Υπάρχει θέμα παραγραφής για τον Χρήστο Τριαντόπουλο;

Το ερώτημα του «αν υφίσταται θέμα παραγραφής» για τυχόν ποινικές ευθύνες του Χρήστου Τριαντόπουλου, στο Έγκλημα των Τεμπών, υπό κανονικές συνθήκες, δεν θα έπρεπε να υφίσταται στον δημόσιο διάλογο.

Όχι, όταν αναμένεται η σύσταση προανακριτικής επιτροπής που θα διερευνήσει αυτό το ενδεχόμενο, ενώ η συνταγματική αναθεώρηση του 2018 – 2019 ξεκαθάρισε ότι δεν θα ισχύουν διαφορετικές προθεσμίες παραγραφής για τους υπουργούς συγκριτικά με τους απλούς πολίτες.

Παρόλα αυτά είναι ακόμη συζητήσιμο το αν υπάρχει ένα «ανοιχτό παράθυρο» σε αυτή την κατεύθυνση…

Ο Αλέξης Τσίπρας

Το θέμα έθεσε δημόσια προ ημερών ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, εκφράζοντας την απορία του σχετικά με το γιατί ενώ το Σύνταγμα έχει αλλάξει όσον αφορά το θέμα της αποσβεστικής προθεσμίας (παραγραφή) για ευθύνες υπουργών δεν έχει γίνει και η απαραίτητη νομοθετική προσαρμογή.

Γιατί, δηλαδή, δεν έχει ψηφιστεί νόμος εφαρμοστικός της συγκεκριμένης διάταξης τα τελευταία 5,5 χρόνια.

Στην πρόσφατη ομιλία του σε εκδήλωση του «Ινστιτούτου Αλέξης Τσίπρας» , ο πρώην πρωθυπουργός μνημόνευσε την τελευταία συνταγματική αναθεώρηση, λέγοντας ότι η κυβέρνησή του, είχε προτείνει (και έγινε δεκτή) «την κατάργηση της απαράδεκτης διάταξης για την σύντομη αποσβεστική προθεσμία, την παραγραφή δηλαδή, για αδικήματα που διαπράττουν υπουργοί».

Επισήμανε ότι «πέρασε στο Σύνταγμα  η κατάργηση της σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας για τους υπουργούς. Και πλέον η δίωξη υπουργών ακολουθεί τους κανονικούς χρόνους παραγραφής, που προβλέπει ο ποινικός κώδικας για όλους τους πολίτες».

Στη συνέχεια όμως ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε ότι «η αλλαγή αυτή του Συντάγματος, απαιτεί και την ψήφιση μετέπειτα, του αντίστοιχου εκτελεστικού νόμου. Μου κάνει τρομακτική εντύπωση ότι πεντέμισι χρόνια τώρα η κυβέρνηση, ενώ έχει φέρει στη Βουλή εκατοντάδες αλλαγές στη ποινική νομοθεσία, ενώ έχει ψηφίσει άλλους εκτελεστικούς νόμους, δεν έχει τροποποιήσει το νόμο περί ευθύνης υπουργών».

Έθεσε μάλιστα συγκεκριμένα ερωτήματα: «Μήπως το ξεχάσανε ; Μήπως τους διέφυγε ή μήπως μετά τις υποκλοπές και τα Τέμπη, υπάρχει σκοπιμότητα;». Μάλιστα το «πήγε ακόμη παραπέρα» διερωτώμενος «ποιος μπορεί να εισηγείται στον πρωθυπουργό ότι θα υπάρξει ποτέ δικαστής που θα αποφανθεί ότι μπορεί ένας νόμος να υπερβαίνει το Σύνταγμα;».

Θυμίζουμε ότι στη σχετική συνταγματική διάταξη (Αρ. 86 παρ. 3) πριν την αναθεώρησή του 2019 ορίζονταν η προθεσμία παραγραφής «με το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου, που αρχίζει μετά την τέλεση της αξιόποινης πράξης».

Δηλαδή μια συνθήκη που θα μπορούσε να ισχύει για την περίπτωση του πρώην υπουργού παρά τω πρωθυπουργώ, Χρήστου Τριαντόπουλου, ιδίως εφόσον οι σχετικές διαδικασίες παραπομπής είναι εξαιρετικά χρονοβόρες.

Προβληματισμός

Από την πλευρά της κυβέρνησης φαίνεται να διαρρέεται πως δεν υφίσταται τέτοιο ζήτημα. Εκτιμάται δηλαδή πως ή αλλαγή του Συντάγματος το 2019 «καλύπτει» αυτό το ενδεχόμενο.

Μάλιστα ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δημόσια δηλώσει – ως τεκμήριο της βούλησης της κυβέρνησης για την διερεύνηση τέτοιων θεμάτων – πως ήταν η δική του κυβέρνηση που ολοκλήρωσε την αναθεώρηση αυτή, η οποία ξεκίνησε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Στην άποψη αυτή φαίνεται να συγκλίνουν και εξέχοντες συνταγματολόγοι με τους οποίους επικοινώνησε το NEWS 24/7 ή αρθρογραφούν δημόσια, με ορισμένους από αυτούς να εκτιμούν πως με βάση τη σημερινή συγκυρία «δεν θα βρεθεί δικαστής» που να ερμηνεύσει το συνταγματικό – νομοθετικό πλαίσιο ώστε να υπάρξει παραγραφή.

Με το ενδεχόμενο μίας παραγραφής δεν είναι – προφανώς- συμβατές και οι ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, αφού έχει καταστεί σαφές ότι η κυβέρνηση πιέζεται με έντονο τρόπο από την αγανάκτηση των πολιτών για τον τρόπο διερεύνησης του πολύνεκρού δυστυχήματος των Τεμπών.

Παρόλα αυτά δεν θα είναι οι πολίτες αυτοί που θα κληθούν να λάβουν τέτοιες αποφάσεις.

Σε αυτό το σημείο εντοπίζεται και η «ρωγμή» που θα μπορούσε δυνητικά να δρομολογήσει απρόσμενες εξελίξεις. Στο ότι δηλαδή η ερμηνεία της συνθήκης όπου υπάρχει μία συνταγματική διάταξη κατά της σύντομης παραγραφής, δίχως ταυτόχρονα να υπάρχει προσαρμοσμένος εφαρμοστικός νόμος θα γίνει από έναν η περισσότερους δικαστικούς λειτουργούς.

Μια πιθανή μάλιστα χρονική περίοδος τέτοιων αποφάσεων εντοπίζεται στο μεσοκαλόκαιρο του 2025. Μια «ουδέτερη» πολιτικά περίοδο. Τότε είναι πιθανόν να έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες της προανακριτικής επιτροπής για τον Χρήστο Τριαντόπουλο και ταυτοχρόνως θα εκπνέει και η δεύτερη σύνοδος της Βουλής.

Είναι προφανές ότι η υπόθεση αυτή θα μπορούσε να ξεκαθαρίσει πλήρως, αν η κυβέρνηση κινούνταν άμεσα νομοθετικά, εισηγούμενη στην Βουλή την άμεση αλλαγή του εκτελεστικού νόμου «περί ευθύνης υπουργών».

Όμως έως στιγμής δεν φαίνεται να υπάρχουν τέτοια «αντανακλαστικά».