“Κινδυνεύουμε να χάσουμε το παιχνίδι της κανονικής χώρας”

Δεν χρειάζεσαι δημοσκόπηση για να μάθεις ότι η κοινή γνώμη αισθάνεται αυτόν τον καιρό Απαισιοδοξία ή Θυμό. Το ακούς γύρω σου. Ομοίως, δεν είναι απαραίτητη μία μέτρηση ώστε να πληροφορηθείς ότι τα βασικά προβλήματα αναφέρονται στην οικονομία, στην ακρίβεια και στο κράτος δικαίου. Σημειώνεις, πάντως, ότι η ανεργία έχει αφαιρεθεί από τον κατάλογο. Δεν καταγράφεται ως πρόβλημα από τους πολίτες.

Όμως πέρα από τα αυτονόητα, η έρευνα της Metron Analysis, που παρουσιάστηκε κατά την εκκίνηση του συνεδρίου που διοργανώνει ο Κύκλος Ιδεών (Ευάγγελος Βενιζέλος), έχει κάποιες ενδιαφέρουσες επισημάνσεις, χαρακτηριστικές για την εικόνα της χώρας. Αναλυτικά δείτε την έρευνα εδώ.

Σε μία ερώτηση το κοινό καλείται να ονοματίσει τα πολιτικά κόμματα που είναι πιθανό να ψηφίσει. Το ΠΑΣΟΚ είναι πρώτο, όπως έδειξαν και άλλες έρευνες με την ίδια ερώτηση. Ωστόσο η επιρροή του εξασθενεί. Τον Δεκέμβριο του 2024 το επέλεγε, ως πιθανό εκλογικό προορισμό, το 47%. Τώρα αυτό το ποσοστό μειώθηκε στο 40%. Ακολουθεί η Πλεύση Ελευθερίας  που, από το 27%, βρέθηκε στο 33%. Και είναι τρίτη η Νέα Δημοκρατία με καθίζηση από το 40% στο 29%. Αυτά τα ποσοστά διαβάζονται και αλλιώς: είναι, θεωρητικά πάντα, τα όρια της εκλογικής επιρροής κάθε κόμματος. Κοινώς, αυτή τη στιγμή η «Πλεύση» έχει οροφή στο 33% και η Νέα Δημοκρατία στο 29%. Και όπως σχολίασε ο Στράτος Φαναράς, της Metron Analysis, με τα σημερινά δεδομένα, το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου φαίνεται ότι συγκροτεί σοβαρό πολιτικό πόλο. Ένα προσωποπαγές κόμμα διαμαρτυρίας, χωρίς προγραμματική πλατφόρμα, σοβαρή οργανωτική δομή και γνωστά στελέχη. Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι ο κόσμος τρελάθηκε ή δεν διδάχθηκε από το πρόσφατο παρελθόν. Όμως θα έπαιρνε και ως απάντηση ότι η τάση αυτή είναι αποτέλεσμα της ανεπάρκειας που δείχνει το συστημικό πολιτικό περιβάλλον. Άλλωστε είναι πάγιος κανόνας: ο λαός δεν φταίει ποτέ.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και η ερώτηση που ψαλιδίζει την ηγεμονία του Κυριάκου Μητσοτάκη στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός. Δύο στους τρεις πλέον πιστεύουν ότι ο Μητσοτάκης δεν είναι το μοναδικό κατάλληλο πρόσωπο για να ασκήσει την πρωθυπουργία. Όμως από την άλλη, όπως μας δείχνουν άλλες έρευνες, δεν έχουν και κάποιον για να υποδείξουν. Έτσι εξηγείται το προβάδισμα του «Κανένα».

Κατά τα λοιπά, οι περισσότεροι πιστεύουν ότι υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα στη χώρα, θέλουν κυβερνήσεις συνεργασίας και αναιρούν την πλειοψηφική προτίμηση στην αυτοδυναμία, συμφωνούν ότι ανήκουμε (και πρέπει να ανήκουμε) στη Δύση, ανησυχούν για την Τουρκία, ενώ όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται ως κίνδυνο τον Τραμπ.

Στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων της χώρας βρίσκουμε κάτι που δεν συναντάμε σε παλαιότερες μετρήσεις. Εντάξει, οι πολίτες ζητούν μεταρρυθμίσεις ξεκινώντας από τη Δικαιοσύνη. Αυτό είναι γνωστό. Όμως ως δεύτερη προτεραιότητα θέτουν τις μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας. Προφανώς πλέον όλοι κατανοούν ότι η χώρα δεν μπορεί να πορευτεί στο νέο περιβάλλον μόνο με υπηρεσίες και τουρισμό. Χρειάζεται να αποκτήσει και ανταγωνιστική, εξωστρεφή βιομηχανία. Είναι ένα εύρημα που δεν το έχουμε ξαναδεί.

Τι συμβαίνει, λοιπόν, σε μία χώρα όπου η κοινή γνώμη είναι απογοητευμένη από την κυβέρνηση, θεωρεί ότι υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας και δικαιοσύνης, δυσφορεί για την ακρίβεια και δεν έχει ένα ηγετικό πρόσωπο πάνω στο οποίο να επενδύσει προσδοκίες; Το περιέγραψε πολύ ωραία ο Βενιζέλος: «Βιαστήκαμε να κηρύξουμε την κανονικότητα και τώρα κινδυνεύουμε να χάσουμε το παιχνίδι της κανονικής χώρας».