Λ. Παπαγαρυφάλλου (Alpha Bank): Σχεδόν το 20% δεν τολμά να περάσει την πόρτα των τραπεζών

Η οικονομική συμπερίληψη βρέθηκε στο επίκεντρο συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιήθηκε στους Δελφούς. Τη συζήτηση συντόνισαν οι Γιάννης Χαριζόπουλος και Θωμάς Κελεπούρης, Εταίροι της McKinsey & Company.

Εισαγωγικά, ο κ. Γιάννης Χαριζόπουλος, εξήγησε τη σημασία της οικονομικής συμπερίληψης λέγοντας ότι: “Έχει να κάνει με την πρόσβαση στις τραπεζικές υπηρεσίες. Πώς βεβαιωνόμαστε ότι οι πελάτες μας έχουν επαρκή πρόσβαση; Έχει αποδειχθεί ότι η πρόσβαση σε εργαλεία μπορεί να καταπολεμήσει τη φτώχεια, ενώ υπάρχει συσχέτιση με την οικονομική ανάπτυξη. Καταπολεμά τη μαύρη οικονομία και την ανεπίσημη εργασία και συνεισφέρει στη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος”.

Από την πλευρά του ο κ. Θωμάς Κελεπούρης ανέφερε ακόμα πως “υπάρχει σαφής υποεπένδυση, που επηρεάζει την παραγωγικότητα. Οι μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι 4 φορές λιγότερο παραγωγικές από αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν συγκρίνεις τις μικρές με τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις της Ευρώπης, το κενό παραγωγικότητας είναι 2 φορές πάνω. Στην Eλλάδα είναι 7 φορές πάνω άρα υπάρχει χάσμα παραγωγικότητας“.

Οι συμμετέχοντες στο πάνελ συμφώνησαν ότι ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη χρηματοδότηση ιδιαίτερα των μικρών επιχειρήσεων, δεν είναι άλλο από την έλλειψη χρηματοοικονομικής γνώσης αλλά και την άγνοια προγραμμάτων από τα οποία θα μπορούσαν να επωφεληθούν.

Όπως αναφέρε χαρακτηριστικά ο κ. Λάζαρος Παπαγαρυφάλλου, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Bank: “Ένα βασικό πρόβλημα είναι το επίπεδο χρηματοοικονομικής γνώσης και η αυτοπεποίθηση στη λήψη αποφάσεων. Σχεδόν το 20% δεν τολμά να περάσει την πόρτα των τραπεζών να αιτηθεί χρηματοδότηση. Εκτιμούν ότι το κόστος θα είναι πολύ υψηλό – συνετέλεσε και το επίπεδο των επιτοκίων – ή σκέφτονται ότι μόνο με εμπράγματη εξασφάλιση, και δη με το σπίτι τους, θα μπορέσουν να πάρουν δάνειο έχοντας άγνοια για πρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία”.

Παράλληλα, όπως εξήγησε, η ίδια η δομή της ελληνικής οικονομίας, το κανονιστικό πλαίσιο και τα κριτήρια πιστοδότησης των τραπεζών ορίζουν την περίμετρο, καθώς περίπου το 1/3 των ΜμΕ έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, ενώ το 64% των νομικών προσώπων δηλώνει ζημίες ή μηδενικά κέρδη, που τις καθιστούν μη επιλέξιμες. Πρόσθεσε ότι η κληρονομιά της χρηματοπιστωτικής κρίσης συνεχίζει να επηρεάζει, με τα υψηλότερα ποσοστά μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων να καταγράφονται στους ελεύθερους επαγγελματίες και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Στις startups και τα προβλήματα χρηματοδότησής τους αναφέρθηκε ο Deputy CEO Retail & Digital Banking της Eurobank Α.Ε, κ. Ιάκωβος Γιαννακλής. “Πολλές φορές τους λείπει κάποια ρευστότητα. Έχουμε ένα ίδρυμα μικροπιστώσεων, που αξιολογεί το business plan ενός νέου ανθρώπου, και χρηματοδοτούμε μέχρι 25.000 ευρώ αυτές τις ιδέες που θα μας υποδείξει η AFI που μετά τον βοηθά να υλοποιήσει το πλάνο του. Πρόσφατα υπήρχε ένα πρόγραμμα που το 40% των χρηματοδοτήσεων ήταν άτοκο. Υπάρχουν προγράμματα που δεν χρειάζεται εγγυοδοσία από τον επιχειρηματία. Συνήθως λείπει η γνώση”.

Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχουν τρεις κατηγορίες ΜμΕ ανάλογα με τις ανάγκες για δανεισμό: Εκείνες που έχουν ρευστότητα και δεν επιζητούν δανεισμό. Εκείνες που έχουν ανάγκη από δανεισμό και μπορούν να δανειστούν από το τραπεζικό σύστημα και εκείνες που έχουν ανάγκη από δανεισμό αλλά δυσκολεύονται να τον εξασφαλίσουν. Και οι κύριοι λόγοι που δυσκολεύουν τη χρηματοδότηση είναι το υψηλό κόστος δανεισμού (επιτόκια) σε σχέση με τις μεγάλες επιχειρήσεις, τα αυξημένα ποσοστά NPLs λόγω της πολυετούς κρίσης, το μικρό μέγεθος και η τεχνογνωσία (δυσκολία σε αξιοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων).

Για τη σημασία των φυσικών καταστημάτων στην εξυπηρέτηση και την εκπαίδευση των ηλικιωμένων πελατών, μίλησε μεταξύ άλλων ο κ. Βασίλης Κουτεντάκης, Executive General Manager – Μέλος Δ.Σ., της Τράπεζα Πειραιώς. “Τα φυσικά δίκτυα στη χώρα είναι σημαντικά. Υπάρχουν συμπολίτες μας άνω των 65 ετών που μόνο το 50% χρησιμοποιεί τα ψηφιακά κανάλια. Εκεί υπάρχουν τα στελέχη μας που μπορούν να εκπαιδεύσουν και τον πελάτη για να περάσει στη χρήση των ψηφιακών καναλιών. Έχουμε κρατήσει εκτενές δίκτυο 380 καταστημάτων για να είμαστε κοντά στους πελάτες μας”.

Μιλώντας για την εκπαίδευση των πελατών σημείωσε πως: “Η εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι εκεί για να βοηθήσει τον πελάτη να κάνει τη δουλειά του. Θέλει να πάρει ένα σπίτι, να χρηματοδοτήσει την επιχείρησή του. Εμείς προσφέρουμε τα μέσα για να το πετύχει. Σίγουρα η υιοθέτηση των ψηφιακών καναλιών θα είναι όλο και πιο γρήγορη και πιο σημαντική. Προς ώρας όμως είναι σημαντική η συνεισφορά των φυσικών δικτύων”.

Αναφέρθηκε στον αγροτικό τομέα και συγκεκριμένα στα εξειδικευμένα χρηματοδοτικά προϊόντα που απευθύνονται σε γυναίκες επιχειρηματίες και αγρότισσες και αποτελούν κρίσιμο εργαλείο για την επίτευξη της χρηματοοικονομικής συμπερίληψης και της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης. «Σε πολλές περιπτώσεις, γυναίκες – και ιδιαίτερα γυναίκες σε αγροτικές περιοχές – αντιμετωπίζουν δομικές δυσκολίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση, είτε λόγω ελλιπούς εγγυοδοσίας είτε λόγω προκαταλήψεων και κοινωνικών στερεοτύπων. Τα χρηματοδοτικά προϊόντα που σχεδιάζονται με κατανόηση αυτών των εμποδίων και ενσωματώνουν εκπαίδευση, καθοδήγηση και υποστήριξη, μπορούν να ενισχύσουν τη γυναικεία επιχειρηματικότητα και να προσφέρουν πραγματικές ευκαιρίες», είπε χαρακτηριστικά ο Chief Retail Banking της Πειραιώς.

“Η χρηματοοικονομική συμπερίληψη μας αφορά όλους“, ανέφερε η κα Χριστίνα Θεοφιλίδη, Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής και Εκτελιστικό Μέλος Δ.Σ. της Εθνικής Τράπεζας. Η ίδια συμπλήρωσε: “Είναι στο DNA των τραπεζών, αποτελεί ευθύνη και κινητήρια δύναμη για τον κλάδο. Για την Εθνική είναι μέρος του σκοπού μας. Εδράζεται στους ισχυρούς δεσμούς με τις τοπικές κοινωνίες“.

Αναφερόμενη στο παράδειγμα της Εθνικής Τράπεζας σημείωσε: “Μέσα από τα ψηφιακά κανάλια απλοποιούμε διαδικασίες, κάνοντάς τις πιο προσιτές σε ανθρώπους που δεν έχουν μεγάλη εξοικείωση. Το 98% των συναλλαγών πραγματοποιείται από ψηφιακά μέσα. Τρία εκατομμύρια πελάτες χρησιμοποιούν τα μέσα αυτά τον μήνα“. Παράλληλα ανέφερε πως: “Από πλευράς τραπεζών θέλουμε να συζητήσουμε με την πολιτεία και τους φορείς οποιαδήποτε σύμπραξη για τη διάχυση της γνώσης”.