Η Μαλάλα Γιουσαφζάι επέστρεψε στην πατρίδα της για πρώτη φορά μετά τον πυροβολισμό της

Η Πακιστανή ακτιβίστρια και νεότερη κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης, Μαλάλα Γιουσαφζάι, επέστρεψε για πρώτη φορά στη γενέτειρά της, Σάνγκλα, στην επαρχία Κάιμπερ Παχτούνχβα του Πακιστάν, 13 χρόνια μετά τη δολοφονική επίθεση των Ταλιμπάν σε βάρος της, που συγκλόνισε τον κόσμο.

Πλέον 27 ετών και μόνιμη κάτοικος Βρετανίας, η Μαλάλα επισκέφθηκε μυστικά την περιοχή την Τετάρτη (5/3), με τις αρχές να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα ασφαλείας για να εξασφαλίσουν την προστασία της.

Η ίδια μοιράστηκε φωτογραφίες από την επιστροφή της, ποζάροντας μπροστά σε ένα χιονισμένο βουνό και έναν ποταμό, περιγράφοντας πόσο συγκινητικό ήταν αυτό το ταξίδι.

“Ως παιδί, περνούσα τις διακοπές μου στο Σάνγκλα, παίζοντας δίπλα στο ποτάμι και τρώγοντας με την οικογένειά μου”, ανέφερε. “Μετά από 13 χρόνια, μπόρεσα ξανά να βουτήξω τα χέρια μου στο κρύο νερό και να γελάσω με τα αγαπημένα μου ξαδέρφια“.

Τόνισε πως η πατρίδα της θα έχει πάντα μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά της και εξέφρασε την ελπίδα να την επισκέπτεται όλο και πιο συχνά.

Από το σχολικό λεωφορείο στο Νόμπελ Ειρήνης

Η Μαλάλα Γιουσαφζάι γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου 1997 στην κοιλάδα Σουάτ του Πακιστάν, μια περιοχή όπου η πρόσβαση των κοριτσιών στην εκπαίδευση δεν ήταν δεδομένη.

Ο πατέρας της, Ζίαουντιν Γιουσαφζάι, ήταν δάσκαλος και υπέρμαχος της μόρφωσης. Εμπνευσμένη από αυτόν, η Μαλάλα άρχισε από τα 11 της να καταγράφει τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν τα κορίτσια στην εκπαίδευση, γράφοντας ανώνυμα για το BBC Urdu.

Το 2009, όταν οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την περιοχή, έκλεισαν τα σχολεία θηλέων και απαγόρευσαν στις γυναίκες να μορφώνονται. Παρόλα αυτά, η Μαλάλα συνέχισε να μιλά ανοιχτά, γεγονός που την έκανε στόχο.

Η επίθεση που συγκλόνισε τον κόσμο

Στις 9 Οκτωβρίου 2012, σε ηλικία 15 ετών, η Μαλάλα πυροβολήθηκε στο κεφάλι και τον ώμο από ένοπλο των Ταλιμπάν, την ώρα που επέστρεφε με το σχολικό λεωφορείο.

Βαριά τραυματισμένη, μεταφέρθηκε αρχικά σε νοσοκομείο της περιοχής και στη συνέχεια στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου υποβλήθηκε σε σειρά επεμβάσεων.

Η απόπειρα δολοφονίας της προκάλεσε παγκόσμια κατακραυγή. Η Μαλάλα έγινε σύμβολο του αγώνα για την εκπαίδευση των κοριτσιών, λαμβάνοντας διεθνή υποστήριξη.

Το 2014, σε ηλικία 17 ετών, τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης, μαζί με τον Ινδό ακτιβιστή Καϊλάς Σατιαρτί, που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των παιδιών.

Παρά το παγκόσμιο κύμα υποστήριξης, η επιστροφή της στην πατρίδα της κρατήθηκε μυστική, με τις αρχές να αποκλείουν δρόμους και περιοχές για την προστασία της. “Ακόμα και οι ντόπιοι δεν γνώριζαν για την επίσκεψή της”, ανέφερε κυβερνητικός αξιωματούχος στο AFP.

Η ίδια έφτασε με ελικόπτερο, συνοδευόμενη από τον σύζυγό της και τον πατέρα της.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της, η Μαλάλα πήγε στο χωριό Μπαρκάνα, όπου επισκέφθηκε ένα κολέγιο, που ιδρύθηκε το 2018 με σκοπό να προσφέρει δωρεάν εκπαίδευση σε κορίτσια.

Σύμφωνα με τον ανώτερο αστυνομικό Αμτζάντ Αλάμ Καν, “Η Μαλάλα συναντήθηκε με μαθήτριες, επιθεώρησε τις τάξεις και τις ενθάρρυνε να σπουδάσουν για ένα καλύτερο μέλλον”.

Δεσμεύτηκε, επίσης, ότι το Malala Fund, ο οργανισμός που ίδρυσε, θα συνεχίσει να υποστηρίζει το σχολείο, εξασφαλίζοντας δωρεάν και ποιοτική εκπαίδευση.

Στην επίσκεψή της, η Μαλάλα αναφέρθηκε και στη διπλή επίθεση αυτοκτονίας που σημειώθηκε πρόσφατα σε στρατιωτική βάση στο Μπάνου, όπου 13 πολίτες και 5 στρατιωτικοί σκοτώθηκαν. Την ευθύνη ανέλαβε παρακλάδι των Ταλιμπάν, με τον αριθμό των τραυματιών να φτάνει τους 42, εκ των οποίων πολλοί είναι σε κρίσιμη κατάσταση.

“Προσεύχομαι για ειρήνη σε κάθε γωνιά της όμορφης χώρας μας”, δήλωσε η Μαλάλα. “Οι πρόσφατες επιθέσεις, όπως αυτή στο Μπάνου, είναι σπαρακτικές. Στέλνω τα συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των θυμάτων και εύχομαι ασφάλεια για κάθε άνθρωπο στην πατρίδα μου”.

Παγκόσμιο σύμβολο

Η Μαλάλα Γιουσαφζάι συνεχίζει να αποτελεί ένα παγκόσμιο σύμβολο θάρρους και υπεράσπισης των δικαιωμάτων των κοριτσιών στην εκπαίδευση. Μετά την αποφοίτησή της από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το 2020, όπου σπούδασε Φιλοσοφία, Πολιτική και Οικονομικά, η Μαλάλα διεύρυνε τις δραστηριότητές της, χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα της για να προωθήσει την εκπαίδευση και την ισότητα σε παγκόσμιο επίπεδο.​

Το 2023, η Μαλάλα έκανε μια απρόσμενη εμφάνιση στην τελετή απονομής των Όσκαρ, φορώντας μια ασημένια τουαλέτα που τράβηξε τα βλέμματα. Η παρουσία της εκεί υπογράμμισε την επιρροή της όχι μόνο στον τομέα της εκπαίδευσης αλλά και στον ευρύτερο πολιτιστικό χώρο.​ Επιπλέον, έκανε το ντεμπούτο της ως ηθοποιός σε βρετανική κωμική σειρά, αποδεικνύοντας την πολυδιάστατη προσωπικότητά της και την ικανότητά της να εμπνέει μέσα από διάφορες μορφές τέχνης.

Παράλληλα, το Malala Fund, ο οργανισμός που ίδρυσε, συνεχίζει να δραστηριοποιείται σε χώρες όπως το Πακιστάν, η Συρία, η Νιγηρία και το Αφγανιστάν, χρηματοδοτώντας προγράμματα εκπαίδευσης για κορίτσια και προωθώντας πολιτικές που ενισχύουν την πρόσβασή τους στη μόρφωση.​

Η Πακιστανή ακτιβίστρια, που από ένα μικρό χωριό στο Πακιστάν, κατάφερα να ακουστεί σε όλο τον κόσμο, παραμένει μέχρι σήμερα αφοσιωμένη στον αγώνα των γυναικών για ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση.