Η Πολωνία αναστέλλει το δικαίωμα υποβολής αίτησης ασύλου για μετανάστες

Η Πολωνία ανέστειλε προσωρινά το δικαίωμα υποβολής αιτήματος ασύλου για μετανάστες που φθάνουν στη χώρα μέσω των συνόρων με τη Λευκορωσία, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, προκαλώντας έντονες ανησυχίες.

Ο Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε το βράδυ της Τετάρτης (27/03) στην πλατφόρμα Χ την υπογραφή της διάταξης αυτής “από σήμερα το βράδυ. Όπως υποσχέθηκα, χωρίς καθυστέρηση”.

Η εφαρμογή του μέτρου τίθεται σε ισχύ έπειτα από την υπογραφή του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου από τον πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, το οποίο, σύμφωνα με το BBC, επιτρέπει στις πολωνικές αρχές να αναστέλλουν το δικαίωμα ασύλου για διάστημα έως και 60 ημερών κάθε φορά.

Ο Τουσκ είχε δηλώσει ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί «χωρίς καθυστέρηση», ενώ ο Ντούντα υποστήριξε ότι οι αλλαγές είναι απαραίτητες για την ενίσχυση της ασφάλειας στα σύνορα της χώρας.

Σφοδρές αντιδράσεις από οργανώσεις

Ωστόσο, ο νόμος έχει προκαλέσει επικρίσεις από οργανώσεις δικαιωμάτων, όπως η Human Rights Watch, η οποία κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να κινηθεί νομικά κατά της Πολωνίας σε περίπτωση εφαρμογής του.

Η οργάνωση είχε ζητήσει από το πολωνικό κοινοβούλιο να απορρίψει το νομοσχέδιο, υποστηρίζοντας ότι «έρχεται σε αντίθεση με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Πολωνίας» και ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε «πλήρες κλείσιμο των συνόρων Πολωνίας–Λευκορωσίας, όπου ήδη καταγράφονται παράνομες και καταχρηστικές επαναπροωθήσεις από τις πολωνικές αρχές».

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το μέτρο θα εφαρμόζεται προσωρινά μόνο σε περιπτώσεις ατόμων που συνιστούν απειλή για την κρατική ασφάλεια, όπως “μεγάλες ομάδες επιθετικών μεταναστών που επιχειρούν να περάσουν μαζικά τα σύνορα”.

Θα εξαιρούνται από την αναστολή ασυνόδευτοι ανήλικοι, έγκυες γυναίκες, ηλικιωμένοι ή ασθενείς, άτομα που κινδυνεύουν σοβαρά εάν επιστραφούν, καθώς και πολίτες χωρών που κατηγορούνται για «εργαλειοποίηση της μετανάστευσης» — όπως η Λευκορωσία.

Ο Τουσκ έχει απορρίψει τις επικρίσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

«Κανείς δεν μιλά για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή του δικαιώματος στο άσυλο. Μιλάμε για τη μη αποδοχή αιτημάτων από άτομα που περνούν παράνομα τα σύνορα μέσω ομάδων που οργανώνονται από τον Λουκασένκο», είχε δηλώσει τον Οκτώβριο.

Η Πολωνία, μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατηγορεί από το 2021 τη Λευκορωσία και τη Ρωσία ότι οργανώνουν ροές μεταναστών, στο πλαίσιο υβριδικής επίθεσης που έχει στόχο να αποσταθεροποιήσει την περιοχή και όλη την ΕΕ.

Τι προβλέπει ο νόμος της Πολωνίας για τον περιορισμό του ασύλου

Σύμφωνα με νόμο που υιοθετήθηκε από το κοινοβούλιο στα μέσα Μαρτίου και υπογράφηκε σήμερα από τον πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, η κυβέρνηση μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να περιορίσει το δικαίωμα υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας.

Σε περίπτωση χρήσης αυτού του μέτρου, ο περιορισμός θα πρέπει να είναι προσωρινός και ο κανονισμός θα πρέπει να καθορίζει το ακριβές τμήμα των συνόρων όπου εφαρμόζεται ο περιορισμός.

Ο Ντόναλντ Τουσκ δεν έδωσε διευκρινίσεις ούτε για τη διάρκεια αυτού του περιορισμού ούτε για το σχετικό τμήμα των συνόρων.

Τον Δεκέμβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι τα κράτη της ΕΕ μπορούν να περιορίσουν τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο “που “εργαλειοποιούνται” από τη Ρωσία, παρέχοντας σαφή στήριξη στη Βαρσοβία απέναντι στις “υβριδικές επιθέσεις”.

Πάνω από εκατό άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στα πολωνικά σύνορα

Σύμφωνα με τους Πολωνούς συνοριοφύλακες, περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι επιχείρησαν να διασχίσουν παράνομα τα σύνορα με τη Λευκορωσία το 2024.

Η Βαρσοβία έχει εγκαταστήσει μεταλλικό φράχτη ύψους πέντε μέτρων κατά μήκος 186 χιλιομέτρων της μεθορίου, εξοπλισμένο με προηγμένες συσκευές παρακολούθησης.

Η χώρα έχει αναπτύξει επίσης εκεί χιλιάδες στρατιώτες, ενώ κατά καιρούς έχουν εγκλωβιστεί χιλιάδες μετανάστες.

Οργανώσεις δικαιωμάτων εκτιμούν ότι περισσότεροι από εκατό άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στα σύνορα μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας, Λιθουανίας και Λετονίας από το 2021.