Ανασχηματισμός, αργά ή γρήγορα – Στο μυαλό του Μητσοτάκη

Στο περιθώριο της ψηφοφορίας για Πρόεδρο Δημοκρατίας χθες στη Βουλή, που κατέληξε στην εκλογή του Κώστα Τασούλα, το κύριο θέμα συζήτησης στα γαλάζια πηγαδάκια ήταν φυσικά ο ανασχηματισμός.

Στη Νέα Δημοκρατία πάντως οι απόψεις διίστανται όσον αφορά στο χρόνο του ανασχηματισμού και αντίστοιχα ποικίλες εισηγήσεις έχουν φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται επομένως αντιμέτωπος με διλήμματα όσον αφορά στο καλύτερο timing και το εύρος ενός ανασχηματισμού, που αργά ή γρήγορα θα γίνει.

Ούτως ή άλλως το ενδεχόμενο αλλαγών στην κυβέρνηση μετά την προεδρική εκλογή βρισκόταν στο τραπέζι και πριν επανέλθουν τα Τέμπη στην επικαιρότητα. Δεδομένου ότι η ΝΔ παραμένει καθηλωμένη δημοσκοπικά, καθώς δεν έχει καταφέρει να επαναπατρίσει ψηφοφόρους που έφυγαν προς τα δεξιά ή την αδιευκρίνιστη ψήφο.

Πολλώ δε μάλλον, με την πολιτική αντιπαράθεση να περιστρέφεται ξανά γύρω από τα Τέμπη και ανοιχτό το ενδεχόμενο τα επίσημα πορίσματα να μην αποκλείουν την ύπαρξη άγνωστου φορτίου στην εμπορική αμαξοστοιχία, το lifting στην κυβέρνηση θεωρείται αναγκαίο. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός άφησε άλλωστε ανοιχτό το θέμα του ανασχηματισμού στη συνέντευξη του στον Alpha.

Το σενάριο για “ανασχηματισμό εδώ και τώρα”

Υπάρχουν λοιπόν εισηγήσεις υπέρ άμεσων κινήσεων, πριν την επέτειο του τραγικού δυστυχήματος στις 28 Φεβρουαρίου. Φήμες για “ανασχηματισμό εδώ και τώρα” αναστατώνουν μάλιστα σχεδόν καθημερινά την κυβέρνηση και την Κοινοβουλευτική Ομάδα. Με κίνδυνο βέβαια οι υπουργοί να κατεβάσουν τα μολύβια όσο καθυστερεί ο ανασχηματισμός.

Σημειωτέον ότι από Δευτέρα αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία για τη σύσταση προανακριτικής. Και μόλις συσταθεί προανακριτική, ο Χρήστος Τριαντόπουλος θα παραιτηθεί από υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, δίνοντας στον πρωθυπουργό μία βολική αφορμή για ευρύτερες αλλαγές στην κυβέρνηση. Ωστόσο φαίνεται πως αυτό το σενάριο δεν είναι πλέον το πιθανότερο.

Το μεσοπρόθεσμο σενάριο ανασχηματισμού

Ωστόσο υπάρχει και η άποψη ότι ο κ. Μητσοτάκης θα ήταν προτιμότερο να περιμένει τα πορίσματα του ΕΜΠ και του πανεπιστημίου της Γάνδης για να αποφασίσει ποιες κινήσεις θα πρέπει να κάνει, ανάλογα με το περιεχόμενο τους. Τα οποία όμως μετά την προσθήκη των περίφημων βίντεο αναμένεται να πάνε πίσω και δεν εκτιμάται ότι θα βγουν μέσα στο Φεβρουάριο.

Οι υποστηρικτές του μεσοπρόθεσμου σεναρίου ανασχηματισμού εκτιμούν μάλιστα ότι όποιες κινήσεις θα πρέπει να περιμένουν και το νέο συλλαλητήριο που έχει προγραμματιστεί για τις 28 Φεβρουαρίου. Εάν είναι πάλι μεγάλη η συμμετοχή, θα πρέπει ο πρωθυπουργός να έχει κρατήσει ένα όπλο στη φαρέτρα του για διαχείριση του κλίματος.

Σημειωτέον δε ότι ο κ. Τασούλας ορκίζεται Πρόεδρος Δημοκρατίας στις 13 Μαρτίου και ενδεχομένως ο κ. Μητσοτάκης για λόγους “θεσμικού προφίλ” να μη θελήσει να προβεί σε κινήσεις νωρίτερα. Υπενθυμίζεται επίσης ότι το ΠΑΣΟΚ έχει προαναγγείλει πρόταση μομφής όταν βγουν τα επίσημα πορίσματα.

Μάλιστα στο ΠΑΣΟΚ ανησυχούν και στη ΝΔ πολλοί θεωρούν ότι ο κ. Μητσοτάκης – ανάλογα και με το πως θα εξελιχθεί η αντιπαράθεση και πως θα διαμορφωθεί το κλίμα μετά και το συλλαλητήριο στις 28 Φεβρουαρίου- θα σπεύσει να προλάβει την αντιπολίτευση, ζητώντας ο ίδιος ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.

Το “ψύχραιμο” σενάριο ανασχηματισμού το Μάιο

Πλέον όμως επανέρχεται και το αρχικό σενάριο για ανασχηματισμό κοντά στην επέτειο των δύο ετών από την εκλογική νίκη του 2023, δηλαδή το Μάιο. Άποψη στην οποία συνηγορεί το σκεπτικό ότι έτσι ο κ. Μητσοτάκης θα δείξει ότι δεν σύρεται.

Γαλάζια στελέχη άλλωστε επισημαίνουν ότι εάν ο πρωθυπουργός προχωρήσει άμεσα ή έστω το Μάρτιο σε ανασχηματισμό, όχι μόνο θα έχει “κάψει” ένα βασικό πολιτικό και επικοινωνιακό όπλο, αλλά θα δυσκολευτεί και να βρει πρόθυμους βουλευτές για την προανακριτική. Και αυτό καθώς δεν θα έχουν να προσδοκούν σε άμεση υπουργοποίηση. Πολλώ δε μάλλον μετά το “άδειασμα” ουσιαστικά στους βουλευτές που ήταν μέλη της εξεταστικής επιτροπής από τον κ. Μητσοτάκη στη συνέντευξη του στον Alpha.

Οι “ψύχραιμοι” θιασώτες ανασχηματισμού το Μάιο θεωρούν ότι με τη σύσταση της προανακριτικής και ανάλογα με τα αποτελέσματα της επίσημης πραγματογνωμοσύνης, η κυβέρνηση μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση μέχρι το Πάσχα.

Καθώς και ότι ήδη το θέμα “πέφτει” επικοινωνιακά και μοιραία άλλα θέματα θα αρχίσουν να κυριαρχούν στην επικαιρότητα. Οπως για παράδειγμα η νέα αύξηση του κατώτατου μισθού. Αν και το οικονομικό επιτελείο έχει βάλει φρένο σε πιο γενναιόδωρα σενάρια πχ για επαναφορά 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο.

Μουσικές καρέκλες ή νέα μουσική;

Σε κάθε συζήτηση για ανασχηματισμό τίθενται βέβαια πάντα και τα εξής ερωτήματα: Θα είναι δομικός; Θα είναι σαρωτικός; Θα αφορά κυρίως σε μετακινήσεις υπουργών από υπουργείο σε υπουργείο ή θα μπουν νέα πρόσωπα στην κυβέρνηση; Θα σηματοδοτούν οι αλλαγές προσώπων και αλλαγές πολιτικής; 

Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα πιθανόν να είναι θετική. Το ενδεχόμενο να “σπάσει” το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στα δύο έχει επανέλθει στο τραπέζι. Παρά τα τεράστια πρακτικά προβλήματα που αναμένεται να δημιουργηθούν για μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί ο διαχωρισμός αρμοδιοτήτων. Ωστόσο το Μαξίμου φαίνεται ότι προτάσσει την αναγκαιότητα του συμβολισμού έναντι της πρακτικής ανάγκης.

Ο κ. Μητσοτάκης τα τελευταία περίπου έξι χρόνια έχει δείξει ότι δεν είναι οπαδός των σαρωτικών ανασχηματισμών. Έχει άλλωστε πολλάκις εκφράσει την άποψη ότι στους υπουργούς πρέπει να δίνεται χρόνος για να δείξουν έργο. Βέβαια μετά το 28% στις ευρωεκλογές προχώρησε στον πιο ευρύ ανασχηματισμό της κυβέρνησης του. Και τώρα πολλοί στη ΝΔ θεωρούν ότι έχει έρθει η ώρα για δραστικές αλλαγές.

Οι όποιες αλλαγές προφανώς θα ξεκινήσουν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, αλλά μένει να φανεί πόσο μακριά θα φτάσει το ντόμινο του ανασχηματισμού. Για παράδειγμα ορισμένα σενάρια θέλουν τον Κωστή Χατζηδάκη να μετακομίζει από το υπουργείο Οικονομικών στο υπουργείο Εξωτερικών, εφόσον ο Γιώργος Γεραπετρίτης επιστρέψει στο Μαξίμου και τον Κυριάκο Πιερρακάκη να χρίζεται “τσάρος της οικονομίας”. Το σενάριο αυτό όμως ενέχει τον κίνδυνο αλλαγή ηγεσίας στο ΥΠΕΞ να ερμηνευθεί ως παραδοχή λάθους στα ελληνοτουρκικά. Επίσης δεν απαντά στην ανάγκη ανανέωσης της κυβέρνησης και μηνύματος προς τη δεξιά βάση της ΝΔ.

Ανοίγματα στη “λαϊκή δεξιά”

Το τελευταίο θεωρείται ένας δεδομένος στόχος του κ. Μητσοτάκη στον ανασχηματισμό, όποτε και εάν γίνει τελικά. Ήδη ακούγονται ονόματα βουλευτών όπως οι Άγγελος Συρίγος, Ανδρέας Κατσανιώτης, Ευριπίδης Στυλιανίδης, Μίλτος Χρυσομάλλης, κυρίως δηλαδή βουλευτών από το χώρο της “λαϊκής δεξιάς” (καραμανλικής και σαμαρικής), αλλά όχι μόνον.

Κάθε ανασχηματισμός ενέχει τέλος έναν κίνδυνο: Οι δυσαρεστημένοι θα είναι περισσότεροι απο τους ευχαριστημένους, καθώς οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας είναι περισσότεροι από τις διαθέσιμες κυβερνητικές θέσεις. Αυτός όμως ο ανασχηματισμός είναι ακόμη πιο επικίνδυνος.

Διότι οι βουλευτές που θα μείνουν εκτός τη στιγμή που η ΝΔ δημοσκοπικά κυμαίνεται κάτω και από το 28% των ευρωεκλογών, θα δώσουν απελπισμένη μάχη για την επανεκλογή τους. Και αυτό σε ένα κυβερνών κόμμα σε αποδρομή σημαίνει αντιπολίτευση στην κυβέρνηση…