Η Φρόσω Τρούσσα ανοίγει ένα παράθυρο ανάμεσα στον χορό και τους εφήβους

Η Φρόσω Τρούσσα, χορογράφος και καλλιτεχνική διευθύντρια του MOVING COLORS IV, είναι η δημιουργική δύναμη πίσω από το μοναδικό φεστιβάλ σύγχρονου χορού στην Ελλάδα που απευθύνεται αποκλειστικά σε παιδιά και εφήβους. Με πολυετή εμπειρία, η Τρούσσα έχει αφιερώσει το έργο της στη σύνδεση του σύγχρονου χορού με τις νεότερες γενιές, ενισχύοντας τη δημιουργική σκέψη και την καλλιτεχνική έκφραση.

Το MOVING COLORS IV, που επιστρέφει για τέταρτη χρονιά, θα πραγματοποιηθεί από 20 έως 23 Φεβρουαρίου στο Θέατρο Ροές, γεμίζοντας τη σκηνή με φαντασία, ρυθμό και κίνηση. Επτά παραστάσεις από ανερχόμενους αλλά και διεθνώς διακεκριμένους χορογράφους από την Ελλάδα, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και την Ιρλανδία αντλούν έμπνευση από θεμελιώδεις έννοιες όπως η ισότητα, η ελευθερία έκφρασης, η κοινωνική συμπερίληψη και η αποδοχή της διαφορετικότητας.

Φέτος, το φεστιβάλ φιλοξενεί έργα που έχουν ξεχωρίσει διεθνώς, όπως το “Cinderella’s” του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου και το “Megastructure” των Sarah Baltzinger & Isaiah Wilson, που επιλέχθηκαν από το AEROWAVES ως δύο από τα 20 κορυφαία έργα σύγχρονου χορού στην Ευρώπη. Στη φετινή διοργάνωση, το κοινό θα απολαύσει επίσης το “Victory Boogie Woogie” του Charles Pas, το “Millennials” του Άγγελου Αντωνάκου, το “Ledsome” του Απόστολου Κουσίνα, καθώς και την παράσταση “Ο Νάπι, το κορίτσι και η φούσκα” της ομάδας Small Axe – Δανάη & Διονύσιος.

H Φρόσω Τρούσσα αναφέρει στο NEWS 24/7 πως το Moving Colors IV που συμπληρώνει φέτος τέσσερα χρόνια έχει εξελιχθεί από την πρώτη του διοργάνωση μέχρι σήμερα: “Τα πρώτα δύο χρόνια ήταν αρκετά δύσκολα, επειδή το φεστιβάλ δεν ήταν ακόμα γνωστό στο ευρύ κοινό και στη σχολική κοινότητα. Ξέρετε, δεν είναι τόσο εύκολο να έρθει το κοινό σε μία παράσταση χορού, όταν παρουσιάζονται ταυτόχρονα πλήθος από πολιτιστικά δρώμενα στην ίδια πόλη και ενώ ο κόσμος δεν είναι ακόμα εξοικειωμένος με τη γλώσσα του σύγχρονου χορού.

Αυτό προσπαθούμε άλλωστε να κάνουμε χρόνο με τον χρόνο: να ανοίξουμε έναν δίαυλο επικοινωνίας με τους γονείς και τα σχολεία και να εισαγάγουμε ήπια τα παιδιά και τους εφήβους στην αφηγηματική μαγεία του σύγχρονου χορού. Και αναμφίβολα αυτό απαιτεί χρόνο και επιμονή.

Πέρσι, σε αγαστή συνεργασία με εκπαιδευτικούς που εργάζονται σε σχολεία της Αττικής, καλωσορίσαμε τις πρώτες σχολικές τάξεις σε πρωινές παραστάσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Τόσο οι παραστάσεις όσο και η συζήτηση που ακολουθούσε με τους καλλιτέχνες συντέλεσαν σε μία απίθανη διαδραστική εμπειρία και απέδειξε ότι υπάρχει άπλετος χώρος για τον σύγχρονο χορό και για όλα τα συναισθήματα που προκαλούνται επί σκηνής.

Φέτος στόχος μας είναι το εκπαιδευτικό εγχείρημα να μεγαλώσει με την υποδοχή περισσότερων σχολείων εντός και εκτός Αττικής, καθώς και του ευρύτερου κοινούς στις απογευματινές παραστάσεις του Σαββατοκύριακου”.

Το φεστιβάλ είναι το μοναδικό στην Ελλάδα που απευθύνεται αποκλειστικά σε παιδιά και εφήβους. Τι σας οδήγησε στη δημιουργία μιας τόσο εξειδικευμένης πλατφόρμας για τον σύγχρονο χορό;

Από το 2008 όποτε και ανέλαβα την καλλιτεχνική Διεύθυνση και τον προγραμματισμό παραστάσεων για το φεστιβάλ σύγχρονου χορού ARC for dance festival, έχω δει πολλές παραστάσεις που ένιωθα ότι θα ήταν ιδανικές για παιδιά και εφήβους. Ωστόσο, επειδή το εν λόγω φεστιβάλ δεν στοχεύει στο συγκεκριμένο κοινό πρωτίστως, τέτοιες παραστάσεις δεν συμπεριλαμβάνονταν στο τελικό πρόγραμμα.

Ταυτόχρονα, μπορεί να ακούγεται εξιδανικευμένο για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά σε όλο και περισσότερες χώρες της Ευρώπης υπάρχει εδώ και χρόνια μεγάλη άνθιση σε δράσεις και παραστάσεις που είναι διαμορφωμένες για μωρά (18 μηνών+) μέχρι εφήβους, έτσι ώστε να καλλιεργούνται διάφορα ερεθίσματα και να συνδέονται μέσα από διαφορετικούς τρόπους έκφρασης.

Αυτό το κενό θέλαμε να αρχίσουμε να γεφυρώνουμε με τη δημιουργία του Moving Colors φεστιβάλ το οποίο χαίρει της υποστήριξης του Υπουργείου Πολιτισμού και του Ευρωπαϊκού δικτύου χορού “Aerowaves”. Να ανοίξουμε δηλαδή ένα παράθυρο στο σύμπαν των παραστάσεων που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους, να παρουσιάσουμε μία ενότητα παραστάσεων με θεματικές που αφορούν άμεσα αυτό το κοινό, αλλά και να δώσουμε χώρο και κίνητρα να δημιουργηθούν νέες παραστάσεις για παιδιά και εφήβους στο πλαίσιο του φεστιβάλ.

Οι παραστάσεις που φιλοξενούμε μπορεί να μην είναι φαντασμαγορικές με την έννοια των μεγάλων σχημάτων και των εξεζητημένων σκηνικών, να είναι δηλαδή πιο απλές, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι απλοϊκές. Πρόκειται για παραστάσεις που μπορεί να είναι πιο αφαιρετικές ως προς τον σκηνικό χώρο και τα κοστούμια, αλλά έχουν έντονο κινητικό και θεματικό περιεχόμενο και οι καλλιτέχνες/ιδες επί σκηνής είναι επαγγελματίες και αναγνωρισμένοι/ες χορογράφοι. Και όλο αυτό δημιουργεί ένα υψηλού επιπέδου εκφραστικό αποτέλεσμα.

Τι ανταπόκριση έχετε δει από το νεανικό κοινό όλα αυτά τα χρόνια; Υπάρχει πλέον μεγαλύτερη εξοικείωση των παιδιών με τη γλώσσα του χορού;

Ένα μεγάλο ποσοστό των παιδιών έχουν πλέον επαφή με τον χορό κυρίως μέσα από το μπαλέτο ή το street dance. Και αναφέρομαι σε αυτά τα είδη χορού, επειδή είναι τα πιο διαδεδομένα είτε μέσα από τα κλασικά παραμύθια είτε μέσα από video clips. Ταυτόχρονα, συμβαίνει το εξής «παράδοξο»: τα παιδιά αποκτούν μεν μεγαλύτερη εξοικείωση με τον χορό μέσα από μαθήματα, αλλά την ίδια στιγμή δεν παρακολουθούν χορευτικές παραστάσεις και δεν εκτίθενται τελικά σε αυτό το είδος τέχνης.

Το ζήτημα είναι τι ερεθίσματα δίνουμε στα παιδιά για να εμπλουτίσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Ο χορός έχει το εξής μαγικό, αλλά ταυτόχρονα «τρομαχτικό» στοιχείο: κινεί συναισθήματα χωρίς να υπαγορεύει νοήματα μέσα από τις λέξεις. Αν δεν έχει παντομίμα για να μεταφέρει την ιστορία που θέλει να πει, ο χορός είναι μία μορφή σουρεαλισμού.

Αν ρωτήσεις το κοινό μετά από μια παράσταση χορού τι κατάλαβε, ο καθένας/η καθεμία θα φέρει στη συζήτηση διαφορετικά πράγματα, επειδή ένιωσε διαφορετικά πράγματα και συνδέθηκε -ή όχι- μέσα από προσωπικά βιώματα. Η εξοικείωση έρχεται μέσα από την επαφή σε οτιδήποτε κάνουμε. Και αναντίρρητα αυτή τη βιωματική επαφή την αποκτάει κάποιος μέσα από την τριβή και την «έκθεση» σε παραστάσεις χορού.

Τα κριτήρια επιλογής των παραστάσεων

Φέτος φιλοξενούνται έργα από την Ελλάδα, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και την Ιρλανδία. Ποια είναι τα βασικά κριτήρια με τα οποία επιλέγετε τις παραστάσεις;

Η επιλογή των έργων είναι πάντα ένας συνδυασμός πραγμάτων: Το πώς μεταφέρουν κινητικά μία ιστορία, το να είναι άρτια δομημένα, να έχουν χιούμορ, ευαισθησία, τρυφερότητα, και πρωτίστως να είναι ευρηματικά και να έχουν φαντασία για να ακουμπήσουν ζητήματα καίρια και σύγχρονα. Παραδείγματος χάρη στο «Victory Boogie Woogie» του Charles Pas παρατηρούμε στη σκηνή την αγωνία ενός νέου και το πώς αντιδρά στα αγχογόνα ηχοτοπία μιας πόλης που τον καθορίζει.

Το «Megastructure» από το Λουξεμβούργο αποτελεί ένα ευρηματικό ντουέτο δύο νέων που διαρκώς αποδομούν και επανεφευρίσκουν τη σχέση του με έντονο το στοιχείο του χιούμορ. Το «Francis Footwork» από την Ιρλανδία, είναι ένα σύγχρονο παραμύθι για το πώς ο χορός φέρνει τη χαρά και την ψυχική ενδυνάμωση με διασκεδαστικό τρόπο.

Όμοιος είναι και ο πυρήνας των ελληνικών παραγωγών φέτος: το πώς αγγίζουμε ζητήματα που αφορούν την Gen Ζ και πώς αποκτούν μορφή και ρυθμό για να αφηγηθούν μία τόσο κοινά βιωμένη, αλλά ίσως συχνά ανείπωτη ιστορία.

Βλέπουμε ότι το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει παραστάσεις με έντονες κοινωνικές αναφορές, όπως η ισότητα, η ελευθερία της έκφρασης και η κοινωνική συμπερίληψη. Θεωρείτε ότι ο χορός μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο διαλόγου για τα παιδιά και τους εφήβους σε τέτοια θέματα;

Πράγματι στο επίκεντρο του φεστιβάλ, είναι παραστάσεις με κοινωνικές αναφορές που αφορούν παιδιά και εφήβους. Ποτέ δεν είναι αρκετό να ρίχνουμε φως σε ζητήματα που προβληματίζουν εκ βαθέων ένα παιδί ή έναν έφηβο και -αποδεδειγμένα- πάντα υπάρχει περιθώριο να αναπτύσσεται διάλογος γύρω από τη συμπερίληψη ή την αποδοχή και την μαγεία της διαφορετικότητας. Διαβάζουμε διαρκώς για περιστατικά εκφοβισμού όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε πιο μικρές πόλεις και αυτό κρούει τον κώδωνα ότι πρέπει να επιμένουμε να φέρνουμε τέτοιες συζητήσεις στην επιφάνεια και να σκαλίζουμε το σκοτάδι μέχρι να μπει «φως».

Πέρυσι παρουσιάσαμε μία βραβευμένη παραγωγή από την Ιρλανδία, το «Bird Boy». Είχα αγωνία για το πως θα το εισπράξουν το παιδιά γιατί είχε αφήγηση στα αγγλικά ως μέρος της παράστασης και όχι εύκολο κείμενο για να το καταλάβουν. Ταυτόχρονα θα μπορούσα να το περιγράψω «σκοτεινό», επειδή μιλούσε για ένα απομονωμένο παιδί που είχε φίλο ένα κοράκι.

Σε όλη τη διάρκεια του έργου τα παιδιά ανταποκρίνονταν στις αντιδράσεις του χορευτή ο οποίος ήταν εξαιρετικός τόσο ερμηνευτικά όσο και εκτελεστικά, γελούσαν στα αστεία μέρη, παρατηρούσαν με προσήλωση τη διάδρασή του με τα σκηνικά αντικείμενα. Μετά την παράσταση ακολούθησε ανοιχτή συζήτηση με τα παιδιά και οι απαντήσεις τους ήταν απίστευτες: στο πώς συνδέθηκαν μαζί του, στο πώς ερμήνευσαν την ιστορία του στις ζωγραφιές έγραφαν « Bird Boy μην τα παρατάς» «σ’ αγαπάμε», «είσαι αστείος» κ.ά.

Ήταν η πιο ειλικρινής αντίδραση που έχω δει από κοινό, ενώ κανένα παιδί δε δυσανασχέτησε στα 40 λεπτά που διήρκησε το έργο. Φέτος συνεχίζουμε να διερευνούμε τον αντίκτυπο που αφήνει μία ιστορία χορού στο παιδικό και εφηβικό κοινό και να του δίνουμε χώρο να εκφράσει χωρίς ενδοιασμό όσα βίωσε ή όσα κατάλαβε. Είναι σαν να φτιάχνουμε παρέα ένα μωσαϊκό προσκαλώντας τα παιδιά να βάλουν το δικό τους κομματάκι σε μία ιστορία που δημιουργείται από κοινού, επειδή ο χορός είναι όντως ένα εργαλείο διαλόγου διαφορετικό μεν, αλλά με μεγάλο δυνητικό αντίκτυπο. Αυτό προσπαθούμε να καλλιεργούμε κάθε χρόνο όλο και πιο μεθοδικά.

 

Το Moving Colors, οι διεθνείς πλατφόρμες και το όραμα της Φρόσως Τρούσσα

Δύο από τις φετινές παραστάσεις, το “Cinderella’s” και το “Megastructure”, έχουν επιλεγεί από το δίκτυο Aerowaves ανάμεσα στα 20 καλύτερα έργα σύγχρονου χορού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Πόσο σημαντικό είναι για το Moving Colors να συνδέεται με διεθνείς πλατφόρμες;

Ως μέλος αυτού του ευρωπαϊκού δικτύου σύγχρονου χορού Aerowaves έχω την τύχη να συνομιλώ με δεκάδες επαγγελματίες του χώρου και να ερευνώ σε βάθος έργα που κρίνω ότι θα ήταν ωραία να παρουσιαστούν στο φεστιβάλ. Τα έργα που επιλέγουμε από το εξωτερικό είναι συνήθως πολυταξιδεμένα, επειδή έχουν αυθεντικότητα στην κίνηση και στην ιστορία που διηγούνται.

Επίσης, είναι εξαιρετικό ότι μέσα από αυτές τις πλατφόρμες βλέπουμε σχεδόν τα περισσότερα έργα που κυκλοφορούν στην Ευρώπη αυτή την περίοδο. Λειτουργούν κατά κάποιο τρόπο και σαν βιβλιοθήκες έργων και αυτό είναι εξαιρετικό από μόνο του. Αυτή η πρόσβαση στην πληροφορία και η σύνδεση με πλατφόρμες ευρωπαϊκού βεληνεκούς προσφέρει τη δυνατότητα να ανοίξουμε ένα κανάλι επικοινωνίας και μέσα από τη σύνδεση με το εξωτερικό να επιτρέψουμε στους Έλληνες δημιουργούς και χορευτές να απολαύσουν ξένες παραγωγές και ιδανικά να τους δώσουμε το κίνητρο να στείλουν τα έργα τους στις διεθνείς πλατφόρμες.

Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον του Moving Colors; Πώς φαντάζεστε το φεστιβάλ τα επόμενα χρόνια;

Να μεγαλώνει και να διευρύνεται! Θα ήταν υπέροχο να υπάρχει η δυνατότητα παρουσίασης δράσεων του φεστιβάλ σποραδικά καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς και όχι μόνο τέσσερις ημέρες τον χρόνο. Φανταστείτε να μπορούσαμε να επισκεπτόμαστε δεκάδες σχολεία ανά την Ελλάδα και να παρουσιάζουμε pop up παραστάσεις χορού από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Ή σκεφτείτε να διοργανώναμε δωρεάν σεμινάρια και εργαστήρια χορού για παιδιά και εφήβους ή ακόμα και για τους γονείς τους! Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε απίστευτα στην εξοικείωση του κοινού με τον χορό.

Προς το παρόν προσπαθούμε να εδραιώνουμε συνέργειες με έγκριτους πολιτιστικούς φορείς της Αττικής αλλά και να απλώνουμε τις δράσεις μας και εκτός Αττικής! Όπως αυτή που θα διοργανώσουμε φέτος στις 27 Φεβρουαρίου στον Πόρο σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό χώρο «Καθετή» ρίχνοντας την αυλαία του φετινού φεστιβάλ με την παράσταση virtual reality (εικονικής πραγματικότητας) «Francis Footwork» από την Ιρλανδία και το συμμετοχικό σεμινάριο για παιδιά 7-12 ετών που θα ακολουθήσει μετά την παράσταση. Αυτή η χρήση της τεχνολογίας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε τον χορό προσβάσιμο σε πιο απομακρυσμένες κοινότητες και να αφουγκραστούμε τα βιώματα και τις σκέψεις παιδιών και εφήβων σε διάφορες περιοχές του χάρτη.