Η πιο δύσκολη μάχη του Ζελένσκι

Τρία χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται μπροστά στη μεγαλύτερη πρόκληση της πολιτικής του καριέρας: να συνεχίσει τη μάχη της Ουκρανίας χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ.

Από τις πρώτες ημέρες της εισβολής, ο Ζελένσκι έγινε σύμβολο αντίστασης, ενισχύοντας την παγκόσμια υποστήριξη υπέρ της Ουκρανίας. Σήμερα, όμως, η κατάσταση έχει αλλάξει.

Ο πόλεμος έχει βαλτώσει, η στρατιωτική βοήθεια από τη Δύση μειώνεται και ο Ντόναλντ Τραμπ πιέζει για συμφωνία με τη Ρωσία, αγνοώντας το Κίεβο και αμφισβητώντας ευθέως τον Ουκρανό πρόεδρο.

Η αποδυνάμωση της διεθνούς υποστήριξης φάνηκε ξεκάθαρα στη συνάντηση του Ζελένσκι με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος απαίτησε από την Ουκρανία να παραχωρήσει το 50% των αποθεμάτων της σε σπάνια ορυκτά ως αντάλλαγμα για τη στρατιωτική βοήθεια ύψους 500 δισ. δολαρίων που έχει λάβει. Σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, ο Μπέσεντ ήθελε τον Ζελένσκι να υπογράψει άμεσα τη συμφωνία, κάτι που ο Ουκρανός πρόεδρος αρνήθηκε.

Η στάση αυτή προκάλεσε ενόχληση στην Ουάσιγκτον. Ο Τραμπ, σε μια ευθεία επίθεση εναντίον του Ζελένσκι, τον αποκάλεσε «δικτάτορα χωρίς εκλογές» και τον κατηγόρησε -λανθασμένα- ότι ευθύνεται για την έναρξη του πολέμου. Η Ουκρανία, που βρίσκεται υπό στρατιωτικό νόμο, δεν μπορεί νομικά να διεξαγάγει εκλογές.

Το επιτελείο του Ζελένσκι απάντησε άμεσα, κατηγορώντας τον Τραμπ ότι ζει σε «ρωσική φούσκα παραπληροφόρησης». Ο Ολεξάντρ Μερεζκό, επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της ουκρανικής Βουλής, υποστήριξε ότι ο Ζελένσκι δεν στόχευε προσωπικά τον Τραμπ, αλλά απλώς επισήμανε πως ορισμένοι από τους συμβούλους του «τρέφονται» με ρωσική προπαγάνδα.

Πτώση δημοτικότητας ή εσωτερική συσπείρωση;

Η δημοτικότητα του Ζελένσκι έχει μειωθεί από το 90% των πρώτων μηνών της εισβολής, όμως εξακολουθεί να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Ο Τραμπ υποστήριξε ότι έχει πέσει στο 4%, όμως πρόσφατη δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου δείχνει πως 57% των Ουκρανών τον εμπιστεύονται ακόμα.

Αντί να τον αποδυναμώσει, η επιθετική ρητορική του Τραμπ φαίνεται να συσπειρώνει ξανά τους Ουκρανούς γύρω από τον ηγέτη τους. Ο κυβερνήτης της Χερσώνας, Ολεξάντρ Προκούντιν, δήλωσε ότι τα λόγια του Τραμπ θυμίζουν τις πρώτες μέρες του πολέμου:

«Η εισβολή του Πούτιν ένωσε την Ουκρανία. Τώρα, αντί να αποδυναμώσει τον Ζελένσκι, ο Τραμπ στην πραγματικότητα ενισχύει τη λαϊκή υποστήριξη προς το πρόσωπό του».

Όπως γράφει δημοσίευμα των FT, παρόμοιες εκτιμήσεις εκφράζουν και πολιτικοί αναλυτές στο Κίεβο, οι οποίοι τονίζουν ότι η διπλωματική απομόνωση του Ζελένσκι ενδέχεται να μετατραπεί σε εσωτερικό πλεονέκτημα, καθώς οι Ουκρανοί νιώθουν ότι ο ηγέτης τους δέχεται πιέσεις για μια συμφωνία που μπορεί να βλάψει τα συμφέροντα της χώρας.

Πιέσεις για συμφωνία και φόβοι για υπαναχώρηση

Η Ουκρανή δικηγόρος και στρατιωτικός Γεβγενίγια Ζακρέβσκα προειδοποίησε μέσω ανάρτησής της ότι η πίεση στον Ζελένσκι έχει έναν ξεκάθαρο στόχο: να τον εξαναγκάσουν να υπογράψει μια «καταστροφική» ειρηνευτική συμφωνία.

«Δεν θέλουν να λυγίσουν μόνο εκείνον, αλλά όλους εμάς», τόνισε, καλώντας τους Ουκρανούς να παραμείνουν ενωμένοι. «Και θα σπάσουν τα δόντια τους πάνω μας».

Η μάχη του Ζελένσκι δεν είναι πλέον μόνο στρατιωτική. Είναι πολιτική, διπλωματική και επικοινωνιακή. Και ίσως η πιο κρίσιμη που έχει δώσει μέχρι σήμερα.