Τραμπ – Πούτιν: Συμφωνίες χωρίς “καθαρές λύσεις” για τον πόλεμο στην Ουκρανία

O Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποδέχθηκε την πρόταση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για “πάγωμα” των επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας για 30 ημέρες, ανακοίνωσε το Κρεμλίνο μετά την 90λεπτη τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών.

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, οι δύο χώρες θα ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις στη Μέση Ανατολή για μια συμφωνία ναυτικής εκεχειρίας στη Μαύρη Θάλασσα, με στόχο τη σταδιακή επίτευξη πλήρους κατάπαυσης του πυρός και «μόνιμης ειρήνης».

Σε ανάρτηση που προχώρησε στο Truth Social μετά τη λήξη της συνομιλίας του με τον Πούτιν, ο Τραμπ επιβεβαίωσε τη συμφωνία για άμεση κατάπαυση του πυρός σε όλους τους τομείς της Ενέργειας και των Υποδομών, ενώ δεσμεύτηκε ότι «θα εργαστούμε γρήγορα για να επιτύχουμε μια πλήρη κατάπαυση του πυρός και τερματισμό του πολέμου.»

Αναλυτικά η ανάρτηση του Αμερικανού αναφέρει:

«Η σημερινή τηλεφωνική μου συνομιλία με τον Πρόεδρο Πούτιν της Ρωσίας ήταν πολύ καλή και παραγωγική. Συμφωνήσαμε σε άμεση κατάπαυση του πυρός σε όλους τους τομείς της Ενέργειας και των Υποδομών, με την κατανόηση ότι θα εργαστούμε γρήγορα για να επιτύχουμε μια πλήρη κατάπαυση του πυρός και, τελικά, τον ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ αυτού του φρικτού πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Αυτός ο πόλεμος δεν θα είχε ποτέ ξεκινήσει αν ήμουν Πρόεδρος! Συζητήθηκαν πολλά στοιχεία ενός Συμφώνου Ειρήνης, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι χιλιάδες στρατιώτες σκοτώνονται και τόσο ο Πρόεδρος Πούτιν όσο και ο Πρόεδρος Ζελένσκι θέλουν να δουν το τέλος του πολέμου.

Αυτή η διαδικασία βρίσκεται πλέον σε πλήρη εξέλιξη και, ελπίζουμε, για το καλό της Ανθρωπότητας, να φέρουμε εις πέρας αυτήν την αποστολή!». 

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με δημοσιογράφους του Γαλλικού Πρακτορείο, το βράδυ της Τρίτης -μετά τη συνομιλία Τραμπ – Πούτιν – ακούστηκαν σειρήνες συναγερμού και εκρήξεις στην ουκρανική πρωτεύουσα. Οι αρχές του Κίεβου κάλεσαν τους κατοίκους να μπουν στα καταφύγια λόγω του κινδύνου ρωσικής αεροπορικής επίθεσης…

Τι συμφωνήθηκε (και τι όχι)

Ειδικότερα, οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Ρωσίας συμφώνησαν να ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις, οι οποίες θα διεξαχθούν στη Μέση Ανατολή, με στόχο τον σταδιακό τερματισμό του πολέμου που ξεκίνησε με την εισβολή ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, ανακοίνωσε η αμερικανική κυβέρνηση.

Η Μόσχα δήλωσε πως συμφώνησε να σταματήσει για 30 ημέρες τα πλήγματα σε ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας, περιγράφοντας την επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών ως «λεπτομερή και ειλικρινή». Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι έτοιμος να συνεργαστεί με την Ουάσινγκτον σε μια ενδελεχή εξέταση πιθανών τρόπων για συνολική διευθέτηση της σύγκρουσης που θα οδηγήσει σε διαρκή ειρήνη. Συμφώνησε επίσης να γίνει αύριο Τετάρτη ανταλλαγή 175 αιχμαλώτων πολέμου με την Ουκρανία.

Ο πρόεδρος της Ρωσίας δεν συμφώνησε στο αμερικανικό σχέδιο για κατάπαυση πυρός 30 ημερών που αποδέχθηκε το Κίεβο υπό την πίεση του Ντόναλντ Τραμπ, καλώντας τον πρόεδρο των ΗΠΑ να σταματήσει τη βοήθεια της Δύσης προς την Ουκρανία.

Στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, εκτός από την παύση των επιθέσεων εναντίον ενεργειακών υποδομών, γίνεται λόγος για «διαπραγματεύσεις σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων για την εφαρμογή εκεχειρίας στη Μαύρη Θάλασσα» υπογραμμίζοντας πως απώτερος στόχος είναι «οριστική κατάπαυση του πυρός και διαρκής ειρήνη».

Είναι αρκετή η πίεση που ασκεί ο Τραμπ;

Η σύγκλιση Τραμπ – Πούτιν για την αναστολή των στρατιωτικών επιδρομών στις ενεργειακές υποδομές, την ανταλλαγή κρατουμένων και την έναρξη διαπραγματεύσεων για ασφαλείς ναυτιλιακές μεταφορές στη Μαύρη Θάλασσα είναι σημαντικές εξελίξεις που ενδέχεται να επηρεάσουν άμεσα τη ζωή των ανθρώπων στην Ουκρανία, τη Ρωσία, ωστόσο με βάση τις ανακοινώσεις Λευκού Οίκου και Κρεμλίνο, δεν φαίνεται να υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις που θα σηματοδοτήσουν μια εκεχειρία ή λήξη πολέμου.

Όταν η αμερικανική αντιπροσωπεία συνάντησε την ουκρανική στην Τζέντα την περασμένη Τρίτη, κατάφερε να κάνει το Κίεβο να συμφωνήσει με την πρόταση για «άμεση» κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες. Οι ΗΠΑ δήλωσαν τότε ότι «η μπάλα» ήταν τώρα «στο γήπεδο της Ρωσίας», η οποία σήμερα ωστόσο δέχθηκε για παύση επιδρομών σε ενεργειακές μόνο επιδρομές, καθιστώντας σαφές ότι σκοπεύει να κερδίσει περισσότερο χρόνο στις διαπραγματεύσεις.

Οι ανακοινώσεις από Ουάσινγκτον και Μόσχα δεν περιείχαν αναφορά σε ενδεχόμενες εδαφικές παραχωρήσεις, αφού προηγούμενες αναφορές του Ντόναλντ Τραμπ είχαν προκαλέσει έντονη ανησυχία στο Κίεβο. Ο επικεφαλής της ουκρανικής διπλωματίας Αντρίι Σιμπίχα επέμεινε ότι η Μόσχα πρέπει να δεχτεί μια εκεχειρία «άνευ όρων». Η Ρωσία άλλωστε δεν έχει κάνει μέχρι στιγμής καμία ουσιαστική υποχώρηση, επιμένοντας πως της ανήκουν πέντε ουκρανικές περιφέρειες (Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα, Ζαπορίζια και Κριμαία).

Επιπλέον, ο Πούτιν επιμένει ότι δεν σκοπεύει να υποχωρήσει από τις “κόκκινες γραμμές” που έχει θέσει:

• Καμία ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ
• Απαγόρευση ξένων στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος, αποτρέποντας στρατιωτική παρουσία της Δύσης. Διεθνή
• Αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας και τεσσάρων ακόμη ουκρανικών επαρχιών από τη Ρωσία

Τις τελευταίες ημέρες, πολιτικοί αναλυτές περίμεναν να δουν εάν ο Λευκός Οίκος θα αποδεχτεί αυτούς τους όρους ή αν ο Τραμπ θα σκληρύνει τη στάση του και θα πιέσει τη Μόσχα. Κρίνοντας από τις σημερινές δηλώσεις μετά την επικοινωνία των δύο ηγετών, κανένα από τα δύο σενάρια δεν έχει συμβεί. Ο Λευκός Οίκος δείχνει να μην έχει ακόμη αποφασίσει ποια πορεία θα ακολουθήσει στις διαπραγματεύσεις τις επόμενες εβδομάδες.

Όταν ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, ήλπιζε ότι η άμεση εμπλοκή του θα φέρει γρήγορα τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Στην πράξη ωστόσο, η βούληση ενός Αμερικανού προέδρου ίσως από μόνη της να μην είναι αρκετή…

Οι πρώτες διεθνείς αντιδράσεις

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες χαιρέτισαν το «πρώτο βήμα» προς την κατάπαυση του πυρός, επαναλαμβάνουν την ανάγκη συμμετοχής της Ουκρανίας στις διαπραγματεύσεις.

Σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο απερχόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, δήλωσε ότι, ενώ η συμφωνία για τον τερματισμό των ρωσικών επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας είναι «μια καλή αρχή» και ένα σημαντικό πρώτο βήμα, «δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία χωρίς την Ουκρανία».

«Το επόμενο βήμα πρέπει να είναι μια πλήρης κατάπαυση του πυρός για την Ουκρανία και όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Φυσικά, είναι σαφές ότι και οι δύο συμφωνούμε σε αυτό», πρόσθεσε ο Σολτς.

Ο Μακρόν τόνισε επίσης την ανάγκη συμμετοχής της Ουκρανίας στις διαπραγματεύσεις:

«Προωθούμε την ειρήνη από την πρώτη μέρα και αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας στις συνομιλίες», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος.