“Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία”: Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επανέρχεται με ένα νέο βιβλίο για την Αριστερά

Στα βιβλιοπωλεία από την Δευτέρα (24/02) θα βρίσκεται το νέο βιβλίο του Ευκλείδη Τσακαλώτου με τίτλο “Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία – Στάσιμες οικονομίες, ασταθής πολιτική”.

Είκοσι χρόνια μετά τις “Αξίες και την Αξία της Αριστεράς”, ο βουλευτής Bl Βορείου Τομέα Αθηνών της Νέας Αριστεράς και Συντονιστής Οικονομικής Πο­λιτικής του κόμματος, γράφει και πάλι ένα βιβλίο για την Αριστερά. Αυτή τη φορά, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, “όχι σε συνθήκες νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας, αλλά σε ένα πολύ ρευστό πλαίσιο με πολλούς κινδύνους”.

Ορμώμενος από τον κοινό τόπο ότι, “αν θέλουμε να αποτρέψουμε την άνοδο της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς, χρειαζόμαστε λύσεις στα καθημερινά προβλήματα των ανθρώπων προκειμένου να αφαιρέσουμε την καύσιμη ύλη αυτής της τάσης”, το βιβλίο πηγαίνει ένα βήμα πιο πέρα και διαπιστώνει πως “κάτι τέτοιο δεν φτάνει”. Όπως σημειώνει ο συγγραφέας, “οι άμεσες λύσεις στους χαμηλούς μισθούς ή στη στεγαστική κρίση χρειάζεται να συνδεθούν με ένα αφήγημα για βιώσιμες κοινωνίες, ώστε να ξαναβρεθεί το νήμα της προοδευτικής προοπτικής”.

Ο κ. Τσακαλώτος εστιάζει επίσης στο εξής παράδοξο: Ότι η κλιματική κρίση αναδεικνύει τους τρεις κύριους άξονες ενός νέου αφηγήματος – παραγωγή, αναδιανομή και δημοκρατία και εξηγεί πως “η κλιματική κρίση δεν αντιμετωπίζεται χωρίς αλλαγή του παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου, ούτε χωρίς καταπολέμηση των ανισοτήτων”. Άλλωστε, όπως επισημαίνει, “οι συλλογικές λύσεις δεν είναι άπιαστο όνειρο: αντίθετα, είναι απολύτως αναγκαίες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων. Πρέπει να εστιάσουμε και πάλι σε όλα αυτά που αφορούν όλους μας, σε όλα αυτά που πρέπει να γίνουν αντικείμενο συλλογικής επιθυμίας, συλλογικής βούλησης, συλλογικών αποφάσεων”.

Τα τρία κεντρικά κεφάλαια του βιβλίου – Ανισότητες, Πράσινο και Τεχνολογία – σκιαγραφούν βασικούς πυλώνες μιας βιώσιμης κοινωνίας. Στο πρώτο κεφάλαιο – Ισχύς -, υποστηρίζεται ότι η πορεία εφαρμογής του αφηγήματος βασίζεται σε μια ριζική μεταστροφή ισχύος υπέρ του κόσμου της εργασίας και όχι μόνο. Στο τελευταίο – Εκπροσωπήσεις που ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει συγγράψει μαζί με τον Χριστόφορο Παπαδόπουλο, εξετάζεται η πολιτική της εκπροσώπησης μιας νέας κοινωνικής πλειοψηφίας.

Στο κεφάλαιο “Πράσινο”, διαβάζουμε: “Στην αρχή της ανθρώπινης ιστορίας, η γη, τα ποτάμια, η θάλασσα, όλοι οι φυσικοί πόροι δεν ανήκαν σε κανέναν. Σκεφτείτε τώρα μια εναλλακτική διατύπωση: στην αρχή της ανθρώπινης ιστορίας, η γη, τα ποτάμια, η θάλασσα, όλοι οι φυσικοί πόροι ανήκαν σε όλους. Αυτές οι δύο διατυπώσεις έχουν πολύ διαφορετικές συνέπειες για το πώς αντιλαμβανόμαστε τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, την κοινωνική δικαιοσύνη, και πολλά άλλα. Διότι, αν θέλουμε να συγκροτήσουμε μια αποτελεσματική απάντηση στις δραματικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, το πώς αντιλαμβανόμαστε τη σχέση μας με τη φύση είναι ζήτημα υψίστης σημασίας“.

Ασκώντας κριτική στο καπιταλιστικό μοντέλο παραγωγής, σε άλλο σημείο του βιβλίου διαβάζουμε για την “αδιαφορία και την εγγενή ανάγκη του να επιδιώκει με κάθε μέσο το κέρδος, να βασίζεται στη διαρκώς αυξανόμενη παραγωγή αγαθών, να επιδιώκει μονοπωλιακές καταστάσεις μέσω αποκλειστικών εκμεταλλεύσεων, ή να αγνοεί τις εξωτερικότητες κοινωνικοποιώντας ταυτόχρονα τις ζημίες, θέτει σοβαρά εμπόδια σε οποιοδήποτε σοβαρό πράσινο σχέδιο”.

Έτσι, ο συγγραφέας φτάνει στους φορείς του, σημειώνοντας: “Οι περιβαλλοντικές και άλλες μορφές ρύθμισης θα μπορούσαν να βοηθήσουν εν μέρει, αλλά συνήθως αντιβαίνουν στη λογική του καπιταλισμού. Και, βέβαια, οι ιδιωτικές εταιρείες έχουν την ισχύ να επηρεάζουν τις αποφάσεις, με τους αναρίθμητους λομπίστες που κάνουν αισθητή την παρουσία τους σε όλα τα συνέδρια και τα κέντρα λήψης αποφάσεων, καθώς και στις «ανεξάρτητες» αρχές που υποτίθεται ότι πρέπει να ρυθμίζουν τις δραστηριότητές τους”.

“Εντέλει, είναι ζήτημα ισχύος” συμπεραίνει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και θέτει ως στόχο “τη μετατόπιση του αφηγήματος, έτσι ώστε να αναδειχθεί η άποψη ότι οι φυσικοί πόροι της Γης ανήκουν σε όλους μας και, επομένως, οι σημαντικές αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται συλλογικά”.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ και θα το βρείτε στα βιβλιοπωλεία από την Δευτέρα (24/02)