Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου: Δείτε το μήνυμα του Θ. Τερζόπουλου σε μία μικρού μήκους ταινία

Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου η 27η Μαρτίου και ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης, και δάσκαλος Θεόδωρος Τερζόπουλος,  ο δεύτερος Έλληνας μετά τον Ιάκωβο Καμπανέλλη που λαμβάνει αυτή την τιμή, γράφει το μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2025.

Το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου και το Κυπριακό Κέντρο Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΚΚΔΙΘ) παρουσιάζουν το Μήνυμα του συγγραφέα σε μια μικρού μήκους ταινία. Η ταινία αυτή αποτελεί μια πρωτότυπη κινηματογραφική απόδοση του φετινού Μηνύματος, αποτυπώνοντας το πνεύμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου μέσα από εξόχως ισχυρές εικόνες.

Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν σε εμβληματικές τοποθεσίες της Αθήνας, με μια ιδιαίτερη συμβολική επιλογή κάθε χώρου. Κάθε τοποθεσία, αρχαιολογική ή μη, επιλέχθηκε προσεκτικά για να ενισχύσει το νόημα και τον αντίκτυπο του Μηνύματος, τονίζοντας τη σύνδεση του θεάτρου με την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και ξεκινώντας από την Ελλάδα, τον γενέθλιο τόπο του θεάτρου.

Το όραμα του Θεόδωρου Τερζόπουλου αντανακλάται με μοναδικό τρόπο στην ταινία. Ξεκινώντας από το Θέατρο Άττις, τον προσωπικό καλλιτεχνικό χώρο του σκηνοθέτη, η ταινία αποτυπώνει την πνευματική διάσταση του θεάτρου μέσα από εντυπωσιακές εικόνες.

Ο ίδιος ο Τερζόπουλος καλεί τους θεατές να τον ακολουθήσουν σε μια περιπατητική πορεία κάτω από την Ακρόπολη, σε εμβληματικά σημεία της Αθήνας, όπως η Αρχαία Αγορά, το Ωδείο Ηρώδου Αττικού, και καταλήγοντας στο Θέατρο Διονύσου Ελευθερέως, το σημείο γένεσης του θεάτρου.

Η καλαίσθητη αυτή ταινία μικρού μήκους αποτελεί το κεντρικό σημείο αναφοράς για τους εορτασμούς της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου 2025, σηματοδοτώντας μια ιστορική στιγμή για την παγκόσμια θεατρική κοινότητα.

Το μήνυμα του Θεόδωρου Τερζόπουλου

Το μήνυμα του Θεόδωρου Τερζόπουλου για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2025 θέτει καίρια ερωτήματα για την κοινωνία και τον ρόλο του θεάτρου σε έναν κόσμο που μοιάζει να αποσυντίθεται. Αναδεικνύει τη διάσταση του ανθρώπινου τραύματος, της οικολογικής καταστροφής και της αποξένωσης, ενώ ταυτόχρονα καλεί το θέατρο να αναλάβει ενεργό ρόλο στην αλλαγή, αναζητώντας νέους τρόπους αφήγησης και αντίστασης.

Ο Τερζόπουλος φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για έναν επαναστατικό διάλογο, επηρεασμένο από τον Διόνυσο, τον εκστατικό θεό του θεάτρου, που συνδέει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Το μήνυμα ενσωματώνει την ανάγκη για μια νέα ηθική και πολιτική ευθύνη, αναγνωρίζοντας την αποτυχία του υπάρχοντος συστήματος και προτάσσοντας την αναζήτηση για την αλήθεια του ανθρώπινου αινίγματος.

Αναλυτικά το μήνυμα:

“Μπορεί το θέατρο να αφουγκραστεί το SOS που εκπέμπει η εποχή μας, σε έναν κόσμο με πτωχοποιημένους πολίτες, έγκλειστους στα κελιά της εικονικής πραγματικότητας, περιχαρακωμένους στην ασφυκτική ιδιώτευσή τους; Σε έναν κόσμο με ρομποτοποιημένες υπάρξεις μέσα σε ένα ολοκληρωτικό σύστημα ελέγχου και καταστολής σε όλο το φάσμα της ζωής;

Ανησυχεί το θέατρο για την οικολογική καταστροφή, την αύξηση της θερμοκρασίας της γης, τις τεράστιες απώλειες της βιοποικιλότητας, τη μόλυνση των ωκεανών, το λιώσιμο των πάγων, την αύξηση των δασικών πυρκαγιών και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; Μπορεί το θέατρο να γίνει ένα ενεργό κομμάτι του οικοσυστήματος; Το θέατρο παρακολουθεί τα φαινόμενα των ανθρώπινων επιπτώσεων στον πλανήτη εδώ και πολλά χρόνια, αλλά δυσκολεύεται να συνδιαλλαγεί με αυτό το πρόβλημα.

Αγωνιά το θέατρο για την ανθρώπινη κατάσταση όπως αυτή διαμορφώνεται τον 21ο αιώνα, όπου ο πολίτης άγεται και φέρεται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, από δίκτυα ενημέρωσης και εταιρείες διαμόρφωσης κοινής γνώμης; Όπου τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όσο και αν διευκολύνουν, αποτελούν το μεγάλο άλλοθι της επικοινωνίας, γιατί προσφέρουν την απαραίτητη απόσταση ασφαλείας από τον Άλλον; Ένα διάχυτο αίσθημα φόβου απέναντι στον Άλλον, τον διαφορετικό, τον Ξένο, κυριαρχεί στις σκέψεις και τις πράξεις μας.

Μπορεί το θέατρο να λειτουργήσει ως ένα εργαστήρι συνύπαρξης των διαφορετικοτήτων, χωρίς να λάβει υπόψιν του το τραύμα που αιμορραγεί;

Το τραύμα αιμορραγεί και μας καλεί να ανακατασκευάσουμε τον Μύθο. Κι όπως λέει ο Χάινερ Μύλλερ, «ο μύθος είναι ένα σώρευμα, μια μηχανή, στην οποία μπορούν να προσαρτώνται συνεχώς καινούργιες κι άλλες μηχανές. Μεταφέρει την ενέργεια ώσπου η αυξανόμενη ταχύτητα να ανατινάξει τον κύκλο του πολιτισμού» και, θα πρόσθετα, τον κύκλο της βαρβαρότητας.

Μπορεί ο προβολέας του θεάτρου να φωτίσει το κοινωνικό τραύμα και να πάψει να φωτίζει παραπλανητικά τον εαυτό του;

Ερωτήματα που δεν επιδέχονται οριστικές απαντήσεις, επειδή το θέατρο υπάρχει και μακροημερεύει χάρη στα αναπάντητα ερωτήματα.

Ερωτήματα που πυροδότησε ο Διόνυσος, περνώντας απ’ τον γενέθλιο τόπο του, τη θυμέλη του αρχαίου θεάτρου, και συνεχίζοντας σιωπηλός το προσφυγικό ταξίδι του σε τοπία πολέμου, σήμερα, την παγκόσμια ημέρα του θεάτρου.

Ας κοιτάξουμε στα μάτια τον Διόνυσο, τον εκστατικό θεό του θεάτρου και του Μύθου, που ενώνει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον· τέκνο δύο γεννήσεων, του Δία και της Σεμέλης, εκφραστής ρευστών ταυτοτήτων, γυναίκα και άνδρας, οργισμένος και πράος, θεός και ζώο, στο μεταίχμιο μεταξύ τρέλας και λογικής, τάξεως και χάους, ακροβάτης στο όριο της ζωής και του θανάτου. Ο Διόνυσος θέτει το θεμελιώδες οντολογικό ερώτημα «περί τίνος πρόκειται», ερώτημα που ενεργοποιεί τον δημιουργό προς την κατεύθυνση μιας ολοένα βαθύτερης έρευνας της ρίζας του μύθου και των πολλαπλών διαστάσεων του ανθρώπινου αινίγματος.

Χρειαζόμαστε νέους τρόπους αφήγησης που θα αποσκοπούν στην καλλιέργεια της μνήμης και στη διαμόρφωση μιας νέας ηθικής και πολιτικής ευθύνης, με στόχο την έξοδο από την πολύμορφη δικτατορία του σημερινού μεσαίωνα.

Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου

Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου καθιερώθηκε το 1961 από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου (ΔΙΘ), με το πρώτο Μήνυμα να γράφεται από τον Ζαν Κοκτώ το 1962. Έκτοτε, η Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου εορτάζεται στις 27 Μαρτίου (ημέρα έναρξης της σεζόν του «Θεάτρου των Εθνών» το 1962 στο Παρίσι, που σηματοδότησε και τον πρώτο εορτασμό) από την παγκόσμια θεατρική κοινότητα, εκπροσωπώντας μια ευκαιρία υπενθύμισης της ετερότητας αυτής της καλλιτεχνικής έκφρασης και προώθησης του αντίκτυπου που το θέατρο έχει στις σύγχρονες κοινωνίες.

Το ΔΙΘ τιμά κάθε χρόνο αυτή την παγκόσμια γιορτή, καλώντας μια διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα του θεάτρου για τη συγγραφή του Μηνύματος. Από το 1962 έως σήμερα, περισσότερες από 60 σημαίνουσες προσωπικότητες του θεάτρου συνεισέφεραν με τις σκέψεις τους για το θέατρο, τον πολιτισμό και την ειρήνη μέσω των Μηνυμάτων της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου. Το Μήνυμα μεταφράζεται σε περισσότερες από 40 γλώσσες, προωθείται μέσα από το δίκτυο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου και τα Εθνικά του Κέντρα (περισσότερα από 86 Εθνικά Κέντρα και πολλά Συνεργαζόμενα Μέλη) αλλά και θεατρικούς οργανισμούς σε όλο τον κόσμο, ενώ διαβάζεται ενώπιον δεκάδων χιλιάδων θεατών σε όλα τα θέατρα ανά τις πέντε ηπείρους και μεταδίδεται από τα Μ.Μ.Ε. σε όλο τον κόσμο.