιουργήθηκε από το Κογκρέσο ως ανεξάρτητος οργανισμός, ανοιχτά μεροληπτική υπέρ των Δημοκρατικών.

Σε συνομιλία του στο X Spaces νωρίς το πρωί της Δευτέρας (03/02), ο Μασκ δήλωσε ότι ο Τραμπ συμφωνεί πως η υπηρεσία πρέπει να «κλείσει» μετά από μέρες εικασιών σχετικά με το μέλλον της, αφού η χρηματοδότησή της “πάγωσε” και δεκάδες εργαζόμενοί της τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Ο Μασκ είπε ότι επικοινώνησε με τον Τραμπ «μερικές φορές» και ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι θέλει να κλείσει την υπηρεσία, η οποία διαχειρίζεται ετησίως δισεκατομμύρια δολάρια σε ανθρωπιστική βοήθεια και χρηματοδότηση αναπτυξιακών προγραμμάτων.

«Όσον αφορά την USAID, το συζήτησα λεπτομερώς με τον (πρόεδρο) και συμφώνησε ότι πρέπει να την κλείσουμε», δήλωσε ο Μασκ σε συνομιλία στο X Spaces νωρίς το πρωί της Δευτέρας (03/02).

Το βράδυ της Κυριακής (02/02), πριν από τη συνομιλία στο X Spaces, όταν ρωτήθηκε για την USAID, ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους: «Διοικείται από μια ομάδα ριζοσπαστικών τρελών, και τους ξεφορτωνόμαστε, και μετά θα αποφασίσουμε» για το μέλλον της υπηρεσίας.

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας στο X Spaces το πρωί της Δευτέρας (03/02), την οποία συνδιοργάνωσε με τη Ρεπουμπλικανή γερουσιαστή Τζόνι Έρνστ από την Αϊόβα και τον Βιβέκ Ραμασουάμι – ο οποίος αρχικά είχε οριστεί συμπρόεδρος του DOGE μαζί με τον Μασκ αλλά στη συνέχεια αποχώρησε – ο Μασκ χαρακτήρισε την USAID «μεροληπτική» και δήλωσε ότι υποστηρίζει «ριζοσπαστικά αριστερές υποθέσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πραγμάτων που είναι αντιαμερικανικά».

Ο Μασκ δήλωσε ότι η USAID «δεν μπορεί να επισκευαστεί», συνεχίζοντας τις επιθέσεις του εναντίον της υπηρεσίας, η οποία δημιουργήθηκε από το Κογκρέσο ως ανεξάρτητος οργανισμός.

«Δεν έχουμε απλώς «ένα μήλο με ένα σκουλήκι μέσα του». Έχουμε μια μπάλα από σκουλήκια. Η USAID είναι μια μπάλα από σκουλήκια» είπε.

Σε διαθεσιμότητα στελέχη ασφαλείας της USAID

Το Σαββατοκύριακο, δύο υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ασφαλείας της USAID τέθηκαν σε διαθεσιμότητα επειδή αρνήθηκαν να επιτρέψουν σε μέλη του Υπουργείου Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (Department of Government Efficiency – DOGE) την πρόσβαση στα συστήματα της υπηρεσίας, ακόμα και όταν το προσωπικό του DOGE απείλησε να καλέσει τις αρχές επιβολής του νόμου, σύμφωνα με πολλαπλές πηγές που μίλησαν στο CNN.

Το προσωπικό του DOGE ήθελε να αποκτήσει πρόσβαση στα συστήματα ασφαλείας της USAID και στους φακέλους του προσωπικού, σύμφωνα με τρεις πηγές. Δύο από αυτές ανέφεραν επίσης ότι το προσωπικό του DOGE ήθελε πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες, στις οποίες κανονικά έχουν πρόσβαση μόνο όσοι διαθέτουν κατάλληλες διαβαθμίσεις ασφαλείας και έχουν αποδεδειγμένη ανάγκη για τις πληροφορίες.

Τρεις πηγές δήλωσαν στο CNN ότι τελικά το προσωπικό του DOGE κατάφερε να αποκτήσει πρόσβαση στην έδρα της υπηρεσίας. Η Κέιτι Μίλερ, την οποία ο Τραμπ διόρισε στο DOGE τον Δεκέμβριο, φάνηκε την Κυριακή να επιβεβαιώνει ότι το προσωπικό του DOGE είχε αποκτήσει πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες.

«Δεν αποκτήθηκε πρόσβαση σε απόρρητο υλικό χωρίς τις κατάλληλες διαβαθμίσεις ασφαλείας», έγραψε στην πλατφόρμα X.

Προσπάθεια απομάκρυνσης κάθε σήμανσης της USAID

Τα λογότυπα της USAID και οι φωτογραφίες που παρουσίαζαν το ανθρωπιστικό της έργο σε όλο τον κόσμο αφαιρέθηκαν από τα γραφεία της την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με πολλαπλές πηγές.

«Όλες οι οπτικές απεικονίσεις έχουν αφαιρεθεί. Αυτές περιλάμβαναν μεγάλου μεγέθους φωτογραφίες από το έργο μας σε αναπτυσσόμενες χώρες, που βρίσκονταν στους χώρους υποδοχής, στις κουζίνες του προσωπικού, στους διαδρόμους», δήλωσε υπάλληλος της USAID. «Υπήρξε επίσης εντολή προς τα επιμέρους γραφεία να αφαιρεθεί κάθε έργο τέχνης και κάθε σήμανση της USAID.»

Ένας άλλος εργαζόμενος της USAID είπε στο CNN: «Έχουν αφαιρέσει τις φωτογραφίες από τους τοίχους, και λείπει σχεδόν το μισό προσωπικό μας επειδή πολλοί έχουν απομακρυνθεί, και όλοι νιώθουμε σαν να περπατάμε με έναν στόχο στην πλάτη μας.»

Πηγή που εργάζεται σε παράρτημα της USAID δήλωσε ότι δεν έχει λάβει καμία οδηγία σχετικά με το αν θα πρέπει να πάει στη δουλειά τη Δευτέρα.

Όταν ρωτήθηκε αν οι επικεφαλής του τμήματός του γνωρίζουν κάτι περισσότερο για το μέλλον της υπηρεσίας, η πηγή απάντησε: «Όλοι οι ανώτεροί μας έχουν απολυθεί».

Την περασμένη εβδομάδα, περίπου 60 ανώτερα στελέχη της USAID τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, κατηγορούμενα για προσπάθεια παράκαμψης του εκτελεστικού διατάγματος του Τραμπ που “πάγωσε” την ξένη βοήθεια για 90 ημέρες. Πολλά ακόμη χαμηλόβαθμα στελέχη και εξωτερικοί συνεργάτες τέθηκαν σε προσωρινή αργία, σύμφωνα με πολλαπλές πηγές.

Το Σάββατο, ο ιστότοπος της USAID τέθηκε εκτός λειτουργίας και εμφανίστηκε νέα σελίδα για την υπηρεσία στον ιστότοπο του Υπουργείου Εξωτερικών. Ο λογαριασμός της USAID στην πλατφόρμα X επίσης εξαφανίστηκε, και πηγή ανέφερε ότι ολόκληρο το γραφείο δημόσιων σχέσεων της υπηρεσίας τέθηκε σε διαθεσιμότητα και αποκλείστηκε από τα συστήματά του.

Το μέλλον της USAID παραμένει αβέβαιο

Λίγο μετά την ορκωμοσία του τον περασμένο μήνα, ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που παγώνει όλη την ξένη βοήθεια για 90 ημέρες, προκαλώντας σύγχυση, απολύσεις και διακοπή προγραμμάτων.

Η USAID ιδρύθηκε το 1961 από την κυβέρνηση του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι και αποτελεί τον ανθρωπιστικό βραχίονα της αμερικανικής κυβέρνησης. Χορηγεί ετησίως δισεκατομμύρια δολάρια σε προγράμματα καταπολέμησης της φτώχειας, θεραπείας ασθενειών, αντιμετώπισης λιμών και φυσικών καταστροφών, καθώς και υποστήριξης της δημοκρατίας και της ανάπτυξης.

Η USAID θεωρείται βασικό εργαλείο της αμερικανικής «ήπιας ισχύος» για την οικοδόμηση σχέσεων με κοινότητες σε όλο τον κόσμο, βασισμένο σε τρεις πυλώνες της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ: άμυνα, διπλωματία και ανάπτυξη.